Wobćežne rozmołwy z Chinu

wutora, 20. junija 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Knježerstwje Němskeje a Chiny su dźensa w Berlinje wo dalšim zhromadnym dźěle wobeju krajow w ćežkich časach wuradźowałoj. Dźesać chinskich a dźewjeć němskich zastupnikow knježerstwa su so pod nawodom zwjazkoweho kanclera Olafa Scholza (SPD) a chinskeho ministerskeho prezidenta Li Qianga w kanclerskim zarjedźe zešli. Zaběrali su so předewšěm z bojom přećiwo změnje klimy a z tym zwjazanym přetwarom hospodarstwa. Rěčeć chcychu pak tež wo wikowanskich poćahach mjez krajomaj a wo wójnje Ruskeje přećiwo Ukrainje. China chce w tutym konflikće posrědkować a zasadźuje so za měrowe jednanja.

Zwjazkowe knježerstwo organizuje knježerstwowe konsultacije prawidłownje z krajemi a partnerami, kotrež su jemu hospodarsce a strategisce wosebje wažne. Chinu wobhladuja w Berlinje jako „partnera, hospodarskeho konkurenta a systemoweho riwala“, w posudku knježerstwa rěka. W Chinje je tutón posudk hněw a njezrozumjenje zbudźił.

We wobchodach wjace kradnu

wutora, 20. junija 2023 spisane wot:

Ličba padustwow pola wikowarjow niwow z časa do pandemije docpěła

Köln (dpa/SN). Wšojedne hač palenc, sneakery abo smartphony: Ličba padustwow we wobchodach je w Němskej loni zaso jasnje přiběrała. Cyłkownje wobli­čichu straty drobnowikowarjow přez ­paduchow po dźensa wozjewjenym přepytowanju Kölnskeho wikowanskeho slědźenskeho instituta EHI 2022 na ně­hdźe 3,7 miliardow eurow. To je rozrost 15 procentow porno lońšemu lětu.

K tomu přińdźe přiběracy strach mjez wikowarjemi, tak přepytowanje zwěsća, zo móhli stupace płaćizny minjenych měsacow toho abo tamneho pohnuć, wěcy prosće sobu wzać. „Wosebje při­běrace płaćizny riziko padustwow we wobchodach zwyša. Kradnyć je drohich produktow dla atraktiwniše“, fachowc ­instituta Frank Horst tuchwilnu naladu zjima. Mnozy wikowarjo wočakuja tež wjace padustwow přez sobudźěłaćerjow. Někotre předewzaća běchu tónle zjaw ­hižo loni wobkedźbowali.

Kolesować dale dowolene

wutora, 20. junija 2023 spisane wot:
Mnichow (dpa/SN). Štóž je wopity abo pod wliwom drogow z awtom jěł, smě po wusudźe bayerskeho zarjadniskeho sudnistwa najebać to dale koleso abo e-scooter wužiwać. Tuchwilu płaćace prawo njeskića zamołwitym žadyn zakład, ludźom wužiwanje jězdźidłow bjez jězb­neje dowolnosće zakazać, sudnistwo w Mnichowje wčera zdźěli. Sudnicy kritizowachu w swojim wusudźe wšoněmske postajenje nastupajo jězbnu dowolnosć jako pře njewěste. Wotpowědny paragraf postajenja njewupraja, hdy njeje wosoba wjace kmana, tež jězdźidła bjez jězbneje dowolnosće wužiwać a kak měło so to zwěsćić. Za motorowe jězdźidła płaćiwe měritka njejsu rozdźělneho potenciala wohroženja dla na kolesa a e-scootery nałožujomne. Pobrachowacych prawniskich měritkow dla hroža dospołnje přehnate zakazy. Tajke rozsudy pak su ćežke zasahnjenja do powšitkowneho prawa na swobodne hibanje, rěka we wopodstatnjenju. Wšoněmske postajenje nastupajo jězbnu dowolnosć zarjadam dotal zmóžnja, potrjechenym wosobam wužiwanje kolesa a elektriskeho rolera zakazać, dokelž su za wobchad „njekmani“.

Swědka přijěła

wutora, 20. junija 2023 spisane wot:
Na wčerawšim wotewrjenju Židowskeho wopomnjenskeho tydźenja w Zhorjelskej synagoze móžachu tež 1929 w Zhorjelcu narodźenu a dźensa w Brazilskej bydlacu Renatu Muhr Langeani a jeje dźowku Claudiju witać. Swójbje Renaty Muhr bě so poradźiło, hišće w prawym času z nacionalsocialistiskeje Němskeje ćeknyć. Foto: Matthias Wehnert

To a tamne (20.06.23)

wutora, 20. junija 2023 spisane wot:

Wjace hač 25 000 wopytowarjow ewakuować dyrbjeli su wčera z wólnočasneho parka w badensko-württembergskim Rusće. Akcija traješe něšto wjace hač dwě hodźinje, po tym zo běchu ludźi ­wohenja dla alarmowali. Ewakuowanje wotběža bjez problemow, park zdźěla. Woheń bě w rumnosći techniki jedneje z atrakcijow parka wudyrił. Wohnjowi wobornicy płomjenja podusychu.

K namócnemu rozestajenju z wjace hač 40 wobdźělenymi je njedźelu popołdnju w lěsnej kupjeli w badensko-württembergskim Mannheimje dóšło. Při tym so 24lětny po kałanju z nožom zrani. Dalši wobdźěleni so snadnje zranichu. Njeznataj běštaj 12lětneho do wody storčiłoj a podnuriłoj. Jako hólc bratromaj wo podawku rozprawješe, so wonaj do nje­znateju daštaj. Druzy so do zwady měšachu. Na kóncu so 40 ludźi biješe.

Hordy podawk stawiznow

póndźela, 19. junija 2023 spisane wot:

Zwjazkowy kancler Olaf Scholz ludowy zběžk 17. junija 1953 wuzběhnył

Berlin (dpa/SN). Po zapisach w aktach bě 35lětny Willi Göttling prěni, kotrehož su po ludowym zběžku 17. junija 1953 zatřělili. Minjenu sobotu bě swójbny nan z Berlina tuž prěni, kotrehož su we wob­łuku zarjadowanja za wopory poraženeho zběžka wopominali. Cyłkownje štyri dóńty tehdyšeho časa su šulerjo na pohrjebnišću Seestraße w bywšim zapadnym ­Berlinje w tym zwisku předstajili, doniž njeje zwjazkowy kancler Olaf Scholz po­dawki tehdyšeho časa wuzběhnył.

„Ludowy zběžk 17. junija 1953 w NDR bě jedyn z najwažnišich a tež najhordźišich podawkow stawiznow boja wo swobodu našeho kraja“, rjekny politikar SPD před zhromadźenymi wodźacymi politikarjemi stata. Mjez nimi běchu zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier, prezidentka zwjazkoweho sejma Bärbel Bas, prezident Zwjazkoweje rady Peter Tschentscher a prezident Zwjazkoweho wustawoweho sudnistwa Stephan Harbarth.

Faeser w Tuneziskej

póndźela, 19. junija 2023 spisane wot:

Tunis (dpa/SN). Druhi dźeń jeje wopyta w Tuneziskej wočakowaštaj němsku nutřkownu ministerku Nancy Faeser (SPD) dźensa prezident Kais Saied a jeje kolega w zastojnstwje Kamel Fekih k rozmołwam wo prašenjach migracije a boju přećiwo terorizmej. Při tym chcychu wo tym rěčeć, kak móhli migrantow spěšnišo zaso do arabskeho kraja wotsunyć. Na druhim boku chcyše Faeser tuneziskim dźěłowym mocam přistup k němskim dźěłowym wikam wolóžić, kaž zdźělichu.

Pechstein zakituje narěč

Berlin (dpa/SN). Claudia Pechstein je ­kritiku nastupajo swój wustup na zarjadowanju CDU w policajskej uniformje wotpokazała. Spěšnosmykarka rjekny nowinarjam, zo njeje z čłonom CDU, ale zo bě hósć na zarjadowanju strony – ­„jako sportowča, zastojniča a zwjazkowa policistka“. Wotpowědujo policajskim słužbnym předpisam je tež zwonka słužby dowolene, uniformu nosyć, wona rjekny. Wustup Pechstein bě diskusije zbudźił. Zwjazkowa policija pad pruwuje.

Radnicu přećiwo AfD zakitował

Němsko-chinske konsultacije

póndźela, 19. junija 2023 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Do němsko-chinskich knježerstwowych konsultacijow chcyše so zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) dźensa wječor z chinskim ministerskim prezidentom Li Quiangom k zhromadnej wječeri zetkać. Je to prěnja wukrajna ­jězba noweho chinskeho knježerstwo­weho šefa po toho nastupje zastojnstwa w měrcu. Dźensa rano bě jeho zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier w Berlinskim hrodźe Bellevue witał. Li wostanje hač do srjedy w Němskej. Nimo politiskich rozmołwow w Berlinje je tež wopyt w Mnichowje planowany. Jězba ma „přećelske styki mjez krajomaj skrućić a zhromadne dźěło pohłubšić“, rěka we wozjewjenju chinskeho ministerskeho prezidenta. Toho přewodźa dźewjeć ministrow. Z němskeho boka wobdźěli so nimo Scholza wosom ministrow na wuradźowanjach. Při tym póńdźe předewšěm wo hospodarske prašenja.

Nawalny znowa před sudnistwom

póndźela, 19. junija 2023 spisane wot:
Moskwa (dpa/SN). W dwělomnym procesu ekstremizma dla přećiwo zajatemu kritikarjej Krjemla Aleksejej Nawalnyjej bě dźensa prěni dźeń sudniskeho jednanja předwidźany. Moskowske měšćanske sudnistwo schadźowaše so po informacijach prawiznicy Nawalnyja w chłostanskim lěhwje 260 kilometrow sewjerowuchodnje stolicy we Wladimirskej kónčinje. Prominentnemu přećiwnikej prezidenta Wladimira Putina hrozy dalšich 30 lět jastwa w chłostanskim lěhwje. Žurnalisća njesmědźa wo procesu přećiwo Nawalnyjej rozprawjeć.

Habeck: Kapka přewjele była

póndźela, 19. junija 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister za hospodarstwo Robert Habeck (Zeleni) je zmylki w zwisku z přesadźenjom noweho zakonja wo tepjenju přiznał. We wusyłanju „Anne Will“ wón rjekny, zo drje su sej mnozy we wokomiku wozjewjenja zakonja hižo myslili, zo je kriza zemskeho płuna dla přewinjena. Rjemjeslniske zmylki w zwisku ze zdźěłanjom zakonja pak wón wotpokaza.

Habeck we wusyłanju na to skedźbni, zo bě časowy ćišć na zamołwitych hoberski. „Nochcu so tule sam wuwinyć.“ Při­wšěm je zakoń po jeho měnjenju w porjadku. Najwjetša starosć Habecka bě, „zo njezmějemy w zymje dosć płuna“. Po tym zo bě Němska zymu dosć derje zmiš­trowała, běchu ludźo měnjenja, zo dalši zakoń nětko woprawdźe njetrjebaja. Tute nastajenje pak njebě Habeck spó­znał, wón rjekny. Z tutoho zmylka su dalše zmylki nastali. „Bě to kapka noweho zakonja přewjele“, Habeck rjekny. Wón so nadźija, zo so połoženje zaso změruje. Zwjazkowy sejm chce so štwórtk z nowym zakonjom tepjenja dla zaběrać.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND