Swoju wuspěšnu premjeru jako dirigentka Wojerowskeho sionfoniskeho orchestra dožiwi minjenu njedźelu Eva Meit­ner z Lipska. Nawod ćělesa bě wo­na 1. januara z rukow Lutza Michlen­za přewzała, kiž bě orchester 52 lět dirigiował. Z njej je so Ulrike Herzger rozmołwjała.

Čehodla sće so we Wojerecach požadała?

E. Meitner: Najprjedy hladaš, hdźe je městno swobodne. Potom pytaš za orchestrom, kotryž ma ambicije a wěstu tradiciju. Woboje nańdźech we wupisanju sinfoniskeho orchestra. Tutón hižo dlěje wobsteji, a jeho dotalny repertoire je tež atraktiwny. To je mje wabiło.

Sće dźiwajo na wjelelětnu tradiciju laj­skeho orchestra přeco pod samsnym dirigentom měła ćeže, z hudźbnikami dobry poćah nawjazać?

Praha (SN/CoR). Praske knižne wiki za­­haja so lětsa štwórtk w Přemysłowym palasće w Holešovicach. Jedynadwacety króć wuhotuje je Zwjazk čěskich knihi­kupcow a nakładnikow „Svět knihy“, a to ze stupacym wobdźělenjom ze wšeho swěta. Wot spočatka je Ludowe nakład­nistwo Domowina mjez tamnišimi stajnymi wustajerjemi. Kóždolětnje wužija wosebje čłonojo towarstwa Společnost přátel Lužice móžnosć, so na městnje wo nowostkach nakładnistwa informować. Tež Slovenská biblioteka wužije tutu składnosć a sej swój wobstatk słowjanskeje literatury z wudaćemi serbskeho nakładni­stwa wudospołnja. Wiki so njedźelu skónča. Na tradicionalnym zarjadowanju nakładnistwa čita lětsa basnik Jurij Łušćanski ze swojich serbskich a čěskich twórbow, a to pjatk w Hórnikowej łužiskoserbskej knihowni.

Na južnej kromje Hory, hdźež so puć ze wsy do Banec z tym z Łusča křižuje, steji wot njedźele, 3. meje, pomnik ze šwedskeho zornowca. Na błudźenku dopomina čorna wopomjatna tafla na najwu­znamnišeho syna Hory, kotryž so tule na najwjetšim burskim kuble před 150 lětami narodźi. Farar Jakub Nowak-Horjanski mjenowaše so jako spisowaćel z pseudonymom Neander. Wjacore serbske knihi a dźesać dźiwadłowych hrow su z pjera měšnika, kiž bě wot 1903 do 1931 Radworskim wosadnym Bože słowo rozšěrjał. Domowinskej skupinje Łusč a Jaseńca stej pomnik zhotowić dałoj.

Loni bě Bus wuměłstwa swjatki mjez Budyšinom, Lubijom a Korzymjom po pu­ću. Lětsa je termin kónc tydźenja 27./28. junija. Čara bu mjeztym roz­šě­rjena, a tež ličba wobdźělacych so zarjad­­nišćow.

Za festiwalbóle wabić

srjeda, 13. meje 2015 spisane wot:

Budyšin (SN/CoR). Měsacaj do mjezynarodneho folklorneho festiwala „Łužica“, wotmějaceho so 9. do 12. julija w Budyšinje, Hochozy a Chrósćicach, je wčera přihotowanski wuběrk wuradźował. „Smy jara daloko lětsa při přihotowanju festiwala“, rjekny SN napřećo předsyda wuběrka Marko Kowar. Wón wuchadźa z toho, zo wšitke dźesać ansamblow z wukraja – z Mexika, Georgiskeje, Paraguayja, Estiskeje, Indiskeje, Madźarskeje, Sło­wjenskeje, Słowakskeje, Čěskeje a Pólskeje – tež přijědu a přileća. Jeničce rejwanski ansambl z Rudolstadta je wotprajił.

Doraznišo chcedźa za zahajenje festiwala w Budyšinje wabić, a to tež z tym, zo dóstanu Budyske domjacnosće direktne informacije. Přichodny tydźeń ma so kooperaciske zrěčenje ze Zaměrowym wobchadnym zwjazkom Hornja Łužica (ZVON) podpisać. Za kóždeho něšto změje Chróšćanska specialita lětsa na třoch dworach. Tak zahraje sydom folkrock-skupin, tróšku měrniša budźe čěska cymbalowa hudźba, a štóž chcył rejwać, změje wězo k tomu přiležnosć.

Wo islamje słyšeli a debatowali

wutora, 12. meje 2015 spisane wot:

Debata wo islamje a islamizmje ludźi dale zaběra. Tole pokaza so wčera tež w Smochčanskim Domje biskopa Bena. Tam rěčachu wo zakładach našeje křesćan­skeje ciwilizacije.

Smochćicy (SN/MkWj). Zamołwići Domu biskopa Bena běchu so we wobłuku „Smochčanskeho foruma“ a dźěłoweho kruha „Zetkawanje ze židowstwom“ wčera dosć horcej temje wěnowali. Na planje steješe zarjadowanje pod hesłom „Islam a křesćanstwo – k zakładam našeje židowsko-křesćanskeje ciwilizacije“. Ko­paće pjelnjena žurla – w njej tež tójšto serbskich wopytowarjow – bě dopokaz, zo zbudźa tuta tema dale wjele zajima.

Přeprosyli běchu sej tónkróć Siegfrieda Reipicha, jednaćela Załožby sakskich wopomnišćow w Drježdźanach. W NDR studowaše wón filozofiju. Swojeho kritiskeho nastajenja dla jeho přesćěhowachu a skónčnje z kraja wuhnachu. Po přewróće dźěłaše wón w něhdyšim Berlinskim stasi-jastwje Hohenschönhausen jako referent za politiske kubłanje. Reipich je hladajo na swoju biografiju razny přećiwnik wšěch totalitarnych režimow.

Putniska kniha w LND wušła

wutora, 12. meje 2015 spisane wot:

Budyšin (SN). Hač kóždolětnje z wosadnymi do domjaceho Róžanta, jako sku­pina młodostnych do Krupki, na zhromadnych wulětach do Lichenja abo sami po puću do Santiaga de Compostela – Serbja běchu a su zawěrno putniski lud. Za nowostku „Ze žohnowanjom na puć“, kotraž je w Ludowym nakładnistwje Do­mowina wušła, je Gerat Wornar z histo­ri­skich rozprawow čerpał, ale tež mnohich awtorow pohonjował, nowše wopisowanja podać a na cyle wosobinske wašnje na swójske putnikowanja k wurjadnym městnosćam Europy zhladować. Mnohe fotografije zwjazk skulojćeja.

Pohon, so na puć nastajić, je wšelaki: Wobdźěleni chcedźa z ludźimi samsneje wole zhromadnosć dožiwić, na hnadownych městnach wo swójske wustrowjenje abo te přiwuzneho prosyć, we wosobinskich tyšnosćach modlo so wućek pytać­ abo so za wopokazanu miłosć dźakować.

Choćebuz (HA/SN). Z dweju dźělow wobsteji najnowša kabinetna wustajeńca Choćebuskeho Serbskeho muzeja, kotruž su minjeny pjatk před něhdźe 70 hosćimi wotewrěli. W prěnim dźělu je pod hesłom „Delnjołužiske wuhlady II“ wustajanych 15 mólbow Jana Buka, nestora serbskich molerjow z Njebjelčic. Su to mólby, kotrež je Choćebuski muzej wot zasłužbneho hornjoserbskeho wuměłca z pomocu Vattenfalla a župy Delnja Łužica kupił. Na nich je Jan Buk runje tak kaž na dalšich pjeć twórbach, kotrež je wuměłc Choćebuskemu muzejej darił, zapopadnył wšelake motiwy z Delnjeje Łužicy, mjez druhim wo serbskej ludowej kulturje a wo serbskich wsach, ale tež wo brunicowych jamach.

Zběrki ludowych spěwow móža inspiracija być

póndźela, 11. meje 2015 spisane wot:

Z wulětom do Błótow na slědach ludowych spěwow zakónči so wčera tři­dnjowska mjezynarodna konferenca „Etnicita, identita, regionalita – Oskar Kolberg jako załožer Europy regio­now“, kotryž běštej Choćebuska Šula za delnjoserbsku rěč a kulturu a Delnjo­serbski dźěćacy a młodźinksi ansambl zarjadowałoj.

Choćebuz (SN/CoR). Kotry wuznam ma zběrka Oskara Kolberga za serbsku hudźbnu kulturu? Nimale 40 zajimcow z Pólskeje, Berlina, Delnjeje a Hornjeje Łužicy kaž tež samo z Hannoverskeho Wendlanda bě sobotu do Choćebuskeho Měšćanskeho domu přišło, zo bychu na wědomostnym sympoziju za wotpowědnej wotmołwu pytali.

Na Bože spěće sławny instrument na Jerusalemskej Wolijowej horje zaso zaklinči.

za cejdejku:

„Symphonie der Stille“, Franz Liszt, pi­šćelowe twórby, Klaus Schulten hraje na pi­šćelach cyrkwje Božeho spěća w Jerusalemje; © Edition Auguste Victoria, Jeru­salem 2012;

Putnicy do Jerusalema a lubowarjo pišćelo­w móža sej cejdejku tež direktnje we wobchodźe abtaje Dormitio na kromje stareho města blisko Cionskich wroto­w abo w cyrkwi samej kupić.

za knihu:

Klaus Schulten: „Die Sauerorgel in der Himmelfahrtskirche und andere deutsche Orgeln in Jerusalem; © Edtion Auguste Victoria 2; Kaiserin Auguste Victoria Stiftung – Evangelisches Pilger- und Begegnungszentrum, P.O.Box 14076, 91 140 Jerusalem; ISBN 978-965-7221-60-0

Wobaj wudźěłkaj móžeće e-mailnje skazać pod adresu pilgrims@evangelisch -in-jerusalem.org.

nowostki LND