Steinmeier: Łamki hłubše

štwórtk, 07. nowembera 2019 spisane wot:

Zwjazkowy prezident wukony ludźi na wuchodźe Němskeje wuzběhnył

Berlin (dpa/SN). Składnostnje 30lětneje róčnicy powalenja murje je zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier wukony wuchodnych Němcow po politiskim přewróće wysoko hódnoćił. „Jednota Němskeje bě hoberski skutk. Wona je sej wot ludźi w našim kraju wjele žadała, předewšěm wot tych na wuchodźe“, rjekny Steinmeier wutoru w Berlinje. „Tam je přewrót wobydlerjow wo wjele raznišo trjechił, wuskutkujo so w kóždej swójbje. Sćěhi tychle raznych zasahnjenjow skutkuja hač do dźensnišeho.“

Dyrbjało so připóznać, kajke hoberske nadawki mějachu ludźo w Němskej minjene třiceći lět wukonjeć, zwjazkowy prezident rjekny. „Z kajkej zmužitosću a pragmatizmom, z kajkej skutkownosću a z kajkim wulkim wuspěchom je wjele wuchodnych Němcow nowe wužadanja zmištrowało.“

To a tamne (07.11.19)

štwórtk, 07. nowembera 2019 spisane wot:

Hněwny roznošowar pizzy je ju žonje w delnjosakskim Bückeburgu do mjezwoča stłóčił. Do toho bě wona pječwo při durjach wotpokazała, dokelž bě po jeje měnjenju předołho na nju čakać dyrbjała. Na to bě roznošowar pizzu z tyzy wzał a ju skazarce chětro njegalantnje do mjezwoča stłóčił. Wona je roznošowarja zranjenja ćěła dla policiji přizjewiła.

Z wosom dulemi złota na nohomaj su ruscy cłownicy młodu žonu na lětanišću w ruskim Wladiwostoku lepili. Wona chcyše złoto do Chiny pašować a bě małe dule z lěpjatym paskom na no­homaj přilěpiła. Zastojnikam žona při kontroli napadny, dokelž bě nerwozna a spłóšiwa. Nimale dwaj kilogramaj złota stej po informacijach cła wjace hač 71 000 eurow hódnej. Žonje, kotraž bě w nadawku Chinjanki po puću, hrozy nětko sydom lět jastwa.

Wo sankcijach wothłosować

srjeda, 06. nowembera 2019 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Předsyda młodźinskeje organizacije SPD Kevin Kühnert chce na stronskim zjězdźe SPD w decembru wo tym wothłosować dać, hač wotstronja wšitke chłostanja pola Hartza IV. Potom chcyli sej młodźi socialdemokraća žadać, zo staja SPD město toho spěchowanje a zakonske prawo na kwalifikaciju do srjedźišća, rjekny Kühnert nowinarjam. Zwjazkowe wustawowe sudnistwo bě rozsudźiło, zo razne skrótšenja přiražkow Hartza IV wustawu ranja.

Kontrole na mjezy zesylnić

Berlin (dpa/SN). Po ilegalnym nawróće hakle njedawno do Libanona wotsunjeneho čłona libanonskeho clana do Němskeje chce zwjazkowy nutřkowny minister Horst Seehofer (CSU) pomjezne kontrole zesylnić. Zwjazkowa policija ma wot dźensnišeho nadawk, fleksibelne kontrole přewjesć a za ludźimi pytać, kotřiž najebać zakaz do Němskeje zapućuja. Do Libanona wotsunjeny čłon clana bě před dnjemi w Bremenje próstwu wo azyl zapodał.

Britiski parlament rozpušćeny

Wjace wjelkow a wjetša škoda

srjeda, 06. nowembera 2019 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Ličba wjelčich črjódow w Sakskej dale přiběra. W aktualnym lěće přepytowanja su přirunujo z minjenej dobu pjeć nowych črjódow zličili, zdźěli zamołwity zarjad wčera w Drježdźanach. Dokelž je so jedna, Nišćanska, zminyła, su cyłkownje jeno štyri črjódy wjace hač dotal. Cyłkownje mamy nětko w swobodnym staće 22 wjelčich črjódow.

Wjace wjelkow wjedźe pak tež k wjetšim stratam mjez skotom na pastwach. Hač do kónca oktobra su wjelki 342 zwěrjatow zakusali a 75 zranili. 56 skoćatow je zhubjenych. Potajkim bě cyłkownje 473 skoćatow potrjechenych. Loni bě jich 383, zwjetša wowcy a kozy. Wjelki nadpadnychu pak tež ćelata a w jednym padźe štrusa.

Prěni króć po dołhim času je so w lěću poradźiło wjelkomaj sćelak přičinić. Na wojerskim zwučowanišću Hornja Łužica móžachu dwě młodej wjelčicy popadnyć a jimaj pask ze sćelakom přiwjazać, kotryž so po lětomaj zaso pušći. Sćelaki dawaja wažne daty wo pućowanju wjelkow.

Drježdźany (SN). Społnomócnjeny SPD za wuchod a předsyda SPD w Sakskej Martin Dulig žada sej w diskusiji wo zakładnej renće w Němskej skónčnje rozrisanje a kónc blokady ze stron CDU/CSU. „Wuchodna Němska trjeba skónčnje pře­łam­ pola zakładneje renty. Mam dlijenja a lawěrowanja nawodow unije syte“, mě­ni­ Dulig w nowinskej zdźělence. „Nje­trje­bamy stajnje nowe namjety, kaž nětko­ hakle wot Mika Mohringa z Durinskeje, ale skónčnje rozsudy. Koncept SPD leži na blidźe. Wočakuju, zo stronska předsydka CDU Annegret Kramp-Karrenbauer a zwjazkowa kanclerka Angela Merkel stronu wusměritej a zo docpě­jemy skónčnje wuslědk. Wšo druhe njemóžeš ludźom – wosebje na wuchodźe – hižo dlěje posrědkować. Trjebamy připóznaće žiwjenskeho wukona ludźi přez zakładnu rentu – a to nětko.“

Kónc februara Słowakska woli

srjeda, 06. nowembera 2019 spisane wot:

Bratislava (SŽ/K/SN). W Słowakskej budu sobotu, 29. februara 2020, Narodnu radu wolić. Termin je předsyda parlamenta Andrej Danko wozjewił. To budu wosme parlamentne wólby w stawiznach samostatneje Słowakskeje. Politiske strony a hibanja Danko namołwja, wo přichilnosć wolerjow wěcownje z programami wojować. Jich nawodow wón zdobom napo­mina, wólbny bój fairnje wjesć. Wobydlerjow předsyda parlamenta pozbudźa, zajimować so za přichod Słowak­skeje a zamołwiće wolić. „Waš hłós móže wo tym rozsudźić, kajku poziciju budźe Słowakska w přichodnych štyrjoch lětach zastawać“, Danko zwurazni.

Strony, hibanja a wotmyslene koalicije maja po zakonju kandidatne lisćiny najpozdźišo 90 dnjow do wólbow statnej komi­siji zapodać. Zapłaćić maja wólbnu kawciju 17 000 eurow. Za wólbny bój smědźa kandidaća maksimalnje tři miliony eurow nałožić. Prawo wolić maja w Słowakskej wobydlerjo wot 18tych narod­nin. Na wólbach smědźa so tež we wu­kraju bydlacy słowakscy staćenjo wobdźělić. Wo to pak dyrbja so požadać. Wolić móža z listom abo elektronisce.

Nowy šef frakcije

srjeda, 06. nowembera 2019 spisane wot:
Erfurt (dpa/SN). Dźeń po raznej diskusiji wo móžnym zhromadnym dźěle z AfD měješe durinska CDU dźensa noweho frakciskeho šefa wuzwolić. Jenički kandidat bě po informacijach rěčnika strony dotalny předsyda Mike Mohring. CDU bě bě při njedawnych wólbach krajneho sejma třećinu swojich mandatow w Erfurtskim parlamenće přisadźiła.

To a tamne (06.11.19)

srjeda, 06. nowembera 2019 spisane wot:

Bjez wědźenja staršeju je so dwanaćelětny Würzburgčan z ćahom na puć k přećelej do Nürnberga nastajił. Sto kilometrow do cila pak jeho policisća zadźeržachu. Železnicarce bě samlutki jěducy pachoł w spěšniku ICE napadnył, kiž měješe nimo toho jeničce šulersku jězdźenku poruhrskeje kónčiny při sebi. Staršej wo tym ničo njewědźeštaj. Šula njeje jeju informowała, zo njebě hólc scyła na wučbu přišoł.

Ze schowanej minikameru je 32lětny w Engelskirchenje pola Kölna spytał jězbne pruwowanje zmištrować. Njedaloko twarjenja, w kotrymž pruwowanje bě, móžeštaj kumpanaj přez mobilnoškrič­kowy zwisk wšitke prašenja sobu čitać a pruwowancej přez małe słuchatko we wuchu prawe wotmołwy přišeptnyć. Pospyt pak so nimokuli. Pruwowar to pytny a zawoła policiju, kotraž wšitkich třoch zaja a techniku sćaza.

Žadaja sej rozmołwy z AfD

wutora, 05. nowembera 2019 spisane wot:

Erfurt (dpa/SN). W zhromadnym lisće žada sej 17 funkcionarow durinskeje CDU po wólbnej poražce swojeje strony zwólniwosć k rozmołwam z AfD w swobodnym staće. W kruhach strony rozšěrjeja „apel konserwatiwnych čłonow unije w Durinskej“, kaž medije rozprawjeja. Funkcionarojo maja za njepředstajomne, zo je „nimale štwórćina wolerjow“ w Durinskej při rozmołwach wo nowym knježerstwje wuzamknjena. W lisće drje AfD z mjenom njemjenuja, přiwšěm je směr jasny. AfD bě 23,4 procenty dóstała.

Özdemir: Problemy wostanu

Berlin (dpa/SN). Politikar Zelenych Cem Özdemir je před přehnatymi wočako­wanjemi hladajo na elektroawta na dróhach Němskeje warnował. „Wobchadna změna njerěka, zo 47 milionow spalerjow fosilnych maćiznow ze 47 milio­nami elektroawtow narunamy“, rjekny předsyda wobchadneho wuběrka zwjazkoweho sejma dźensa w rańšim magacinje ZDF. „Bychmy drje mjenje wotpłunow a mjenje hary w městach měli, wobchadny infarkt pak by wostał.“ Zwjazkowe knježerstwo je wčera wobzamknyło, premiju za nakup elektroawtow zwyšić.

Chłostanja ranja wustawu

Dźiwadźelnicy su wčera ze wšelakimi scenami na Berlinskim Alexanderowym naměsće swjedźenski tydźeń składnostnje 30. róčnicy powalenja Berlinskeje murje zahajili. Po wšěm měsće zwobraznjeja wuměłcy nimo toho ze wšelakimi naročnymi widejowymi instalacijemi historiske podawki přewrótoweho časa. Foto: dpa/Paul Zinken

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND