Wotstronja powostanki kołmaza

Dienstag, 14. Oktober 2025 geschrieben von:
W Choćebuzu zahaja tele dny druhu fazu saněrowanja płoniny bywšeje fabriki za kołmazowy papjerc (Teerpappe) při Picnjanskej dróze. Dokelž je póda sylnje kontaminowana, ju přichodne měsacy wuměnja a wurjedźa. Runočasnje zahaja naprawy k rjedźenju dnowneje wody, kiž maja hač do lěta 2029 trać. Minjene dny su wjacore agregaty nastajili, z kotrymiž chcedźa dnownu wodu wurjedźić. Wotwoženje wulkeho mnóstwa pódy je wosebite wužadanje. Za čas NDR su tam kołmazowy papjerc produkowali, kotryž wužiwachu mjez druhim za zakryće třěchow. Kołmaz je pódlanski produkt předźěłanja brunicy. Wotpadki zawoda su na deponiju zmjetali. Foto: Michael Helbig

Wobšudnikow wuslědźili

Dienstag, 14. Oktober 2025 geschrieben von:

Nürnberg/Bamberg (dpa/SN). Při cyberowym nadpadźe na Zwjazkowu agenturu za dźěło je wosom muži spytało, přepokazanki agentury na swójske konta přerjadować. Bayerscy fachowcy za bój přećiwo cyberowej kriminaliće su podhladnych w Porynsko-Pfalcy, Badensko-Württembergskej, Berlinje, Saksko-Anhaltskej a Schleswigsko-Holsteinskej wuslědźili, kaž centralny zarjad Cybercrime Bayerska w Bambergu zdźěli.

Wot kónca januara hač do srjedź měrca běchu podhladni 20 000 króć spytali, so do kontow wužiwarjow zadobyć. W něhdźe tysac padach je so jim tole poradźiło. 150 króć su kontowe zwiski tak změnili, zo je agentura pjenjezy woprawdźe na jich konta přepokazała. Zwjazkowa agentura pak je spěšnje reagowała, tak zo wosta škoda z nimale tysac eurami snadna.

Sobudźěłaćerka dźěłoweho zarjada w Sewjerorynsko-Westfalskej bě zastojnikow informowała, jako jej přepokazanki na konto zemrěteje žony napadnychu. Na to zwěsćichu cyły rjad njewoprawnjenych zasahnjenjow. Policija je mjeztym dźesać bydlenjow přeslědźiła.

To a tamne (14.10.25)

Dienstag, 14. Oktober 2025 geschrieben von:

Mišterstwo w kulenju słomjanych walčkow su mjeztym 14. króć w Dornumersielu nad Sewjernym morjom přewjedli. Cyłkownje 14 mustwow měrješe swoje mocy we wšelakich kategorijach. Při tym dyrbjachu wobdźělnicy něhdźe 200 kilogramow ćežki walčk słomy kuleć, mjez druhim na slalomowej čarje. „Kralowska“ disciplina je kulenje po 80 metrow dołhej nahłej skłoninje hač na wjeršk nasypa. Mišterstwo je wot lěta 2011 kruty wobstatk turistiskeho marketinga.

Najwjetša hdy natwarjena raketa w stawiznach swětnišćoweho slědźenja je swój jědnaty testowy lět w dalokej měrje po planje zmištrowała. Wot priwatneho swětnišćoweho předewzaća miliardara Elona Muska natwarjena raketa Starship je w Texasu wotlećała a hodźinu pozdźišo w Indiskim oceanje přizemiła. USA chcedźa z raketu na měsačk a na Mars lećeć.

Hinduizm w Němskej

Montag, 13. Oktober 2025 geschrieben von:

Düsseldorf (B/SN). Hinduizm je w Indiskej najwjetše nabožne zhromadźenstwo nimo islama, křesćanstwa, sikkizma a buddhizma. Něhdźe 90 000 do 165 000 hinduwow bydli w Němskej, a to jako ćěkancy abo fachowi dźěłaćerjo. Woni su w diasporje w zhromadźenstwje žiwi a maja w sewjerorynsko-westfalskim měsće Hamm druhi najwjetši templ Europy Sri Kamadchi Ampal.

Młodźina wěrje přichilena

Wien (B/SN). Pastoralna teologowka Regina Polak zwěsći, zo přiběra wuznam nabožiny a wěry mjez młodymi ludźimi w starobje 14 do 25 lět. Po awstriskej studiji „Was glaubt Österreich?“ pyta młodźina orientaciju, přewod a zepěru w pluralistiskej towaršnosći. Sylniša prezenca muslimow jich pohnuwa, wo swójskej wěrje přemyslować. Tež křćeńcy dorosćenych přiběraja, kaž w Francoskej, Belgiskej a w Skandinawiskej.

Ekumena kaž Wienski walčik

260 sydlišćow njepřistupnych

Montag, 13. Oktober 2025 geschrieben von:

Poza Rica (dpa/SN). Ličba mortwych w kónčinach ze zahubnymi dešćemi w minjenych dnjach w Mexiku je na 47 stupała. Za 38 zhubjenymi hišće pytaja, tak mexiske knježerstwo dźensa zdźěli. Něhdźe 260 sydlišćow je tuchwilu njepřistupnych, dźesaćitysacy domow je wobškodźenych abo zničenych. Mexiska prezidentka Claudia Sheinbaum, kotraž wopyta kónc tydźenja přepławjene město Poza Rica we wuchodnym zwjazkowym staće Veracruz, běše tam z protestami konfrontowana. Demonstranća žadachu sej spěšnišu a skutkownišu pomoc zarjadow.

Přesunu zapodaće etata

Paris (dpa/SN). Francoski premierminister Sébastien Lecornu, kotrehož běše prezident Emmanuel Macrona po swojim cofnjenju zaso do zastojnstwa přinjesł, dyrbi za dźensa planowane zapodaće naćiska etata do parlamenta přestorčić. Dokelž wobdźěli so prezident Emmanuel Macron dźensa na Gaza-wjeršku w Egyptowskej, je trěbne posedźenje noweho kabineta na wutoru přestorčene.

Pytaja dale za Fabianom

Kaž tule na wobrazu w Tel Avivje wjesela so ludźo po cyłym swěće nad dźensnišej powěsću, zo su wšitcy žiwi zastajency po 738 dnjach w namocy Hamas zaso swobodni. Islamistiska teroristiska skupina je dohromady 20 ludźi dopołdnja mjezynarodnemu komitejej Čerwjeneho křiža přepodała, mjez nimi tež štyrjoch Němsko-Israelčanow. Foto: picture alliance/Yael Guisky Abas

Wšitcy młodostni do wójska?

Montag, 13. Oktober 2025 geschrieben von:
Drježdźany (dpa/SN). Sakske hospodarstwo starosći so přiběraceje ličby falowacych fachowcow dla, jelizo zwjazkowe knježerstwo wot lěta 2026 nowu wobornu winowatosć wobzamknje. Słužba by drje najprjedy raz dobrowólna była, je pak na zawjazowacy naprašnik wjazana, kiž maja młodźi mužojo wotmołwić. Woborna słužba njesmě „masiwne zasahnjenje do dźěłowych a fachowych wikow wuskutkować“, žada sej prezident Drježdźanskeje rjemjeslniskeje komory Jörg Dittrich. Hižo nětko w zawodach kóždeho młodo­stneho trjebaja. Zamołwići so tež informacije dla starosća, zo planuje zakitowanske ministerstwo hižo za čas zakładneho wukubłanja 2 000 eurow mzdy za wojakow.

Zakładnu mzdu wotpokazali

Montag, 13. Oktober 2025 geschrieben von:
Hamburg (dpa/SN). Projekt „Hamburg wupruwuje zakładnu mzdu“ je zwrěšćił. Na wčerawšim wobydlerskim wothłosowanju bě so dohromady 43,7 procentow wobydlerjow Hamburga wobdźěliło. Po dotalnym wuličenju hłosowaše 62,6 procentow přećiwo naćiskej iniciatiwy. Iniciatorojo chcychu w prěnim statnym modelowym pospyće 2 000 reprezentatiwnje wuzwolenym wobydlerjam tři lěta dołho měsačnje 1 346 eurow zakładneje mzdy wupłaćić. We wědomostnej studiji chcychu zamołwići zdobom wuslědźić, hač móhł koncept zakładneje mzdy fungować. Wčerawše wothłosowanje běše hižo druhi pospyt. Prěni je Hamburgske wusta­wowe sudnistwo 2023 wotpokazało.

Zeńdu so na Ceremoniju měra

Montag, 13. Oktober 2025 geschrieben von:
Tel Aviv (dpa). Prezident USA Donald Trump je dźensa w nocy na israelskim lětanišću Ben Gurion pola Tel Aviva přizemił. K zazběhej swojeje jězby po Bliskim wuchodźe chce so Republikančan dopołdnja z přiwuznymi a swójbnymi israelskich zastajencow zetkać a před israelskim parlamentom Knesset rěčeć. Po tym poda so do egyptowskeho pobrjóžneho městna Scharm el Scheich na tak mjenowanu „Ceremoniju měra Bliskeho wuchoda“ w zwisku z měrowym dojednanjom mjez Israelom a teroristiskej organizaciju Hamas. Po informacijach egyptowskich medijow wočakuja tam wjace hač 20 statnych a knježerstwowych šefow, mjez nimi tež zwjazkoweho kanclera Friedricha Merza a francoskeho prezidenta Emmanuela Macrona. Hač tam k nowym wobzamknjenjam dóńdźe, pak je njewěste. US-prezident Trump je wo tym přeswědčeny, zo je wujednany přiměr trajny. Israelski ministerski prezident Benjamin Netanjahu pak běše wčera w medijach podšmórnył, zo „bój hišće nimo njeje“.

„Reformacija swět změniła“

Montag, 13. Oktober 2025 geschrieben von:

Ministerski prezident Saksko-Anhaltskeje nochce swjatk šmórnyć

Halle (dpa/SN). Ze swojim namjetom, wotstronić reformaciski dźeń, je społnomócnjena zwjazkoweho knježerstwa za naležnosće srjedźostawskeho hospodarstwa Gitta Connemann (CDU) razne spjećowanje ze Saksko-Anhaltskeje zbudźiła. „Reformacija njeje jenož Němsku změniła, ale wšón swět. Saksko-Anhaltska je kraj reformacije. Wotstronjenje reformaciskeho dnja za mnje tuž scyła do prašenja njepřińdźe“, rjekny ministerski pre­zident Reiner Haseloff (CDU) w Halle wuchadźacym Srjedźoněmskim nowinam.

Connemann bě so za to wuprajiła, reformaciski dźeń jako oficialny swjatk šmórnyć a město toho hospodarstwo dale sylnić. „Móžemy sej wěste wěcy hišće dowolić, kotrež płaća nas hospodarsku wukonliwosć? To hladam na reformaciski dźeń, na kotrymž su tež w ewangelsce wusměrjenej Delnjej Sakskej cyrkwje prózdne“, bě Connemann w interneće argumentowała.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND