Jenož wjeselo a spokojnosć?

pjatk, 03. julija 2015 spisane wot:
Jan Kral

Měsacy dołho je so wulka koalicija wo energijowej politice zadźěrała. Srjedu wječor su so nawodźa koaliciskich stron po pjeć hodźinach nócneho wuradźowanja w zasadnych prašenjach dojednali. Nětko so wšitcy wjesela a su spokojom.

Energijowe koncerny dóstanu premije za milinarnje, kotrež do rezerwy sćelu, kanclerka docpěje klimowe zaměry, brunicowa lobby je spokojena a dźěłarnistwa maja za hórnikow dźěło zawěsćene.

Při tak wulkim wjeselu ani njenapadnje, zo so kóšty za rozsud, kotryž pječa nahladnosći Němskeje tyje a klimowe zaměry zawěsći, prawdźepodobnje zaso jónu tomu małemu mužej do móšnički deleguja.

Načasne by skerje było, z widom na mnóstwa naprodukowaneje energije (eko runje tak kaž carbo) a niske płaćizny na milinowej bursy, zo energijowe płaćizny za domjacnosće spadnu. To by wjeselo zbudźiło, hnydom někotre miliony króć. Pěkny Němc kaž Serb pak budźe płaćić a so spěšnje z wyšimi płaćiznami wotnamaka. W druhich krajach by tajki rozsud snano ke generalnemu stawkej wjedł, w Němskej pak ...

Mjetaja pjenjezy do kyrka, za ničo!

pjatk, 26. junija 2015 spisane wot:
Janek Wowčer

Zo w politice časćišo raz tam a sem dźe, smy wšak zwučeni. Štož pak tuchwilu w Berlinje zaso wupjeku, dyrbi čłowjek najprjedy raz rozumić!

Njedawno je zwjazkowy hospodarski minister Sigmar Gabriel (SPD) wozjewił, zo chcył klimowy wotedawk za starše a dodźeržane wuhlowe milinarnje zawjesć. Tole by Łužicu a předewšěm energijoweho hobra Vattenfall, kiž drje by jara krawił, chětro trjechiło. Tola naraz: korek­tura – wšo zaso wróćo a do napřećiw­­neho směra! Takle znajmjeńša skutkuje na mnje najnowše wozjewjenje hospodarskeho ministerstwa. Wottam mjenujcy rěka, zo su alternatiwny plan wuwili. A kaž so wustaja, je wón runje to nawopačne toho, štož bě z popłatkom za starše milinarnje wotpohladane. Pod smužku wupada mjenujcy tak: Energijowe koncerny njetrjebaja płaćić, ale stat da jim financnu podpěru, zo swoje milinarnjowe bloki nachwilnje hasnu a jako rezerwu dźerža. Tak koncernam pjenjezy za poprawom ničo do kyrka mjetaja! A štó ma worćiznu skónčnje płaćić? Wězo dawkipłaćerjo, štó hewak! Njeje tole šicofrene?

„ ... mało kuraže mam ...“ ?

pjatk, 19. junija 2015 spisane wot:
Jan Kral

Němscy a serbscy politikarjo apeluja staj­nje zaso na narodne wědomje Serbow a napominaja jich k wjace zmuži­tosći, serbskosć w zjawnym žiwjenju jasnje­ abo hišće jasnišo pokazać. To bě tež jednohłósne wuprajenje kandidatow za wólby Budyskeho wyšeho měšćanosty na mejskim forumje Serbskich Nowin. Často, haj nimale přeco tale namołwa bjez wotpowědneho wothłosa wostawa. Hačkuli wěmy, zo mamy prawo na to, sej zas a zaso njezwěrimy zjawnosći słyšeć dać, zo smy Serbja, dźěl łužiskeho a němskeho wšědneho dnja.

Zo tež hinak dźe a zo hodźa so hranicy a wobmyslenja překročić, pokazujetej přikładaj minjeneho časa. Wosobinsce smědźach być swědk dweju zjawneju wustupow Serbow před publikumom, kotryž serbsku rěč njerozumješe.

Do noweje doby mjezsobnosće

pjatk, 12. junija 2015 spisane wot:
Axel Arlt

Dobre lěto płaći nowy Zakoń wo změnach prawniskich předpisow wo prawach Serbow w Kraju Braniborskej. Byrnjež tamniši druhi Serbski zakoń jara kontrowersnje pohódnoćeny kompromis był, zasłužeja sej prěnje nětko předležace wuslědki wulke připóznaće.

Za krajneho społnomócnjeho za serbske naležnosće powołany statny sekretar w braniborskim ministerstwje za wědomosć, slědźenje a kulturu Martin Gorholt angažuje so za nowy nadawk tak, zo dyrbiš kłobuk zejmować. Tak husto, kaž bě so wón minjene měsacy wo (delnjo)serbskim połoženju na městnje wobhonjał, mam zaćišć, zo je so w brani­borskim knježerstwje nastupajo aktiwny angažement za Serbow nowa doba za­hajiła. Wusko zwisuje z tym rozsud nowinskeho rěčnika woneho ministerstwa, nastupajo serbske naležnosće swójski rjad nowinskich zdźělenjow wudawać. Na to w Sakskej hišće přišli njejsu.

Wólby wažny dźěl demokratije

pjatk, 05. junija 2015 spisane wot:
Marian Wjeńka

Po lońšich wólbach gmejnskich a měšćanskich radow kaž tež wokrjesnych sejmikow je zajutřišim dalša móžnosć rozsudźić, štó měł na komunalnej runinje zamołwitosć přewzać. Wobhladaš-li sej je trochu bliže, su wólby wjesnjanostow, měšćanostow a krajnych radow wšo druhe­ hač njezajimawe, dokelž su chětro rozdźělne. Derje, na mnohich městnach maja jenož jeničkeho kandidata, kaž w Chrósćicach abo w Ralbicach-Ró­žeńće. Tam pak móžeš znajmjeńša dalše mjeno do swobodneje linki na wólbnym lisćiku napisać. Lěpje hižo je, maš-li wopraw­dźitu alternatiwu, kaž w Njebjelčanskej a Worklečanskej gmejnje, hdźež přećiwo tuchwilnymaj wjesnjanostomaj napřećiwnaj kandidataj nastupitaj.

Kajka to radosć wokoło meje

pjatk, 29. meje 2015 spisane wot:
Měrćin Weclich

Tež tónle kónc tydźenja na serbskich wsach kaž w Salowje, Chrósćicach, Sulšecach abo w Šunowje hišće meju mjetaja. Róžownik lěta 2015 je dźě potom hižo nimo, a wsy hotuja so zaso na swoje tradicionalne wjesne swjedźenje. Štož pak kóžde lěto na mejemjetanjach dožiwjamy, stej wulka horliwosć a radosć dźěći a młodostnych, tónle nałožk pěstować.

Mejske štomy drje wuhladamy tež na němskich­ wsach kaž w Halštrowje abo Brězni, haj samo we wjetšich městach, tež zwonka Łužicy a w Čěskej. Ale wašnje mejemjetanja, kaž my Serbja je hajimy, tam skerje njeznaja. Tole zapo­čina so nimo swjatočneho mejestajenja 30. jutrownika z tym, zo dźěći w pěstowarnjach a młodostni serbske reje nazwučuja. Zo su holcy narodnu drastu woblečene, je za nje wosebita česć. Móžach tole sam sobu dožiwić, jako w Pančicach-Kukowje a Sernjanach na akordeonje piskajo přewšo dostojne rejwanje dźěći a młodostnych přewodźach. Přeco zaso mi dušu hrěje, hdyž prócuja so hólcy a holcy při rejach „Katyržinka“, Serbske koło, „Hory módre“ a „Šewc“ tež wo to, pěsnje z hłowy a z cyłeje wutroby sobu spěwać.

Za woprawdźitu zhromadnosć

pjatk, 22. meje 2015 spisane wot:
Bosćan Nawka

Po systematiskim přesćěhanju serbskich wopytowarjow rejow ze stron prawicarjow, po přemóranju serbskich pomjenowanjow dróhow, institucijow a městnosćow na dwurěčnych taflach Łužicy a po nic naposledk napřećo cuzym njepřećelskim Pegida-hibanju wurosće mjez młodźinskimi klubami, towarstwami a wuměłcami regiona myslička, zo měł so jasny statement w formje beneficneho hudźbneho festiwala stworić. Wuslědk dožiwichmy minjenu sobotu. Pod hesłom „Wočiń woči – zhromadnje přećiwo rasizmej a fašizmej“ wuhotowa towarstwo Kamjentny dom w swójskim twarjenju kedźbyhódny a předewšěm wuspěšny wječor. Na wupředatej žurli wustupi šěsć skupin, z toho pjeć serbskich a dalša z Budyskimi korjenjemi. Berlinska dróha, Čorna kruŠwa, JKUBE a P.I.T.S. jako wuraznje tež politisce so wuprajace kapały transportowachu ideju koncerta hudźbnje, JANKAHANKA a DeyziDoxs namołwištej w připowědźach k tole­rancy a protestej.

Wuběrk zapłaći wudawki sam

pjatk, 15. meje 2015 spisane wot:
Milenka Rječcyna

Pozitiwnje přemóženi su čłonojo wólbneho wuběrka, kotřiž staraja so wo wólby přichodneje Rady za serbske nalež­no­sće w Braniborskej. Čehodla? Ličba próstwow wo připósłanje wólbnych podłožkow je wulka. Z tajkim připóznaćom njeje nichtó ličił. Mjeztym je wjace hač 1 200 próstwow do běrowa wólbneho wuběrka w Choćebuzu dóšło. Zawěsće budźe jich hišće wjace. Wšako je posledni termin zapodaća k zapisanju do wolerskeho zapiska přichodny pjatk, 24. meje.

Zamołwite čestne dźěło

srjeda, 13. meje 2015 spisane wot:
Alfons Wićaz

Z chronistom być je čestne, ale zamoł­wite dźěło. Wšojedne hač dokumentuješ dźěławosć towarstwa, zawoda abo gmejny – wšo to žada sej pilnosć, wědu, přehlad a wóčko za wšitke podawki we wotpowědnym přirjadowanym wobłuku. Chroniki běchu hižo w starowěku pisali a tak podawki w časowym slědźe rjadowali. Bjez nich njebychu swětowe sta­wizny nastali a nazhonjenja, kotrež přeco zaso pomhaja přichod dale tworić. Kóžda chronika je tuž wěsty kamušk wulkeho stawizniskeho mozaika. Tole płaći za gmejnskich runje tak kaž za wjesnych chronistow w dwurěčnym regionje Łužicy. Derje, zo su stajnje zaso dobrowólni a zwólniwi, kotřiž swój swobodny čas a zwjetša tež priwatne srědki za tele čestnohamtske dźěło wopruja.

Mudrosć a rozsudźenosć

pjatk, 08. meje 2015 spisane wot:
Axel Arlt

Hdyž dźensa před 70 lětami zastupjerjo Wehrmachty bjezwuměnitu kapitulaciju fašistiskeje Němskeje w Berlinje-Karlshorsće z ameriskim, britiskim a francoskim wójskom kaž tež z Čerwjenej armeju podpisachu, zakónči so najhrózbniši kapitl młódšich europskich stawiznow. Najwjetše wopory přinjesli běchu ludy Sowjetskeho zwjazka. To je dopokazane. Mamy so tež kóždemužkuli pospytej woba­rać, tule historisku wěrnosć po aktualnym politiskim dobrozdaću pře­interpretować abo samo sfalšować chcyć – prosće respekta před milionami wo­porow a njesměrnymi zničenjemi dla.

8. meja 1945 je Serbam dźeń wuswobodźenja z nacionalsocialistiskeho po­tłóčowanja. Najpozdźišo wot lěta 1937, jako bruni mócnarjo wšu serbskosć za­kazachu, tak tež Domowinu a Serbske Nowiny, bě dospołnje jasne: Planowachu naš mały lud wutupić. Rozmyslujemy dźensa scyła hišće wo tymle předpisanym dóńće? Wobaj stawizniskej podawkaj mamy sej tuž do swojeho narodneho wědomja kruće zašćěpić. Z maćernym mlokom měłoj so wonej přichodnym generacijam dale dawać.

nowostki LND