To a tamne (17.07.19)
Blido na třěše awta transportował a jenož z ruku dźeržał je 66lětny šofer w porynsko-pfalcowskim Wörrstadće. Zastojnikam bě Smart na wjele wužiwanej zwjazkowej dróze napadnył, dokelž sahaštej duri kamora z koferoweho ruma. Na třěše ležeše blido. Te pak njebě přiwjazane, ale ležeše na přikrywje. Šofer je z lěwej ruku přez wokno dźeržeše. Tón njebě sej ani winy wědomy. „Kak hewak by to činić dyrbjał?“, so wón prašeše. Wón dyrbješe blido dele wzać a pokutu płaćić.
Pjećlětny hólc je so w delnjosakskim Celle pola policije požadał. Zhromadnje ze staršimaj přińdźe na stražu, zo by swoje powołowanske přeće wosobinsce přednjesł. Zastojnicy jemu rewěr pokazachu a rozłožichu, zo ma hišće trochu chwile. Přiwšěm sej jeho mjeno hižo raz napisachu. Ze wšelakimi maličkosćemi wobdarjeny hólc stražu zaso wopušći.
„Zaměrnje za serbsku rěč dźěłać“
Budyšin (SN/JaW). Dźewjeć z cyłkownje 33 zapodatych namjetow ze stron Serbow za dalewuwiwanje plana naprawow Sakskeho statneho knježerstwa k pozbudźowanju a wožiwjenju wužiwanja serbskeje rěče w zjawnosći je sakske knježerstwo do noweho 2. plana přewzało. Wo tym informuje zarjad Domowiny. „Doskónčny plan wobsahuje w rubrice namjety šěsć króć Domowinu a trójce Radu za serbske naležnosće Sakskeje“, zdźěli nowinska rěčnica Borbora Felberowa minjeny pjatk.
Domowina wita dalewuwiće plana naprawow z lěta 2012, kotryž bě Sabine von Schorlemer jako tehdyša statna ministerka za wědomosć a wuměłstwo zdźěłała. „Za přewzaće našich nastorkow smy jara dźakowni, byrnjež so njeporadźiło wšitke zapisać. Parujemy na přikład naprawy, kotrež su na dwurěčnosć we wobłukach kaž hospodarstwo, zjawny wosobowy bliskowobchad, póštu a předewzaća w turizmje wusměrjene“, rjekny referent Domowiny za nutřkowne naležnosće Werner Sroka.
DGB: Na ludźi myslić
Berlin (dpa/SN). W debaće wo móžny dawk na wuhlikowy dioksyd žada sej Němski dźěłarniski zwjazk (DGB), na połoženje powołanskich dojězdźowarjow njezabyć. „Hdźež dyrbja ludźo mobilni być, njesměli tole z dawkom poćežować“, rjekny čłonka předsydstwa Annelie Buntenbach Augsburgskim nowinarjam. „Tójšto přistajenych jězdźi wšědnje daloke puće na dźěło, to měli wobkedźbować.“ Zwjazkowe knježerstwo chcyło w septembru dawk na CO2 schwalić.
Chłostanje za Bayer znižene
San Francisco (dpa/SN). Koncern Bayer móže w procesu njerodź zaničowanskeho srědka Glyphosat w USA dla z jasnje zniženej chłostanku ličić. Přisłušny sudnik je wčera dotalnu wukazanu sumu 80 milionow dolarow na 25,3 miliony znižił. Po jeho měnjenju njebě postajena suma přiměrjena. Přiwšěm wostanje wusud přećiwo koncernej płaćiwy. Bayer chce najebać to přećiwo wusudej skoržić. W měrcu běchu koncern zasudźili, dokelž Glyphosat pječa rak zawinuje.
Sankcije EU Turkowskej smorže
Koaliciju z AfD wotpokazuja
Lipsk (dpa/SN). 45 z cyłkownje 60 direktnych kandidatow CDU k wólbam Sakskeho krajneho sejma wotpokazuje koaliciju z AfD. Tole wuchadźa z woprašowanja skupiny „Přichod Sakska“. Iniciatiwa bě so politikarjow prašała, hač koaliciju z AfD wuzamkuja. Dotal je 45 wotmołwow dóšło, zdźěli rěčnik skupiny Sascha Kodytek wčera w Lipsku. Ze wšitkich wotmołwow wuchadźa, zo zhromadne dźěło z AfD wotpokazuja.
Skupina „Přichod Sakska“ bě składnostnje wólbow Zhorjelskeho wyšeho měšćanosty zjawnje skutkować započała: Tehdy běchu so znaći Hollywoodscy filmowcy w zjawnym lisće na wolerjow wobroćili a so přećiwo hidźe a wumjezowanju wuprajili. Rozšěrjowali su list na internetnej stronje skupiny.
Přećiwo zawrjenju chorownjow
Von der Leyen z naležnej narěču
Straßbourg (dpa/SN). Z naležnej a na kóncu emocionalnej narěču je němska politikarka Ursula von der Leyen (CDU) dźensa w Europskim parlamenće wo zastojnstwo prezidentki Europskeje komisije wojowała. Při tym činješe daloko sahace přilubjenja, zo by hłosy zapósłancow při tajnych wólbach zdobyła, kotrež su dźensa we 18 hodź. planowane. Tak zasadźowaše so von der Leyen za runoprawosć splahow, za prawostatnosć a za sylniše prawa Europskeho parlamenta. Wona apelowaše, jednotu Europy zachować a kritizowaše tych, kotřiž chcyli ju pačić. Swoju narěč skónči wona ze słowami „Njech je žiwa Europa“.
Reakcije na narěč von der Leyen běchu rozdźělne. Frakcija Liberalnych swojich čłonow namołwješe, za němsku politikarku hłosować. Socialdemokraća wostachu dale njerozsudźeni. Wuslědk wothłosowanja je tuž dospołnje njewěsty. Wčera bě von der Leyen připowědźiła, zo jutře jako němska zakitowanska ministerka wotstupi, wšojedne, kak zapósłancy parlamenta EU dźensa rozsudźa.
Nowe technologije w Zhorjelcu
Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel twornju koncerna Siemens wopytała
Zhorjelc (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel je wčera twornju koncerna Siemens w Zhorjelcu wopytała. Zhromadnje ze sakskim ministerskim prezidentom Michaelom Kretschmerom (wobaj CDU) a nawodu koncerna Joeom Kaeserom je sej wona wjacore stacije zawoda z 800 přistajenymi wobhladała. Je to hłowny centrum Siemensa za produkciju parnych turbinow. Bjezposrědnje do wopyta Merkel bě Siemens ze Sakskej a Fraunhoferskej towaršnosću paket přichoda za Zhorjelc podpisał. Tón předwidźi załoženje inowaciskeho campusa w zawodźe. Po zrěčenju planuja inwesticije něhdźe 30 milionow eurow a sto nowych dźěłowych městnow. Siemens chce zhromadnje z Fraunhoferskej towaršnosću labor za slědźenje z wodźikom natwarić, w kotrymž chcedźa wudobywanje, składowanje a wužiwanje wodźika přepytować.
To a tamne (16.07.19)
Ličenje kołpjow su wčera na Themsy we Wulkej Britaniskej zahajili. Na wjacorych wotrězkach ptački registruja a zdodom hladaja, kak so jim dźe. Pjeć dnjow trajacy spektakl w Londonje zahaja a njedaloko Oxforda skónča. „Swan Upping“ je britiska tradicija, kotraž pochadźa z 12. lětstotka. Tehdy běchu słužownicy kralowskeho palasta za kołpjemi pytali, dokelž běchu ptački kruty wobstatk kralowskeho jědźneho plana.
Škrěkanje dweju papagajow je w Hessenskej zasadźenje policije zawiniło. Pasantka bě w Heppenheimje žałostne wołanje wo pomoc słyšała a na to policiju wołała, měnjo, zo tam někoho zadaja. Zastojnicy móžachu pad spěšnje wujasnić. W přitomnosći policistow wšak běštej papagajej skludnej. Jedyn sydny so policistce samo na ramjo, hdźež so hwěžki na uniformje błyšćachu.
Parolin kritizuje mafiju
Gioia Tauro (B/SN). Kardinal Pietro Parolin, statny sekretar we Vatikanje, je italsku mafiju w Kalabriskej na swjedźenju Božeho ćěła wótrje kritizował. „Kriminelne a mafiozne aktiwity, wusko zwjazane z korupciju, so křesćanskemu poselstwu njesměrnje spřećiwjeja.“ Ludźo w južnej Italskej maja z toho hospodarske a socialne problemy. Tež cyrkej ma wulku zamołwitosć, zo by situaciju polěpšiła, rjekny Parolin. Hakle loni bě bamž Franciskus składnostnje zbóžnoprajenja měšnika, kotrehož je koruptna mafija w Sicilskej zatřěliła, tajke mafiozne knježace struktury raznje zasudźił.
Přećiwo eksportej bróni
Berlin (B/SN). Wulke cyrkwje znowa kritizuja dowolnosće eksporta bróni krajam, kotrež su wobdźělene na wójnje z Jemenom. Praksa dowolnosće je w najwjetšej měrje problematiska, praji ewangelski předsyda Zhromadneje konferency cyrkej a wuwiće, prelat Martin Dutzmann. Němska je w prěnim połlěće eksport bróni w rozměrje miliardy eurow dowoliła do krajow, kiž wójnu z Jemenom podpěruja.
Pixi-knižki z bibliskej temu
Přewjele chorownjow w kraju
Gütersloh (dpa/SN). W Němskej je po nowym přepytowanju přewjele małych chorownjow. To wuskutkuje so negatiwnje na zastaranje pacientow, rěka w dźensa wozjewjenej studiji Bertelsmannoweje załožby. Małe chorownje nimaja častodosć trěbne wuhotowanje a nazhonjenje, žiwjenje wohrožace nuzowe pady, kaž infarkt wutroby, lěkować. Koncentracija lěkarjow a personala we wulkich chorownjach by k lěpšemu zastaranju wjedła.
Zeleni: Zrěčenja wozjewić
Berlin (dpa/SN). Politikar Zelenych Stephan Kühn chcył zwjazkoweho ministra za wobchad Andreasa Scheuera (CSU) sudnisce nuzować, zrěčenja w zwisku z mjeztym zwrěsćenym popłatkom za wosobowe awta předpołožić. Měsacy dołho so Scheuer tomu spjećuje, zrěčenja z předewzaćomaj Kapsch a Eventim wozjewić, rjekny ze Sakskeje pochadźacy rěčnik Zelenych nowinarjam. Kühn je skóržbu zapodał, zo by „taktiku wahanja“ Scheuera skónčnje skónčił.
Mortwi na přechodźe w Čěskej
