To a tamne (24.07.20)

pjatk, 24. julija 2020 spisane wot:

13 historiskich a drohotnych sudobjow z antikskeho Roma su zastojnicy španiskeje wobswětoškitneje jednotki w małym rybjacym wobchodźe w pobrjóžnej gmejnje Santa Pola na wuchodźe kraja našli. Amfory pochadźeja po prěnich trochowanjach z prěnjeho lětstotka a stejachu we wobchodźe jako dekoracija. Syn wobchodnika twjerdźi, zo je mjeztym sćazane amfory při nurjenju w morju našoł.

Ćěło serijoweho mordarja Si Quey su w Thailandskej 60 lět po jeho smjerći spalili. Žałbowane powostanki ležachu donětka w škleńčanym kašćiku najwjetšeje chorownje w Bangkoku. Wjace hač 10 000 ludźi bě z peticiju žadało mumiju wotstronić. Muža, kiž bě šěsć dźěći morił, běchu 1959 w starobje 32 lět zasudźili a zatřělili. Jeho mjeno je wšěm znate: Starši hišće dźensa dźěćom praja: Njechodź won hdyž je ćma, hewak hrabnje će Si Quey!

„Postup hižo spóznajomny“

štwórtk, 23. julija 2020 spisane wot:
Nimale połdra lěta prěni woleny Serbski sejm mjeztym dźěła­, kotryž widźi so jako legitimowane zastupnistwo serbskeho ludu. Kak sejmarjo swoje dotalne skutkowanje hódnoća, što je so poradźiło, što nic tak derje, hdźe hišće klaca a hač je mjeztym k rozmołwje dóšło, kotraž bě wot předsydy Domowiny přilubjena. To chcyše Janek Wowčer wot wolenych zapósłancow sejma wědźeć. Rěčnica gremija Jadwiga Pjacec je jemu němsce wotmołwiła, swojim čitarjam spřistupnjeja Serbske Nowiny wotmołwy wězo w maćeršćinje.

Kak hódnoćiće swoje skutkowanje w prěnim połdra lěće wobstaća a kak sće z nim w tym času ludnosć docpěli?

J. Pjacec: Zhladujemy na wuspěšne dźěło. Mějachmy tójšto wužadanjow zmištrować, a kóždy z nas bě w čestnym zastojnstwje chětro žadany. Z efektiwnym dźěłom na zakładźe wšelkich rozsudow móžemy wuspěch a postup nastupajo zachowanje serbskeho ludu zwěsćić. Tohorunja za čas wobmjezowanjow koronakrizy dla je so nam poradźiło dale po planje dźěłać. Přiwšěm pak parujemy nadrobniše wizualne kaž tež wobsahowe rozprawnistwo ze stron medijow.

Dalše hrožace mejlki dóstali

štwórtk, 23. julija 2020 spisane wot:

Berlin. Politikarjo Zelenych Anton Hof-reiter, Renate Künast a Filiz Polat su hro- žace mejlki z podpismom „NSU 2.0“ dóstali. Tež Hannoverskemu wyšemu měšćanosće Belitej Onayjej su prawicarscy ekstremisća hrozyli. Politikar Zelenych rjekny, zo je hižo wjele hrožacych mejlkow dóstał, nětčiša pak poćahuje so na jeho swójbu. Minjene dny kopjachu so pady tajkich mejlkow, kotrež wobsahowachu daty z policajskich kompjuterow.

Nowy přiměr wujednany

Kijew/Donjeck (dpa/SN). We wójnskej kónčinje na wuchodźe Ukrainy prócuja so wo nowy přiměr. Wot přichodneje póndźele ma „dospołny a wobšěrny přiměr“ płaćić a brónje maja mjelčeć, rěka z prezidialneho běrowa w Kijewje. Do toho běchu to hižo zastupnicy proruskich wojowarjow zdźělili. Dotal njebě žadyn z wjace hač 20 wujednanych přiměrow dołho dźeržał. Tajki pak je wuměnjenje za dalše wjerškowe zetkanje wo Ukrainje, kotrež ma prawje bórze w Berlinje być.

Zniženy dawk skutkuje

W Israelu stajeja so ludźo dale ministerskemu prezidentej Benjaminej Netanjahuwej. Woni protestuja pře­ćiwo nowym na­prawam koronawirusa dla a wumjetuja Netanjahuwej zaprajenje. Tak dóńdźe wčera k zražkam z policiju, ­kotraž wjace hač ­třiceći demonstrantow zaja. W Israelu je ličba padow korony minjene dny zaso raznje přiběrała. Foto: dpa/Ronen Zvulun

Nowa słužba předstajena

štwórtk, 23. julija 2020 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Zakitowanska ministerka Annegret Kramp-Karrenbauer (CDU) je dźensa swoje plany k nowej dobrowólnej słužbje w Zwjazkowej woborje předstajiła. Ta ma hižo wobstejacu dobrowólnu słužbu wudospołnić, kotruž běchu po wotstronjenju woborneje słužby 2011 zawjedli. Wobstejaca dobrowólna słužba traje sydom do 23 měsacow a ma předewšěm časowych a powołanskich wojakow přiwabić. Nowa słužba, kotruž mjenuje Kramp-Karrenbauer „Twoje lěto za Němsku“, ma porno tomu rezerwu za krizowe pady kaž zapławjenja abo koronapandemiju sylnić. Předwidźane je šěsć měsacow trajace wojerske wukubłanje. W šěsć slědowacych lětach ma so cyłkownje šěsć měsacow rezerwoweje słužby w domjacym regionje přizamknyć.

Kritizuje plany Trumpa

štwórtk, 23. julija 2020 spisane wot:
Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump je připowědźił, „sta zastojnikow“ do města Chicaga pósłać, zo bychu namóc w milionowej metropoli skónčili. W Běłym domje we Washing­tonje rěčeše wón wo „šokowacym roz­buchu morjenja a namócnych njeskutkow z brónjemi. Tajke krejpřeleće ma so skónčić.“ Měšćanostka Chicaga Lori Lightfood připowědźenje Trumpa kritizuje, pokazujo na sceny w měsće Portland, hdźež pósłani zastojnicy kaž paramilitariske jednotki po dróhach patrul­juja. „Njetrjebamy zastojnikow, kotřiž po hasach Chicaga ćahaja, wobydlerjow bjez přičiny zajmu a jich wustawowe prawa rubja“, demokratka wčera rjekny.

Wirus sej z dowola domoj přiwjezli

štwórtk, 23. julija 2020 spisane wot:

Choćebuz (dpa/SN). Dlěje hač tři měsacy njejsu w Choćebuzu žadyn nowy pad koronawirusa wjace měli – nětko je so hnydom štyriwosobowa swójba z nim natyknyła. Kaž město zdźěli, běštaj so mandźelskaj z dźowkomaj minjenu njedźelu z dowola na španiskej kupje Mallorca ­nawróćiłoj. Kupa njeje jako rizikowa kónčina zastopnjowana. Swójba bě njedźelu w Nürnbergu přizemiła a wottam z awtom domoj jěła. Po nawróće je jedyn z dźěłodawarjow staršeju rutinowy test přewjesć dał, kiž bě pozitiwny.

Cyła swójba je mjeztym w karantenje, runje tak dotal zwěsćene kontaktne wosoby. Swójbni nimaja dotal žane symptomy. Strowotniski zarjad slědźi za dalšimi kontaktnymi wosobami.

Ličba wobkrućenych padow korony w druhim najwjetšim měsće Braniborskeje je tak na 43 rozrostła. Tuchwilu je w Choćebuzu 33 wosobow w domjacej karantenje. Najwjetši dźěl z nich su po informacijach města studenća, kiž su so ze swojich ródnych krajow nawróćili, a ludźo, kotřiž mějachu z nimi kontakt.

Hišće dwaj wjelkaj ze sćelakom

štwórtk, 23. julija 2020 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Po puću w słužbje wědomosće: W Sakskej je dźeń a mjenje wjelkow ze sćelakom po puću, kotryž dawa daty wo jich pohibowanju w přirodźe. Kaž fachowy zarjad za wjelki w krajnym wobswětowym zarjedźe zdźěli, matej tuchwilu jenož hišće dwaj wjelkaj tajki sćelak za wjelči monitoring při sebi.

Sćelak muskeho wjelka Hansa, kotryž běchu jemu při pasku wokoło šije připrawili, běchu njedawno w ćežko přistupnej Kinsporskej holi namakali, po tym zo njebě sćelak hižo 20 dnjow wusyłał. Fachowcy wobswětoweho zarjada z toho wuchadźeja, zo běchu so šrubiki paska wokoło šije pušćili. Wjelkej pak so derje dźe, kaž wobraz fotowych paslow dokumentuje.

W aprylu běchu ze sćelakom wuhotowanu wjelčicu Lottu we Łužicy mortwu našli. Prawdźepodobnje běchu ju druhe wjelki při wojowanju wo rewěr zakusali.

Daty dóstawaja slědźerjo hišće wot młodeje wjelčicy z mjenom Juli. Wona bě w aprylu Saksku wopušćiła a je tuchwilu w Mecklenburgsko-Předpomorskej. Ze swobodneho stata wusyła jenož hišće wjelk Peter. Sćelak běchu jemu w aprylu wokoło šije připrawili.

To a tamne (23.07.20)

štwórtk, 23. julija 2020 spisane wot:

Prěni na přirodne wašnje spłodźeny panda je so w Južnej Koreji narodźił. Žónski panda-baby je póndźelu we wólnočasnym parku Everland na swět přišoł a waži runje 197 gramow. Dorost njeje pola pandamjedwjedźow samozrozumliwy. Žónki su jeničce tři dny wob lěto płódne. Sydomlětna Ai Bao bu w měrcu nošna, po tym zo bě so spłodźenje z dwě lěće staršim pandu Le Bao radźiło.

Swětowa mišterka w płuwanju Franziska van Almsick dźensa hižo rady do wody njeńdźe. „Sym mjeztym skerje bojazliwa“, 42lětna nowinarjam wuzna. W swójbje je stajnje poslednja, kotraž do basenka dźe. Swój bywši wšědny dźeń móže sej mać dweju synow lědma hišće předstajić, jako bě rano w sedmich do wody skočiła a sydom kilometrow płuwała. Berlinjanka je 43 medaljow dobyła a šěsć swětowych rekordow nastajiła.

Trump radźi nahubniki nosyć

srjeda, 22. julija 2020 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump je swojich krajanow na to nastajił, zo so koronapandemija dale přiwótřa. „Prawdźepodobnje budźe bohužel hišće hórje, prjedy hač so njepolěpši“, rjekny wón na nowinarskej konferency w Běłym domje. „Njepraju to rady, ale tomu tak je.“ Trump Američanow w tym zwisku namołwješe, „nahubniki wužiwać, hdyž njehodźi so wěstotny wotstawk dodźeržeć. Wone maja dobry efekt.“

Tež kanclerski zarjad w fokusu

Berlin (dpa/SN). W padźe insolwentneho předewzaća Wirecard a róle politiki měrja so tukanja mjeztym tež na kanclerski zarjad a na zwjazkowu kanclerku Angelu Merkel (CDU). Přičina je jězba kanclerki loni w septembru do Chiny, hdźež bě wona temu Wirecard narěčała. Tehdy hotowaše so předewzaće na to, swoje posłužby tež w Chinje poskićeć. Z wida předsydki Lěwicy Katje Kipping dyrbjała ­nětko tež Merkel na planowanym wurjadnym posedźenju financneho wuběrka zwjazkoweho sejma přichodny tydźeń na prašenja wotmołwić.

Poćahi lěkowanja potrěbne

nowostki LND