Spomóžne spomnjeće
Kitej Lorencej k posmjertnym wosomdźesaćinam program wuhotowali
Ze zhromadnymaj zarjadowanjomaj su tydźenja Serbski institut (SI), slawistiski institut Techniskeje uniwersity Drježdźany, Němsko-Serbske ludowe dźiwadło, Serbski ludowy ansambl, Ludowe nakładnistwo Domowina a Sakska akademija wuměłstwow Kita Lorenca składnostnje jeho 80. posmjertnych narodnin počesćili.
Spěchuja nowozapočatk
Drježdźany/Praha (SN/at). Wjelelětny akter němsko-čěskeho zhromadneho dźěła Załožba Brücke/Most hlada do nowozapočatka. Loni dyrbjachu insolwencu přizjewić, a tak hrožeše wulki strach, zo so wobstejace projektowe partnerstwa runje tak kaž nazběrana wěda zhubja.
Nětko pak podpěruje Němsko-Čěski fonds přichoda w zmysle pilotoweho spěchowanja prěni raz w swojich stawiznach projekt wo wuwiće organizacije ze 40 000 eurami. Tak chcedźa załožbje zmóžnić, swoju syć wobchować a pěstować, nowych partnerow nańć a dalše móžnosće financowanja wotkryć.
Pomoc wobzamknyła je zarjadniska rada Němsko-Čěskeho fondsa přichoda na posedźenju wčera w Drježdźanach, na kotrež bě sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) přeprosył.
Mjez lětsa dohromady 193 schwalenymi projektami stej Mjezynarodna filmowa dźěłarnja na 15. Nysowym filmowym festiwalu pod hesłom „1968 – perspektiwy z třikrajoweho róžka D-CZ-PL 50 lět pozdźišo“ a jubilejny swjedźeń 140 lět wohnjowa wobora w Spálené Poříčí z přećelemi z Ralbic.
Čitajće w nowym rozhledźe (29.03.18)
Jutrońčku budu mnozy po serbskim wašnju zhromadnje z křižerjemi zrowastanjenje Chrystusa swjećić. Nimamy pak křižerske procesiony jenož w serbskej Hornjej Łužicy. Tereza Hromádková předstaja dalše w Čěskej, Pólskej, we Wostrowcu a w Delnjej Łužicy. Z přinoška a wobrazow zhoniće wo wosebitosćach tamnišich procesionow. Z jutrami je so tež korutanski wuměłc Karl Vouk rozestajał, jako stwori křižowy puć za cyrkej w Maria Saalu/ Gospje Svetej. Dohlad dóstanjeće z aprylskim wobalkowym motiwom Rozhlada. Na hinaše wašnje, skerje w asociatiwnym zmysle, je wuměłc Michael Kruscha z jutrami zwjazany, kaž zhoniće w interviewje z rodźenym Wojerowčanom. Nimo toho wón powěda, kak je w molerstwje k temje brunicoweho hórnistwa přišoł a kak ju wobdźěłuje. Na Złokomorowskim hrodźe móžeće sej přehladku wotpowědnych mólbow hač do 8. apryla wobhladać, mjeztym zo wustajeja jeho fotografije we Wojerowskej Kulturnej fabrice.
Profil SLA ludźom wuwědomić
Budyšin (SN/bn). Nowa imageowa kampanja Serbskeho ludoweho ansambla je tele dny zaběžała. Pod hesłom „Hudźba a reja rěčitej kóždu rěč – myslička rejuje“ chcedźa „w prěnim rjedźe wězo ludźi docpěć, kotřiž nas a naš poskitk hišće njeznaja. Zdruha chcemy na to skedźbnjeć, zo smy wjacespartowy dom z chórom, baletom a orchestrom. Nimo toho ma akcija wotpohlad, rěčnej barjerje zadźěwać. Kaž hesło hižo wupraja, njejstej ani hudźba ani reja na rěč pokazanej, zo by rozumił, wo čo dźe. Skrótka: Chcemy zjawnosći swój profil wuwědomić a ju přeswědčić wo swojich předstajenjach, kotrež sahaja wot hudźbneho dźiwadła přez koncerty hač k baletej, wot twórbow mjezynarodneje hudźbneje literatury přez ludowu hudźbu hač k folklorje“, rozjima zamołwity za zjawnostne a nowinske dźěło SLA Stefan Cuška.
Meja
Meja, měsac rjanosće!
Wšudźe wšitko zakćěje.
Z kwětkami je posyta
naša rjana přiroda.
Meja, měsac lubosće!
Wutroby wšě zwohrěje.
Ptačinje, wšej zwěrinje
howi słónco nalětnje.
Meja, měsac nadźije!
Žiwjenje nas womłódnje.
Štóž wšo tole njewidźi,
wutrobu drje njesłyši.
Bomikowa 1995
Kurt Cobela z personalnej wustajeńcu w stolicy
Berlin (ŠR/SN). Wustajeńcu Kurta Cobele pod hesłom „Caprichos – paperworks (1963– 2018)“ wotewrěchu minjeny pjatk w Berlinskej galeriji našočasoweho wuměłstwa. Galerija KAI DIKHAS wobsteji wot lěta 2011 a je jenož jedyn projekt kreatiwneho centruma „Aufbau Haus“. Dom při Moritzowym naměsće w Kreuzbergu zwjazuje na jónkrótne wašnje kulturu z kulturnej industriju. W bywšim fabrikskim twarjenju su mjez druhim tež nakładnistwo Aufbau, dźiwadło TAK a knihownja Moritzplatz zaměstnjene.
W galeriji KAI DIKHAS, štož w romanišćinje telko rěka kaž „Městno widźenja“, pokazuja stajnje měnjace přehladki přewažnje mjezynarodnych wuměłcow Sintow a Romow. Wustajeli su tam hižo najznaćiši wuměłcy mjenowaneho ludu, kaž na přikład Ceija Stojka, Delaine, Damian Le Bas abo Imrich Tomáš. Galerija je zdobom „wuchadźišćo za sebjewědomy a runoprawny dialog mjeńšiny z towaršnosću wjetšiny“ kaž kurator Moritz Pankok wuzběhny. Jako přećel Kurta Cobele bě jeho přeswědčił, cyłkownje 92 twórbow zjawnosći spřistupnić.
Jutrowne wiki cyle swójbne
Dr. Herman Šleca
Wo knihach a kniharni (23.03.18)
Serbski institut je w swojim Małym rjedźe wudał „Kito Lorenc – Personalna bibliografija“. Zestajer Franc Šěn je 164 stron wopřijacy zešiwk do 16 wotrězkow rjadował a tež mjenowy register podał. Nowe je wuhotowanje mjeztym 28. zešiwka.
Najnowša zběrka Benedikta Dyrlich „Grüne Hasen dampfen ab – Geschichten“ je w Ludwigsburgskim nakładnistwje Pop wušła. Wosebje hnujaca je powědka „Drježdźany mojeje maćerje“.
Dieter Kalka je spisał roman „Sudička“. Serbska holca bu před wjace hač tysac lětami ze słowjanskeje wsy mjez Łobjom a Solawu rubjena a do Wolina zawlečena. Po oraklu tamnišeho wyšeho měšnika je Sudička ta wuzwolena, kotraž móže słowjanske kmjeny před zahubu wuchować. Přetož jenož wona ma za to trěbnu „jednotu“. W recensijach wopisuja roman jako wuběrny, pytacy za korjenjemi słowjanskich Serbow a jich stawiznow.
Staj dale na slědach Jana Awgusta Měrćinka
Budyšin (CS/SN). We wobłuku Maćičneje akademije zbližištaj Mechtild a Wolfgang Opel minjeny štwórtk připosłucharjam w Budyskim „Wjelbiku“ z dwuhodźinskim přednoškom njewšědne žiwjenje polarneho slědźerja Jana Awgusta Měrćinka. Lěta 1817 w Hrodźišću rodźeny nałožowaše swoju maćeršćinu serbšćinu, němčinu a čěšćinu, kotraž bě prěnja rěč jeho druheho nana. Při wukubłanju na šewca w Małym Wjelkowje zezna wón Ochranowske bratrowstwo. 1844 pósłachu jeho jako misionara do Labradora. Měrćink so z Inuitami spřećeli a nawuči jich čitać, pisać, ličić a wědu wo swěće. Ale tež wón tójšto wot Inuitach nawukny, mjez druhim jich rěč a kak z kajakom kaž tež psyčimi sanjemi wobchadźeć.
