Razna debata wo manewrje NATO
Drježdźany (dpa/SN). Lěwica a AfD stej wot USA nawjedowany wojerski manewer „Defender 2020“ jasnje zasudźiłoj. Předsydka sakskeje Lěwicy Susanne Schaper mjenowaše wulkozwučowanje ze 37 000 wojakami a tysacami tankow we wčerawšej w debaće Sakskeho krajneho sejma „błudnosć“. „Kajki signal do Moskwy dóńdźe?“ so zapósłanča prašeše. „Wójnske hrajkanje njesłuži měrej.“ We wobłuku manewra wojerske jednotki tež po sakskich pućach na wuchod přepołožeja, hač na rusku mjezu.
Wězo dyrbi NATO zwučować, „tola prošu nic před wrotami Ruskeje“, rjekny wiceprezident sakskeho sejma André Wendt (AfD). Runočasnje měli so starosće baltiskich statow chutnje brać, wón potwjerdźi. Sankcije pak njejsu dotal dorozumjenju polěkowali. „Ruska měła partner być a nic njepřećel.“ Manewer na mjezy Ruskeje je runje tak njetrěbny kaž sankcije, wón zwurazni.
Parlamentariski jednaćel CDU Stephan Meyer, manewer porno tomu zakituje. Zwučowanje NATO z 18 statami njeje žadyn wójnski manewer. Wojerski zwjazk je zakitowanska alianca runje tak kaž politiska institucija.
Altmaier a brexit: Doprědka hladać
Berlin/London (dpa/SN). Bjezposrědnje do wustupa Wulkeje Britaniskeje z Europskeje unije je zwjazkowy minister za hospodarstwo Peter Altmaier brexit wobžarował. Wón zhladuje styskniwje na zhromadne lěta w zjednoćenstwje statow wróćo, rjekny politikar CDU dźensa w rańšim magacinje sćelaka ZDF. „Sym so stajnje rady z britiskimi kolegami dorěčał a smy stajnje rozrisanja namakali. Tola nětko dyrbimy doprědka hladać a so wo to starać, zo Europska unija sylniša z brexita wuńdźe a nic słabša.“
Dźensa wječor w 24 hodź. Wulka Britaniska Europsku uniju po 47 lětach čłonstwa oficialnje wopušći. Premierminister Boris Johnson chce so z narěču na wobydlerjow wobroćić a po informacijach medijow wo jednotu kraja wabić. Planowane wulkozarjadowanja a wohnjostroje su hladajo na wulki ličbu přećiwnikow brexita wotprajili.
Spožčenje myta kritiku zbudźiło
To a tamne (31.01.20)
Cyły kilogram kokaina w małych titkach spóžrěł je pašowar drogow, kotrehož su cłownicy na Mnichowskim lětanišću lepili. 40lětny bě zastojnikam napadnył, dokelž bě chětro nerwozny. Test na drogi bě pozitiwny. Dokelž cłownicy žane drogi njenamakachu, muža w chorowni přeswětlichu: Podhlad zastojnikow so wobkrući. W běhu dnja pokaza so 97 titkow kokaina, kotrež běchu ćěło pašowarja po přirodnym puću wopušćili.
Na historisce niski staw spadnyła je přetrjeba piwa w Němskej. Z 9,22 miliardami litrami su piwarnje tak mało předali kaž hišće ženje. Branša ćerpi pod demografiskim wuwićom a powšitkownym trendom k strowšemu zežiwjenju z mjenje alkoholom, rěčnik zwjazka piwarnjow zdźěli. Wot lěta 1993 je předań piwa wo nimale pjećinu (17,8%) spadnyła.
Staćenjo USA Wuhan wopušćili
Peking/Washington (dpa/SN). USA su 195 staćanow z Wuhana domoj dowjezli. Ameriska charterowa mašina je wčera z chinskeje metropole, kiž je wot noweho wirusa Corona wosebje potrjechena, wotlećała, zamołwići strowotniskeho ministerstwa zdźělichu. Žadyn z nawróćenych njeje dotal symptomy chorosće pokazał. Wonkowne ministerstwo bě lětadło w prěnim rjedźe za sobudźěłaćerjow knježerstwa skazało. Druhim chcedźa to tež poskićić, dyrbja pak to zapłaćić.
Spjećuja so spisej Boltona
Washington (dpa/SN). Běły dom we Washingtonje so wozjewjenju knihi bywšeho narodneho wěstotneho poradźowarja Johna Boltona spjećuje. Spis wobsahuje pječa material, kotryž prezidenta USA Donalda Trumpa chětro poćežuje. W lisće narodneje wěstotneje rady Boltonowemu prawiznikej rěka, zo wopřijima manuskript „wulke mnóstwo tajnych informacijow“. Po płaćiwych zakonjach njesměli jón wozjewić, njejsu-li wotpowědne wotrězki šmórnjene.
Dyrbja brexitej přihłosować
Pjenjezy radšo za strukturnu změnu brać
Podstupim (dpa/SN). Planowane srědki za wotškódnjenje mějićelow brunicowych milinarnjow měli po woli Swobodnych wolerjow w Braniborskim krajnym sejmje radšo za spěchowanje Łužicy nałožić. Swobodni wolerjo chcedźa w februaru w krajnym sejmje wotpowědne žadanje krajnemu knježerstwu přepodać. Město toho zo wotrunanske pjenjezy wupłaća, měli je zamołwići radšo direktnje fondsej za strukturne spěchowanje přewostajić. „Njeje to LEAG, kotraž ma wotškódnjenje dóstać, ale wobydlerjo na městnje“, rjekny frakciski šef Péter Vida w Podstupimje hladajo na wobhospodarjerja brunicowych jamow LEAG.
Zwjazk a wuhlowe kraje běchu so dojednali, hač do lěta 2038 wšitke brunicowe milinarnje zawrěć. Janšojska milinarnja měła hižo za wosom lět dźěłać přestać, Čornopumpska w lěće 2038.
Miliarda eurow na dobro ratarjow
Berlin (dpa/SN). Hladajo na razne protesty ratarjow planuje wulka koalicija zwjazkoweje republiki pomocne srědki miliardy eurow za burow w přichodnych štyrjoch lětach. Tak chcedźa jim při wočakowanym transformaciskim procesu pomhać. Z pjenjezami chcedźa programy na dobro wobswěta a inwesticije podpěrować. To wuchadźa z wobzamknjenja koaliciskeho wuběrka, kotryž su dźensa rano wozjewili. Wodźacy zastupnicy CDU/CSU a SPD so nimo toho na to dojednachu, wupłaćenje mzdy za krótkodźěło w industrijnych wotnožkach z ćežkimi strukturnymi problemami na 24 měsacow podlěšić. Z tajkim rjadowanjom reaguje koalicija na njewobstajne konjunkturne połoženje a na wotwidźomnu strukturnu změnu na dźeń a bóle digitalizowanych dźěłowych wikach.
Podpěra ratarjam je reakcija na nowe šmjatki planowanych nowych raznišich předpisow za hnojenje. Předsyda CSU Markus Söder rěčeše w tym zwisku wo „burskej miliardźe“. Jemu dźe wo „česćownosć a podpěru w ćežkich časach“.
Polacy přeja sej reparacije
Waršawa (dpa/SN). Wjetšina wobydlerjow Pólskeje sej po najnowšim naprašowanju přeje, zo Němska krajej wójnske reparacije płaći. Něhdźe 60 procentow woprašanych je so žadanju za wotškódnjenjom za zničenja přez němske wojerske jednotki w Druhej swětowej wójnje přizamknyło, kaž bulwarna nowina Super Express rozprawja. Jenož 15 procentow ludźi měni, zo njetrjebała Němska ničo płaćić. Štwórćina prašanych nima k tomu žane jasne měnjenje. Zwjazkowe knježerstwo je wospjet potwjerdźiło, zo ma prašenje reaparacijow juristisce a politisce doskónčnje za zrjadowane.
Kónčnu rozprawu wuběrka pólskeho parlamenta, kotryž měješe cyłkownu sumu poćerpjenych škodow w Druhej swětowej wójnje zličić, tuchwilu do wjacorych cuzych rěčow přełožeja. To je zapósłanc Arkadiusz Mularczyk wot knježaceje strony Prawo a sprawnosć nowinarjam zdźělił. Předsyda strony, bywši ministerski prezident Jarosław Kaczyński, bě nowinje Bild njedawno rjekł: „Pólska njeje praktisce ničo dóstała. Z tym so njewotnamakamy.“ Němska bě Pólsku 1. septembra 1939 nadpadnyła.
To a tamne (30.01.20)
Na zapozdźeny kwasny dar smě so něhdźe 900 porikow wjeselić, kotrež su so minjeny čas na stawnistwje w šwicarskim Zürichu wěrować dali: Stawnistwo bě sej za to přewysoki popłatk žadało, kaž so nětko wukopa. Pjenjezy chce tuž wróćić. Dowolowa jězba wšak při tym žana njewuskoči: Jedna so wo 75 šwicarskich frankow, potajkim něhdźe 70 eurow.
Město toho zo by listy roznošował, je listonoš w USA posyłki składował. Pječa steješe pod wulkim ćišćom a njeměješe chwile, wulke mnóstwa póšty ludźom w měsće Chesapeake w zwjazkowym staće Virginia roznosyć, kaž wón před sudnistwom wuzna. Tak bě hižo w decembru 2018 započał listy a pakety składować. W awgusće 2019 je za nje samo składowansku halu wotnajał. Policija namaka 5 000 posyłkow, mjez nimi dawkowe podłožki a kontowe wućahi.
Wot soboty ideje zapodać
Serbsku webstronu Sakskeho fondsa „Čiń sobu!“ hišće nachwataja
Wojerecy/Budyšin (SN/at). Sobotu, 1. februara, budźe tak daloko: To zahaji so požadanska faza Sakskeho fondsa „Čiń sobu!“ 2020, wubědźowanja k strukturnej změnje po kóncu wužiwanja brunicy. Wuměnjenja za wobdźělenje su znajmjeńša w němskej rěči internetnje pod www.mitmachfonds-sachsen.de přistupne. Wšitke teksty budu přichodne dny, kaž hižo loni, tež w serbskej rěči wozjewjene. „Smy ćeže z přełožkom měli. Serwisowy běrow za serbsku rěč njeje našu próstwu přiwzał, dokelž njesmě jako posłužbnik komunow komercielnje za nas dźěłać. Smy dalši přełožowanski běrow našli. Hač do 7. februara ma webstrona ze serbskimi wobsahami wudospołnjena być“, wuswětla Uwe Garack, regionalny manager Sakskeho fondsa „Čiń sobu!“ we Wojerecach, w rozmołwje z našim wječornikom.
