Nowy předsyda
Pokazaja zajim na serbšćinje
Mejenjo z dźěćimi koncertowali
Malešecy (CRM/SN). Drje chětro njewšědny wobraz to minjenu njedźelu popołdnju wosrjedź Malešec. Rjad ludźi spěcha do směra cyrkwje, někotři starši ludźo z rolatorom abo w chorobnym stole maja samsny směr a po času je tež cyła nawjes chětro zaparkowana. Boži dom pjelni so tohorunja z młodymi swójbami.
Wšitcy běchu woni přeprošenje na mały serbski swjedźeń, mjenujcy na zhromadny koncert Witaj-pěstowarnje „K wódnemu mužej“ a Radworskeho chóra Meja sćěhowali, a to z widźomnej radosću a w dosć bohatej ličbje. Dobru naladu přisporješe potom krasny wobraz nalětni koncert wuhotowacych dźěći w narodnej drasće, kajkuž nošachu něhdy tudyše ewangelske žony a holiča. Dźěćina poskići spodobny krótkoprogram, wobstejacy předewšěm z někotrych serbskich dźěćacych pěsnjow kaž „Rady spěwamy“, „Hallo, hallo“ z pjera Leńki Thomasoweje kaž tež radostneho jutrowneho „Haleluja“.
W Drježdźanach a doma hudźili
Němska z negatiwnym rekordom
Berlin (SN/bn). Njestatna organizacija Reporterojo bjez hranicow (RSF) zwěsća w swojej dźensa wozjewjenej lisćinje swobody nowinarstwa, zo „njebě w Němskej hišće ženje telko namocy napřećo w medijowych wobłukach skutkowacym kaž 2021“. Jako přičiny mjenuja „zakonje, wohrožace žurnalistow a jich žórła, woteběracu medijowu wjelorakosć a předewšěm namóc we wobłuku demonstracijow ‚prěkimyslerskeho‘ spektruma.“ Dohromady zličichu w tym zwisku 80 nadpadow, „reporterojo buchu wopluwani, kopani a zdźěla hač do womory zmorskani“. RSF kritizuje „pobrachowacu podpěru policije“, kotrejž nimo toho cyłkownje „dwanaće werifikowanych přesahnjenjow napřećo žurnalistam“ wumjetuje. Po informacijach RSF je „koronakriza hospodarske połoženje ćišćanych dźenikow na škodu medijoweje mnohotnosće dale pohubjeńšiła“.
Na čole lisćiny steja dale skandinawiske kraje. Najšpatniša je „situacija w statach z totalitarnym režimom, kaž na přikład w Sewjernej Koreji, Chinje a Iranje“.
Rozšěrjene myto
Drježdźany (SN/bn). Wot lěta 2004 spožča Swobodny stat Sakska w dwulětnym rytmusu myto „Dostojnstwo w kulturje“. Sakske statne ministerstwo za wědomosć, kulturu a turizm (SMWK) wopisuje wuznamjenjenje jako „počesćenje hódnotneho dobrowólneho skutkowanja čestnohamtskich na polu kultury“. Dotal běchu jeničce akterojo muzejownistwa a mytowanje woprawnjeni. Wot lětušeho pak rozšěrja mytowanske kriterije, tak zo móža wotnětka tež angažement za wobłuki, kaž na přikład „tworjace wuměłstwo, archeologiske hladanje pomnikow, hudźba, literatura a sociokultura“ wuznamjenjeć. „Serbska kultura měła so w tym zwisku wosebiće wobkedźbować“, w zdźělence SMWK rěka.
„Čestnohamtski angažement za kulturu mytować je mi wulka naležnosć. Mam za přewšo wažne, dobrowólne přinoški do fokusa zjawnosće stajić a tak tež młódše generacije za wobydlerski angažement na polu kultury zahorić“, rjekny kultusowa ministerka Sakskeje Barbara Klepsch (CDU). Hač do 15. junija móža mjez druhim towarstwa, kulturne institucije a předewzaća namjety za myto online zapodać, a to pod .
Kak razantnje ciwilizacija we wójnje zahinje
Kamjenc (BG/SN). Kamjenskemu publikumej staj so wčera skónčnje lawreataj spěchowanskeho a Lessingoweho myta 2021 Jasna Zajček ze Zhorjelca a intendant Düsseldorfskeho a bywši intendant Drježdźanskeho statneho dźiwadła Wilfried Schulz předstajiłoj. Rozmołwu, kotruž Michael Hametner moderěrowaše, su loni korony dla přesunyli.
Drač wójny bjez wotežkow
Naročny „Wallenstein“ w režiji Franka Castorfa w Drježdźanach
Stawizny čłowjeka steja pod grawoćiwym křudom wójnow. To znowa čujomnje nazhonjamy, z nadpadom wójskow ruskeho prezidenta Putina na Ukrainu před wjace hač dwěmaj měsacomaj.
Wójna bě a je tež „wěčny“ předmjet dźiwadłow, hižo w antice so z njej w tragedijach a komedijach rozestajachu. Samo załožer serbskeje dramatiki Jakub Bart-Ćišinski (1956-1909) bě w swojej činohrě „Na hrodźišću“ (1880) krawne boje wo swobodu a wojerske zjednoćenje połobskich Słowjanow tematizował. K wuměłcam, kiž dramatisce třicećilětnu wójnu (1618-1648) swojoraznje wobswětlichu, słuša Friedrich Schiller (1759-1805), kotrehož dramatisku baseń „Wallenstein“ w třoch pokročowanjach k wusahowacym wjerškam dźiwadła liča – a to nic jenož w Němskej. Tónle kruch wulkeho wuměłstwa je so štwórtk do jutrow na deski Drježdźanskeho statneho dźiwadła „pozběhnył“. A to pod nawodom Franka Castorfa.
Wobšěrny přewodnikwo serbskich pomnikach němsce
„Němskorěčny nakład bych za wunošny a za jara trěbny měł.“ Tak doporučach na kóncu swojeje recensije wo nowowudaću přewodnika „Serbske pomniki“ Trudle Malinkoweje, kotrež je LND w lěće 2019 wudało. Nětko wjetša, rozšěrjena a bohaće wuhotowana němskorěčna wersija přewodnika wo serbskich pomnikach a wopomnišćach předleži. Němski přewodnik je porno serbskim tež po wobjimje rozšěrjeny a ma wjace městnosćow a wopomnišćow.
W dźělu wo Hornjej Łužicy je wosom městnosćow wjace hač w serbskim z tehdy 64. Najbóle rozrostł je přehlad pomnikow Budyšina wot 14 na 23, předewšěm na Mikławšku. Nětko předstaja a wopisuja so wobšěrnje wosoby a poslednje wotpočinki w Kulowje 1751 rodźeneho biskopa Franca Jurja Loka jako přiwisnika rozswětlerstwa, poslednjeho serbskeho biskopa Jurja Łusčanskeho, rěčespytnika Filipa Rězaka, předsydy Maćicy Serbskeje Jakuba Skale a w dwójnym rowje pochowaneju duchowneju Mateja a Jakuba Kućanka.
Miliony kulturje
Drježdźany (SN/bn). Etatowy a financny wuběrk Sakskeho krajneho sejma je na swojim wčerawšim posedźenju podpěranskim programam Sakskeho kultusoweho ministerstwa na dobro kultury a turizma w swobodnym staće dohromady wjace hač 35 milionow eurow přizwolił. Pjenjezy ma „Sakski fonds za přewinjenje sćěhow korony“ přewostajić. Něhdźe 30 milionow eurow je za podpěru kulturnišćow kaž tež kulturnych projektow a 5,6 milionow eurow za nowu směrnicu „Neustart Tourismus“ k dispoziciji.
Tak mjenowany pomocny paket za kulturu wopřijima štyri rozdźělne spěchowanske programy. We wobłuku směrnicy „Kulturerhalt“ chcedźa ze 16,7 milionami eurami „sćěhi pandemije direktnje złahodnić a dalšim škodam zadźěwać“, w zdźělence Sakseho statneho ministerstwa za kulturu a turizm rěka. Za program „Kulturland 2022 – Sakska jako jewišćo“ nałožuja 5,7 milionow eurow. Něhdźe samsnu sumu přewostaja za naprawy „Koronowe nuzowe pady kultura“. Za podpěru a spěchowanje wuměłstwa a kultury předewšěm we wjesnym rumje powyši swobodny stat srědki za Kulturnu załožbu Sakskeje wo 500 000 eurow na cyłkownje 1,5 milionow eurow.
