Na njewšědne wašnje je 32lětny z Essenskeho policajskeho prezidija twochnył, hdźež sedźeše w celi za wustrózbjenje. Jemu bě so poradźiło předrěć so přez małe woknješko, přez kotrež jatym jědź dawaja. Mylnje jemu zastojnicy hišće wěstotne durje wotewrěchu. Skónčnje móžeše wón prezidij wopušćić. Konsekwency zadźerženje muža žane njezměje: Ćeknyć njeje chłostajomne, nimo toho chcychu jeho tak a tak pušćić.
Ze špatneho sona wotućiwši je 90lětna w allgäuskim Bad Wörishofenje policiju zazwoniła a wo ilegalnym wubědźowanju awtow z wjacorymi zranjenymi w hewak měrnym městačku rozprawjała. Zastojnicy na to wosrjedź nocy přijědźechu, njemóžachu pak ničo njewšědne zwěsćić. W rozmołwje ze starušku so wukopa, zo bě sej wona před telewizorom wusnyła a wo podawkach jeno soniła.
Moskwa (dpa/SN). Składnostnje 75. róčnicy historiskeje konferency dobyćerskich mocow na kóncu Druheje swětoweje wójny w Jalće na połkupje Krim přeproša ruski prezident Wladimir Putin wodźacych statnikow USA, Francoskeje, Wulkeje Britaniskeje a Chiny do Jalty. Tam dyrbjeli hladajo na globalne politiske změny wo nowych mjezynarodnych prawidłach rěčeć, kaž medije zdźěleja. Róčnicu dobyća nad hitlerskej Němskej chce prezident Putin z najwjetšej wojerskej paradu w stawiznach kraja w Moskwje woswjećić.
Dźeń a wjace schorjenych
Hongkong (dpa/SN). Přez nowy coronawirus je prěni króć tež pacient z Hongkonga žiwjenje přisadźił. Strowotniski zarjad chinskeho wurjadneho zarjadniskeho pasma je smjerć 39lětneho wobkrućił. Muž bě do schorjenja w chinskim Wuhanje był. Ličba natyknjenych a zemrětych pacientow dale přiběra. Mjeztym su 20 438 na wirus schorjenych a 425 zemrětych zličili. Tež we wjacorych krajach zwonka Chiny wirus hižo zwěsćeja.
Trump předwólby dobył
Magdeburg (dpa/SN). Energijowa ministerka Saksko-Anhaltskeje Claudia Dalbert chcyła gmejny bóle na dobytkach wobdźělić, kotrež wětrniki nadźěłuja. To žada sej politikarka Zelenych w zjawnym lisće zwjazkowemu minstrej za hospodarstwo Peterej Altmaierej (CDU), kotryž powěsćerni dpa předleži.
Tak mjenowany popłatk za wonkownu kónčinu dyrbjał so po ličbje wětrnikow, po jich wysokosći a kóždolětnym wobroće wobličić. Zapřijeć chcyła Claudia Dalbert komuny we wobkruhu pjeć kilometrow wokoło wětrnikow. Z dochodami móhli gmejny projekty k polěpšenju žiwjenskeje kwality financować a tak zaručić, zo ludźo wětrniki bóle přiwozmu, ministerka swój namjet wopodstatnja. Wutwar energije z wětrnikow po wšej Němskej stagněruje. Popłatk móhł tomu wotpomhać, je sej Dalbert wěsta.
Erfurt (dpa/SN). Wodźacy politikarjo Lěwicy, SPD a Zelenych w Durinskej su dźensa dopołdnja koaliciske zrěčenje za zhromadne mjeńšinowe knježerstwo podpisali. Strony su hižo wot lěta 2014 knježerstwowi partnerojo, su pak při wólbach kónc oktobra wjetšinu w parlamenće přisadźili. Jutře chcedźa w Durinskej noweho ministerskeho prezidenta wolić. Dotalny premier Bodo Ramelow (Lěwica) chce w zastojnstwje wostać. Jeho knježerstwowemu zwjazkej pak pobrachuja štyri hłosy w krajnym sejmje.
Mjeztym je ministerski prezident Schleswigsko-Holsteinskeje Daniel Günther (CDU) na zamołwitosć swojeje strony apelował. CDU dyrbjała zwólniwa być na krajnej runinje w nuzy tež mjeńšinowe knježerstwo z wobdźělenjom Lěwicy podpěrać. CDU bě to dotal wotpokazała, powołujo so na zasadne wobzamknjenja strony w tym prašenju. Nastupajo koaliciske zrěčenje mjez Lěwicu, SPD a Zelenymi běchu čłonojo Lěwicy z 95 procentami přihłosowali, SPD a Zeleni běchu stronskej zjězdaj přewjedli.
Luboraz (dpa/SN). Při wopomnišću něhdyšeho koncentraciskeho lěhwa w juhobraniborskim Luborazu we wokrjesu Dubja-Błóta su njedźelu wopory nacionalsocializma wopominali.
W Luboraskim kaceće, wotnožce Sachsenhausenskeho lěhwa, dyrbješe za čas nacionalsocializma hač do 10 000 jatych nućene dźěło wukonjeć. Mnozy su zahinyli. Při rozpušćenju lěhwa ćěrjachu jatych spočatk februara 1945 do směra na zapad. Něhdźe 1 350 chorych a słabych Židow su esesowcy wot 2. do 4. februara 1945 zatřělili.
Braniborski kulturny statny sekretar Tobias Dünow rjekny w dokumentaciskim a wopomnjenskim centrumje, zo je dźensa ćim wažniše na tehdyše podawki dopominać. „Tež dźensa Židow na dróhach nadpaduja, židowske kěrchowy wonječesćeja, židowske institucije nadběhuja a antisemitisku šćuwańcu rozšěrjeja. Tule su towaršnosć, ale tež wšitcy jednotliwcy wužadani jasnu poziciju zabrać.“
Akcija k wuchowanju krokodila w Indoneskej je wotprajena. Dotal njeje so nichtó zwólniwy wuprajił krokodilej wobruč motorskeho ze šije sćahnyć, z kotrejž so tón hižo tři lěta bědźi. Zwěrinoškitarjo so boja, zo móhł so krokodil prjedy abo pozdźišo zadusyć. Tuž su samo pjenježne myto přilubili, bjez wuspěcha. Dotal běchu wšitke pospyty zwrěšćili, zwěrjeću pomhać.
Strach před nowym corona-wirusom wohroža nětko tež swětosławny sněhowy festiwal w japanskim měsće Sapporo. K wotewrjenju spektakla na najsewjernišej japanskej kupje Hokkaido organizatorojo wopytowarjow we wjacorych rěčach namołwjachu, maski nosyć. Nimo toho nastajichu bleše z desinfekciskim srědkom. Loni bě sej 2,7 milionow ludźi impozantne skulptury ze sněha a lodu wobhladało. Lětsa liča z jasnje mjenje zajimcami. Tójšto šulow je připowědźiło, zo na festiwal njepřińdu.
Vatikan (B/SN). Bamž Franciskus nježada sej jenož podpěru ćěkancow w cyrkwi, ale tež zwonka njeje. Hospodliwosć słuša k swědčenju wěry, rjekny wón njedawno lutherskej delegaciji z Finskeje. Chrystus zetkawa nas „w čłowjekach, kotřiž su pod strašnymi wobstejnosćemi wójnje a bědźe wućeknyli. Čłowjeskosć, kotruž druhim wopokazaš, wučinja podźěl na miłosći Božej“, swjaty wótc wuzběhny.
Skutk podpěruje kubłanje
Drježdźany/Paderborn (B/SN). Z 500 000 eurami podpěruje lětsa Bonifacijowy skutk projekty katolikow w biskopstwje Drježdźany-Mišno. Z toho nałoža 125 000 eurow za nabožinske kubłanske dźěło w pěstowarnjach, 120 000 eurow planuja za nabožne tydźenje dźěći. Twarske ponowjenske dźěła podpěruja ze 193 500 eurami, na přikład přetwar a rozšěrjenje Winfriedoweho domu w Schmiedebergu (76 000 eurow).
Zahaja Misereor-akciju