Mocy a potenciale do přichoda wjesć
Kamjenc (BG/SN). Stajne blido Kamjenskeho regionalneho zjednoćenstwa Zwjazka 90/ Zelenych ma swoju tradiciju. Prěnje zetkanje lěta 2020 pak wotmě so pod chětro změnjenymi wuměnjenjemi wčera w restawranće „La Piazza“ Lessingoweho města. Prěni raz přisłušeja Zeleni knježerstwu Swobodneho stata Sakskeje. To pak njeje hišće wšitko: Wšako zasadźa so runje tak prěni raz krajne dźěłowe zjednoćenstwo Zelenych „Serbske žiwjenje“ za zajimy a prawa serbskeho ludu – z dobrymi šansami na wuspěch. Tak znajmjeńša posudźowachu to wčera tež Kamjenscy Zeleni.
Na swoje lětuše zazběhowe zetkanje su sej Roberta Krawca z Budyšina přeprosyli, zo by jako rěčnik krajneho dźěłoweho zjednoćenstwa wo jeho skutkowanju informował. Kaž přitomni zhonichu, běchu cyłk loni w oktobrje w Budyšinje wutworili. Zapósłanča Sakskeho krajneho sejma Franziska Schubert a zapósłanc Němskeho zwjazkoweho sejma Stephan Kühn běštaj to sobu nastorčiłoj.
Putin a Erdoğan so zetkałoj
Istanbul (dpa/SN). Wosrjedź wulkich napjatosćow na Bliskim wuchodźe a na sewjeru Afriki staj so turkowski prezident Recep Tayyip Erdoğan a ruski prezident Wladimir Putin dźensa w Istanbulu zetkałoj. Hłowna přičina je wotewrjenje noweho rusko-turkowskeho płunowoda Turkish Stream, kotryž běchu połtřeća lěta twarili. Rěčeć chcyštaj pak tež wo Syriskej a Libyskej, hdźež matej Ruska kaž Turkowska rozdźělne zajimy.
Von der Leyen pola Johnsona
London/Brüssel (dpa/SN). Prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen chcyše so dźensa w Londonje z britiskim premierministrom Borisom Johnsonom zetkać. Rozjimać chcyštaj nadrobnosće 31. januara planowaneho wustupa Wulkeje Britaniskeje z Europskeje unije kaž tež jednanja nastupajo poćahi mjez EU a Wulkej Britaniskej. Wikowanske zrěčenje chcedźa hišće lětsa wobzamknyć.
Namócnosćow dla zasudźeny
Kubłanje dale ćežišćo dźěła
Podstupim (SN). Rada za naležnosće Serbow Braniborskeje je wčera w Podstupimje wo nadawkach za nowe lěto wuradźowała. Ćežišćo ma lětsa kubłanska politika być, kaž nowa předsydka Katrin Šwjelina po posedźenju w Krajnym sejmje Braniborskeje zdźěli. Hłowny zaměr je serbsku rěč posrědkować. Nimo obligatoriskeje dwurěčneje wučby na Choćebuskim Delnjoserbskim gymnaziju serbšćinu jenož fakultatiwnje wuwučuja, štož wjedźe k ćežam, na přikład na organizatoriskim polu. Dalša tema wuradźowanja bě problem spěchowanskich srědkow za dalekubłanje wučerjow.
Na posedźenje přeprosyli běchu sej tež krajneho społnomócnjeneho braniborskeho knježerstwa za naležnosće Łužicy Klausa Freytaga. Čłonojo rady rěčachu z nim hladajo na strukturnu změnu we Łužicy wo „aspekće jónkrótnosće“ Serbow w tutej kónčinje. Klaus Freytag je centralny kontaktny partner w Braniborskej za wšitkich akterow regiona w zwisku ze strukturnej změnu. Wón ma so ze Sakskej wobstajnje wothłosować.
Rakety na zepěranišći USA w Iraku
Teheran (dpa/SN). Iran je jako wjećbu za morjeneho generala Ghassema Soleimanija wojerskej zepěranišći USA w Iraku nadpadnył. Potrjechenej běštej wojerske lětanišćo Ain al-Assad wosrjedź kraja a zepěranišćo w měsće Erbil na sewjeru, kaž zakitowanske ministerstwo USA zdźěli. W Běłym domje we Washingtonje su so najwažniši ministrojo prezidenta Donalda Trumpa mjeztym na krizowym posedźenju schadźowali.
Iranske rewoluciske gardy zdźělichu, zo su při „operaciji martrar Soleimani“ 35 balistiskich raketow z iranskeho teritorija do směra na Irak třělili a zepěranišćo Ain al-Assad „dospołnje zničili“. Nadpad z raketami bě „w kóždym nastupanju wulki wuspěch“.
Prezident USA Donald Trump porno tomu twitterowaše: „Wšitko w porjadku. Pruwujemy škody.“
Lětadło znjezbožiło
To a tamne (08.01.20)
Znjezboženeho z awta wuswobodźił je New-Yorkski guwerner Andrew Cuomo. Guwerner bě ze šoferom w New Yorku na měšćanskej awtodróze po puću, jako wuhlada na napřećiwnej jězdni powróćeny transporter. 62lětny Coumo wulěze a šofera wuswobodźi. Njebě to prěni króć, zo Cuomo njesebičnje pomha. Tak bě hižo defektne awta wotwlekł a tajke z hłubokeho sněha wućahnył.
Policiju z limonadu wobšudźić chcył je šofer awta w Hessenskej, jako kontrolowaše jeho na drogi. Po tym zo bě test potu na čole muža pozitiwny, přizwolichu jemu zastojnicy po wšelakich wurěčach dalšemu testej na zakładźe urina. Njemało pak so dźiwachu, zo měješe pozdatny urin wuhlikowu kisalinu, zo bě zymny a zo za limonadu wonješe. Muž skónčnje přizna, zo je limonadu do nopaška plunył, kotruž bě do toho pił.
Seniorojo kritizuja Södera
Berlin (dpa/SN). Žadanje předsydy bayerskeje CSU za womłodźenjom knježerstwa zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (CDU) je w rjadach seniorskeje unije protest zbudźiło. „Kwalita njeměri so na tym, hač je něchtó młody abo stary“, rjekny zwjazkowy předsyda unije seniorow CDU Otto Wulff w Berlinje. Dźe wo to, najlěpšich ludźi w knježerstwje měć. Wulff skedźbni na bywšeho ministerskeho prezidenta Franza-Josefa Straußa: Tón bě ze 70 lětami lěpše wólbne wuslědki docpěł hač nětčiši premier Markus Söder (53).
Wutworja nowe knježerstwo
Wien (dpa/SN). W Awstriskej chcychu dźensa nowe knježerstwo konserwatiwneje ÖVP a Zelenych spřisahać. Za to wočakowaše zwjazkowy prezident Alexander Van der Bellen čłonow kabineta. Je to prěni króć, zo ÖVP a Zeleni zhromadne knježerstwo wutworja. Nimo toho přisłuša nowemu kabinetej prěni króć wjace žonow hač muži. ÖVP přewozmje jědnaće ministerstwow, Zeleni štyri.
Bolton chce so wuprajić
Ekstremizm w Sakskej nadal wulki problem
Drježdźany (dpa/SN). Sakski wustawoškitny zarjad ma přiběracu radikalizaciju ekstremistow za najwjetši strach nastupajo wěstotu w swobodnym staće. To płaći zasadnje za wšitke formy ekstremizma. Prawicarski ekstremizm pak wostawa Sakskej najwjetše wužadanje, rjekny Gordian Meyer-Plath, prezident krajneho zarjada za škit wustawy, powěsćerni dpa w Drježdźanach. „Jednotliwi skućićeljo so tak jara radikalizuja, zo so samo z mordarjemi stanu.“ To je so při morjenju Kasselskeho knježerstwoweho prezidenta Waltera Lübckeho abo pola mordarja w Halle pokazało, Meyer-Plath podšmórny. Tajke wuwiće wěstotne mocy wosebje wužaduje. „Dyrbimy swoje instrumenty a metody wótřić, zo bychmy tež tych na wobzoru měli, kotřiž nimaja tak derje kaž žane kontakty k prawicarskej scenje.“
Po słowach Gordiana Meyera-Platha splećenje ekstremistow w interneće a jich radikalizacija přiběratej. „To naruna zdźěla bywše prawicarskoekstremistiske towarstwa, kameradschafty a dalše formy organizowanja prawicarjow.“
Cofnu němskich wojakow z Iraka
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa wobora chce w Iraku zasadźenych němskich wojakow nowych napjatosćow po morjenju iranskeho generala Ghassema Soleimanija dla přepołožić, kaž wonkowne a zakitowanske ministerstwo zdźělatej. Předewšěm zepěranišći w Bagdadźe a Tadshiju budźetej „nachwilnje wuprózdnjenej“, pisataj zakitowanska ministerka Annegret Kramp-Karrenbauer (CDU) a wonkowny minister Heiko Maas (SPD) w lisće zwjazkowemu sejmej. Wojakow chcedźa do Jordaniskeje a Kuweita přeměstnić. To ma so „w najblišim času“ stać, kaž w spisu dale rěka.
Ministraj potwjerdźataj, zo maja z irakskim knježerstwom wo dalewjedźenju zasadźenja w Iraku dale jednać. „Samozrozumliwje kóždy suwereny rozsud irakskeho knježerstwa akceptujemy. Smy zasadnje zwólniwi z podpěru w mjezynarodnje koordinowanym wobłuku pokročować“, wonaj pisataj.
Irak je Bjezstrašnostnu radu UNO mjeztym namołwjał, morjenje iranskeho generala jako njeskutk zasudźić.
Nowy předsyda w Budyšinje był
Tradicionalne zarjadowanje FDP na Třoch kralow w Dźiwadle na hrodźe
Budyšin (CS/SN). Na swojim mjeztym 14. zetkanju na Třoch kralow je hornjołužiska FDP noweho sakskeho předsydu strony Franka Müllera-Rosentritta witać móhła. Wón naslěduje dotalneho předsydu Holgera Zastrowa, kiž bě po poražce liberalnych při wólbach Sakskeho krajneho sejma loni nazymu wotstupił. K rěčnikam njedźelneho zarjadowanja w Budyskim Dźiwadle na hrodźe słušachu nimo krajneho předsydy tež wokrjesny šef FDP Mike Hauschild, jeho zastupnica Judith Münch a předsyda Domowiny Dawid Statnik.
Mike Hauschild wobžarowaše, zo njeje wólbny bój minjeneho lěta k wěcownym temam wjedł, ale zo słužeše w prěnim rjedźe tomu, wólbnemu dobyću zhromadneho politiskeho přećiwnika zadźěwać, štož běchu wólby Zhorjelskeho wyšeho měšćanosty dopokazali.
