Widźał, słyšał, napisał (08.06.20)
,,Štóž z was je bjez winy (hrěcha), njech ćisnje prěni kamjeń ...“ Tele wuprajenje z biblije drje kóždy znaje, ale najmjenje na sebje samoho poćahuje. A w zwisku ze sportom cyle wěsće docyła nic. Na zbožo w našich regionach kamjenjowanje zasudźeneho/zasudźeneje njeznajemy, w někotrych krajach pak je dźensa hišće nałožuja. Smy tuž wo wjele lěpši, dokelž kamjenjowanje zasudźamy a njepraktikujemy? Ně, nažel nic! Smy namakali nowu formu kamjenjowanja, wotměwacu so w medijach, a to z jara wulkim wotmachom tež na polu sporta. Tuchwilu sobu najznaćiši wopor je Ralf Minge, kotremuž wumjetuja, zo je z pjenjezami wopak wobchadźał, njewudawajo za nakup nowych koparjow Dynama Drježdźany. Zabyli su někotři jeho zasłužby, jako wjedźeše přez lěta towarstwo z čerwjenych ličbow do solidneho dźensnišeho stawa. Sym wćipny, kak so wšitko wuwije, kak fanojo reaguja, kak mustwo reaguje, jeli to docyła smě.
Widźał, słyšał, napisał (02.06.20)
Jako minjeny tydźeń pola přećela na zahrodźe kołbaski pražachmy a sej načolnu hru zwjazkoweje ligi mjez Dortmundom a Mnichowom wobhladachmy, běše nimale wšo perfektne: Słónčko rjenje swěćeše, kołbaska bě jara słódna a bjesada lóštna. Štož pak w telewizoru běžeše, bě zrudne. Z mojeho wida je wopačne mustwo dobyło. Dokelž přihladowarjo w stadionach njejsu, wupadaše wšo bóle za testowej hač za dypkowej hru. Njemějach w druhim połčasu scyła wjac přewulki lóšt, partiju dale sćěhować. Tež čorno-žołte derbyjowe dobyće 4:0 přećiwo módro-běłym susodam z Gelsenkirchena srjedź meje njeje mje wulce zwjeseliło. Bjez fanow nima za mnje lětuša sezona tajku hódnotu kaž hewak. Statistiki drje njełža a měnja, zo su hry podobnje intensiwne a spěšne kaž do korony. Dwubojow je po zdaću samo wjac a wuslědki su zdźěla tež jara překwapjace. Najebać to pak njemóžu so prosće z tučasnej kopańcu spřećelić, dokelž njewuwiwaja so we mni začuća, kajkež bych z realnymi přihladowarjemi w stadionje měł.
Widźał, słyšał, napisał (25.05.20)
„Absolutny njezmysł, to je farsa! Skónčnje pak je čas abstinency nimo.“ Tajke a podobne běchu wuprajenja w horcych diskusijach w přećelskich kruhach wokoło starta zwjazkoweje koparskeje ligi po tak mjenowanym „lockdownje“. Na kóždy pad pak zaso za bulom honja. Wuměnjenja su kuriozum, přihladowarjo w stadionach wězo žani njejsu. Prawa koparska atmosfera wšak hinak wupada.
Hač so hygienowy koncept Němskeho koparskeho zwjazka (DFB) hač do kónca hrajneje doby wuspěšnje přesadźi, so pokaza. Na kóždy pad eksistuja hižo nětko wulke twarnišća. W Drježdźanach na přikład hišće žane koparske hry njejsu. Pozitiwneho koronapada dla njemóže tučasny posledni tabulki druheje zwjazkoweje ligi docyła do jednanja zapřimnyć. Prašenje je, što so stanje, hdyž towarstwo wirusa dla žanu dalšu hru wjac přewjesć njemóže? Snano tež zamołwići z tajkim padom liča a tak klasu zachowaja. Šibałc to, kiž sej tajke něšto lóze mysli.
Widźał, słyšał, napisał (18.05.20)
Tak kaž w zjawnym žiwjenju zaćehnje tež w sportowym wobłuku krok po kroku zaso wěsta normalita. Wo tajkej, kaž ju znajemy, pak dawno hišće rěčeć njemóžemy. Předpisy a škitne naprawy su tučasnje hišće jara wobšěrne, štož pak je situaciji přiměrjene. Tuž je dale wažne, zo so we wěstej měrje po nich mamy. Jeli kóždy tak rozsudźi, kaž sej sam mysli, drje nastanje mjenje abo bóle wulki chaos. A tajki nichtó z nas nochce.
Tež nastupajo trening, wšojedne w kotrej sportowej družinje, płaća krute prawidła a postajenja. Na nje dyrbimy so dźeržeć, wšako tak sebje a druhich škitamy. W tym nastupanju sym minjene dny tajke a tajke wobkedźbowanja činił. Zamołwite sportowe zwjazki, kaž DOSB a DFB, su konkretne papjery a koncepty wudali, w kotrychž móža so trenarjo a nazwučowarjo informować.
Widźał, słyšał, napisał (11.05.20)
84 procentow mjenje dochodow formula 1 ma – tak steješe pjatk w powěsćach. Nětko hižo na to tukaja, zo budu někotre předewzaća w najwuznamnišej klasy motorsporta přestać dyrbjeć, dokelž njemóža je bjez pjenjez financować. Dilema to – a zdobom dalši krok, kiž wjedźe k wjetšej wostudźe na wubědźowanjach. Formula 1 njeje dawno hižo tak atraktiwna kaž před 15 do 20 lětami. Tehdy bě sobotniša rozmołwna tema kopańca, njedźelu wjerćeše so wona kołowokoło awtowych wubědźowanjow. Štó wě, što budźe z nowej sezonu a hač trjechi, zo chce Lewis Hamilton k Ferrarijej? Chibazo je to taktika, kotraž ma w času tajkeje dołheje přestawki k wjace rozprawam wjesć. Njeje pak to zdobom tež šansa, snano sej koncept hišće raz přemyslić, předźěłać a nowe ideje zapřijeć? Telko chwile k tomu najskerje tak spěšnje wjace njezměješ.
Widźał, słyšał, napisał (04.05.20)
Prawdźepodobnje njebudu wšitke fakty mojeje dźensnišeje kolumny hižo aktualne, dokelž spisach ju něšto dnjow do tohole wudaća. Swět so runje jara spěšnje měnja. Nimale wšědnje słyšimy wo nowych wuwićach a rozsudach w zwisku z koronapandemiju. To płaći tež za sportowy swět a wosebje motorsport. Minjene lěta běch w tym času hižo połnje w sezonje. Nětko je wšitko hinak. Ale porno wotprajenym wulkozarjadowanjam we wobłuku motorsporta je často rěč wo tym, zo terminy na druhu połojcu lěta přestorčeja, na přikład formulu 1 abo MotoGP. Ale z kotrych přičin tak zdźeržliwje postupuja? Hłownu rólu hraja tež tu pjenjezy. Tajke globalne zarjadowanja su jara wobšěrnje organizowane a z komplikowanymi zrěčenjemi zwjazane. Jedna so wo hoberske mnóstwa pjenjez, přewažnje wot sponsorow, wo wabjenje a wusyłanske popłatki telewizijnych stacijow. A štóž nětko jednotliwe zarjadowanja abo cyłe serije wotpraji, dyrbi za straty zwjetša rukować.
Widźał, słyšał, napisał (27.04.20)
Přeco zaso raz je rěč wo tak mjenowanych „žónskich kwotach“. Mjenowane rjadowanje ma zaručić, zo w gremijach, zarjadnišćach, stronach a podobnych kruhach tež wěsty podźěl žonow wobkedźbuja. Mjeztym zo so na zjawnych zarjadach a w organizacijach přewažnje po njej maja, wo „žónskej kwoće“ w priwatnym hospodarstwje přeco hišće kontrowersnje diskutuja, a to ma swoje přičiny.
Rozumne na kóždy pad je, zo na polu sporta lědma štó chutnje na to mysli sej žadać, zo ma so při zestawje mustwow tež na dosć žonow dźiwać. To wězo tež njeńdźe, wšako přewjeduja so we wjetšinje sportowych družin separatne wubědźowanja za žony a muži. W běhu minjenych lět pak je wjele disciplinow k tomu přišło, za kotrež běchu něhdy jenož mužojo woprawnjeni so wubědźować, kiž pak su mjeztym hižo něšto lět tež za žony samozrozumliwe. W někotrych padach drje njeby sej to čłowjek před něšto lětdźesatkami scyła předstajić móhł. Myslu tu jenož na kopańcu, na pjasćowanje abo na sněhakowarske skakanje.
Widźał, słyšał, napisał (20.04.20)
Hdyž swoje sportowe rozprawy za wolejbul pisam, hladam tež hdys a hdys rady za tym, kak su mustwa dotal hrali abo hdźe běchu respektiwnje su mustwa w tabuli zaměstnjene. Zajimawe je potom wosebje, hdyž po tabuli a na dypki hladajo słaby přećiwnik přećiwo sylnemu dobudźe. Myslu na přikład na wolejbulistki Schönbachskeho VV, kiž su w zašłej hrajnej dobje we wokrjesnej klasy hrali a nětko we wobwodnej klasy. Přirunajo z wolejbulistkami druheho zastupnistwa hrajneho zjednoćenstwa Pančicy-Worklecy maja holcy a žony z Pančic a Worklec hrajne nazhonjenja we wobwodnej lize. Potajkim dwě lize rozdźěla. Po statistice a teoriji bychu Pančanki-Worklečanki faworit za hru byli. Tola wukónc hry běše jasne dobyće z 3:0 za pozdatnje słabše mustwo. Tajke zjawy dožiwiš tež w profesionelnym sporće, kaž na přikład na polu kopańcy w zwjazkowej lize. Wosebje w pokalnych hrach. Tam stejitej sej hdys a hdys mustwje z wšelakorych ligow napřećo. Konkretny přikład: W pokalnym štwórćfinalu Němskeho koparskeho zwjazka DFB spočatk měrca steještej sej 1.
Widźał, słyšał, napisał (14.04.20)
Sportowa kolumna bjez tuchwilu najčasćišo wužiwaneho słowa. To so mi dźensa jenož radźi, dokelž sym přinošk hižo před měsacomaj srjedź wulkeho róžka napisał a hinašeje temy dla znowa zapołožił.
Ně, nikoho w zjawnosći njepřeradźu. Haj, wšitkim město přerady poskićam, zo Wam Waše němske sportowe pokiwy, němske sportflajery abo někajke němske Instagrami a Facebookposty, kotrež maja sportowy pozadk, přełožu. Sym so do hodowneho sportowanja, w času mjez hodami a nowym lětom kaž tež po tym chětro na Waše němske wabjenja za sportowe zarjadowanja za Serbow a Němcow mjerzał. „Njebě chwile za serbski přełožk“, abo docyła žana wotmołwa – to běštej zwjetša reakciji na moju kritiku. To tola być njemóže, zo serbscy sportowcy na swoje turněry jenož w němskej rěči přeprošuja! Jenički wupuć, kotryž widźu, je, zo pomham přełožować. Pósćelće mi swoje němske přeprošenja, wabjenja abo flajery, a njebudźe dołho trać, a hižo změjeće wotmołwu.
Widźał, słyšał, napisał (06.04.20)
Korona! Tele słowo tele dny a tydźenje wo wjele bóle prezentniše hač wšo druhe. Tučasnje je naš wšědny dźeń hinaši, snano tež komplikowaniši. Kóždy z nas ma swoje ćeže z koronu a z njej zwisowacymi wobmjezowanjemi. Sportowe zarjadowanja su wotprajene. Nichtó njezamóže rjec, hdy so zaso normalita započnje, hdy budźe na zjawnych kopanišćach zaso za bulom honjene, hdy zaso při wysokim saku wojowane, hdy so wubědźowanja wotměja a hdy změja fitnesowe centery zaso wočinjene.
W tajkej wosebitej situaciji je ćim wažniše, zo sy wurunany, a zo maš hłowu swobodnu. Ale kak to docpěć? Ja mam so lochko, ja jogguju. Běham sama po Łazkowskim lěsu a po delanskich pólnych pućikach. Žadyn zakaz mje wot toho njewotdźerži. Nawopak, čerstwy powětr mi, mojemu ćěłu a mojej duši tyje. Běhanje sylni imunostny system, zahnawa depresiwne mysle a će zwjesela. W socialnych medijach wuhladaš dale a wjac ludźi, kotřiž móžnosć běhanja wužiwaja a so energije a motiwacije za wšědny dźeń nasrěbaja. Tak je Instagram połny wobrazow běharjow a wšelakorych hashtagow.
