20. apryla 1945 započa po planje ofensiwa 2. běłoruskeje fronty nad sewjernym dźělu Wódry hač do Stettina (Szczecina) a Oderhaffa (Zalew Szczecinski). Stettin bu přez bombardowanje a třěleńcu při wojowanjach ćežko wobškodźeny, dwě třećinje twarjenjow zničenej. Jednotki 2. běłoruskeje fronty zapadnje rěki Wódry spěšnje postupili a su z wobsadźenjom Mecklenburgskeje wulkoofensiwu Čerwjeneje armeje na Berlin na sewjeru zawěsćili. 28. apryla docpěchu přistawne město Greifswald.

We Łužicy běchu sowjetscy a pólscy wojacy 1. ukrainskeje fronty hižo 16. apryla na wjace hač sto městnach Nysu překročili. Tón dźeń hač do wječora zdoby 3. gardowa armeja delnjołužiske město Baršć, kotrehož ­twarjenja běchu po 38 procentach dospołnje zničene, połojca domow bě wobškodźena. Na kromje Baršća na­pisachu sowjetscy wojacy tehdy rusce we wulkich pismikach, štož bě hišće lětdźesatki či­tajomne: ­„Hišće 140 kilometrow do Berlina! Zmužiće doprědka, ruscy rjekojo!“ A sowjetske tanki jědźechu 17. apryla wottam do směra na Cho­ćebuz.

Drježdźany/Budyšin (SN). Kurdiski zwjazk mjezynarodneho zjednoćenstwa awtorow PEN w Němskej chce swoju lětušu hłownu zhromadźiznu w Drježdźanach přewjesć. Na nju přeproša tuchwilu něhdźe 50 čłonow wopřijacy zwjazk tež čłonow němskeho PEN-centruma – mjez nimi serbskich awtorow – a dalšich serbskich spisowaćelow a spisowaćelki kaž tohorunja publicistow, kulturnikow a wuměłcow, z čitanjemi abo na diskusijach na zhromadźiznje kónc junija sobu wustupować. Wo tym informuje publicist a spisowaćel Benedikt Dyrlich. Zetkanje wotměje so pod hesłom „Spisowa­ćeljo tworja mosty přez Łobjo a Eufrat“.

Dyrlich tuž serbskich spisowaćelow, publicistow a wuměłcow namołwja so wobdźělić. Zdobom skedźbnja na to, „zo smy hižo wot lěta 1988 z kurdiskimi literatami a wuměłcami w Kole serbskich spisowaćelow a w Zwjazku serbskich wuměłcow dobre styki hajili“.

Byrnjež koronakrizy dla njewěste było, hač zetkanje budźe, měli zajimcy ­Benediktej Dyrlichej wobdźělenje při­wšěm přizjewić, tež, zo móhli so na namjety za wobsahi dojednać a je kur­diskim koleginam a kolegam po­srěd­kować.

Priscilla Ann Siebert Thornycroft, Serbam jara přichilena a wot nich česćena molerka a ilustratorka, je něšto dnjow do swojich 103. narodnin w Drježdźanach zemrěła. Wot lěta 1952 bydleše a tworješe rodźena Jendźelčanka w Drježdźanach. Wuměłski puć wjedźeše wuměłču tež do Serbow, hdźež su ju konje křižerjow wosebje fascinowali. Wšako je jako rodźena Jendźelčanka tele skoćata lubowała.

Před lětdźesatkami je Drježdźanjanka swoje prěnje křižerske mólby w tehdyšej Serbskej wuměłskej galeriji na Pchalekowej w Budyšinje wustajiła, k wjeselu zajimowanych Serbow. Tři tajke mólby zadźiwachu zajimcow přez wosebite wašnje molowanja křižerskeho konja. Jeje łužiske konje su filigranje zwobraznjene, na to bytostnje zredukowane a trochu z jendźelskim humorom interpretowane.

16. apryla 1945 zahaji Čerwjena armeja nad Wódru a łužiskej Nysu swoju poslednju wulkoofensiwu přećiwo hitlerskej Němskej – tak mjenowanu Berlinsku operaciju. Tři sowjetske fronty běchu za nadběh na němsku stolicu Berlin a na teritorije Braniborskeje, Sakskeje a Mecklenburgskeje nastupili. Dohromady 2,5 milionow wojakow je z 41 000 kanonami a raketowymi mjetakami „Katjuša“ – Němcy prajachu jim „Stalinorgeln“ –, ze 7 500 lětadłami a ze 6 250 tankami němske wójsko nadběhowało.

Poboku Čerwjeneje armeje wojowaše tež 200 000 wojakow 1. a 2. armeje pólskeho wójska pod komandom generalow Stanisława Popławskeho a Karola Świer­czewskeho. Sowjetske wójsko měješe přewahu porno němskim zakitowarjam. Pjeć sowjetskim wojakam steještaj dwaj němskaj napřećo, na štyri sowjetske kanony přińdźe jenož jedna němska a lětadła nastupajo měješe sowjetska armeja wjace hač dwójce telko kaž němska Wehrmacht.