Hódny měznik
Što waža sej prěni sobuwojowarjo Jana Barta na jeho skutkowanju? Andreas Kirschke je so někotrych prašał.
Jan Nuk, wot lěta 2000 do 2011 předsyda Domowiny: Jan Bart je njesprócniwje ludźi za Witaj we Łužicy přeswědčił a tak sobuwojowarjow nadešoł, mjez druhim w Serbskim šulskim towarstwje, pola Domowiny a mjez serbskimi pedagogami. Jeho retoriske kmanosće a zamóžnosć přeswědčić kaž tež jeho fachowa wěda wjedźechu tomu, zo mnozy starši jeho ideju slědowachu. Za to je wón w lěće 1999 přijał Myto Domowiny. Wosobinsce čuju so z nim zwjazany, dokelž je wón relatiwnej bjezmócnosći z widom na wotemrěće našeje maćeršćiny škričku nadźije dał.
Zapósłane (23.03.22)
Pod hesłom „Serbja, w kotrym lětstotku sće žiwi?!“ piše Maximilian Gruber z Worklec k tuchwilnej diskusiji wo změnje serbskeje hymny:
Powěsć w Awstralskej: „Trudla receives Honour“
Athelstone/Awstralska, Giddings/Texas (SN/CoR). W srjedźišću měrcowskeho wudaća časopisa awstralskeho serbskeho towarstwa Wend/Sorb Society of South Australia steji spožčenje Myta Ćišinskeho Trudli a Janej Malinkec. Pod hesłom „Trudla receives Honour“ (Trudla počesćena) informuja wo tym, zo staj Malinkec mandźelskaj loni najwyše wuznamjenjenje serbskeje towaršnosće za swój wjelelětny angažement za nju wot Załožby za serbski lud dóstałoj. Dale dopominaja na wopyt Trudle Malinkoweje w Južnej Awstralskej, Victoria a New South Wales 2018, hdźež bě so wona z mnohimi serbskimi potomnikami rozmołwjała. Zdobom skedźbnjeja na to, zo je Trudla Malinkowa znata jako awtorka knihi „Shores of Hope“ wo serbskich wupućowarjach do Ameriki a Awstralskeje. Slěduje połdrastronski wobšěrny portret Trudle a Jana Malinkec wot Andreasa Kirschki z detailowymi informacijemi wo jeju žiwjenskich stacijach, angažemenće a zasłužbach. Artikl kónči so z dźakom a gratulaciju „tež wot nas wšitkich w Awstralskej“.
Zapósłane (10.03.22)
Stanij Statnik z Ralbic wěnuje so w swojim dopisu rozprawje z 3. měrca w SN wo posedźenju zarjadniskeho zwjazka Při Klóšterskej wodźe:
W mjenowanym wudaću je na 4. stronje dosć wobšěrna rozprawa wo posedźenju gremija a wo debaće nastupajo włóžnotu w pincy ponowjeneho zarjadniskeho twarjenja wozjewjena. W rozprawje pak jewja so wjacore njekorektnosće. Naspomnjeni „wjacori radźićeljo“, kiž prawdźepodobnje měnjachu, zo njeje planowanski běrow wuskutki woknow a durjow w pincy na klimu dosć wobkedźbował, běchu třo z cyłkownje 15. Myslu sej, zo je w zajimje čitarja, njedać tule žadyn wopačny zaćišć nastać. Awtor tohorunja piše, zo „njehodźa so pinčne rumnosće nětko hižo přewětrić“. To potrjechi dokładnje štyri z wosom rumnosćow, hdźež pak tole twarskich přičin abo wěstoty dla předwidźane njebě. Wokna dyrbjachu při ponowjenju zamurjować, a zdźěla tam do přetwara hižo žane njeběchu. Wo tym je twarski knjez wědźał. Zasadnje skedźbnjam pak na to, zo jedna so wo renowěrowanje twarjenja, štož rěka, zo ma twarski knjez stajnje kompromisy tworić.
Zapósłane (04.03.22)
Róža Wokowa z Kulowa wěnuje so w swojim dopisu tuchwilnej debaće wo móžnej změnje teksta serbskeje narodneje hymny „Rjana Łužica“ a měni:
Nadobo naša Łužica njeje wjace dostojna, dokelž so tam žony njejewja. „Ow, zo bychu z twojeho klina wušli mužojo“ – a žony? To so tola po teksće njehodźi. Ale z kotrych klinow su tući mjenowani mužojo wušli – tola z tych žonow. Myslu sej, zo dyrbjała serbska hymna wostać, kajkaž je. To je tola stajnje něšto swjatočne, hdyž wona zaklinči. Abo?
Dyrbimy z modu sobu hić, kaž to žony w prjedawšich časach činjachu? W Hózku su na přazny kwas prosyli, kaž z jedneje basnje wuchadźa. Tam mjez druhim rěka: „Holca wobleč sebi cholowy ...“. Tehdy wšak so njesłušeše, zo žony w cholowach chodźachu, ale jenož mužojo, žony chodźachu w suknjach. Cholowy počachu žony hakle wjele pozdźišo wužiwać.
A što činimy nětko z našej hymnu? Po teksće hodźało so na přikład tež: „Ow, zo bychu z twojeho klina wušli ,ludźojo‘ ...“ Što so nětko činić, wostajić wšitko při starym abo tola tekst změnić?
Zapósłane (01.03.22)
Stefanie Krawcojc z Choćebuza piše:
Zapósłane (23.02.22)
Jan Wjenk z Wotrowa: Mysle a dopóznaća wo židowce Hanje:
Běchmoj kaž zlemjenaj, jako so redaktorka Serbskich Nowin mojeje žony za měnjenjom premjeru dźiwadłoweje hry nastupajo prašeše. Pytnychmoj tež mjez přihladowarjemi mjelčenje a zanurjenosć. Domoj jěducy wjele hromadźe njepowědachmoj – začućow a wusahowacych dožiwjenjow dla.
Zapósłane (17.02.22)
Regina Šołćina z Konjec wupraja so w diskusiji nastupajo serbsku hymnu:
Serbja, što to dyrbi? Nimamy woprawdźe žane hinaše starosće? Lědma je so Lěto Zejlerja a Kocora zahajiło a hižo spyta so demontować, štož je so před lětdźesatkami jako zawostajenstwo přepodało, zo bychmy ... njesli do přichoda – našu hymnu „Rjana Łužica“.
Njewěm, štó je tutu ideju wulahnył. Njeje to jenož bolostne, ja so jako serbska žona a mać za njeho abo za nju hańbuju. Swój „ego“ na tele wašnje wopodstatnić zawostaja we mni hórki přisłód. Nam žonam je tola mać přiroda dary do kolebki kładła a nas sčiniła bohatych porno mužam, tak zo njetrjebamy na tajke wašnje koleso znowa wunamakać. Bjermy sej tele bohatstwo wěčnoh wopomnjeća narodnje, nabožnje a w našej tak bohatej kulturje jako namrěwstwo a zdobom jako nadawk do přichoda za naše přichodne generacije.
Zapósłane (16.02.22)
Terezija Kubašec z Radworja ma přispomnjenje w diskusiji wo namjeće móžneje změny serbskeje hymny:
Alfons Korjeńk namjet žortnje přirunuje z ewentuelnymi korekturami na mólbach (štož su na přikład we Vatikanje tež woprawdźe činili – hlej wudaće SN ze 7. februara). Mikławšej Krawcej drje njeje napadnyło, zo jenož muske wosoby namjetuje (wótčincy, budźerjo ..., wudaće SN z 9. februara). Mužojo tež njeporodźeja – (z klina njewuńdu ...)
Móžny wupuć: W stawiznach so tež druhdy něšto pozabudźe a wšo při starym wostanje ...
„Hanka móhła Anne Frank Łužicy być“
Přewšo dobry wothłós žněješe sobotna prapremjera krucha „Šěrcec Hanka“ w Budyskim Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle, kotruž bě awtorka a režiserka Esther Undisz po motiwach nowele Jurja Kocha z lěta 1963 spisała. Cordula Ratajczakowa je so mjez přihladowarjemi za měnjenjemi wobhoniła.
Weronika Wjenkowa z Wotrowa: Kruch bě jara hnujacy, mi su sylzy přišli. Trójna „Sława“ so prosće słušeše.
Frank Čornak z Dobrošic: Mi je so předstajenje jara lubiło, wosebje po dołhim času dźiwadłoweje abstinency. Dokelž njejsym so ze stawiznu Hany Šěrcec hišće jara zaběrał, je mje wona wosebje hnuła. Atmosfera mjez přihladowarjemi bě zajimawa. Wšako běchu mnozy z busom z Hórkow přijěli, a woni maja wězo wosebity poćah k městnu, hdźež so stawizna wothrawa. Na kóždy pad bě wažne pokazać, zo njejsu Serbja jenož wopory byli. Móžu sej předstajić, zo su někotři tež hrózbnu rólu hrali, kajkuž njebych wočakował – tež hladajo na to, što so tučasnje stawa.
