Jan Nuk z Radworja piše: Na pomoc, tepimy so!
Tak začuwam, hdyž čitam přinoški Serbskich Nowin wo wuslědkach ewaluacije serbskorěčneho kubłanja w Braniborskej. Začuwam tak, hdyž čitam list nawodow serbskich institucijow kultusowymaj ministerstwomaj Sakskeje a Braniborskeje falowaceho kwalifikowaneho dorosta w serbskich institucijach dla.
Nowina mi nimale z ruki padny, jako čitach wo zwěsćenju knjenje Kathleen Komolka jako čłonki staršiskeje iniciatiwy w Delnjej Łužicy, zo je wěda WITAJ-šulerjow serbšćiny po wotchadźe z pěstowarnje lěpša hač pola šulerjow w 6. lětniku. Kajke mějachmy nadźije w 1990tych lětach po zawjedźenju WITAJ-kubłanja, zo budźe Łužica bórze zaso dwurěčna.
Hižo před dźesać lětami warnowachu w Hornjej Łužicy, zo njeměli so zanjechać maćernorěčne dźěći w našich šulach, zo njeby kwalita wobknježenja serbšćiny ćerpjeła.
Nětko leži dźěćo w studni, a w němskorěčnej přiłoze SN lětnik 29 čitam „Gesetzgeber muss handeln“. Što wočakujemy wot kultusoweju ministrow Sakskeje a Braniborskeje?
Na jubilejnym swjedźenju Serbskeho Sokoła je so Alfons Wićaz někotrych staršich a młódšich čłonow prašał, što jim sportowe zjednoćenstwo woznamjenja.
Jan Macka: Jako bu zwjazk před 25 lětami znowa załoženy, njemějach wo nim žane prawe předstawy. Tehdy njebě hišće wšitko tak, zo móžach rjec, zo podamy so nětko do dźěła. To so hakle pozdźišo wuwiwaše. Spóznach, zo su rozdźělne zajimy w sporće, jedyn hori so za tu, dalši za tamnu družinu. Běch wot młodych lět zahority kopar. Sym so potom wosebje na serbske wubranki zwažił. Běchmy wjele lět stara garda w Sokole. W lětomaj 2014 a 2015 smy nawod Sokoła do młódšich rukow dali. To bě jara derje. Po wjacorych lětach zwěsćam, zo je so wšitko skrućiło a dale womłodźiło. Starosta Milan Funka je dobry nawoda a zamóže dźěło spomóžnje dale wjesć.
Nowe lěto – nowe wočakowanja. Abo wostanje wšitko při starym? Smy so někotrych ludźi za tym prašeli, što su sej za 2019 předewzali abo kotre maja wočakowanja a přeća. Snano namakaće mjez nimi mysl, kotraž tež waše přichodne 363 dnjow wobohaći.
Andreja Rjedźic-Bulankowa z Mješic: Njejsym sej ničo předewzała. Přeju pak sej, zo sej ludźo zaso naše dołho wuwojowane towaršnostne, křesćanskožidowske hódnoty wuwědomjeja. To mi wosebje hladajo na lětuše wólby jara na wutrobje leži.
Jan Nuk z Radworja: Přeju sej w nowym lěće wjace wuwaženosće mjez ludźimi a dostojniše mjezsobne wobchadźenje. Ekstremne diferency, kaž smy je loni stajnje zaso dožiwjeli, dyrbjeli so zwjesć na runinu, kotruž móža wšitcy akceptować. Na serbskim polu měł bój wo zachowanje rěče w srjedźišću stać. Nadźijam so wotpowědnych kročelow w kubłanišćach, kotrež spožčeja nadźiju do přichoda. Serbja dyrbjeli w tym nastupanju hišće wjetši wliw wukonjeć.
Čěski časopis Slovanská vzájemnost (Słowjanska wzajomnosć) wozjewi w nowemberskim čisle přinošk „Velikán lužickosrbské hudby“, wěnowany našemu hudźbnikej Bjarnatej Krawcej składnostnje jeho 70. posmjertnin 25. nazymnika. My Serbja mjenujemy Krawca „mištra“ a spožčichmy jemu wuznamjenjenje „narodny wuměłc serbskeho naroda“. Čěski substantiw velikán w přełožku nimamy, wusłyšeć je wězo adjektiw wulki. Prajmy runjež, zo bychmy nadpismo „Hober serbskeje hudźby“ wzali.
Budyski wokrjes předstaji kónc nowembra składnostnje dźesaćlětneho wobstaća pod www.facebook.com/landkreis.bautzen prěni dźěl imageoweho filma, kotryž je mjez druhim Benedikt Dyrlich na Facebooku raznje kritizował. Wědomostnik dr. Robert Lorenc z Wuježka je na tohorunja na internetnej platformje wozjewjenu wotmołwu wokrjesa reagował a Serbskim Nowinam slědowacy dopis sposrědkował.
Rozumju na Facebooku wozjewjenu kritiku Benedikta Dyrlicha a sym samsneho měnjenja.
Wito Meškank z Berlina wupraja so w zwisku z aktualnymi podawkami nastupajo politiku mjez wulkomocomaj USA a Ruskej ke komentarej: „Sami sej do kolena třělili“, kotryž wozjewichu Serbske Nowiny minjeny pjatk, 7. decembra:
Čitać komentary w Serbskich Nowinach na temy politiki Zwjazka a mjezynarodnosće klinča mi přehusto, jako by so přenjesła propaganda a agitacija „wulkeho bratra“ z doby, jako dźensniši car z pistolu po Drježdźanach chodźeše a „njewotwisny wječornik za serbski lud“ Nowa doba rěkaše. Bohudźak pak sym žiwy we 28. lěće přisłušnosće našeho kraja k Europskej uniji a k wobaranskemu zhromadźenstwu sewjerneho Atlantika.
Runje 30. nowembra zemrěty George Bush senior je w druhim lěće němskeje jednoty wozjewił, wotstronić nakrajne jadrowe rakety krótkeje zdalenosće, cofnyć taktiske jadrowe brónje z łódźow a pomjeńšić składy jadrowych bróni w Europje. Hižo měsacy do toho bu zrěčenje dospołnje zwoprawdźene.
Annegret Kramp-Karrenbauer je nowa předsydka CDU, Paul Ziemer nětko generalny sekretar. Wobeju je zwjazkowy zjězd pjatk a sobotu w Hamburgu wuzwolił. Što rěka to za stronu?
Matthias Grahl, delegat na Hamburgskim zjězdźe a předsyda frakcije CDU w Budyskim wokrjesnym sejmiku: Nowe nawodnistwo CDU ma nětko dopokazać, zo steji woprawdźe za rozmach. Wulkej stronje lěpje rozeznawać móc je wuměnjenje za to, zo so politiskej kromje dale njezesylnitej. Nowa předsydka je bjezdwěla jimaca wosobina. Hač móže wona wěrjomnu korekturu kursa wukonjeć, to pokazaja přichodne tydźenje. Sakskej uniji pak bychu wólby Friedricha Merza wjace pohona spožčili.
Jan Nuk z Radworja jima so pjera na prašenje: Wjacławske wiki a Serbja?
Wot 30. nazymnika knježitej w Budyšinje na Wjacławskich wikach zaso hołk a tołk. Wot Žitnych wikow přez Bohatu hasu hač k Hłownemu torhošću steja předawanišća. Dźiwaš so, kelko družin horceho wina z móžnych a njemóžnych płodow tam poskićeja.
Tež ja sym Wjacławske wiki wopytał, nic pak, zo bych so wopił abo do syteje wole so praženych kołbasow natykał. Ně, chcych zwěsćić, kelko serbskosće w stolicy Serbow na dohodownych wikach knježi. Nimale sym sebi mozle naběhał, ale pokazku na serbski Budyšin njejsym našoł. Tola skónčnje, tam na Bohatej hasy je stejišćo Budyskeho Rotarijoweho kluba. Woni chcedźa sebi z předawanjom horceho wina za socialne dźěło něšto pjenjez nadźěłać. A nochcych wěrić, na chorhojčce wabja ze serbskim napisom „Horce wino“, z čimž hižo ličił njejsym.
Choćebuz/Bozen (ML/SN/JaW). „Ze 24 wolenymi zapósłancami je so Serbski sejm, parlament Serbow, prěni króć w Slepom schadźował. Parlamentownikow bě něhdźe 1 300 ludźi woliło (ličba poćahuje so na přizjewjenja za listowe wólby, nic pak na konkretnych 828 wolerjow; přisp. ML). We Łužicy bydli něhdźe 60 000 Serbow. Po dwanaćoch pochadźeja zapósłancy z Delnjeje a z Hornjeje Łužicy. Serbski sejm je hišće bjez předsydy.“
Jan Bart sen. z Budyšina piše k wólbam Serbskeho sejma:
W swojim připisu k wólbam Serbskeho sejma (SN z 25. oktobra) skoržach, zo přemało wo kandidatach wěm, dokelž „njemóžeš z papjeru rěčeć“. – Připadnje zetkach so njedawno po serbskich kemšach w Hodźiju z jednym nětko wuzwolenym čłonom noweho gremija.
W dobrej rozmołwje, w „žiwej konfrontaciji“, zeznach přichodneho sejmikarja jako zahoriteho zakitowarja serbšćinu spěchowacych idejow. Jeho słowa na papjerje (SN z 5. oktobra), „... WITAJ, 2plus a rěčne kubłanje za dorostłych kwantitatiwnje a kwalitatiwnje polěpšić“, dóstachu w naju rozmołwje hinašu wahu a wěrypodobnosć. To so tež w jeho swójbje wotbłyšćuje.
Hdyž su jeho sobuwojowarjo samsneje powahi a zwólniwi, čas a móc na dobro Serbstwa zasadźić, potom móžemy – tež hdyž sejm kritisce a wočakujo wobhladujemy – tola wjeseli a dźakowni być, zo so tu nowa horstka zmužitych ludźi spyta sobu na čoło stupić (přerězna staroba = 45,9 lět!).