Snadny zajim

Montag, 12. Mai 2025 geschrieben von:

Köln (B/SN). Wjetšina Němcow so lědma za wólby noweho bamža zajimuje. Po naprašowanju instituta YouGov mjez 2 048 ludźimi so jeničce 11 procentow „jara“ za wólby zajimuje, 59 proc. „scyła nic“. 16 proc. naprašowanych je sej Europjana jako bamža přała, 10 proc. Afričana a 4 procenty Aziata. Třećina ludźi wočakuje, zo nowy bamž wumocowanja ze stron zastupjerjow cyrkwje wujasni a so sylnišo chudym a słabym wěnuje.

Dalša financielna podpěra

Berlin (B/SN). Nabožno-politiski rěčnik frakcije SPD Lars Castellucci praji ewangelskej powěsćerni, zo płaćenja stata w nowej legislaturnej periodźe nješmórnu. Wšitke 16 krajow bě zastajenje běžnych statnych financielnych přiražkow přez jónkrótne wotnamakanje wotpokazało. W přichodźe su statne dojednanja předstajomne, zo hodźeli so cyrkwinske twary wuchować, měni Castellucci.

Zamołwitosć za přichod

Zniža mjezsobne cła

Montag, 12. Mai 2025 geschrieben von:

Genf (dpa/SN). China a USA su so w swojej wikowanskej zwadźe na to dojednali, mjezsobne cła znižić. Kaž ze zhromadneje deklaracije wuchadźa, płaći dojednanje najprjedy raz 90 dnjow. Po tym zniža USA cła na chinske importy na 30 procentow, dotal wučinjachu wone 145 procentow. China zniži cła na importy z USA wot 125 na dźesać procentow. Delegacije wobeju krajow běchu w Genfje wura­dźowali. Wotnětka chcedźa zhromadny gremij załožić, w kotrymž wo hospodarstwje a wikowanju wuradźuja.

Zwada rentowych přinoškow dla

Berlin (dpa/SN). Nowa ministerka za dźěło a socialne Bärbel Bas (SPD) dóstawa podpěru swojeje strony za namjet, zo měli tež zastojnicy přinoški do zakonskeho rentoweho zawěsćenja płaćić. To je zasadna pozicija socialnych demokratow, rjekny socialny fachowc Bernd Rützel nowinarjam. Zwjazk zastojnikow Němskeje namjet wotpokazuje, tež koaliciski partner CDU/CSU namjet kritizuje. Lěwica a socialne zwjazki jón witaja.

Trump potuńša lěki

We wopomnišću bywšeho koncentraciskeho lěhwa w Mauthausenje su wčera 80. róčnicu wuswobodźenja jeničkeho nacistiskeho koncentraciskeho lěhwa w Awstriskej wopominali. Tam bě za čas Druheje swětoweje wójny něhdźe 200 000 ludźi zawlečenych, 100 000 z nich je zahinyło abo bu morjenych. Wosebje wuwołana bě skała lěhwa ze „smjertnymi schodami“, po kotrychž dyrbjachu jeći ćežke kamjenje nosyć, doniž so wučerpani njezwjezechu. Foto: dpa/Lisa Leutner

Saskia Esken hižo njenastupi

Montag, 12. Mai 2025 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Předsydka SPD Saskia Esken chce so swojeho zastojnstwa wzdać. Wona na zjězdźe strony kónc ­junija hižo k nowowólbam předsydy ­njenastupi, zdźěli 63lětna wčera wječor w sćelaku ARD.

„Mějach minjenych šěsć lět wulke wjeselo a wulku česć, SPD jako předsydka nawjedować směć“, Esken rjekny. Strona je starosławna a tola žiwa a młoda. „Zastojnstwo předsydki pak nětko złožu, zo bych wobnowjenje strony zmóžniła.“ Wona chcyła wosebje žony do sobudźěła pohnuć. Esken je wot lěta 2019 předsydka SPD. Tehdy běchu ju čłonojo strony direktnje wolili, spočatnje z Norbertom Walterom-Borjansom. Naposledk pak běchu ju přiběrajo kritizowali.

Chorobne kasy z minusom

Montag, 12. Mai 2025 geschrieben von:
Baierbrunn (dpa/SN). Nawoda předsydstwa chorobneje kasy DAK Andreas Storm žada sej zasadne ponowjenje strowotniskeho systema. Při tym měło so po jeho měnjenju cyły system do prašenja stajeć. K tomu słuša tež, hač je dźělenje do zakonskich a priwatnych chorobnych kasow hišće zmysłapołne. Wosebje ambulantne zastaranje dyrbjało so znowa rjadować. Jako přikład mjenuje Storm nowy system primarnych lěkarjow, kotrež zwjazkowe knježerstwo planuje. Tutón system je trěbny, zo bychu tuchwilnu dramatisku situaciju při rozdawanju terminow wotstronili. Deficit zakonskich chorobnych kasow je mjeztym na wjace hač šěsć miliardow eurow rozrost. „System hrozy so sypnyć.“

Bamž sej žada: Nihdy wjace wójna!

Montag, 12. Mai 2025 geschrieben von:

Rom (dpa/SN). Nowy bamž Leo XIV. je swoju prěnju zjawnu modlitwu na Pětrowym naměsće w Romje za měrowy apel po wšěm swěće wužił. Z balkona katedrale swjateho Pětra nawoda katolskeje cyrkwje před tysacami přiwisnikow namołwješe: „Nihdy wjace wójna!“. Prěnjeho pontifeksa z USA, dotalneho kardinala Roberta Francisa Prevosta, stajnje zaso ze sylnym přikleskom přetorhnychu.

Swjaty wótc dopominaše na kónc Druheje swětoweje wójny ze 60 milionami smjertnych woporow před 80 lětami. Tohodla chcył so wón runja swojemu předchadnikej Franciskusej „na wodźacych politikarjow swěta z namołwu ‚Ni­hdy wjace wójna‘ wobroćić“.

Runočasnje žadaše sej bamž „sprawny měr“ za Ukrainu, přiměr w Gazaskim pasmje na dobro ciwilneje ludnosće a pušćenje wšěch israelskich zastajencow. Po trochowanju policije bě so na Pětrowym naměsće w Romje něhdźe 100 000 ludźi zhromadźiło. 69lětneho misionara a nawodu rjada awgustinow běchu minjeny štwórtk za 267. bamža wuzwolili.

Zelenskyj chce Putina zetkać

Montag, 12. Mai 2025 geschrieben von:

Direktne měrowe jednanja mjez Ruskej a Ukrainu štwórtk w Turkowskej

Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj chce so hišće tutón tydźeń z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom k měrowym jednanjam zetkać. „Čakam štwórtk w Turkowskej wosobinsce na Putina“, piše Zelenskyj na swojej internetnej stronje. Putin bě do toho tajke jednanja w Turkowskej poskićił, zo bychu so rozmołwy wo měrje zahajić móhli. Zelenskyj so nadźija, zo „Rusojo za žanym wurěčemi wjace njepytaja“.

Krótko do poselstwa Zelenskeho bě prezident USA Donald Trump ukrainskehe statneho šefa namołwjał, wot Putina namjetowanym rozmołwam přihłosować. Jenož tak móhli Kijew, europscy partnerojo a USA zhonić, kak situacija wupada a što měli woni činić.

Republikan zdobom dwělowaše, zo chce Putin měrowe zrěčenje wotzamknyć. Tón drje so tuchwilu přejara z tym zaběra, „dobyće Druheje swětoweje wójny woswjećić“. Trump poćahowaše so na paradu k wopominanju dobyća nad hitlerskej Němskej w Moskwje.

Zelenskyj podšmórny, zo wočakuje Ukraina hižo wot dźensa „dospołny přiměr“ jako zakład diplomatije.

Klasowa medicina

Montag, 12. Mai 2025 geschrieben von:
Mediciniske zastaranje w Němskej słuša k najlěpšim na swěće – zasadnje dóstawa chudy kaž bohaty wšo, štož trjeba. Faktisce pak čuje so dźeń a wjac ludźi, kotřiž z dale a wyšimi přinoškami strowotniski system financuja, kaž prošerjo. Dokelž klaca z přistupom do systema, potajkim z terminom pola lěkarja. Nichtó njerozumi, zo na přikład čłowjek z poměrnje wysokej mzdu do zakonskeje chorobneje kasy njepłaći, ale za niši přinošk priwatnej zawěsćerni spěšnišo termin pola lěkarja dóstawa. Absurdnosć systema w tym wjercholi, zo su přistajeni a zbeamtowani wučerjo w rozdźělnymaj systemomaj zawěsćenja. Namjet, „klasu“ priwatnych pacientow wotstronić, pak ma so wudospołnić: Jedna zakonska chorobna kasa za wšěch by dosahała. Tuchwilu je jich hišće nimale sto – ze swójskim zarjadnistwom a budgetom za wabjenje. Štóž chce potom přidatny luksus měć, kaž stwu za sebje samoho w klinice, njech to z přidatnym zawěsćenjom płaći. Marcel Brauman

Budyšin (CS/SN). Kak zhladujemy we wuchodnych zwjazkowych krajach na stawizny NDRskeho časa? Mnoho Bu­dyšanow, kotřiž běchu so minjeny pjatk na „Budysku narěč“ w tachantskej cyrkwi swj. Pětra zešli, so wotmołwow na tute prašenje nadźiješe. Dohromady 400 připosłucharjow – telko, kaž hižo dołho nic – sćěhowaše přednošk historikarja a publicista Ilko-Sascha Kowalczuka pod hesłom „Šok swobody“.

To a tamne (12.05.25)

Montag, 12. Mai 2025 geschrieben von:

Muski balet z Finsterwalde je němski mišter 2025 w turněrje wjesołych rejwarjow. Skupina z Braniborskeje je so we wubědźowanju cyłoněmskeho zwjazka muskich baletow we Würzburgu přećiwo 14 dalšim mustwam w kategoriji hač do 35 lět přesadźiła. Mužojo z Finsterwalde wustupowachu z choreografiju „Rybja­ceho mandźelstwa“. Za to běchu cyłe lěto zwučowali. Muske balety pochadźeja ­poprawom z karnewala. Mjeztym pak wustupuja tež zwonka póstnicow.

Na wšěch 50 dnjow na swoje wuchowanje na morju su rybarjo w pacifiskim oceanje čakać dyrbjeli. Ekwadorska mórska straža je pjeć muži z Peruwa a z Kolumbiskeje wuchowała, po tym zo běchu druzy rybarjo skóncowany kuter wu­hladali. Jako chcychu jón wotwlec, čołm rozpadny. Tuž dyrbješe mórska straža wupomhać. Motor kutera bě wupadnył.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND