Moje najlubše předmjety ...
... je matematika.
Matematiku mam kóždy
dźeń. Mam ju rady, dokelž
wjele ličimy, wosebje pjenjezy.
Moja najlubša wučerka je
knjeni Šěnowa. Helena Lebzec, 3. lětnik
... stej wuměłske kubłanje a ručne dźěło, dokelž mam tam jenož jedynki abo dwójki. Lubi so mi tež, zo směm so přeco
„po łopjenu wuchodźować“. Mam pak
tež druhe najlubše předmjety, na přikład jendźelšćinu, hudźbu a sport.
Ale: mam tež předmjety, kotrež tak jara
rady nimam. To su na přikład wěcna
wučba, matematika, němčina a serbšćina. A kotry předmjet je waš najlubši?
Dana Šołćic, 4. lětnik
... je serbšćina. Tež ručne dźěło
rady mam a hudźbu a sport.
Ja rady pisam, rysuju, spěwam
a krosnuju. Najradšo pak čitam! Josefina Špitankec, 2. lětnik
... su hudźba,
jendźelšćina a ručne dźěło.
Moja najlubša wučerka je knjeni
Brězanowa. Mam ju rady, dokelž je
wona młoda a dokelž ma wona dobre ideje za hodźinu a wuknjenje. Ručne dźěło
a wuměłstwo mam rady, dokelž rady moluju
a paslu. Matematiku, serbšćinu a němčinu
tak rady nimam, dokelž tam tak wjele čitamy,
pisamy a ličimy, štož je druhdy woprawdźe
wostudłe. Wěcna wučba so mi tež lubi.
Sportowu olympiadu přewjedli
Nažel je wokrjesna dźĕćaca olympiada wupadnyła. Poprawom smy chcyli so kónc mĕrca wubědźować. Za nas ABC-dźĕći serbskeho katolskeho dźĕćaceho doma „Alojs Andricki“
w Radworju pak njebě to přičina, wostać bjez olympiady. Tuž smy so rozsudźili sami sportować. Po wulosowanju rozdźĕlichmy našu ABC-skupinu do dweju mustwow. Budyski sportowy zwjazk je nam rjane módre a zelene t-shirty spendĕrował. Z mócnym „Sportej zdar“ smy naš interny swjedźeń zahajili. Dyrbjachmy wšelake discipliny zmištrować. Tak smy přez rynki skakali, po ławce balansowali, z rólowymi deskami jĕli, so po ławkach suwali a tak dale. Cyłe dopołdnjo knježeše lóštna a wjesoła atmosfera. Na kóncu bě so módre mustwo přesadźiło. Smy pak jedna skupina: tuž bĕchmy na kóncu tež wšitcy dobyćerjo. Kóžde dźĕćo je dóstało dobyćersku medalju a rjane myto za swoje sportowe kmanosće. Wutrobny dźak ćeće Klawdiji a ćeće Bettinje za poradźeny a zajimawy sportowy swjedźeń.Paul Jurk Foto: Manuela Jurkowa
„Lěsny duch“ z wysokeho štoma strowi
9. sakska krajna zahrodkowa přehladka w Torgauwje lubi z mnohimi poskitkami wosebje młodym swójbam rjany přebytk
Torgau nad Łobjom je lětsa hosćićel 9. sakskeje krajneje zahrodkoweje přehladki. Na sewjeru stareho města zapołoženy teren wupřestrěwa so po 24 hektarach hač k železniskej čarje Lipsk–Choćebuz. Kaž zelena wóska wot Łobja na wuchodźe hač nimale k dwórnišću na zapadźe skutkuje historiski měšćanski park Glacis. Jemu přidružitej so na hižo njewužiwanej industrijnej płoninje nastata Młoda zahroda (Junger Garten) a Dubjanska łuka (Eichgarten) z wysokimi lisćowcami. Wosebje tutej wobłukaj stej přez ekspoziciju nowe wobličo dóstałoj. Z toho změja měšćenjo a wopytowarjo města, kotrež mjenuja zdobom „dójku reformacije“, tež po lětušim wulkim podawku powabne wuchodźowanišćo a wočerstwjenišćo.
Nowy areal za wočerstwjenje
Z rukow domoródnych rjemjeslnikow
W Zhorjelskim wobchodźe „Laba“ poskića Gerhard Zschau nimale bjezwuwzaćnje regionalne wudźěłki
Tójšto ze starodawnych zasydlenych wobchodow zwažichu w zašłym času krok do interneta, štož předewšěm na wobmjezowanjach koronapandemije zaležeše. Za nawopačny puć rozsudźi so Gerhard Zschau. Rodźeny Budyšan wotewri w lěće 2016 swój onlinowy shop „Laba“, w kotrymž nimale bjezwuwzaćnje z regionalnymi wudźěłkami wikuje. Nětko pak móža kupcy tež analognje pola njeho nakupować a to we wobchodźe na Zhorjelskej Suhrowej 17. W tamnišej štwórći z domami załožerskeho časa je swój wobchod 7. meje z małkim swjedźenjom wotewrił. Štyri dny pozdźišo móžeše hižo prěnich kupcow w nim witać. Běštaj to mandźelskaj, wobaj hižo na wuměnku, kotrajž staj nišich podružow dla před někotrymi lětami z Hamburga do Zhorjelca ćahnyłoj. Poprawom chcyštaj jenož na kofej přińć, tola naposled wuwi so čiła rozmołwa.
Smy kaž wulka swójba
Sernjanska firma Matješk–PowerTools (M–PT) zhotowja a dodawa zajimcam hotowe šrubowanske systemy za wulke twary kaž na přikład wětrniki abo wulke mosty. Specializowali su so na twar wosebitych wjertomomentowych šrubowakow (Drehmomentschraubern) a dalšich tajkich gratow kaž tež na poradźowanje a indiwidualne nastajenje-kalibrěrowanje tajkeho wulkeho gratu. Stawizny firmy, kotruž je Michał Matješk před nimale 30 lětami załožił, čitaja so kaž stawizna wo wuspěchu. Hakle njedawno su w Sernjanach – nawodnistwo zawoda ze wšitkimi přistajenymi – swjećili. A k tomu prěni zaryw k rozšěrjenju předewzaća (Serbske Nowiny rozprawjachu). Nastać ma na arealu bywšeho Sernjanskeho rězaka nowa 603 kwadratne metry wulka twornja, wobstejace twarjenje hnydom sobu ponowja. Přičiny dosć raz za kulisy serbskeje firmy pohladać. Janek Wowčer je so ze załožerjom Michałom Matješkom a jeho dźowku, nawodnej sobudźěłaćerku Carmen Hebestreitowej rozmołwjał.
Čehodla dyrbiće přitwarić?
Z Golom a Logom pad rozrisać
Jurij Koch je so zaso pjera jimał a serbskim dźěćom dalšu putacu kriminalku wobradźił. „Golo a Logo na slědach lumpakow“ rěka čerstwa nowostka z Ludoweho nakładnistwa Domowina, w kotrejž dźe
wo nowe złóstnistwo a z tym nowy pad,
kiž mataj hólcaj rozrisać. Najprjedy wšak
dyrbitaj wujasnić, hač so scyła wo
kriminalny pad jedna. Hač je holca,
kotraž je wowku Abezinku telefonisce
wo pjenjezy prosyła, woprawdźe jeje
wnučka Machbuba z dalokeje
Etiopiskeje abo hač njeje to traš
čłonka někajkeje rubježneje
cwólby? Měrka Mětowa
Rjane
čitanske
hodźiny přeje
wam
Dźěćiznak!
Dajće so překwapić!Jonatan Kubic ze swojej kralownu Jalinu JankowskecFoto: Hańžka ...
Jonatan Kubic ze swojej kralownu Jalinu
JankowskecFoto: Hańžka Nawcyna
Spěwajo so tež do wsy podaliNa zhromadny swjedźeń mejemjetanja we Wotrowskej pěstowarni běchu so starši, wosebje pak pěstowarske dźěći hižo dołho wjeselili. Njedawno witachu kubłarjo
a dźěći staršich wjesele do zahrody kubłanišća, zo bychu při zhromadnej rozmołwje a zabawje z dźěćimi swjedźeń
zahajili. Na wjeršk mjetanja meje pak běchu wšitcy napjeći
čakali. Skónčnje bu meja powalena a hólcy móžachu sej napřemo běhać. Nimale w poslednim wokomiku přimny Jonatan
za wjerškom mejki a běše tuž jenož tróšku spěšniši hač
Pawoł. Mejski kral wuzwoli sej Jalinu za mejsku kralownu.
Po předrasćenju poda so swjedźenski ćah pod nawodom
mejskeho porika spěwajo a hudźo do wjeski. Melodija harmoniki Aloisa Šołty a spěwy dźěći a staršich zwjeselichu wjesnjanow a wobrubichu tež jim rjane popołdnjo. Po nawróće do pěstowarnje rejowachu dźěći k spěwam kaž „Takle wjerćimy“
a spytachu samo koło teptać. Wječor skónči so z praženej
kołbasku a čerstwej całtu. Dźakowni rozžohnowachu so
Wjele dźěći wokołomeje rejowało
To bě krasny napohlad jako 17 porow dźěći
a młodostnych a wjele dalšich pjerachow
w narodnej drasće minjenu sobotu w Róžeńće
do srjedź wjeski na mejemjetanje ćehnješe.
Wšitcy zhromadnje wokoło meje rejowachu a skónč-
nje meja padny. Pola dźěći bě lětsa Stanij Žur najspěšniši při wjeršku a wuzwoli sej Lubinu Žurec za kralownu.
Młodźinski mejski porik pak je lětsa
Linus Hrjehor a Hańža Handrikec.
Jan Hrjehor
Ze serbskim programom hosći zawjeselili
Před dwěmaj lětomaj bu katolska pěstowarnja swjateje Marije w Kulowje dotwarjena. Mjez cyłkownje 215 dźěćimi, kotrež do njeje chodźa, stej tež serbska
žłobikowa a pěstowarska skupina. Za serbske kubłarki
Corneliju Korchowu, Anne Mikelec a Mandy Brösanowu bě zawjazowace, zo pěstuja a haja z dźěćimi serbske nałožki. Koronapandemije dla pak drje su dźěći
w minjenymaj lětomaj meju stajili, tola mjetanje
meje njemóžachu kaž předwidźane přewjesć.
Za to pak bě lětuši swjedźeń mjetanja ćim rjeńši nic
jenož za dźěći, ale tež za wjele hosći. Po tym zo bě
nawodnica Thèrése Hörauf hosći witała, připowědźi program, kotryž wšě wočakowanja přetrjechi.
Wšě dźesać holcow w serbskej katolskej narodnej drasće zanjese ze swojimi swjedźensce zdrasćenymi
partnerami wosom serbskich spěwow, přednjesechu dwě basni a zarejowachu nimo šewcoweje tež bantowu reju. Módre, čerwjene a běłe banty meju wobwitu
Wólny wjerš a formy ryma – literarnokritiske studije Kita Lorenca
Kónc januara je w Ludowym nakładnistwje Domowina wušoł třeći zwjazk rjadu wubranych spisow Kita Lorenca (1938– 2017). Hižo teksty prěnjeho a druheho zwjazka skića wobšěrny dohlad do jeho literarneho tworjenja a skutkowanja. W třećim přidružeja so zdźěla njewozjewjene literarnokritiske studije, kotrež bě wón wot 1960tych lět hač do spočatka 21. lětstotka spisał. Wone zapřijeja po formje wědomostne nastawki a přednoški, recensije, posudki, zawody, dosłowa a medaljonki. Wjetšina tekstow je w serbskej rěči. W kónčnym dźělu k žórłam a přispomnjenjam su krótke němskorěčne anotacije k serbskim tekstam podate.
Wudawaćelej Franc Šěn a Christian Prunitsch staj hoberske dźěło zestajenja a wobdźěłanja zdokonjałoj a čitarstwu přewšo zajimawy wuběr literarnokritiskich studijow spřistupniłoj. Mandźelska Kita Lorenca je jeju při tym podpěrała a wudaće zmóžniła. Juliane Rehnolt je teksty za ćišć sobu spřihotowała, lektorat měješe Pětr Thiemann.
