×

Powěsć

Failed loading XML...

Ze stawiznow wuknyć!

srjeda, 08. meje 2024 spisane wot:
Po tym zo běše murja padnyła a so z tym tež „zymna“ wójna mjez wuchodnym a zapadnym „blokom“ skónčiła, mějach krótki wokomik wiziju měrliweho swěta. Hižo w lěće 1991, ze spočatkom wójny w Juhosłowjanskej, pak bu z mojeje wi­zije iluzija. Hladajo na hrózbu, zrudobu a smjerć, kotraž běše Druha swětowa wójna přinjesła, so hižo tehdy prašach, kak móže čłowjek w politiskej zamołwitosći ideju měć, konflikt abo zajim z wójnu rozrisać. Tež dźensa, składnostnje dnja wuswobodźenja, so to zaso prašam, zhladujo na wójnje w Ukrainje a w pasmje Gaza. Wonej wšak stej jenož přikładaj z wulkeje ličby dalšich wójnskich konfliktow, kotrež tuchwilu na swěće mamy. Město toho, zo čłowjek ze stawi­znow wuknje, wón wočiwidnje stawizny ignoruje, haj je wospjetuje. „Namóc njeje rozrisanje“, to hižo dźěći w prewenciskich kursach w pěstowarni a na šuli wuknu. Tón abo tamny politikar měł tajki kurs nuznje wopytać. Milan Pawlik

Tesla w srjedźišću protestow

srjeda, 08. meje 2024 spisane wot:

Grünheide (dpa/SN). Sta aktiwistow wočakuja wot dźensnišeho na wjacore dny trajacy protest přećiwo rozšěrjenju twornje awtotwarca Tesla z USA w Grünheide južnje Berlina. „Ličimy z wulkim zasadźenjom“, zdźěli rěčnik policije. Wón ­wočakuje wjetše haćenja nadróžneho wobchada. Spočatnje njeliča z namócnymi rozestajenjemi z policiju. „Nastajimy so na měrniwy wotběh protestow.“

Bojowe sceny wjele zajima zbudźili

srjeda, 08. meje 2024 spisane wot:
Mustwo Radušanskeho słowjanskeho hrodźišća je z minjenym kóncom tydźenja ­jara spokojom. Wjace hač 1 500 ludźi je přišło, zo by srjedźowěkowske wojerske ­lěhwo z wobdźělnikami z Němskeje, Pólskeje a Čěskeje dožiwiło. Bojowe sceny, srjedźowěkowske lěhwowe žiwjenje a rjemjeslniske předstajenja žnějachu dobry wothłós, wšako wopytowarjam wšitko rozłožichu. Mjez wobdźělnikami nastachu samo nowe přećelstwa. Wosebje wjele wopytowarjow mějachu bojowe předstajenja. Dźesatki wojowarjow pokazachu, kak něhdy wojowachu. Štóž bě „trjecheny“, so lehny a steješe w přichodnej scenje zaso na nohomaj, hinak hač něhdy. Foto: Peter Becker

To a tamne (08.05.24)

srjeda, 08. meje 2024 spisane wot:

Bjez wuspěcha je muž w Bayerskej přećiwo cyrkwinskim zwonam skoržił. Ze swojej skóržbu je nětko tež před wyšim krajnym sudnistwom zwrěšćił. Mužej bě prawidłowne biće zwonow mjez 6 a 22 hodź. přewótře. Pruwowarjo pak njemóžachu ničo wopačneho zwěsćić. Nimo ­toho bě mužej znate, zo steji njedaloko jeho domu 125 lět stara farska cyrkej, sudnicy měnjachu. Muž bě hižo 2022 podarmo přećiwo zwonjenju skoržił.

Wobchadny chaos zawinowali su tři ćeknjene howjada wčera na awtodróze A7 južnje badensko-württembergskeho Ulma. Pomocnicy mějachu swoju lubu nuzu, dwě kruwje a byka zaso popadnyć. Wosebje byk bě chětro roznjemdrjeny. Zatřělić jeho njemóžachu, dokelž bychu tak druhich wohrozyli. Skótny lěkar jeho pohłuši. Awtodróha bě nachwilnje za­wrje­na. Zwotkel zwěrjata běchu, njewědźa.

Moskwa zwučuje atomarnje

wutora, 07. meje 2024 spisane wot:

Moskwa (dpa/SN). Wjace hač dwě lěće po zahajenju wójny přećiwo Ukrainje je Ruska na přikaz prezidenta Wladimira Putina zwučowanje swojich atomarnych jednotkow připowědźiła. „We wobłuku zwučowanja je rjad aktiwitow planowanych, z kotrymiž zwučuje wójsko přihot zasadźenja njestrategiskich atomarnych bróni“, zakitowanske ministerstwo w Moskwje zdźěla. Ze zdźělenki pak njewuchadźa, hač rakety woprawdźe atomarne bomby noša abo nic.

Kónc procesa přećiwo Pólskej

Brüssel (dpa/SN). Pólska móže so poł lěta po změnje knježerstwa toho nadźijeć, zo Europska unija chłostanske jednanje přećiwo krajej ranjenja europskich hódnotow dla skónči. Komisija EU je wčera w Brüsselu připowědźiła, zo njewidźi wjace žadyn strach ćežkeho ranjenja prawostatnosće a zo chcyła jednanje přećiwo Pólskej skónčić. Formelnje wo tym rozsudźa, hdyž nimaja čłonske kraje na swojim zetkanju 21. meje ničo přećiwo tomu.

Wobskorženy so distancował

W Israelu su wčera z kóždolětnym narodnym swjatkom wopory holocausta wopominali. Při tym spominachu na wulkich sćěnowinach na šěsć milionow morjenych Židow za čas němskeho nacionalsocializma. Dźeń steješe lětsa w znamjenju Gazaskeje wójny: Wójsko bě tójšto młodych muskich a žónskich rezerwistow do wojerskeje słužby zwołało. Foto: pa/AP/Oded Balilty

Politikarjow lěpje škitać

wutora, 07. meje 2024 spisane wot:

Podstupim/Drježdźany (dpa/SN). Nutřkowni ministrojo Zwjazka a zwjazkowych krajow su dźensa po nadpadźe na sakskeho politikarja SPD Matthiasa Eckeho wo lěpšim škiće nošerjow mandatow a politisce angažowanych ludźi rěčeli. Zwjazkowa ministerka nutřkowneho Nancy Faeser (SPD) chcyše so wječor z ministrami krajow k widejowej konferency zwjazać. Ecke je načolny kandidat SPD k wólbam Europskeho parlamenta a bu minjeny pjatk wot štyrjoch młodostnych zbity, jako wólbne plakaty přiwjazowaše.

Sakske krajne knježerstwo je dźensa dopołdnja iniciatiwu wobzamknyło, kotruž chcedźa Zwjazkowej radźe zapodać. Z njej chcedźa chłostanja za nadpady na politikarjow a wólbnych pomocnikow přiwótřić. Tole je justicna minister Katja Meier (Zeleni) připowědźiła.

Putin (dpa/SN). Ruski prezident Wladimir Putin je dźensa w Moskwje spřisahu na dalšich šěsć lět zastojnstwa jako prezident Ruskeje złožił. Ceremonija w Moskowskim Krjemlu wotmě so před zastupnikami knježerstwa, woběmaj komoromaj ruskeho parlamenta a wysoko rjadnymi hosćimi. 71lětny Putin, kotryž politiku swojeho kraja mjeztym 24 lět postaja, bě sej při wólbach prezidenta w měrcu rekordny wuslědk 87 procentow hłosow wobswědčić dał. We wobłuku EU běchu jara rozdźělnje z přepro­šenjom na ceremoniju wobchadźeli. Wšelake kraje běchu reprezentantow pósłali, Němska z dalšimi krajemi pak nic.

Tel Aviv/Kairo (dpa/SN). Israelske wójsko je dźěle města Rafah na juhu Gazaskeho pasma wobsadźiło a tak strach před móžnej wojerskej ofensiwu zesylniło. Pomjezny přechod Rafah do Egyptowskeje na palestinskej stronje steji pod „operatiwnej israelskej kontrolu“, rěčnik wójska zdźěla. Na wobrazach je widźeć, kak israelske tanki pomjezny přechod docpěja. Ciwilisća a zastupnicy mjezynarodnych pomocnych organizacijow běchu kónčinu do toho wopušćili.

Israel bój přećiwo islamistiskej Hamas w Rafah hižo dlěši čas planuje. Mjezynarodnje so starosća, zo móhli ciwilisća wulku škodu poćerpjeć. Do potrjecheneje kónčiny w dospołnje zawrjenym pasmje je sej něhdźe milion ludźi wućeknyło. Najebać to je israelski wójnski kabinet wčera wobzamknył, z ofensiwu pokročować a tak wojerski ćišć na Hamas dale zwyšić, doniž njejsu wójnske zaměry docpěte. Mjeztym je Hamas swoje přihło­sowanje k móžnemu přiměrej signalizowała. Namjet pak israelskim žadanjam njewotpowěduje, w Tel Avivje rěkaše.

Merz: CDU tu zaso je!

wutora, 07. meje 2024 spisane wot:

Předsyda chce ze swojej stronu po wólbach zwjazkoweho sejma na móc

Berlin (dpa/SN). CDU chcyše dźensa na swojim zjězdźe w Berlinje po 17 lětach zaso nowy zakładny program strony wobzamknyć. Z nim chce strona wobsahowe ponowjenje po poražce při wólbach zwjazkoweho sejma 2021 wotzamknyć. Nowy program sadźa na přikład w migraciskej politisce nowe akcenty. Jako hosća wočakowachu dźensa předsydu bayerskeje CSU Markusa Södera.

Delegaća běchu wčera předsydu ­strony Friedricha Merza a generalneho sekretera Carstena Linnemanna w zastojnstwje wobkrućili. Do toho bě Merz w bojowniskej narěči čłonow strony na nawrót k politiskej mocy w Němskeje ­nastajił. Za to běchu jemu delegaća rjap skrućili. Při wólbach předsydy dósta Merz nimale 90 procentow hłosow. Při wólbach 2022 bě wón 94,62 procentow dóstał. Merz dźakowaše so delegatam za „wulkotne znamjo dowěry“. Z tutej podpěru CDU přichodnej lěće, kotrejž bu­dźetej naročnej, wšě nadawki zmištruje, bě sej Merz wěsty.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND