AfD w Sakskej ze 37 procentami

Dienstag, 07. Oktober 2025 geschrieben von:
Drježdźany (SN). AfD wostanje w Sakskej we woprašowanjach najsylniša politiska móc – a to z wulkim wotstawkom. Měsačnje wot slědźenskeho instituta Civey w nadawku Sakskeje nowiny a Lipšćanskeje LVZ přewjedźene woprašowanje pokaza, zo by aktualnje 37 procentow ludźi w Sakskej we wólbach krajneho sejma ­tutu stronu nakřižowało. Z tym je AfD přirunujo z minjenym měsacom tři procenty přidobyła. CDU je jedyn procent přisadźiła a nahromadźi hišće 27 procentow hłosow wolerjow. Za SPD, kotraž w Sakskej sobu knježi, hłosuje hišće pjeć procentow. Lěwica ma dźesać, BSW wosom a Zeleni šěsć procentow. Tuchwilne mjeńšinowe knježerstwo CDU a SPD zhubi tak dale swoju nahladnosć.

Paris pyta za wupućom z krizy

Dienstag, 07. Oktober 2025 geschrieben von:
Paris (dpa/SN). Francoski prezident Emmanuel Macron je wotstupjeneho ministerskeho prezidenta Sébastiana Lecorna prosył, zo njech hač do jutřišeho wječora wupuć z politiskeje krizy namaka. Tole zdźěli Élyséejowy palast w francoskej ­stolicy. Přičina za to su „zakłady stability kraja“. Lecornu je nadawk přiwzał a chce prezidentej zdźělić, hač je tole móžno. Macron je swojim poradźowarjam pječa rjekł, zo budźe w padźe zwrěšćenja „zamołwitosć přewzać“. Móžno je, zo wón parlament rozpušći a nowowólby wukaza. Demonstranća w Parisu a dalšich městach žadaja sej jeho wotstup. Politiske połoženje w Francoskej je njestabilne, dokelž nima žana strona wjetšinu. Koalicije kaž w Němskej njejsu tam z wašnjom.

Wopory masakra Hamas wopominali

Dienstag, 07. Oktober 2025 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Z poł wysoko wisacymi chorhojemi, wopominanskimi stražemi a wustajeńcami su w Němskej dźensa wopory nadpada Hamas na Israel před lětomaj wopominali. W Lipsku je so zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier ze zastupnikami židowskeje wo­sady zetkał. Prezidentka zwjazkoweho sejma Juila Klöckner (CDU) je w Berlinje wustajeńcu wotewrěła, kotraž nadpad islamistiskich teroristow na hudźbny festiwal Nova zwobraznja. Před Braniborskimi wrotami w Berlinje su mjena wšěch woporow předčitali. Na naměsće Bebela w stolicy zarjaduja dźensa wječor wopomnjensku stražu.

7. oktobra 2023 běchu terorisća radikalno-islamistiskeje Hamas najhórši masaker na Židach po Druhej swětowej wójnje skućili. Něhdźe 1 200 ludźi su při tym morili a wjace hač 250 do Gazaskeho pasma zawlekli. Jeničce na festiwalu ­Nova morichu wjace hač 400 wopytowarjow. Stat Israel reagowaše z masiwnym wojerskimi nadpadami na Gazaske pasmo a je tam 60 000 Palestinjanow morił.

Němska poskićuje podpěru

Dienstag, 07. Oktober 2025 geschrieben von:

Wonkowny minister Johann Wadephul na diplomatiskej misiji Gazy dla

Tel Aviv (dpa/SN). Wonkowny minister Johann Wadephul poskićuje Israelej a Palestinjanam wobšěrnu pomoc Němskeje při přesadźenju měroweho plana za Gazaske pasmo. Tute bě prezident USA Donald Trump namjetował. „Jako mjezynarodnje prašany partner w naležnosćach humanitarneje pomocy, stabilizowanja a noweho natwara móžemy něštožkuli poskićić“, rjekny politikar CDU w Tel Avivje po zetkanju ze swojim kolegu w zastojnstwje Gideonom Saarom a po rozmołwje z přiwuznymi israelskich zastajencow w rukach Hamas.

Israelscy a arabscy rozmołwni partnerojo kładu wulku wažnosć na to, zo so Němska „w tutej hodźinje diplomatije“ sylnje zasadźuje, Wadephul rjekny. Němska je „samozrozumliwje zwólniwa, a chce so angažować a swój podźěl přinošować“. Saar bě Wadephula do swojeho priwatneho domu njedaloko Tel Aviva přeprosył.

Jedyn Jězus dosaha

Dienstag, 07. Oktober 2025 geschrieben von:
Wěšće wy, što su „słowjanske hody“ a „słowjanske jutry“, pěstujeće „swjedźeń zawróta słónca z chodojtypalenjom“ jako słowjanski nałožk? Jeli nic, móžeće do słowjanskeho hrodźišća putnikować, hdźež Dawid Chmelík nowe kulturne žiwjenje Słowjanow w Němskej wozrodźa. To w interviewje z regionalnej nowinu wobkrući. Kak dołho budźe jeho putniske městno wobstać, pak jasne njeje. Dopominaće so na jeho „europski projekt Lusatia Glow“, nowinske konferency ze Serbskim sejmom, wustup z britiskej prawniskej kencliju we wojowanju za „indigeny lud“ Serbow? Haj wšak, tež ja sym rady z tutym zajimawym čłowjekom bjesadował, tola nažel njejsmy jako nowinarjo konkretnu substancu za gigantiskimi wizijemi spóznawali, kotrež je ze Serbskim sejmom wupjekł, doniž ­njejstaj so dźěliłoj. Nětko so najskerje dalši pucher puknje, štož je drje škoda. Přiwšěm je wuraz wěrnosće, zo nam nowi „Jězu­sojo“ njepomhaja, kotřiž porno njemu raj na zemi lubja. Marcel Brauman

Wjele pjenjez za Zhorjelske dźiwadło

Dienstag, 07. Oktober 2025 geschrieben von:

Zhorjelc (AK/SN). Gerharta Hauptmannowe dźiwadło w Zhorjelcu dospołnje ponowja. Tole su radźićeljo Zhorjelskeho wokrjesneho sejmika minjeny tydźeń wobzamknyli. Nimo toho ponowja centrum za dźiwadłowu pedagogiku Apollo w Zhorjelcu. Stare nakładne dwórnišćo słuži dźiwadłu nachwilnje jako přechodne hrajnišćo.

Dźiwadło dyrbja po wjele lětach dźěła modernizować, krajny rada dr. Stephan Meyer (CDU) rozłoži. Mjez druhim trjebaja modernu techniku, wohnjoškit a bjezbarjernosć. Diskusija wo ponowjenju saha hač do časa do katastrofy zapławjenja wróćo, Meyer rozłoži. W nowembru 2022 bě defekt wěstotneho systema awtomatiski hašenski system aktiwizował. Na to wukidny so 18 000 litrow wody na jewišćowu techniku, swětłomjetaki, zwukowu připrawu a elektriku. Wšo to dyrbja nětko ponowić. Historisku techniku za zběhanje zawěška z lěta 1925 dyrbja tohorunja modernizować – wšitko pod krutym dohladom škitarjow pomnika.

„Apollo“ – wažne městno dźěćaceho a młodźinskeho dźěła, je tohorunja dodźeržane. Tam ponowja jewišćowu techniku. Nimo toho zhotowja probowej rumnosći a bydlenje za hosći.

Na dnju jednoty zmije pušćeli

Dienstag, 07. Oktober 2025 geschrieben von:
Ćopły nazymski wětr na Dnju jednoty Němskeje su minjeny pjatk mnozy wužili, zo bychu zmije pušćeli. Na kromje noweho Liškowskeho jězora sewjernje Choćebuza zhromadźichu so wulcy a mali fanojo zmijow. Hač wulke profesionalne abo samo paslene nastroje, wšitko bě pódla. Zo bě wětřik na kóncu słabši hač wočakowany, ­ludźi njemyleše. Najebać to so zajimawe zmijowe konstrukcije w powětře hibachu. Na zarjadowanje přeprosyli běchu město Choćebuz, sportowe towarstwo Liškowskeho jězora a Choćebuska bydlenjetwarska towaršnosć. Foto: Michael Helbig

To a tamne (07.10.25)

Dienstag, 07. Oktober 2025 geschrieben von:

Zaměnjenej ćěšenkaj staj swojeju woprawdźiteju staršeju namakałoj – po nimale 35 lětach. Mjeztym dorosćenej žonje stej so zeznałoj a rodźićelow zetkałoj. Holčce stej so 1990 w chorowni w awstriskim Grazu dočasnje narodźiłoj a dyrbje­štej najprjedy raz w tepjenym kašćiku přebywać. Tam su jej přistajeni chorownje ­zaměnili. Při darjenju kreje so pola jedneje z holcow wukopa, zo bydli pola wopačneju staršeju. Tamna žona zhoni samodruhosće dla wo zaměnjenju. Skónčnje stej so namakałoj a „čujetej so kaž sotře“.

Započatk měrniweje rewolucije w NDR před 36 lětami su w Plauenje wopominali. Tam běchu 7. oktobra składnostnje 40. róčnicy załoženja NDR prěnju protestnu demonstraciju přewjedli. Tehdy žadachu sej swobodne wólby, swobodu měnjenja a prawo na pućowanje. 9. oktobra 1989 bě rozsudna masowa demonstraciji w Lipsku.

Čłowjek w srjedźišću

Montag, 06. Oktober 2025 geschrieben von:

Bonn (B/SN). Claudius Kroker je nowinski rěčnik, awtor narěčow wusahowacych agenturow a prědowanjow. Po studiju prawa, politiskich a dźiwadłowych wědomosćow je wón přeswědčeny, zo „ma prědowanje krótke a jadriwe być, čłowjeka wobohaćić a nima jeho z mora­liskim pokazowakom powučować. Nic cyrkej, ale čłowjek ma w srjedźišću stać, a prědar ma awtentisce wustupować.“

Ekumena w Sakskej

Drježdźany (B/SN). Wuchadźejo z aktualnych debatow přihotuje so ewangelsko-lutherska krajna cyrkej hromadźe z katolskimi wěriwymi na ekumenisku měrowu dekadu wot 9. do 19. nowembra. Lětsa steji měrowa dekada pod hesłom „Pój měr budźić“. Ewangelski krajny biskop ­Tobias Bilz a katolski biskop Heinrich Timmerevers so běžnje wo zhromadnym wustupowanju we wobłuku cyrkwjow a na politiskej runinje wuměnjataj.

Klimowa sprawnosć

Budyska skupina so wobdźěliła

Montag, 06. Oktober 2025 geschrieben von:
Wjacore tysacy ludźi su na Dnju jednoty Němskeje minjeny pjatk w Berlinje za měr a přećiwo brónjenju demonstrowali. Wjace hač 450 skupinow, zwjazki a strony, mjez nimi BSW a dźěle SPD, su k demonstracijam w Berlinje a Stuttgarće namołwjeli. ­Zarjadowarjo zdźělichu, zo je w stolicy Němskeje 20 000 ludźi demonstrowało. Mjez wobdźělnikami bě tež skupina 43 wosobow, kotraž je z busom z Łužicy přijěła: z Budyšina, Kamjenca a Rólanach (Ruhland). Mjez nimi běchu měrowi spěwarjo z Bu­dyšina, kotřiž kóždu póndźelu na Bohatej hasy swój hłós přećiwo wójnje pozběhnu. Organizował je jězbu bywši měšćanosta Hodźija Peter Beer (naprawo). Foto: Carmen Schumann

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND