Marian Wjeńka

Štóž wšědnje rano na dźěło jědźe, popołdnju snano někotre maličkosće nakupuje a dźeń doma wuklinčeć da, za toho bě nachilacy so tydźeń lědma hinaši hač kóždy druhi tež. A tola drje je kóždy z nas wuskutki druheho lockdowna, byrnjež snano tróšku jednoriši był hač tón w nalěću, na swójskej koži začuwał. Jedyn wjace, tamny mjenje.

Pola mje je so to hižo póndźelu připołdnju započało, jako njemóžach kaž zwučene připołdnju dnjowy poskitk hosćenca wužiwać, hdźež hewak zwjetša k wobjedu chodźu. Z hosćencarjom, připódla prajene serbskeho pochada, dyrbjach so hižo tydźenja na cyły měsac rozžohnować. Póndźelu wječor chcychmy so jako předsydstwo Domowinskeje skupiny Pančicy-Kukow we wjesnej korčmje zetkać, zo bychmy wo přichodnych zarjadowanjach rěčeli a počesćenje jedneje z našich čłonkow z Čestnym znamješ­kom Domowiny tróšku woswjećili. Korč­ma pak dyrbješe zawrěć, a ze šěsć rozdźělnych domjacnosćow so tak a tak njebychmy zetkać směli.

Budyšin (TM/SN). Koronapandemije dla w mjeńšej ličbje schadźowaše so wčera w Budyskim Serbskim domje pomnikowy wuběrk Maćicy Serbskeje pod předsydstwom Trudle Malinkoweje. Njehladajo wuwzaćnych wuměnjenjow pan­demije dla buštej lětsa dwaj pomnikowej projektaj realizowanej. W Koslowje po­swjećichu w septembru wopom­ni­šćo, dopominace na zničenje wsy na­lěto 1945 kaž tež na padnjenych wjes­njanow a na brigadowanje serbskeje młodźiny po wój­nje. Poswjećenske zarjadowanje je tójšto ludźi přiwabiło. W Ketlicach pola­ Lubija wobnowjeja rownišćo swój­by fararja­ a pěsnjerja Michała Domaški (1820–1897). Z jeho pjera pochadźa mjez druhim spěw „Naše Serbstwo z procha stawa“, kotrež běchu hač do 1945 jako serbsku hymnu wobhladowali. Wobnowjene swójbne rownišćo chcedźa pokutny dźeń, 18. nowembra, zjawnosći zaso přepodać. Za klětu předležitej dotal dwaj pomnikowej projektaj. W Baćońskej wosadźe chcedźa katolske nabožno-narodne pomniki inwentarizować a we Wu­dworju wojerski pomnik z lěta 1921 wobnowić, kotryž ma dwurěčny napis.

Wot lěta 2015 nawjeduje Milan Funka w lěće 1993 znowa załoženy Serbski Sokoł­. Alfons Wićaz je so z nim roz­mołwjał.

Kak pěstujeće tradiciju bywšeho Serb­skeho Sokoła?

M. Funka: Serbski Sokoł ma 100lětnu tradiciju. Kóždy młody Serb měł knihu „Serbski Sokoł“ čitać, zo by dohlad do sokołskeho hibanja dóstał. Tradicije mó­žemy jenož z našimi aktiwitami a stawi­zniskej wědu dale wjesć. Wažna tradicija su naše kóždolětne wolejbulowe a ko­parske turněry starych knjezow. Wobaj stej lětsa koronapandemije dla wupadnyłoj. Tradicije pak su tež sportowe wuspěchi w našich jednotkach na wsach.

Tehdyši sportowy poskitk bě chětro šěroki. Móžeće tež jón dale skićić?

M. Funka: Nimo wolejbula a kopańcy ma skupina Sokoł Budyšin, kotraž na­šemu zwjazkej přisłuša, tež žónsku gymnastisku. Budyscy Sokoljo organizuja toho­runja pućowanja. Zdobom mamy w Sokole dobrych běharjow a triatletow, kotřiž so tež zwonka Łužicy na wubědźowanjach wobdźěleja.

Wobdźěliće so na projektach a wukubłujeće tež wašich čłonow?

Tež dźiwadła dyrbja w zwisku z na­pra­wami k škitej přećiwo koronawirusej cyły nowember zawrjene wostać. Cordula Ratajczakowa je so z intendantom Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Lutzom Hillmannom rozmołwjała.

Što bě Waša prěnja myslička, zhoniwši, zo maće znowa začinić?

L. Hillmann: Sprawnje prajene njejsym to wěrił. Hladajo na naše nazho­njenja płaći runje napřećiwk, mjenujcy, zo słušeja městna w dźiwadle k najwě­sćišim zjawnym městnam, njejsym to wočakował. A nimam to tež za logiske. Mjeztym je znate – to su při wuslědźenju pućow infekcijow zwěsćili – zo so naj­wjace ludźi w priwatnej wokolinje natyknu, najmjenje abo nimale nichtó w dźiwadle. Aktualne naprawy woznamjenjenja, zo ludźi z toho městna, hdźež su najwěsćiši, wućěrja a někal pósćelu, hdźež wěsći njejsu. Hač to k haćenju pandemije přinošuje, na tym dwěluju. To dyrbi mi najprjedy raz něchtó rozkłasć.

Budźe srjedu premjera dźiwadłoweho krucha za dźěći „Čmjeła Hana chce do dowola lećeć“ w Ralbičanskej pěstowarni?