Ze šulerjemi krizy wobrěčeć

Montag, 27. Oktober 2025 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister za nutřkowne naležnosće Alexander Dobrindt so za to zasadźuje, młodych ludźi w šulach na krizowe pady přihotować. Na přichodnej konferency ministerskich prezidentow chcył wón nastorčić, wobchadźenje z krizami do wšědneho šulskeho dnja zapřijeć, rjekny politikar CSU nowinarjam. „Namjetuju, w dwójnej ­hodźinje ze staršimi šulerjemi wo tym diskutować, kajke wohroženja su móžne a kak měli so na to přihotować. „Dźěći móža swoju wědu w swójbach dale ­po­srědkować.“ Nutřkowni ministrojo Zwjazka a zwjazkowych krajow zetkaja so spočatk decembra w Bremenje.

Dobrindt připowědźi w tym zwisku tež koncept za škit ludnosće.

Radikalny prezident wólby dobył

Montag, 27. Oktober 2025 geschrieben von:

Buenos Aires (dpa/SN). Najebać wjacore korupciske skandale w swojej wokolinje a dale słabjaceho hospodarstwa je argentinski ultraliberalny prezident Javier Milei mjezywólby kongresa njewočakowano dobył. Ze swojej stronu La Libertad Avanza (Swoboda dale pokročuje) zdoby Milei dobre 40 procentow hłosow, wólbna komisija zdźěla. Opozicija dósta nimale 32 procentow, po wuličenju nimale wšěch wólbnych lokalow zdźělichu.

Wothłosowanje, při kotrymž połojcu komory zapósłancow a třećinu senata znowa wuzwola, je zdobom test nahladnosće prezidenta Mileija. Ze swojej radikalnej lutowanskej politiku je so jemu drje poradźiło, etat kraja wurunać a inflaciju znižić. Wočakowany hospodarski rozmach pak njeje so dotal pokazał.

Dotal měješe Milei w komorje zapósłancow a w senaće jenož mało swójskich zapósłancow. Knježił je wón w dalokej měrje z dekretami. Sudnistwa su pak jeho zakonske iniciatiwy stajnje zaso zadźerželi. Nětko změje wón w parlamenće lěpši zakład za swoju politiku.

SPD za wjeršk městow dla

Montag, 27. Oktober 2025 geschrieben von:

Wuprajenja zwjazkoweho kanclera Merza (CDU) zawinuja dale diskusiju

Berlin (dpa/SN). W dale trajacej debaće nastupajo wjace wěstoty w zjawnym ­rumje žada sej SPD wjerškowe zetkanje w kanclerskim zarjedźe. Zapósłanc SPD w zwjazkowym sejmje Adis Ahmetovic, kiž bě zhromadnje z dźewjeć dalšimi ­zapósłancami wosom dypkow wopři­jacy plan k debaće wo „zjawnym měšćanskim ­wobrazu“ zestajał, rjekny ­nowinje Bild: „Wočakuju, zo přeprosy kancler zastupnikow wulkoměstow, ­komunalnych zwjazkow a frakcijow na wjeršk wo zjawnym měšćanskim wo­brazu, kaž pola wocloweho abo awtomobiloweho wjerška.“ W prěnich reakcijach je unija CDU/CSU zdźěliła, zo nima tajki wjeršk za trěbny.

Předsudki wo migraciji

Montag, 27. Oktober 2025 geschrieben von:
W migraciskej politice wojuja wěriwi legendow: Ći na lěwym boku twjerdźa, zo „dyrbješe“ kóždy požadar azyla ćeknyć a je škita potrěbny. A ći na prawym boku maja kóždeho, kiž njeje so nas do přichada w Němskej prašał, hač je witany, za skućićela „iregularneje migracije“. Běchu přesydlency z NDR do zapada ćěkancy ­komunistiskeje njeprawdy dla abo migranća z hospodarskej motiwaciju? Snadź běše kaž dźensa tak, zo tworitej hustodosć žedźba za swobodu a materielnje lěpšim žiwjenjom cyłk motiwacije. Ministerski prezident Schleswigsko-Holsteinskeje ­Daniel Günther (CDU) namjetowaše, azylantam bjez potrjeby škita perspektiwu poskićeć, hdyž su integrowani a zwólniwi dźěłać. To njeje so konsekwentnje přesadźiło, kaž rozprawy wo zadwělowanych gastronomach tež we Łužicy pokazuja: Woni so ze zarjadami nasadźuja, kotrež chcedźa jim ćěkancow preč brać, kotřiž su dawno aktiwny stołp zawoda. Prošu wjac pragmatizma! Marcel Brauman

Rybarjam při dźěle přihladowali

Montag, 27. Oktober 2025 geschrieben von:
Mnozy wćipni su so sobotu a njedźelu při Picnjanskim plahowanskim haće (Hälterteich) zhromadźili, zo bychu rybarjam tamnišeho rybarskeho zawoda při wułójenju přihladowali. Dohromady mějachu na kóncu wjace hač 60 tonow karpa a něhdźe dźesać tonow dalšeje ryby – mjez druhim suma a šćuku – w swojich sakach. Plahowanski hat ze swojimi 145 hektarami je jenož jedyn z 35 hatow, kotrež kołowokoło Picnja wobhospodarjeja. Cyłkownje liča Picnjanscy rybarjo w tutej sezonje ze 400 do 450 tonami karpa. Najpožadniši je Picnjanski karp za čas wokoło hód a silwestra – předawanska doba wšak kónči so hakle w jutrownym času. Foto: Michael Helbig

VW produkciju awtow njezniži

Montag, 27. Oktober 2025 geschrieben von:

Wolfsburg (dpa/SN). Hišće minjenu srjedu běše němski awtotwarc VW problemow dodawanja chipow dla před krótkodobnym nachwilnym stopom produkcije warnował, mjez druhim tež w Šwikawskim zawodźe za elektriske jězdźidła. Kónc tydźenja podšmórny rěčnik koncerna, zo VW w tutym tydźenju z wupadami produkcije na němskich stejnišćach njeliči. „Dodawanske ćeže Nexperia-chipow tuchwilu wuskutki na produkciju jězdźidłow w zawodach koncerna Volkswagen w Němskej nimaja“, wón piše. Na naprašowanje wobkrući rěčnik, zo płaći to tež za zawody dalšich markow pod třěchu koncerna w Němskej kaž tež we wukraju, kaž na přikład Audi, Porsche, Škoda abo Seat. Tež w němskich twornjach awtowych komponentow, kotrež koncernej přisłušeja, planuja w tutym tydźenju z regularnej produkciju. Prognozu, kak w nowembru dale póńdźe, VW tuchwilu podać nochce. „Hladajo na přewšo dynamisku situaciju njemóžemy krótkodobne wuskutki na našu produkcisku syć zasadnje wuzamknyć“, rěčnik wuzběhny.

To a tamne (27.10.25)

Montag, 27. Oktober 2025 geschrieben von:

Dosć derje z alkoholom so zastarał je njeznaty paduch w Bendorfje pola Koblenza. Na wšěch 28 blešow Champanskeho a Whiskyja je wón z kupnicy pokradnył. Napadnyło je padustwo hakle při wuhódnoćenju awtomatiskich kamerow wobchoda. Skućićel je bleše do tošow stykał a we wozyčku transportował. Zawodźěł je wón wšitko z měchami drjewjanych třěškow za kóčki. Na kóncu ­móžeše wón z wozom přez njewobsa­dźenu kasu z wobchoda twochnyć.

Na wšěch 6,5 tonow kokaina je španiska policija na łódźi na Atlantiskim oceanje namakała a sćazała. Z Panamy jěducu łódź su dobre tysac kilometrow před pobrjohom Kanariskich kupow zadźerželi. Zaměr łódźe bě Vigo na sewjerozapadźe Španiskeje. Wšěch dźewjeć namórnikow su zajeli. Je to jedyn z najwjetšich wuspěchow španiskeje policije.

Swójba mjeńšinow so schadźuje

Freitag, 24. Oktober 2025 geschrieben von:

Kongres w Bozenje so z diskusijemi, mytom a wikami zahajił

Bozen (SN/BŠe).„Mnohotnosć měć a w měrje zhromadnje žiwi być je wulki pokład. To je ideja Europy! Tute poselstwo chcemy do wšěch kónčinow zemje pósłać“, wuzběhny krajny hejtman zwjazkoweho kraja Južny Tirol Arno Kompatscher na zahajenju 69. kongresa FUEN wčera w Bozenje. Něhdźe 250 delegowanych mjeńšinow z cyłeje Europy so na nim wobdźěla. Mjez nimi je předsyda Domowiny Dawid Statnik, jednaćelka Domowiny Judit Šołćina, zastupjerka předsydstwa towarstwa Pawk Luiza Winarjec kaž tež předsyda słowjanskeje dźěłoweje skupiny FUEN Hartmut Leipner.

Do Litawskeje so zadobyłoj

Freitag, 24. Oktober 2025 geschrieben von:

Vilnius (dpa/SN). Ruskej wojerskej lětadle stej wčera mjezu statneho teritorija Litawskeje a z tym teritorija Nato přeprěčiłoj. Prawdźepodobnje stej mašinje w regionje Kaliningrada natankowanje w powětře zwučowałoj, litawske wójsko zdźěli. Ruske zakitowanske ministerstwo manewer w socialnych medijach wobkrući. Hranicy druhich statow při tym ranjene njebuchu, za to maja objektiwne kontrolne daty, ­wone piše.

Brónje za wjetše distancy

London (dpa/SN). Tak mjenowana koalicija zwólniwych schadźuje so dźensa w Londonje, zo by wo móžnosćach podpěrowanja Ukrainy w zymskim času wuradźowała. Britiski premierminister Keir Starmer je so za dodawanje wjetšeho mnóstwa brónjow za daloke distancy wuprajił. Z tym by Ukraina w zymje w boju přećiwo Ruskej sylniša była.

Trump rozmołwy zakónčił

Ptača gripa so tuchwilu razantnje po cyłej Němskej rozšěrja. W běhu tydźenja su při spjatym jězoru Kelbra w Saksko-Anhaltskej wjace hač sto mortwych žorawjow nadešli a wotstronili (na foće). Tež při Müritzskej jězorinje su dźesatki mortwych žorawjow ­wotwozyć dyrbjeli. Zawod w Badensko-Württembergskej je wčera dopokazaneho wirusa dla něhdźe 15 000 swojich zwěrjatow ­morić dyrbjał. Foto: pa/dpa/Matthias Bein

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND