Slepjanski folklorny ansambl z nowymaj spěwomaj
Budyšin (Łu/SN). „To je prawe serbske předstajenje z ludowymi spěwami, hercami a rejemi. Takle so nam to lubi.“ Tak a podobnje so wjacori wopytowarjo nazymskeho koncerta zawčerawšim na žurli Serbskeho domu po programje Slepjanskeho folklorneho ansambla wuprajichu. Paleta poskićenych programowych dypkow běše wotměnjaca, wšelakora a dobra wuměłska měšeńca. Tak so žónski chór spěwajo tež do rejki poda, a hercy nimo hudźenja na ludowych instrumentach tohorunja spěwachu, kaž znatu „Lubku liliju“, kotruž zaspěwaštaj nawoda ansambla a husler Wolfgang Kotisek a Frank Hermaš, kotryž tež rejuje.
Hdyž Čechaj wótře serbsce spěwataj
Na filmowym festiwalu móžeš so derje wo stawje filmowstwa wuchodnych susodow wobhonić. Móžeš pak zdobom – to je wosebitosć wšěch tajkich festiwalow – tych ludźi zetkać, kotřiž tele filmy produkuja. A druhdy so tež šansa skići, z nimi wosobinsce porěčeć.
Tomu tež tak bě, jako wobhladachmoj sej lětsa z koleginu-redaktorku Ines Neumannojc z Noweho Casnika lětsa w sekciji „Heimat/Domownja“ filmaj wo wuhlowej problematice. Martin Dušek a Ondřej Provazník předstajištaj poetisku dokumentaciju „Ženy SHR“ (2010) wo wobydlerkomaj Hornjeho Jiřetína, kotrejuž přećelstwo so wuhla dla złama. W zjawnej rozmołwje po filmje so jenož njewukopa, zo ma Martin Dušek wosobinski poćah k temje, wšako bě jako dźěćo blisko jamy wotrostł, ale zo ma tež wosebity humor. „Běch jako hólčec přeco fascinowany wot wulkich wuhlowych bagrow, běštej to lubosć a hida naraz. Dźěd praješe, zo tónle kročaty bager jónu tež k nam přińdźe a nas zniči. Tuž je to nětko wěsta wjećba, hdyž wo tym filmy wjerću“, wón ironisce rjekny.
Wo zwiskach Domowiny k zapadnym mjeńšinam
Budyšin (SN/CoR). Hač su to Mjezynarodny folklorny festiwal „Łužica“ abo koparske mišterstwa narodnych mjeńšin Europeada – dźensa su styki Domowiny k wukrajej samozrozumliwe. Před 30 lětami tomu tak njebě. Kajke běchu zwiski k druhim mjeńšinam w NDRskim času, wo tym dotal žana literatura njeeksistowaše. Dr. Ludwig Ela – po słowach lektora LND Michała Nuka jedyn z najproduktiwnišich awtorow Serbskeho instituta – je z nowej publikaciju započał tónle běły blak pjelnić, a to na zakładźe něhdźe 100 archiwowych žórłow. Wosebity zešiwk Lětopisa „Die Auslandsbeziehungen der Domowina zwischen 1950 – 1989“ dožiwi wčera w Smolerjec kniharni swoju premjeru před 25 zajimcami. Zastupjerjo Domowiny mjez nimi njeběchu.
Sokoljo swjećili
13. nazymnika 1990 zetkachu so w Budyskim Serbskim domje něhdyši čłonojo Serbskeho Sokoła, zo bychu 70. róčnicu załoženja sportoweho towarstwa woswjećili. Hač běchu to Bukečan Pawoł Grojlich w powitanskich słowach, swjedźenski rěčnik Hinc Cuška z centrale Domowiny abo čestny hósć Čěskeho sokołskeho zwjazka, starosta Bořívoj Petrák – wšitcy su skutkowanje najwjetšeho serbskeho towarstwa w lětach 1920 do 1933 wysoko hódnoćili. Prapremjeru měješe film „Sokoł – P. S. ke kapitlej našich stawiznow“ (režija dr. Toni Bruk). Dalši wjeršk zarjadowanja bě, zo móžeše Alfons Wićaz swoju cyle nowu dokumentacisku knihu „Serbski Sokoł“ předstajić. Hišće dołho Sokoljo bjesadowachu – a wězo sej „Hoj, horje, serbski Sokole“ a druhe pěsnje zaspěwachu. „To bě njezapomnite dožiwjenje, znowa zetkać so ze sokołskimi bratrami“, zwurazni na kóncu Leńka Mjeltcyna z Barta.
Tón dźeń so potwjerdźi, štož bě Hinc Cuška w narěči wuzběhnył: „Sokoł je nam symbol serbskeje zhromadnosće.“
Wo knihach a kniharni (13.11.15)
Schadźowanka steji před durjemi a kaž kóžde lěto su hosćo wćipni na program. Dopominam so, kak je loni skupina serbskich studentow schadźowankarjam internetnu stronu www.spewnik.de předstajiła. Tehdy je w nakładnistwje myslička wo app, konkretnje z wobsahom Towaršneho spěwnika, hišće w dźěćacych cholowčkach tčała. Programowy dypk schadźowanki zamiškri takrjec inicialnu škričku za předewzaće, kotrež njebě tak jednorje zwoprawdźomne. Minjeny měsac je Towaršny spěwnik jako app wušoł. Mjeztym móžemy ju bjezmała jako bestseller wobhladować; ze samsnej spěšnosću by Ludowe nakładnistwo Domowinarady tež ćišćane produkty předawało.
7. wuměłstwowa awkcija na Wojerowskim hrodźe
Załožba za wuměłstwo a kulturu Hornjeje Łužicy zarjaduje 28. nowembra 7. wuměłstwowu awkciju na Wojerowskim hrodźe. Wot jutřišeho móža sej zajimcy 116 twórbow 65 wobdźělenych wuměłcow wobhladać.
Digitalna biblija nimale hotowa
Choćebuz (SN). Digitalizowanje delnjoserbskeje biblije pokročuje. To zdźěli dr. Fabian Kaulfürst z wotnožki Serbskeho instituta w Choćebuzu. Wot lońšeho přehladuje skupinka dobrowólnikow digitalnu wersiju poslednjeho cyłkowneho wudaća delnjoserbskeje biblije z lěta 1868. Lětsa w aprylu móžachu wozjewić, zo je Nowy zakoń přehladany. Mjeztym su tež Stary zakoń přešli, jenož apokryfiske knihi hišće pobrachuja. Zaměr skupinki je, digitalny wotpisk teksta tak překorigować, zo wón originalnej, ćišćanej předłoze dospołnje wotpowěduje.
Projekt digitalizacije delnjoserbskeje biblije zwoprawdźatej Spěchowanske towarstwo za serbsku rěč w cyrkwi a Serbski institut w kooperaciji. Pomocnicy su zwjetša z Choćebuza a wokolnych serbskich wsow, mjez nimi pak staj tež studentka z Lipska a přećel Serbow z Pólskeje. Jako mały dźak chcedźa sej čłonojo skupiny w adwenće do Budyšina wulećeć a sej mjez druhim Michałsku cyrkej wobhladać a koncert chóra 1. serbskeje kulturneje brigady wopytać.
Namibija w Budyskej bance
Nowa wustajeńca serbskeho tworjaceho wuměłstwa, kotruž wot zašłeho štwórtka w Budyšinje pokazuja, steji pod hesłom „Ja sym“. Hłowny motiw kołowokoło wobrazow pak su skerje pjenjezy. To započina so hižo pola hosćićela wustajeńcy, Budyskeje Ludoweje banki na Hošic hasy.
Wuměłstwo w srjedźišću pjenježnistwa, na bance – znjese so to scyła? Hdyž tola při přewuskim wusměrjenju na wuspěch wuměłstwo – wšojedne kotreje družiny – často pod tym ćerpi. Přiwšěm, zwiska mjez wuměłstwom a pjenjezami je we wšěch časach było. W srjedźowěku a nowowěku sy jako wuměłc pak bohateho spěchowarja měł pak jako nimašnik wumrěł. A dźensa wuměłske twórby za zdźěla njepředstajomne płaćizny přesadźuja, kaž na přikład před třomi lětami wobraz „Der Schrei“ Edvarda Muncha za nimale 120 milionow dolarow.
Banka je prawy partner
Na pogromowu nóc dopominali
Chóraj Budyšin a Łužyca zahoriłoj
Kopicu najwšelakorišich poskitkow kulturneho razu sy kónc tydźenja wužiwać móhł. Nahladna ličba zajimcow je so wčera za spěwne popołdnjo na Haslowskej Bizoldec žurli rozsudźiła.
Haslow (AW/SN). Wokřewjacy kermušny koncert z chóromaj Budyšin a Łužyca je wčera pola Bizoldec w Haslowje wjace hač 60 připosłucharjow dožiwiło. Po lońšim wustupje w Choćebuzu a na přeprošenje Zwjazka serbskich wuměłcow koncertowaštej nětko wobě ćělesy w Hornjej Łužicy w dalšim zhromadnym programje. Tón skićeše pisany wěnc serbskich spěwow – nowočasnych a ludowych – kaž tež pěsnje susodnych słowjanskich ludow a z dalšich krajow.
