Choćebuz (SN). Kaž Marko Měškank, sobudźěłaćer Rěčneho centruma WITAJ (RCW) w Choćebuzu za rěč spěchowace digitalne projekty, informuje, móžeš z integraciju wulkich rěčnych modelow do online-přełožowarja wjace hač 20 rěčow do serbšćiny přełožować. Zdobom funguje online-přełožowar jako delnjoserbski a hornjoserbski chatbot. Wón pisa: „K tomu słuša, so rozmołwjeć, so prašeć abo interaktiwne bajki pisać. Nimo toho předčita system přełožki a wotmołwy z pomocu integrěrowanych TTS-modelow. Wobličenja za sotra-chat wotměwaja so škita datow dla na serwerach w Němskej.“
Budyšin (SN/bn). Pod hesłom „Dostojnosć čłowjeka je njedótkliwa – tež w Budyšinje“ wotmě so wčera zjawny piknik z hudźbu we wobłuku iniciatiwy „Happy monday Bautzen – Wjesoła póndźela Budyšin“ na Serbskim kěrchowje. W mjenje cyłkownje wjace hač 50 akciju wuhotowacych towarstwow a institucijow powita klankarka Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Marharyta Pšenitsyna dohromady něhdźe 200 wopytowarjow wuzběhnywši, zo „je tu kóždažkuli kultura kaž tež kóždažkuli rěč witana“. Hosćo njehladachu kazanja a dachu sej bachtajo mjez druhim w serbšćinje, čěšćinje, ukrainšćinje, italšćinje a jendźelšćinje přikuski zesłodźeć, kotrež běchu sej sami sobu přinjesli. Přidatnje poskići Budyski indisko-pakistanski hosćenc Shalimar z wegetarisko-weganym bifejom bjezpłatnje dalše chłóšćenki.
Žitawa (SN/bn). Hornjołužiski komornohudźbny swjedźeń je so minjeny kónc tydźenja wuspěšnje započał. Pjatk zahajichu Drježdźanscy kapałni solisća lětsa štwórty raz wotměwacy so rjad z wupředatym koncertom w Bartskej cyrkwi. Program wopřijimaše twórby komponistow baroka a Wienskeje klasiki, kaž na přikład „Divertimento D-dur“ Wolfganga Amadeusa Mozarta a „Concerto grossom op. 6“ Arcangela Corellija. Předwčerawšim prezentowachu Jonsdorfska bigband Klangfarben a wjacori chowancy hudźbnych šulow kulturneho ruma Hornja Łužica-Delnja Šleska pod nawodom Franka Heppnera doby a žanry přesahowacu dujersku hudźbu w parku Hrodźišćanskeho hrodu. Koncert pod hołym njebjom, kotryž bě najebać pobrachowacy chłódk wuběrnje wopytany, bě zdobom dźěl akcije Wuměłstwowy bus (hlej nalěwo).
Carl Ludwig Otto Weber narodźi so 16. awgusta 1808 w Budyšinje jako syn wučerja. 1819 jeho na Budyski gymnazij přiwzachu. 1827 dźěše do Lipska a studowaše prawo a filologiju. Wot 1832 skutkowaše w ródnym měsće jako prawiznik.
Drje hižo jako student so tež basnistwu wěnowaše. W lěće 1833 wuńdźe w Lipsku w nakładnistwje Engelmanna jeho prěnja zběrka „Gedichte von Otto Weber“. Jeje wosebitosć je, zo wobsahuje cyklus dźewjeć basnjow pod nadpismom „Polnische Schwerterklänge“. W nim wosławja a wobžaruje pólskich zběžkarjow lěta 1830. Jednu z pěsni, „Dwernickowi Ulanojo“, přebasni gymnaziast K. B. Pful a wozjewi ju 1842 w předposlednim čisle Jordanoweje „Jutnički“. Tež K. A. Mosak-Kłosopolski tutón cyklus w swojich dopomnjenkach naspomnja. Weber, kotryž bě wulki česćowar Goetheho a Napoleona, wuda 1846 w Lipsku dalši zwjazk basni.
W lěće 1856 wotkupi synej Njeswačanskeje hrabinki Amalije von Riesch ryćerkubło w Smochćicach. Tam 11. decembra 1880 zemrě. Franc Šěn
Hornjołužiski komornohudźbny swjedźeń je wot lěta 2020 z krutym wobstatkom kulturneho kalendra a słuša mjeztym k etablěrowanym koncertnym rjadam regiona. Lětsa čaka dohromady dźewjeć zarjadowanjow z cyłkownje něhdźe 100 hudźbnikami na přećelow w małej formje zanjesenych zynkow.
Zhorjelc (SN/bn). Zazběh festiwala twori koncert renoměrowanych Drježdźanskich kapałnych solistow jutře, pjatk, w Bartskej cyrkwi. Pod nawodom Helmuta Brannyja a ze solistku Serafinu Jaffé na harfje zaklinča twórby mjez druhim Wolfganga Amadeusa Mozarta, Antonija Vivaldija a Georga Phillipa Telemanna. Zajutřišim slěduje w parku Hrodźišćanskeho hrodu darmotny a w kooperaciji z projektom Wuměłstwowy bus zwoprawdźeny koncert za swójby. Pod hołym njebjom předstaja bigband Klangfarben a chowancy štyrjoch hornjołužiskich hudźbnych šulow dujersku hudźbu.
Projekt Wuměłstwowy bus spřistupnja lětsa mjeztym jědnaty króć kulturu jěducy po Hornjej Łužicy. Tónraz wopřijima čara stacije na juhowuchodźe a wuchodźe regiona; serbski podźěl programa runja so poskitkam minjeneju lět.
Zhorjelc (SN/bn). Wuchadźišćo hłowneje linije je hród Zinzendorfa w Bartomjecach (Berthelsdorf). W hodźinskim rytmusu pojědźe bus sobotu, 16. awgusta, dohromady 16 a slědowacu njedźelu 15 króć wottam přez Ochranow, Lubij a Rychbach k Hrodźišćanskemu hrodej. Na jednotliwych stacijach čakaja na přikład wodźenja, dźěłarnički a kulinariske chłóšćenki na zajimcow. W Bartromjecach a Lubiju spřistupnjeja wosebite wustajeńcy mjez druhim z twórbami Dietmara Wapplera. Michaele Spank abo Strawaldeho. Na hrodźe Zinzendorfa prezentuja nimo toho dokumentarny film „Schutt – Scherben – Aufbau“ wo saněrowanju twarskeho ansambla na ležownosći.
Serbski ludowy ansambl hotuje so na hrajnu dobu 2025/2026. We wobłuku nowinarskeje rozmołwy předstajichu wčera w Röhrschedtowej bašće wjerški hrajneho plana a informowachu wo stawje nastupajo personal kaž tež wo nadal napjatym połoženju hladajo na financy.