To a tamne (30.03.20)

póndźela, 30. měrca 2020 spisane wot:

Za hrabnjenčko droho zapłaćić ma Italčan na sewjeru kraja. Wón dósta nětko bolostnu pokutu, dokelž bě do susodneje gmejny nakupować jěł. To pak je w zwisku z wobmjezowanjom koronapandemije w Italskej dla zakazane. Knježerstwo bě minjene dny powšitkowne rjadowanje hišće raz přiwótřiło. Mužej hrozy pokuta hač do 3 000 eurow. Italska je wot pandemije najbóle potrjecheny kraj.

Nawuknyć so smjeć poskićeja w Mnichowje tym, kotřiž pod wobmjezowanjemi koronawirusa dla doma ćerpja. Klub so kóždu njedźelu w 11 hodź. internetnje zetkawa, rěčnica zdźěli. Wona znaje mnohich, kotřiž su wosamoćeni. Internetny kurs tuchwilu hač do 30 ludźi wopytuje, a ličba spochi přiběra. Z „hihihi“ a „hohoho“ pak nimaja zwučowanja ničo činić: Dźe wo prawe dychanje a wo posměwk, zo bychu so wobdźělnicy přirodnje smjeć móhli.

Najwjace infekcijow w USA

pjatk, 27. měrca 2020 spisane wot:

Washington (dpa/SN). W USA je so mjeztym telko ludźi z koronawirusom natyknyło kaž w žanym druhim kraju swěta. Hač do dźensnišeho ranja zličichu tam 85 900 infekcijow, w Chinje 81 700 a w Italskej 80 500. To zdźěla Uniwersita Johnsa Hopkinsa w USA. Prezident Donald Trump je z teje přičiny z chinskim prezidentom Xi Jinpingom telefonował. W Chinje maja lědma hišće nowoinfekcije. Porno tomu su ličby w USA dramatiske: Tam je 1 296 pacientow na wirus zemrěło, najwjace w New Yorku.

Rentowa komisija z rozprawu

Berlin (dpa/SN). Rentowa komisija zwjazkoweho knježerstwa je dźensa swoje namjety předpołožiła, kak hodźała so renta po lěće 2025 zaručić. Tak měł so dotalny system zasadnje wobchować, ale we wšelakich wobłukach změnić. „Demografiske wuwiće zawinuje wulke přidatne poćeženja zakonskeho rentoweho zawěsćenja. Dołhodobne a spušćomne zrěčenje mjez generacijemi“ žada sej wuwažene financielne wobdźělenje wšěch – płaćerjow přinoškow, dawkipłaćerjow a rentnarjow, w rozprawje rěka.

Wulka koalicija w Israelu

Z raznymi naprawami so w Indiskej prócuja, dalšemu rozpřestrěću koronawirusa zadźěwać. Ludźo njesmědźa swoje domy ­wopušćić. Tak su nimale 1,4 miliardy w domjacej izolaciji. Policija na wěstych dypkach po wšěm kraju dodźerženje wukaza ­kontroluje, kaž tule we wulkoměsće Ajmer w staće Rajasthan. Kohož lepja, toho nablaku z retlom pochłostaja. Foto: dpa/STR

Pomoc schwalena

pjatk, 27. měrca 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa rada je dźensa hoberski pomocny program knježerstwa přećiwo wuskutkam koronakrizy schwaliła. Program wopřijima naprawy k zachowanju dźěłowych městnow a předewzaćow, podpěru chorownjow kaž tež naprawy, zawěsćić wšědne žiwjenje wobydlerjow a jich bydlenja. Zastupnicy zwjazkowych krajow běchu so dojednali, zo wšitke zakonje běžnje a bjez narěčow schwala.

Prěnje pjenjezy móhli potrjecheni hižo 1. apryla dóstać. Stat chce tak wosebje wohroženym předewzaćam pomhać a tak dźěłowe městna zachować. Małe firmy a samostatnych chcedźa z direktnymi připłatkami podpěrać.

Šwika zakaz wikow

pjatk, 27. měrca 2020 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Krajny zwjazk sakskich ratarjow je zawrjenje tydźenskich wikow pod hołym njebjom raznje kritizował. „Naprawa je katastrofa. Njeje zrozumliwe, čehodla Sakska jako jenički zwjazkowy kraj tajke něšto wukaza“, rjekny hłowny jednaćel Manfred Uhlemann powěsćerni dpa. „Na jednym boku su čerstwe ratarske wudźěłki direktnje z regiona, na tamnym boku njeje strach, so pod hołym njebjom z wirusom natyknyć, wjetši hač w kupnicy.“

Tež na tydźenskich wikach móža prawidła desinfekcije dodźeržeć a wotstawki mjez kupcami samo hišće wjetše być a přihódnišo rjadować. Nimo toho su tajke wiki runje we wjesnych kónčinach mnohim ludźom njeparujomny poskitk, sej žiwidła wobstarać. Zwjazk ratarjow ministerku za strowotnistwo Petru Köpping (SPD) prosy, zakaz zaso zběhnyć.

Merkel prosy ludźi wo sćerpnosć

pjatk, 27. měrca 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) ma debatu wo tym, hač njemóhli wšelake naprawy přećiwo rozpřestrěću koronawirusa zaso zbě­hnyć, za přechwatanu. Wona chcyła „jara jasnje rjec, zo njeje hišće načasu wo wolóženjach nastupajo naprawy rěčeć“, kaž wčera w Berlinje wuzběhny. Ličba nowoinfekcijow je dale wulka. Zaměr naprawow je, strowotniski system nje­přežadać. Kanclerka dyrbi tuž „ludźi w Němskej wo sćerpnosć prosyć“. Zdobom wona připowědźi, „wo wolóženju naprawow hakle rozmyslować, ručež su pozitiwne efekty widźeć. Bohužel smy wot toho hišće cyły kónc zdaleni.“

W Němskej je so mjeztym nimale 44 000 ludźi z wirusom natyknyło, 6 600 wjace hač dźeń do toho. Je to najwjetši rozrost w dotalnej krizy scyła. Po wšej republice je 267 pacientow zemrěło. Zwjazk a kraje su dotal njesłyšane naprawy wukazali, zo bychu rozšěrjenju wirusa zadźěwali. Hłownje maja so socialne kontakty wobmjezować. Mjeztym pak je hižo rěč wo tym, naprawy zaso zběhnyć.

Po jutrach wšitko normalne?

pjatk, 27. měrca 2020 spisane wot:

W Pólskej wirusa dla razne naprawy wukazane – premier optimistiski

Waršawa. Naprawy pólskeho knježerstwa přećiwo koronawirusej so na towaršnostne žiwjenje a na wšědny dźeń wobydlerjow sylnje wuskutkuje. Wot srjedy maja Polacy přikazane w swojich bydlenjach a domach wostać. Wuwzaće je puć na dźěło a domoj, do wobchoda abo apoteki. Za pomocnikow w boju přećiwo pandemiji płaća wosebite rjadowanja. Wjace hač dwě wosobje njesmětej so wotnětka w zjawnosći zetkać. W busach a tramwajkach ma kóžde druhe městno njewobsadźene wostać. Mjeza kraja wostanje zawrjena. Polacy, kotřiž so do swojeje domizny nawróćeja, dyrbja tam najprjedy raz dwaj tydźenjej do karanteny. Bože mšě smědźa drje so dale wotměwać, wjace hač pjeć wosobow pak njesmě so na nich wobdźěleć. Pohrjeby a wěrowanja su jenož hišće we wuskim kruhu swójbnych. Naprawy płaća najprjedy raz hač do ćicheje soboty, 11. apryla.

Što wšo z nuzy wurosće

pjatk, 27. měrca 2020 spisane wot:
Wo hnydom dwaj nowej poskitkaj za dźěći a swójby je serbski digitalny swět wot wčerawšeho rozrostł. Swójbne kubłanje RCW a serbska dźiwadłowa pedagogika NSLDź chcetej z internetnej stronu „dźiwaj so“ dźěćom a staršim doma w ćežkim času koronawirusa runje tak pomhać kaž redaktor Płomjenja Pětr Šołta z online-seriju „Krimije přećiwo wustudźe“. Serbski pedagogiski poradnik za staršich, lute pokiwy za swójbnu zabawu, nastorki za dźěći, kak móža same dźiwadłowe předstajenja zwoprawdźić, hódančko w formje jednoreje słuchohry – kreatiwne hłójčki nje­trjebaš tu žane pytać, dyrbiš je jenož dźěłać dać. „Hdźež pak je strach (kriza), tam tež to wumóžace rosće“, rjekny hižo Friedrich Hölderlin, na kotrehož 250. narodniny smy dźens tydźenja spominali. Nowe ideje wězo njetrjebaja hnydom wumóžace abo přemóžace być. Fantazija dosaha. Móžemy wćipni być, što wšo hišće z toho wurosće. Cordula Ratajczakowa

To a tamne (27.03.20)

pjatk, 27. měrca 2020 spisane wot:

Zwada wo nuznikowu papjeru je so w hornjobayerskim Bergneustadće wo to postarała, zo dyrbješe policija zakročić. Dokelž smědźeše jenož jedyn paket papjery kupić, je so 54lětna žona z protesta na běžaty pas před kasu sydnyła a tak předawarkam dźěłać njezmóžniła. Policistam so wona masiwnje wobaraše, rjeješe a ćisny so na zemju. Zastojnicy dyrbjachu ju sputanu k awtu njesć. Hajzlowu papjeru njeje na kóncu žanu měła.

Bjez wopytowarjow so tež „zwěrjatam w Berlinskej coologiskej zahrodźe wostudźi“, měni rěčnica coowa Philine Hachmeister. „Runje wopicy wopyto­warjow rady wobkedźbuja. Tež ćulenje a papagaje su wćipne a stajnje chětro napjate, štó takle nimo chodźi.“ Berlinski coo je koronakrizy dla zawrjeny a ćerpi tuž pobrachowacych wopytowarjow dla. Tam bydli 30 000 zwěrjatow.

Do swobody so nawróćić?

štwórtk, 26. měrca 2020 spisane wot:

Debata wo móžnych škodach wobmjezowanja coronawirusa dla

Berlin (dpa/SN). „Swójby su w tuchwilnej krizy coronawirusa dla wosebje potrjechene. Pandemija je jim hoberske wužadanje, zawrjene šule wunjesu staršim, kotřiž powołansce dźěłaja, wulke ćeže, hladanje dźěći zaručić“, zwurazni zapósłanča Lěwicy w Němskim zwjazkowym sejmje Sabine Zimmermann powěsćerni dpa. Nimo toho bědźa so starši, kaž najwjace dźěławych, ze starosćemi nastu­pajo financielny přichod, wona rjekny. Tohodla dyrbjał so stat bóle wo swójby starać. „To žada sej spěšne zhromadne prócowanja Zwjazka a krajow.“

nowostki LND