To a tamne (22.06.21)
Pjany muž je so w horcej nocy do cuzeho domu zabłudźił a so tam nahi wuslěkał. Wobydlerjo wuhladachu 33lětneho wosrjedź nocy w kuchni jednoswójbneho domu w hornjopfalcskim Eschenbachu. Jako jeho narěčachu, so wón zwoblěka a so zminy. Kaž so wukopa, bě 33lětny w susodstwje swjećił a bě skónčnje chětro natutkany a bjez orientacije.
Lětacy omlet je zwadu mjez hosćimi hotela w Brandenburgu nad Habolu přiwótřił. Zwada bě nastała, jako so někotre wosoby na skupinu dalšich hosći na nutřkownym dworje hotela hary dla hóršachu. Při tym z hotelowym woknom wěcy na dwór mjetachu. Jako skónčnje omlet přileća, poda so 33lětny z dalšimi wosobami k hotelowej stwě. Tam so wón namócnje zadoby, storkaše do 17lětneho a jeho snadnje zrani. Policija namócnosće nětko přepytuje.
Próstwu Marxa wotpokazał
Bamberg (B/SN). Bamž Franciskus je próstwu němskeho kardinala Reinharda Marxa wo wuwjazanje ze zastojnstwa wotpokazał. Swój rozsud wopodstatni tak, zo „ma kóždy swoje nadawki tak derje kaž móžno na swojim městnje spjelnić“. Bamž žada sej wosebje wobdźěłanje a wujasnjenje padow seksualneho znjewužiwanja. „Wopory maja w srjedźišću stać, nic institucija“, praji Bambergski arcybiskop Ludwig Schick. „Wotpokazanje próstwy sym wočakował.“ Biskop Schick znapřećiwja formulaciji arcybiskopa Marxa w lisće bamžej Franciskusej, zo je cyrkej „na wěstym mortwym dypku“. Zakitujo so Marx měni, zo „njebě to žana kritika, ale skerje namołwa, trěbny wukřik. W posłušnosći akceptuju rozsud, kaž sym to bamžej slubił.“
Vatikan a pjenjezy
Antisemitizm drje wostanje
Berlin (dpa/SN). Antisemitizm a prawicarski ekstremizm so z wida noweho wojerskeho rabbinera drje ženje dospołnje ze zwjazkoweje wobory njezminjetej. „Myslu sej, zo stej antisemitizm a hida přećiwo mjeńšinam wěcy, kotrež njemóžemy na přeco z našeje towaršnosće wotstronić“, rjekny Tsolt Balla nowinarjam. Balla je prěni židowski dušepastyr zwjazkoweje wobory. Sakskeho krajneho rabbinera chcedźa dźensa do jeho wojerskeho zastojnstwa zapokazać.
Prawicarjo słabše hač myslene
Paris (dpa/SN). Prawicarsko ekstremistiska francoska strona Rassemblent National, bywša Front National, je při prěnim kole francoskich regionalnych wólbow słabšo wotzamknyła hač běchu wočakowali. Strona předsydki Marine Le Pen zdoby sej při wčerawšich wólbach 19,3 procenty hłosow. Tak přińdźe wona za konserwatiwnym lěhwom, kotrež zdoby sej 27,2 procentaj, jenož na druhe městno. Při poslednich wólbach 2015 běchu prawicarjo hišće najsylniša móc byli.
Wo sankcijach wuradźowali
Na swjatočnej Božej mši składnostnje 100. róčnicy ...
Dalšim projektam přizwolili
Podstupim (SN). Ministerstwa přesahowaca dźěłowa skupina braniborskeho krajneho knježerstwa je dźewjeć dalšich projektow w zwisku ze strukturnej změnu we Łužicy wobkrućiła. Za předewzaća planuja 310 milionow eurow. Nětko móža zamołwići za projekty próstwy wo spěchowanske srědki zapodać, kaž statna kenclija zdźěli.
Projekty běchu w cyłkownje pjeć fachowych dźěłarničkach wobrěčeli. Dźěłarnički steja pod nawodom towaršnosće Hospodarski region Łužica. Hłowna směrnica w zwisku z přizwolenjom projektow je jich skutkownosć na dobro strukturneho wuwića.
Nawodnica statneje kenclije, ministerka Kathrin Schneider, wita docpěty staw: „Z dźěłarničkami w regionje smy wažny proces nastorčili. Fachowcy dźěłaja wusko hromadźe ze zastupnikami wotpowědnych wobłukow knježerstwa, zo bychu projekty wuwiwali. Z kóždym projektom je strukturne wuwiće Łužicy widźomniše, štož je za ludźi regiona rozsudne.“
Unija wólbny program předstajiła
Berlin (dpa/SN). Nawodnistwo CDU a CSU chce sej z jasnym wuprajenjom přećiwo zwyšenju dawkow a za podpěru na dobro mało zasłužacych dowěru wolerjow zdobyć. „Runje po pandemiji je zwyšenje dawkow wopačny puć. To by so trěbnemu hospodarskemu rozmachej spjećowało“, rěka w zhromadnym stejišću prezidijow CDU a CSU. W dokumenće, kiž powěsćerni dpa předleži, mjez druhim rěka: „Chcemy solidarny popłatk krok po kroku za wšitkich wotstronić a naprawy na dobro ludźi z małymi a srěnimi dochodami přesadźić. Unija w tym zwisku přilubi, najebać hoberske statne zadołženje, zwyšenja dawkow so wzdać. To by hospodarstwu zeškodźało a dźěłowe městna ničiło.
Lěwica wólbny program unije jako jebanstwo kritizuje. Z programom je dalši wottwar socialnych dobrotow a zniženje rentow hižo zaplanowane, šwika předsydka strony Susanne Hennig-Wellsow. Tež Zeleni program CDU/CSU kritizuja. Unija njepřeradźi, kak chce swoje slubjenja financować, strona zdźěla.
Wuraz bjezradnosće
Centrum wotewrjeny
Berlin (dpa/SN). Po raznych rozestajenjach z widźomnym zapozdźenjom je zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) dźensa dokumentaciski centrum załožby „Ćěkanje, wuhnaće, wujednanje“ w Berlinje wotewrěła. Centrum ma so za dźěl noweje kultury wopominanja. Na městnje wuknjenja a dopominanja maja stawizny a přitomnosć nanuzowaneje migracije w srjedźišću stać. Prěnich wopytowarjow wočakuja wot jutřišeho.
W twarjenju, kotrež su za 63 milionow eurow ponowili, maja wjace hač 5 000 kwadratnych metrow płoniny za stajne a nachwilne wustajeńcy, čitansku žurlu a slědźenske wobłuki k dispoziciji. Hłownje dźe wo stawizny nanuzowaneje migracije hač do dźensnišeho časa a wo ćěkanje a wuhnaće něhdźe 14 milionow Němcow po Druhej swětowej wójnje. Přehladka je chronologisce zapołožena, zo bychu na teror nacionalsocialistow a na nadpad Němskeje na druhe kraje jako přičinu na to slědowaceho wuhnaća skedźbnili. Dóńt němskich ćěkancow bě lěta dołho přičina raznych debatow. Předewšěm we wukraju so bojachu, zo móhli so Němcy jako wopor prezentować.
Znowa přemało wody w Sprjewi
Choćebuz (dpa/SN). Z pobrachowacym dešćom a horcotu jewi so dypkownje spočatk lěća problem dotalnych lět: Rěce Sprjewja kaž tež Čorny Halštrow matej přemało wody. Na to skedźbnja kraje přesahowaca dźěłowa skupina „Ekstremne situacije“ w zdźělence. Wona bě hladajo na minjenej suchej lěće dźěłać započała. Prawidłownje so fachowcy schadźuja ze zaměrom, naprawy Sakskeje, Berlina a Braniborskeje zdźěłać, zo bychu staw wody w Sprjewi a Čornym Halštrowje stabilizowali.
Při temperaturach nad 30 stopnjemi je so w juniju dotal jasnje přemało dešćowało, kaž zwěsćeja. Wot spočatka měsaca je wjedrarnja w Choćebuzu 3,8 litrow dešća naměriła. Přerěznje by to w juniju něhdźe 50 litrow być dyrbjało. Hač móža připowědźene njewjedra deficit wurunać, njeje wěste. Pozitiwne přiwšěm je, zo je so w spjatych jězorach Sakskeje w zymskich měsacach 2020 a 2021 dosć wody nazběrało a zo móža ju Sprjewi dodawać. Tež Grodkowska rěčna zawěra Sprjewju stabilizuje. Tam pak přez to staw wody wšědnje wo dwaj centimetraj spaduje.
To a tamne (21.06.21)
70 metrow dołhe cholowy je krawc w šwicarskim Beromünsteru zhotowił. Tekstilny hober waži 700 kilogramow, jeno zasmyk je 16 metrow dołhi. Gigantiske cholowy, kiž bě Xwendekar Kelesh z normalnej šijawu zešił, su wčera zjawnosći předstajili. Po zapisku do Guinnessoweje knihi rekordow chce krawc z cholowow płatowe měški zhotowić. Z akciju chce wón na zanjerodźenje swěta z plastowymi wotpadkami skedźbnić.
Z kolesom na awtodróze 20 po puću do Pólskeje był je muž w Mecklenburgsko-Předpomorskej. Šofer busa bě muža wuhladał a policiju informował. Zastojnikam wón rozłoži, zo njeznaje hinašeho puća do domjaceho Szczecina. Po dokładnym powučenju přepodachu policisća kolesowarja busowemu šoferej, kiž přilubi, muža na přichodnej wotjězdce wotsadźić, zo móhł dale jěć.
