W ruskej stolicy Moskwje trjebaja ludźo po wukazu města wot dźensnišeho za puć na dźěło abo k lěkarjej wosebitu dowolnosć, štož policisća w škitnych maskach kontroluja. Na dróhach do města a w stacijach podzemskeje železnicy je k dołhim haćenjam dóšło. Štóž digitalne pasěrowanske wopismo nima, dyrbi 60 eurow pokuty płaćić a ma so zawróćić. Foto: pa/Alexej Filippov

Guterres kritizuje rozsud Trumpa

srjeda, 15. apryla 2020 spisane wot:
New York (dpa/SN). Generalny sekretar UN António Guterres je rozsud prezidenta USA Donalda Trumpa kritizował, wo­srjedź koronapandemije přinoški swětowej strowotniskej organizaciji WHO blokować. „Njeje na času, ressourcy za napinanja WHO abo druhich humanitarnych organizacijow za bój přećiwo wirusej redukować“, rjekny Guterres minjenu nóc. „Je na času za zhromadnosć mjezynarodneho zjednoćenstwa w solidariće, zo móhli wirus a jeho zahubne konsekwency zadźeržeć.“ Do toho bě Trump we Washingtonje zdźělił, zo je knježerstwu přikazał, wupłaćenje přinoškow za WHO přetorhnyć, dołhož njeje pruwowane, kajku rólu je WHO „při špatnym wobchadźenju a zatajenju rozšěrjenja koronawirusa hrała“.

Wotewru šule a pěstowarnje

srjeda, 15. apryla 2020 spisane wot:
Kopenhagen (dpa/SN). Danska, sewjerny susod Němskeje, zwaži so z wotewrjenjom swojich šulow a pěstowarnjow na kedźbliwe wolóženja naprawow přećiwo rozšěrjenju koronawirusa. Po měsacu zawrjenych durjow su tam wot dźensnišeho žłobiki, pěstowarnje a šule hač do pjateho lětnika zaso přistupne. Z naprawu chcedźa staršich podpěrować, kotřiž dyrbjachu koronakrizy dla swoje dźěći doma wobstarać. Dalše naprawy nastupajo zběhnjenje wobmjezowanjow wšědneho žiwjenja móhli sćěhować. Danska bě wosebje zahe z raznymi naprawami na prěnje wobkrućene infekcije reagowała. Tak běchu 14. měrca mjez druhim mjezy zawrěli, tež tu k Němskej.

Sakska dźensa korony dla rozsudźi

srjeda, 15. apryla 2020 spisane wot:

Drježdźany/Berlin (dpa/SN). Sakske krajne knježerstwo chce dźensa rozsudźić, kajke wobmjezowanja wšědneho žiwjenja koronawirusa dla móhli so zaso zběhnyć. Do toho chcyše zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) na telefoniskej konferency z ministerskimi prezidentami zwjazkowych krajow wo tym wuradźować. W běhu wječora chcychu zjawnosć wo wuslědkach informować. Powšitkownje z toho wuchadźeja, zo budu naprawy skerje kedźbliwe, na přikład z wotewrjenjom twarskich wikow.

Sakska ministerka za strowotnistwo Petra Köpping (SPD) bě so wčera za to wuprajiła, po 20. aprylu wšelake wobmjezowanja zaso zběhnyć. „Smy za wolóženja w tych wobłukach, kotrež su towaršnostnje a hospodarsce najwažniše“, rjekny wona nowinarjam. Na žadyn pad njesměła Sakska do fazy wróćo padnyć, w kotrejž „nam ličby infekcijow ćěkaja“. Bayerski ministerski prezident Markus Söder (CSU) porno tomu zběhnjenje wobmjezowanjow po jutrownych prózdninach jako „přezahe“ wotpokazuje.

To a tamne (15.04.20)

srjeda, 15. apryla 2020 spisane wot:

Alkohol njepomha přećiwo koronawirusej! Tole zdźěla swětowa strowotniska organizacija WHO, wobroćejo so zdobom přećiwo daloko rozšěrjenemu předsudkej, zo wysokoprocentowski alkohol wirus niči: „To wón nječini“, zdźěla regionalny běrow WHO w Kopenhagenje. ­Nawopak alkohol strowoće ludźi zeškodźi a tak riziko zwyši, na wirus schorjeć. Alkohol žada sej kóžde lěto po wšěm swěće tři miliony smjertnych woporow.

Mzdu sej sama skrótšiła je ministerska prezidentka Neuseelandskeje Jacinda Ardern koronakrizy dla. Wona wzdawa so přichodne šěsć měsacow 20 procentow swojich dochodow. To samsne płaći za čłonow knježerstwa a dalšich wysokich zastojnikow, wona na nowinarskej konferency we Wellingtonje zdźěli. Rjadowanje njepłaći za strowotniski personal a policistow, kiž přećiwo wirusej wojuja.

Recepty za nuzowy pad

wutora, 14. apryla 2020 spisane wot:

Berlin (B/SN). Zwjazkowy zarjad za škit wobydlerstwa a katastrofowu pomoc je hromadźe z Bonnskimi pomocnymi organizacijemi wubědźowanje wo najlěpšu „kucharsku knihu za nuzowe pady“ wupisał. Hač do 15. meje móža ludźo recepty zapodać, za kotrež njetrjebaš ani milinu ani wodu z honača. Akcija ma pokazać na wužitk zastaranja w nuzy „za wšě pady“. Dobra rada njeměri so tu jenož na rezerwu žiwidłow, ale ma zdobom praktisku pomoc skićić, pisa ewangelski tydźenik Der Sonntag. Nimo 50 najlěpšich receptow měła kucharska kniha tež na to skedźbnjeć, kak dołho so jědź dźerži a kak móžeš sam žiwidła plahować.

Złóstnistwa chłostać

Dojednanje w Israelu móžne

wutora, 14. apryla 2020 spisane wot:

Jerusalem (dpa/SN). Jednanja k wutworjenju knježerstwa w Israelu su w nocy na dźensa derje postupowali. Kandidat opozicije Benny Gantz je so znowa wo­sobinsce ze šefom přechodneho knje­žerstwa Benjaminom Netanjahuwom zetkał. Wo jednotliwych dypkach zeńdźenja njeje ničo znate. Wobaj pak staj signalizowałoj, zo je dojednanje móžne. Hišće hač do srjedy 24 hodźin mataj chwile knježerstwo wutworić.

Chinske eksporty dale niske

Peking (dpa/SN). W zwisku z koronawirusom su so chinske eksporty přirunajo z lońšim lětom znowa pomjeńšili. Wone pak njejsu z minusom 6,6 procentow hižo­ tak niske kaž w januaru a februaru, hdźež registrowachu statistikarjo 17,2 procentnej dypkaj mjenje. Dokelž so koronawirus po cyłym swěće wupřestrěwa, to wězo wikowanje poćežuje. Mjeztym zo w Chinje produkcija zaběži, fabriki w mnohich krajach po cyłym swěće njedźěłaja.

Płaćizny so trochu zwyšili

Rjane słónčne wjedro hač do jutrownički je k tomu wjedło, zo su so młode winowe pjenki jara derje wuwili a pupki wutworili. Minjenu nóc pak bě chětro zymne, na čož tež nawoda winicy Till Neumeister pola Weinböhly reagowaše a wohenje mjez čućiwy­mi rostlinami nastaji. Hrožeše wšak strach, zo pupki zmjerznu a wotpadnu. Foto: picture alliance/Sebastian Kahnert

Düsseldorf (dpa/SN). Fachowc za škit před infekcijemi Martin Exner z Bonna je wuznam hygieniskich naprawow přećiwo koronawirusej wuzběhnył. Wirus móže na płoninach dołhi čas přežiwić, rjekny wědomostnik kónc tydźenja w Düsseldorfje, hdźež je mjezywuslědki wulkopřepytowanja ke koronapandemiji rozłožił. Přewjedli běchu studiju we wosebje potrjechenym wokrjesu Heinsberg w Sewjerorynsko-Westfalskej. Zo móže infekcija wudyrić, dyrbi so wirus přez slinow­ki do čłowječeho ćěła dóstać – kaž přez hubu abo woči. Je tuž wažne, zo wobydlerjo nawuknu, z tajkimi strachami wotpowědnje wobchadźeć.

Dokładne rucemyće z mydłom wiry wotstronja a je tak „deaktiwuje“, rjekny direktor instituta za hygienu a strowotu ludźi. To drje banalnje klinči, je pak při­wšěm wažne, zo ludźo tajke hygieniske naprawy zwučuja.

Hłownje so wirus přez infekciju kapkow rozšěrja, na přikład při kašlowanju. Tohodla je absolutnje trěbne w chorownjach škit za nós a hubu nosyć.

Znowa wjac schorjenych

wutora, 14. apryla 2020 spisane wot:

Drježdźany/Podstupim (dpa/SN). Ličba na koronawirusu schorjenych je w Sakskej přez jutry dale stupała. Wčera wo­zjewi sakske strowotniske ministerstwo 3 802 inficěrowaneju. Tak je ličba w běhu 24 hodźin wo 38 wosobow přiběrała. Mjeztym je 69 ludźi na chorosći Covid-19 zemrěło. Wjac hač 13 procentow scho­rjenych lěkuja tuchwilu w sakskich chorownjach. Něhdźe 1 880 pozitiwnje te­stowanych wosobow pak je hižo wustrowjenych. Mjeztym wujewi so wokrjes Šwikawa jako ćežišćo w Sakskej, hdźež pandemija chětro zachadźa. Jeničce tam maja cyłkownje 616 registrowanych padow, po tym sćěhujetej měsće Drježdźany (491) a Lipsk (483).

W Braniborskej wozjewichu wčera 2 075 ludźi, kotřiž su na koronawirus schorjeli. W běhu 24 hodźin je so ličba wo 102 padaj zwyšiła. Dotal je 59 wosobow zemrěło. Přiwšěm skedźbnja braniborske strowotniske ministerstwo na to, zo njejsu zarjady wokrjesow a městow wšědnje aktualne ličby wozjewili. Tuž móhło so tu a tam hišće něšto změnić.

nowostki LND