Tysacy ćěkancow su mjeztym mjezu mjez Turkowskej a Grjekskej docpěli, zo bychu so do Europskeje unije dóstali. Grjekscy ­namjezni policisća běchu hranicu z kałatym grotom zawrěli. Při temperaturje pod nulu dyrbjachu ćěkancy pod hołym njebjom přenocować. Woni protestowachu z plakatami kaž „Mrějemy w lěsu“. Policija zasadźa tež sylzopłun. Foto: dpa/Ahmed Deeb

Norwegska program z Pólskej přetorhnje

póndźela, 02. měrca 2020 spisane wot:

Oslo (dpa/SN). Protestujo přećiwo dwělomnym reformam prawostatnosće w Pólskej je Norwegska ze srědkami Europskeho hospodarskeho ruma (EWR) financowany justicny program cofnyła. Politiska kontrola pólskich sudnistwow je mjeztym tak daloko postupowała, zo njeje hižo zastupujomne so na tajkim programje wobdźělić, zdźěli direktor norwegskeho sudniskeho zarjadnistwa Sven Marius Urke kónc tydźenja w Oslu.

Znjeměrnjaceje justicneje reformy w Pólskej dla Norwegska wotpowědne zrěčenje z Waršawu njepodpisa, kaž z tamnišeho knježerstwa rěkaše. Město toho chcedźa program, za kotryž bě něhdźe 70 milionow eurow ze srědkow EWR předwidźanych, znowa posudźować. Justicny program předwidźeše mjez druhim zhromadne dźěło na polu chłostanskeje justicy a w boju přećiwo domjacej namocy kaž tež kooperaciju mjez sudnistwami. Přetorhnjeny program pak nima so na druhe ze srědkow EWR financowane kooperacije z Pólskej wuskutkować.

Wirus tež w stolicy zwěsćeny

póndźela, 02. měrca 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Prěni króć je tež w Berlinje muž na nowu infekciju corona-wirusa dla schorjeł. To zdźěli tamniša senatorka za strowotnistwo Dilek Kalaycu. Po informacijach medijow je pacient w stabilnym stawje. Jeho lěkuja na izolaciskej staciji. Nětko chcedźa lěkarjo zwěsćić, hdźe bě so natyknył a z kim je hewak hišće kontakt měł.

W Němskej je dotal wjace hač 130 infekcijow z corona-wirusom znatych. Wirus móže schorjenje płucow zawinić. Dźensa ličachu z wuslědkom přepytowanja wšitkich sobudźěłaćerjow dožiwjenskeje kupjele Tropical Islands. Kupjel ­wopytał bě tež muž ze Sewjerorynsko-Westfalskeje, pola kotrehož běchu wirus pozdźišo zwěsćili.

Wirus rozšěrja so přez małe kapki w powětře, nastate při kašlowanju a rěčenju, a pochadźa z Chiny.

Noweje chorosće dla su mjeztym wjacore wulkozarjadowanja wotprajili. Kaž dźensa rano zdźělichu, so swětosławne Pariske knižne wiki lětsa njewotměja. Na nje běchu 160 000 ludźi wočakowali.

Opozicija wólby jasnje dobyła

póndźela, 02. měrca 2020 spisane wot:

Mnohe njewočakowane wuslědki wothłosowanja w Słowakskej

Bratislava (SŽ/ČŽ/K/SN). Sobotne wólby parlamenta – mjeztym dźesate w samostatnej Słowakskej – wuskutkuja chcytu změnu politiskeje sceny kraja pod Tatrami. Jako najsylniša móc je z nich wušło hibanje Obyčajní ľudia a nezávislé osobnosti (OL’aNO) – Jednori ludźo a njewotwisne wosoby – předewzaćela Igora Matoviča, njenadźicy 25,02 procentaj hłosow wolerjow nažnjawši. Dotal knježaca a přichodnje opozicionelna strona Smer-sociálna demokracia dósta 18,29 procentow a tak njewočakowano tójšto wjac, hač běchu jemu naprašowanja naposledk přicpěwali. Třeće městno wobsadźi z 8,24 procentami hibanje Sme Rodina. Spochi přiběraceje ličby přiwiska dołho wyskaca ultraprawicarska L’udová strana Naše Slovensko ekstremista Mariana Kotleby spadny ze skromnymi 7,97 proc. na štwórtu poziciju. Do narodneje rady zaćahnu hišće Sloboda a Solidarita (SaS) ze 6,22 proc. kaž tež młoda strona bywšeho prezidenta Andreja Kiski Za l’udí z 5,77 proc. PS/Spolu dyrbi ze 6,96 proc. wonka wostać – jako zwjazk by sydom procentow trjebał.

To a tamne (02.03.20)

póndźela, 02. měrca 2020 spisane wot:

Ze zwěrjećim kandidatom chce Lěwica ke komunalnym wólbam w Francoskej nastupić. Kóčka „Rec“ steji za lěwicarsku stronu La France Insoumise na lisćinje w bretoniskim měsće Renne. Z kóčku chcedźa škit zwěrjatow bóle tematizować, kaž strona zdźěli. Tuchwilu steji „Rec“ na 60. městnje wólbneje lisćiny a nima tuž žaneje šansy. Nimo toho dyrbi něchtó kmótřistwo za kóčku přewzać a so z mjenom zapisać, sej wólbne prawo žada.

Tykanc z 29 wobstatkami a 29 swěčkami su minjenu sobotu 17 dźěćom-narodninarjam na „party šaltowanskeho lěta“ w bayerskim Bad Hindelangu poskićili. Direktor turistiskeho zarjada zahaji swjedźeń z narěču, kotraž wobsteješe z 29 słowow a traješe 29 sekundow. Allgäuski dowolowy centrum wot lěta 1988 dnja 29. februara tajki swjedźeń zarjaduje a wšitke­ kóšty za njón zaruna.

Mjenje bjezdźěłnych

pjatk, 28. februara 2020 spisane wot:

Nürnberg (dpa/SN). Ličba bjezdźěłnych w Němskej je w februaru porno januarej wo 30 000 na nětko 2,396 milionow woteběrała. To pak je přeco hišće 23 000 wjace hač loni w februaru, kaž Zwjazkowa agentura za dźěło zdźěla. Kwota bjezdźěłnosće wučinja dale 5,3 procenty. Cyłkownje 885 000 ludźi dósta w februaru bjezdźěłnostny pjenjez. Najebać ličby pokazuja so po informaciji agentury na dźěłowych wikach „znamjenja wosłabjaceje so konjunktury“.

Trump wobskorža nowinu

Washington (dpa/SN). Wólbnobojowe mustwo prezidenta USA Donalda Trumpa wumjetuje nowinje New York Times wočornjenje a žada sej wotškódnjenje. W jeho srjedu zapodatej skóržbje rěka, zo je New York Times „wědomje wopačne a wočornjace wuprajenja“ wozjewiła. W skóržbje dźe wo nowinski přinošk z měrca 2019. Jeho awtor twjerdźi, zo njebě Trump we wólbnym boju 2016 dorěčenja z Ruskej scyła trjeba měł. Wšako bě wón Ruskej zasadnje nowu politiku přilubił, hdyž Moskwa jeho podpěruje.

SPD a Zeleni so zetkali

Na grjekskej kupje Lesbos je minjene dny k namócnosćam mjez wobydlerjemi a policiju dóšło. Knježerstwo planuje na kupje nowe lěhwa za ćěkancow a je z městnami hižo ležownosće sćazało. Ludźo so tomu spjećuja a sej žadaja migrantow na kraj přeměstnić. Lěhwa na Lesbosu su dospołnje přepjelnjene. Foto: dpa/Zumapress

Turkowska žada sej pomoc NATO

pjatk, 28. februara 2020 spisane wot:
Istanbul (dpa/SN). Konflikt mjez Turkowskej a Syriskej so dale přiwótřa: Při nalěće na turkowske jednotki w sewjerosyriskej prowincy Idlib je po informacijach znajmjeńša 33 turkowskich wojakow žiwjenje přisadźiło. Nětko žada sej Ankara pomoc NATO a mjezynarodneho zjednoćenstwa. Kraje NATO měli „swoju winowatosć spjelnić“. Rěčnik islamsko-konserwatiwneje knježerstwoweje strony AKP Ömer Çelik w tym zwisku hrožeše, syriskim ćěkancam w Turkowskej mjezy do směra na Europu wotewrěć. Turkowska Syriskej wumjetuje, zo je wina na nalětach, a hrozy z wjećbu. Němski wonkowny minister Heiko Maas (SPD) žada sej porno tomu hnydomny přiměr.

Berlin (dpa/SN). We wubědźowanju wo zastojnstwo předsydy CDU ma ministerski prezident Sewjerorynsko-Westfalskeje Armin Laschet podpěru swojeho krajneho zwjazka. Wodźacy gremij je wčera wječor z wjetšinu wobzamknył, Lascheta oficialnje za předsydu namjetować a ministra za strowotnistwo Jensa Spahna za jeho naměstnika. Po informacijach wobdźělnikow je so 90 procentow  čłonow předsydstwa krajneje CDU za Lascheta wuprajiło. Noweho předsydu CDU chcedźa na wurjadnym zjězdźe 25. apryla wuzwolić. Wo zastojnstwo předsydy prócujetaj so nimo Lascheta hišće Friedrich Merz a Norbert Röttgen.

Krizowy stab wutworjeny

pjatk, 28. februara 2020 spisane wot:

Zhorjelc/Berlin (SN). Strowotniski wotrjad Zhorjelskeho krajnoradneho zarjada namołwja wšitkich ludźi, kiž su so z rizikowych kónčin Italskeje nastupajo nowy corona-wirus nawróćili a kotřiž maja symptomy, so pola domjaceho lěkarja telefonisce přizjewić. Lěkar so potom ze strowotniskim zarjadom skontaktuje. Je pak tež móžno so hnydom na strowotniskim zarjedźe přizjewić, kaž krajnoradny zarjad w nowinskej zdźělence informuje.

Mjeztym je ličba z wirusom natyknjenych dale rozrostła. Mjez druhim je so sobudźěłaćer wotrjada za dźěćacu a młodźinsku medicinu Hamburgskeje uniwersitneje kliniki natyknył. Wokoło sewjerorynsko-westfalskeho Heinsberga su sta ludźi w domjacej karantenje.

Zwjazkowy nutřkowny minister Horst Seehofer (CSU) je wčera krizowy stab zwjazkoweho knježerstwa zarjadował. Tón chcyše so hišće dźensa schadźować.

nowostki LND