Da tla dyrbi zlě być
Łužica kulturna stolica Europy
Podstupim (SN/JaW). Łužicu móhli za kulturnu stolicu Europy nominować. To je braniborska ministerka za wědomosć a kulturu Manja Schüle (SPD) namjetowała. „Mamy wulkotnu kulturnu krajinu we Łužicy, dźiwadła, muzeje, hrody, njeličomne kulturne iniciatiwy a jónkrótne namrěwstwo Serbow“, zwurazni wona na kromje wozjewjenja mytowanych idejoweho wubědźowanja „Kulturna domizna Łužica“. „Mój zaměr je, Łužicu jako samostatnu a atraktiwnu kulturnu kónčinu daloko za jeje mjezy znatu sčinić. Moja wizija je, zo ma so Łužica jako region změny a jako wójmidło mjez zapadnej a wuchodnej Europu přichodne dźesać do 15 lět z kulturnej stolicu Europy stać“, wona swój namjet potwjerdźi.
Předsyda Domowiny Dawid Statnik ma namjet za „chrobły, kotryž ma šarm. Wón móhł samo realistiski być, nawjazuje-li na nazhonjenja Žitawy w požadanju wo kulturnu stolicu Europy, kotruž bě Domowina podpěrała.“ Zdobom skedźbnja Statnik na to, zo njeleži Łužica jenož w Němskej, štož móhło šansy powjetšić. „Za 2028 a 2029 móžetej Čěska a Pólska města a regiony za kulturnu stolicu Europy nominować.“
To a tamne (09.10.20)
Wone stejachu wosrjedź nocy před radnicu, kinom a na puću. Rěč je wo 15 kruwach. Policija a wohnjowa wobora dyrbještej je w nocy na štwórtk w Alsdorfje pola Aachena popadnyć. Z pomocu powjazow móžachu skoćata skónčnje hromadźe ćěrić. Dalšu kruwu nańdźe policija ze swojim patruljowym wozom. Zawołany bur je swój skót po dwěmaj hodźinomaj z připowěšakom wotwjezł.
Tajki twaroh na sćěnje, mysla sej zawěsće mnozy, kotřiž tele dny wuměłca Benjamina Houlihana we Wolfsburgu wobkedźbuja. Z twarohom a žiwidłowej barbu wón ze swojim jazykom 30 kwadratnych metrow wulke płatno „pomoluje“. Twórbu chcedźa wot kónca oktobra we wuměłstwowym muzeju pod hesłom „In aller Munde“ pokazać. Wjac hač 150 wuměłcow budźe tam zastupjenych. Hač pak wšitcy mjenowane hesło tak chutnje bjeru kaž Houlihan?
Financne zrěčenje lětsa podpisać
Wo medijach, financach a zjawnostnym dźěle je Rada za serbske naležnosće Sakskeje wčera w Drježdźanach wuradźowała. Wažne jej je, zo nowe financowanske zrěčenje za Załožbu za serbski lud hišće lětsa podpisaja.
Drježdźany (SN). Na swoje nazymske posedźenje bě sej Rada za serbske naležnosće jako hosća přeprosyła šefa sakskeje statneje kenclije, statneho ministra Olivera Schenka (CDU). Wo tym rozprawja gremij dźensa w nowinskej zdźělence. Ze šefom statneje kenclije, kiž bě za rozmołwu budgetnu klawsuru koaliciskich stron wopušćił, rozmołwjachu so radźićeljo w přitomnosći zapósłancow frakcijow CDU, Zelenych a AfD krajneho sejma mjez druhim wo prezency serbskich temow a serbskeje rěče w zjawnoprawniskich kaž tež priwatnych medijach a wo serbšćinje w digitalnym swěće. Rozjimali su tohorunja móžnosće dalšeho spěchowanja na tym polu.
Jasne prawidła trěbne
Drježdźany (dpa/SN). Němski zwjazk dźěłarnistwow (DGB) w Sakskej žada sej krute prawidła homeoffice nastupajo. Za čas koronapandemije je so tajke dźěło doma jako dobre wopokazało, rjekny wčera šef sakskeho DGB Markus Schlimbach. „Přiwšěm běchu a su jasne prawidła trěbne. Dźěłowe wuměnjenja runje tak k tomu słušeja, kaž dodźerženje dźěłoweho časa. Kuchinske blido njemóže na dlěši čas dźěłowe městno być.“
Rěča wo azylowej politice EU
Brüssel (dpa/SN). Nowe namjety k reformje azyloweje politiki w Europskej uniji pokazuja do praweho směra, měni Michael Spindelegger z centruma za wuwiće migraciskeje politiki. Wón liči hišće lětsa z dojednanjom. Nutřkowni ministrojo krajow EU, mjez nimi tež Horst Seehofer (CSU), dźensa na widejowej konferency zhromadnje wo naprawach wuradźuja. Zaměr ministra Seehofera je, hač do decembra politisce zakładne elementy postajić. Hač do toho termina wukonja Němska hišće předsydstwo Rady EU.
Prominentni žadaja sej škit
Wobdźělnicy warnowanskeho stawka přistajenych zjawneje słužby ...
Rekordna ličba natyknjenjow
Berlin (dpa/SN). Ličba natyknjenjow z koronawirusom w Němskej je běhu jednoho dnja na 4 058 nowych padow rozrostła, kaž Roberta Kochowy institut informuje. To je 1 200 wjace hač hišće wčera. Fachowcy hišće raz w detailu pruwuja, w kotrym zwisku so połoženje infekcijow měnja.
Po cyłym Zwjazku je nětko dźesać wokrjesow abo wobwodow, hdźež bu hódnota 50 nowoinfekcijow na 100 000 wobydlerjow w běhu jednoho tydźenja překročena. Předewšěm su to wokrjesy a města na zapadźe Němskeje, kaž Hamm, Hagen, Bremen, Offenbach a Esslingen. Tež w Berlinje su mjeztym štyri měšćanske štwórće kritisku hranicu překročili.
Ličba pacientow na intensiwnych stacijach chorownjow tohorunja přiběra. Tak su tam wčera 470 ludźi lěkowali, minjeny tydźeń bě jich 355.
Jako reakciju na stupacu ličbu natyknjenjow je wjetšina zwjazkowych krajow wčera wobzamknyła, zo njesmědźa wobydlerjo z němskich rizikowych kónčin bjez negatiwneho koronatesta nihdźe přenocować. Maja so tuž do dowola dokładnje wobhonić, hdźe je što móžno.
Slědźić, spóznać, wobdźěłać
Casus-institut w Zhorjelcu skutkuje na wažnych temach přichoda
Zhorjelc (dpa/SN). Slědźić wo kowidźe 19, wo awtonomnym jězdźenju a klimowej změnje. Wšo to klinči jara abstraktne, ale je hladajo na přichod jara wažne. W Zhorjelcu su loni Casus-institut na Delnim torhošću wotewrěli. Hač do kónca lěta ma tam hač do 30 wědomostnikow z cyłeho swěra zhromadnje na wšelakich temach dźěła. Hač do přichodneho měrca so jim 15 dalšich fachowcow přidruži. „Mamy sobudźěłaćerjow, kotřiž chcedźa tež raz přez kromu talerja hladać a spóznać, zo ideje, na kotrychž runje dźěłaja, tohorunja druhdźe płaća. Woni swójsku wědu a swoje metody dźěla, tak zo móže něšto nowe nastać“, wuswětla nawoda slědźenskeho instituta Michael Bussmann. „Tajki cyłkowny wid je trěbny, zo móhli zrozumić, što dyrbimy w přichodźe činić“, nawoda instituta nadawk rozjima. Tohodla maja wědomostnicy z najwšelakorišich wobłukow wušo kooperować.
Pósłanc Běłorusku wopušćił
Berlin (dpa/SN). Němski pósłanc w Běłoruskej Manfred Huterer je kraj nachwilnje wopušćił. Předwčerawšim poda so wón na rozmołwy do Berlina, zdźěli wonkowne ministerstwo na naprašowanje powěsćernje dpa. Na te wašnje chce so zwjazkowe knježerstwo z Pólskej a Litawskej solidarizować, kotrejž stej hižo do toho swojich pósłancow z běłoruskeje stolicy Minsk wotwołali.
Knježerstwo w Minsku bě sej žadało, zo matej krajej swój diplomatiski personal redukować. „Naš zaměr pak je diplomatiski zwisk maksimalnje wudźeržować“, měni litawski wonkowny minister Linas Linkevičius. To je tež Běłoruskej tak sposrědkował. Mjeztym wšak stej so krajej na to dojednałoj, zo móhło hižo nachwilne wopušćenje pósłanca pomhać, napjatosće pomjeńšić.
W Běłoruskej ludźo mjeztym prawidłownje přećiwo prezidentej Aleksanderej Lukašenkej protestuja, wumjetujo jemu manipulaciju wólbow a awgusće. Opozicija pak ma Swjetlanu Tichanowskaju za dobyćerku, kotraž tuchwilu w Litawskej přebywa. Tež Němska wólby Lukašenka njepřipóznawa.
To a tamne (08.10.20)
Połnje wobsadźeny šulski bus dyrbješe połdra hodźiny čakać, doniž njeje parkowace awto skónčnje wotjěło. Stało je so to minjeny pjatk w Neustadće pola Coburga. Tam je so 63lětny muž njesměrnje rozhněwał, dokelž so w zajězdźe na ležownosć zas a zaso jězdźidła zawróćeja. Tež bus tam zaparkowa. Hakle policija a busowy předewzaćel zamóštaj 63lětneho změrować. Poměry wobsydstwa zajězda chcedźa nětko přepytować a znowa posudźować. Muž pak ma z chłostanjom ličić, dokelž je z gwałtom bus zadźeržał. Dźěći dyrbjachu z dalšim busom do šule dowjezć.
W Berlinskim kabineće Madame Tussauds su prezidenta USA Donalda Trumpa nětko pod karantenu stajili. Tak su wokoło wustajeneje figury banćik připrawili. Tež škitny nahubnik Trump ma.
