Reforma chorownjow dojednana

wutora, 11. julija 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Po tydźenjach trajacej zwadźe su so zastupnicy Zwjazka ­a zwjazkowych krajow na zasady noweho wusměrjenja chorownjow w Němskej dorozumili. Wobdźělnicy móžachu so na nadrobnosće reformy dojednać, zdźěli minister za strowotnistwo Karl Lauterbach (SPD) po zhromadnym wuradźowanju w Berlinje. Reforma je „tajke něšto kaž rewolucija“, wón rjekny. Chorownje njejsu hižo nuzowane, „telko nadźěłać kaž ­móžno“. Garantować chcedźa lěpšu kwalitu lěkowanja a transparencu wukonow.

Předsyda konferency strowotniskich ministrow Manne Lucha (Zeleni) z Badensko-Württembergskeje ma zasadu „na prawym městnje prawy poskitk“ za najlěpšu, dokelž zadźěwa wona „přěhračkam“ mjez chorownjemi. Dwaj krajej njejstej směrnicam přihłosowałoj: Bayerska hłosowaše z „ně“, Schleswigsko-Holsteinska je so hłosa wzdała. Z rjadowanjom chcedźa zapłaćenje chorownjow změnić a nadawki klinikow roz­dźělić. W tym zwisku maja so kriterije kwality lěkowanja znowa definować.

Moskwa hrozy z reakcijemi

wutora, 11. julija 2023 spisane wot:

Wjerškowe zetkanje NATO we Vilniusu rěči tež wo přiwzaću Ukrainy

Moskwa (dpa/SN). Ruska je z napřećiwnymi naprawami hrozyła, dyrbjała-li ­NATO Ukrainu jako čłona přiwzać. Přistup Ukrainy by „jara negatiwne sćěhi za tak a tak hižo poł zničenu wěstotnu ­architekturu Europy měł a by Rusku ­wohrozył“, zdźěli rěčnik Krjemla Dmitrij Pjeskow wčera w Moskwje ruskim powěsćernjam. Tajka kročel by sej wot ruskeje strony „jara raznu a zrozumliwu reakciju“ žadała, Pjeskow doda.

Krjeml wě, zo do wjerška NATO dźensa a jutře we Vilniusu jara intensiwnje mjez čłonami NATO wo přistupje Ukrainy diskutuja a „zo je w tym zwisku dosć rozdźělnych měnjenjow“. „Kijewski režim“ spyta ze wšelakimi srědkami, „ćišć na wšitkich wobdźělenych wukonjeć, zo bychu w tymle prašenju swoju solidaritu demonstrowali“.

Na wjerškowym zetkanju nochce 31 čłonskich krajow NATO po informacijach němskich knježerstwowych kruhow Ukrainje žane přeprošenje za zastup do zakitowanskeje aliancy wuprajić. Za přeprošenje a konkretne kročele do směra na čłonstwo njeje hišće prawy wokomik, wčera w Berlinje rěkaše.

Přirodna klimatizacija

wutora, 11. julija 2023 spisane wot:
Znajemy tón zjaw ze zymy: Tři sněženki su so našli – a na dróhach knježi „chaos“. A tuchwilu zaćišć nastanje, zo su temperatury dokoławokoło 30 stopnjow wusahowaca towaršnostna drama. Haj wšak, dyrbimy woćoplenju klimy zadźěwać, dalokož wliw na nje mamy. Hdźež bywa pak dale a mjenje wulkich štomow wosrjedź sydlišćow a dale a wjetšich woknow scomter „słónčnymi terasami“ pola nowotwarow, njemóžemy wšě problemy z wjedrom na pobrachowacy škit klimy wotsunyć. A čehodla smědźa sławni architekća pozdatnje genialne běrowowe domy koncipować, w kotrychž bjez kumštneje klimatizacije dźěłać njemóžeš? Naši prjedownicy su z mjenje srědkami přirodnje klimatizowane domy twarili – přećiwo zymnoće a horcoće. Woni so porno nam wupěrali njejsu, zo „naslědnje“ skutkuja. Potajkim je wupuć jasny: mjenje „reprezentatiwnosće“ a wjac kedźbnosće za ludźi, kotřiž w městach a na wsach bydla – w kóždym počasu. Marcel Brauman

To a tamne (11.07.23)

wutora, 11. julija 2023 spisane wot:

Sta piwowych kašćikow zhubiło je nakładne awto na dróze w hornjej Frankskej. Po informacijach policije sta so njezbožo wčera rano w Neudrossenfeldźe w Kulmbachskim wokrjesu. W křiwicy přełama něhdźe 200 piwowych kašćikow pobóčnu sćěnu awta a padny na dróhu. Rumowanje traješe wjacore hodźiny. 62lětny šofer dyrbi z chłostanjom ličić, dokelž njebě kašćiki porjadnje přiwjazał.

Z gumijowym čołmom bjezmała do dowoloweje łódźe na rěce Mosel prasnyła je skupina ludźi w Porynsko-Pfalcy. Swědcy běchu policiju informowali, dokelž čołm ze swojim wašnjom jězdźenja wobchad łódźow na rěce pola Bern­kastel-Kues wohrožowaše. Jako policija čołm kontrolowaše, jedyn z muži do rěki skoči. Wšitkich štyrjoch wočakuje chłostanje wohrožowanja wobchada dla.

Mało ludźi bibliju čita

póndźela, 10. julija 2023 spisane wot:

Lipsk (B/SN). Uniwersita Lipsk je we wosebitej studiji zwěsćiła, zo ma 40 procentow ludźi bjez konfesije wobsahi biblije za zajimawe, ale jenož 1,6 procentow Němcow w njej wšědnje, tydźensce 3,2 procentaj a 30 procentow jónu wob lěto čita, hačrunjež kóždy druhi ćišćany eksemplar Swjateho pisma wobsedźi. Jedna so wo prěnje reprezentatiwne cyłoněmske naprašowanje, na kotrymž bě so 1 209 wěriwych a njewěriwych wobdźěliło. Nawoda studije Gert Pickel „najebać mało čitarjow wobhladuje so biblija jako kulturne herbstwo za towaršnosć.“

Čas za reformy

Bonn (B/SN). Po wozjewjenju masiwnych wustupow z katolskeje cyrkwje a woteběraceje ličby kemšerjow žada sej žurnalistka Andrea Hoffmeier reformy. Wjesołe poselstwo Jězu Chrysta ma ludźi ze słowom a skutkom přeswědčić. Wažne dopóznaća swětoweje synody a ze Synodalneho puća maja so zaměrnje přesadźić. Trěbne je po słowach Hoffmeier mjez druhim nowe zrozumjenje wosady, nawjedowanja, samopostajenja, kultury dowěry a plu­rality.

Přećiwo dominancy muži

Rutte wopušći politiku

póndźela, 10. julija 2023 spisane wot:

Den Haag (dpa/SN). Nižozemski minis­terski prezident Mark Rutte chce po zwrěšćenju knježerstwa politiku wopušćić. Wón nochcył při nowowólbach ­wjace jako kandidat za swoju prawicarsko-liberalnu stronu VVD za pjatu dobu zastojnstwa nastupić a politiku wopušći, rjekny 56lětny Rutte dźensa w Den Haagu. Koalicija štyrjoch stron bě minjeny pjatk na krizowym posedźenju w zwadźe migraciskeje politiki dla rozpadnyła.

Steinmeier so AfD dla starosća

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier starosća so dobrych wuslědkow woprašowanjow AfD dla a warnuje před protestnymi wólbami. „Kóždy woler přewozmje zamołwitosć“, rjekny wón w lěćnym rozmołwje sćelakej ZDF. To płaći tež, „hdyž stronu sylniš, kotraž hrubosći rozestajenjow polěkuje“, wón rjekny. AfD docpěwa we woprašowanjach mjeztym 20 procentow. W Braniborskej, Durinskej a Sakskej je wona tuchwilu najsylniša politiska móc.

Unija za tepjenski konsens

Jednanja do zahajenja wjerška

póndźela, 10. julija 2023 spisane wot:
Vilnius (dpa/SN). Dźeń do zahajenja wjerškoweho zetkanja NATO chcychu dźensa w nowych jednanjach spytać, Turkowsku pohnuć, swoju blokadowu poziciju nastupajo přistup Šwedskeje do zakitowanskeje aliancy spušćić. K tomu bě generalny sekretar NATO Jens Stoltenber šwedskeho ministerskeho prezidenta Ulfa Kristerssona a turkowskeho prezidenta Recepa Tayyipa Erdoğana na rozmołwu do litawskeje stolicy Vilniusu přeprosył. Tam ma so jutře dwaj dnjej trajacy wjeršk zahajić. Hladajo na rusku wójnu přećiwo Ukrainje stej Šwedska a Finska wo přistup do NATO prosyłoj. Finska je hižo wot meje z čłonom aliancy. Šwedskej porno tomu pobrachuje hišće přihłosowanje Turkowskeje a Madźarskeje. Turkowska Šwedskej wumjetuje, zo podpěruje teroristiske organizacije.

Zranjeni při honjeńcy bykow

póndźela, 10. julija 2023 spisane wot:
Pamplona (dpa/SN). Při štwórtej lětušej honjeńcy bykow na tradicionalnym swjedźenju „Sanfermines“ w sewjerošpaniskej Pamplonje je so dźensa rano znajmjeńša sydom běharjow zraniło. Jednoho bě bojowy byk na rohi wzał. Muža dowjezechu zhromadnje z druhimi zranjenymi do chorownje, medije rozprawjeja. Z tym je so wot minjeneho pjatka cyłkownje 22 běharjow zraniło. Při probje zmužitosće młodych muži na 825 metrow dołhej čarje so kóžde lěto tójšto ­ludźi rani. Posledni smjertny wopor mějachu tam 2009. Wšědnje ćěrja šěsć 600 kilogramow ćežkich bykow po wuskich hasach stareho města Pamplony.

Žane wobdźělenje NATO na wójnje

póndźela, 10. julija 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Wědomostna słužba zwjazkoweho sejma nima tuchwilu žanych prawniskich pokazkow na to, zo so Němska z druhimi krajemi NATO z dodawanjom bróni na wójnje w Ukrainje wobdźěla – štož jej Ruska wumjetuje. „Dotal njenamakaja so žane prawniske posudki, kotrež bychu podpěru čłonskich krajow NATO jako formu wobdźě­lenja na konflikće hódnoćili“, rěka w posudku, kotryž bě zapósłanča Lěwicy ­Sevim Dagdalen skazała.

Přiwšěm wědomostnicy kritizuja, zo njejsu kriterije wobdźělenja na konflikće w ludowym prawje jasnje dosć definowane. Při tym njeńdźe jenož wo hardware, wo twjerdy material kaž brónje. Tež software měła so wobkedźbować. To potrjechi koordinowanje, wusměrjenje a nawod wojowanjow přez informacije tajnych słužbow a wojerskich poradźowarjow abo wukubłanja wojakow. Wužadanje wob­steji w tym, kriterije wobdźělenja na wójnje jasnišo postajić, w posudku rěka. Ruska krajam NATO wumjetuje, zo so z dodawanjom bróni na wójnje wobdźěleja.

Lauterbach: Tónkróć so radźi

póndźela, 10. julija 2023 spisane wot:

Dalše posedźenje strowotniskich ministrow k reformje chorownjow

Berlin (dpa/SN). Do rozmołwow zwjazkoweho knježerstwa ze zastupnikami zwjazkowych krajow wo planowanej reformje chorownjow je zwjazkowy minis­ter za strowotnistwo Karl Lauterbach swój optimizm zwuraznił. „Sym sej wěsty, zo so předewzaće tónkróć radźi“, rjekny politikar SPD dźensa rano w rozhłosu. „Smy swoje pozicije stajnje zaso trochu zbližili.“ Zdobom wón potwjerdźi, zo nochcył wo wšěm diskutować. Lauterbach na to pokaza, zo su kraje zamołwite za to, hdźe chorownje su a hač maja w městach jednu, dwě abo tři kliniki.

Bayerski minister za strowotnistwo Klaus Holetschek bě sej kónc tydźenja kompromis žadał, kotryž krajam móžnosće sobu skutkowanja njerubi. Politikar CSU chcył, zo kraje dale prawo planowanja za regionalne zastaranje z chorownjemi wobchowaja.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND