Smochćicy (dpa/SN). Hudźba, reje, dźiwadło a koncerty maja dźěl projekta „Smjerć a nowe žiwjenje“ być, kotryž chcedźa z dźěłarničku zajutřišim w Smochčanskim Domje biskopa Bena zahajić. Młodostni ze Sakskeje a Braniborskeje budu so tam z najwšelakorišimi wuměłskimi perspektiwami wo spočatku a kóncu žiwjenja zaběrać. „Chcemy kreatiwne sebjezwoprawdźenje młodych ludźi w zwisku z wuměłcami podpěrać, předewšěm we wjesnych kónčinach“, wuswětla projektowy koordinator Cornelius Schan.
Smochčanske katolske kubłanišćo je projekt zhromadnje z Institutom za kulturnu infrastrukturu w Zhorjelcu, Drježdźansko-Mišnjanskim a Zhorjelskim biskopstwom nastorčiło. Při tym dźe wo wažnej elementaj cyrkwinskeho lěta: wo nowember jako měsac Chudych dušow a wo adwent w decembru. Planowane su zarjadowanja we wjacorych městach. Ze 150 000 eurami Zwjazk předewzaće podpěruje.
London/Berlin (dpa/SN). Tři tydźenje do wustupa Wulkeje Britaniskeje z EU je britiske knježerstwo zwuk přiwótřiło a dawa Europskej uniji winu za móžne zwrěšćenje rozmołwow wo brexiće. Dojednanje z EU njeje snano ani wjace móžne, rjekny premierminister Boris Johnson wčera po telefonaće ze zwjazkowej kanclerku Angelu Merkel (CDU). Ta bě Johnsonej rjekła, zo je nowe zrěčenje „jara wěrjenjepodobne“. Wulka Britaniska móže zhromadźenstwo statow jenož wopušćić, hdyž Sewjerna Irska dołhodobnje w cłownej uniji a na europskich wikach wostanje, britiske medije rozprawjeja. Tež prezident Europskeho parlamenta David Sassoli, kiž je pola Johnsona był, bě po rozmołwje w Londonje přewšo skeptiski.
Boris Johnson chce Wulku Britanisku 31. oktobra doskónčnje z EU wjesć, w nuzy bjez zrěčenja z EU, štož by fatalne sćěhi za wšitkich wobdźělenych měło. Mjeztym hrozy jemu po informacijach medijow zběžk w swójskim knježerstwje. Pjeć ministrow chce pječa wotstupić.
Po měsac trajacej odyseji je so poradźiło, twochnjeneho kenguruwa zaso popadnyć. Skótny lěkar móžeše jeho w porynskim Sonsbecku z narkozowym kłokom pohłušić. Do toho bě šoferka awta zwěrjo wuhladała a policiju informowała. Přiwšěm njewědźa, komu wone słuša, dokelž njeje so dotal nichtó přizjewił, kiž by za nim pytał. Tak dyrbi mały wallaby najprjedy raz do zwěrjenca.
Swój prěni date měł lubosćinski porik za to wužić, zhromadnje warić, měni němsko-italski telewizijny kuchar Roland Trettl. „Radźu zalubowanymaj, hakle njepřińć, hdyž je jědź hotowa“, rjekny Trettl južnotirolskej bulwarnej nowinje. Při zhromadnym warjenju móžetaj wobaj wobkedźbować, kak sensibelnje tamny swojej ruce zasadźa. Roland Trettl twjerdźi: „Čłowjek, kiž z jědźu porjadnje wobchadźa, budźe to tež ze mnu činić.“
Washington (dpa/SN). Z njewočakowanym cofnjenjom ameriskich wojakow ze sewjerneje Syriskeje je prezident USA Donald Trump žołmu rozhorjenosće zbudźił. Tež z rjadow jeho republikanow jewi so razna kritika. Wodźacy zastupnicy strony Trumpej wumjetuja, zo wón milicu Kurdow YPG na sewjeru Syriskeje přeradźa a žiwjenje wojowarjow hladajo na wočakowanu turkowsku ofensiwu na hrački staja. Trump swój rozsud zakituje, hrožo Turkowskej z konsekwencami, dyrbjała-li wona nječłowjesce jednać.
Ofensiwa přihotowana
Ankara (dpa/SN). Po tym zo su USA swojich wojakow z pomjezneje kónčiny mjez Turkowskej a Syriskej wotćahnyli, je turkowske knježerstwo potwjerdźiło, zo su přihoty ofensiwy w tej kónčinje wotzamknjene. Turkowska je rozsudźena, teroristow sewjernje rěki Euphrat wuhnać, zdźěli rěčnik wonkowneho ministerstwa nowinarjam. Zaměr turkowskeje ofensiwy je milica Kurdow YPG. Wone běchu w boju přećiwo Islamskemu statej wuski zwjazkar USA. Turkowska pak ma milicu YPG za teroristisku organizaciju.
Pyta dale za rozrisanjom
Kijew (ČŽ/K/SN). Lědma je ukrainske knježerstwo wobzamknyło ruskorěčnemu Donbasej na wuchodźe kraja prawa awtonomije spožčić, to hibaja so tež hižo nacionalistiske mocy, mějo prócowanja prezidenta Wolodimira Zelenskeho za njeakceptabelne přizwolenja napřećo Ruskej.
W Kijewje wotmě so njedźelu prěnja wulka demonstracija z hesłom „Přestać z kapitulaciju“. Na Naměsće njewotwisnosće, tak mjenowanym Majdanje, zhromadźi so na wšěch 10 000 ludźi, je policija trochowała. „Kapitulacija, ně! Amnestija, ně!“, syły wobdźělnikow wołachu. Transparenty kazachu „Wójna dźe dale“. Pokazowali su tež hesła přećiwo Zelenskemu. „Měr chcemy wšitcy, měr a kapitulacija pak stej dwě wšelakorej wěcy“, rjekny nowinarjam demonstrant, kiž je na Donbasu dwě lěće přećiwo separatistam wojował. „Wozmjemy sej prawo, z bojom pokročować. By-li wójsko jutře wottam cofnyć dyrbjało, bychmy my jeho pozicije přewzali“, warnowaše jedyn z komanderow bataljona dobrowólnikow Ajdar. Tuta zlě wuwołana jednotka je mnohe wójnske złóstnistwa skućiła.
Luxemburg (dpa/SN). Zwjazkowy nutřkowny minister Horst Seehofer (CSU) chcyše dźensa na zetkanju ze swojimi kolegami Europskeje unije w Luxemburgu zwjazkarjow za swoje přechodne rozrisanje nastupajo rozdźělenje w Srjedźnym morju wuchowanych ćěkancow pytać. Z nutřkownymi ministrami Francoskeje, Malty a Italskeje bě so wón njedawno na prěnje zasady dojednał. Nětko chce dalše kraje zdobyć. Kaž pak ze stron nutřkowneho ministerstwa rěkaše, njejsu wočakowanja přewulke.
Naposledk dyrbjachu wuchowani migranća dny dołho na łódźach čakać, dokelž njesmědźachu łódźe přistawy w Italskej abo na kupje Malta wužiwać. Tamnišej knježerstwje sej žadaštej, zo maja ćěkancow po wšej EU rozdźěla. Seehofer rjekny, zo chcył dwanaće do 14 krajow zdobyć, kotrež bychu migrantow přiwzali. Zwólniwosć druhich čłonow EU pak je snadna. Kraje kaž Madźarska a Pólska nochcedźa scyła žanych ćěkancow. Dalše kraje kaž Grjekska abo Španiska maja so hižo za přećežene.
Berlin/Amsterdam/London (dpa/SN). K zahajenju klimowych protestow hibanja Extinction Rebellion je policija w Amsterdamje a Londonje tójšto demonstrantow zajała. W Berlinje je policija wčera wječor započała, demonstrantow z Podstupimskeho naměsta wuhnać a jich zašlahanja wotstronić.
Amsterdamska policija zaja něhdźe 50 demonstrantow, kotřiž běchu wažnu dróhu zašlahali a tam stany nastajeli. Z „ciwilnej njeposłušnosću“ chcychu woni knježerstwo nuzować wjace za škit klimy činić, kaž rěčnik demonstrantow medijam zdźěli. Město bě protestnu akciju na tym městnje zakazało.
W Londonje su wobdźělnicy klimoweho protesta nadróžny wobchad britiskeje stolicy nachwilnje zlemili. Wjacore skupiny demonstrantow blokowachu Westminster Bridge a wjacore dróhi knježerstwoweje štwórće. Hižo něšto hodźin po zahajenju akciju je policija wjace hač 20 wobdźělnikow zajała.