Soju nětko tež łužiske zawody plahuja
Klimowa změna zmóžnja dobre wuměnjenja, wobstejnosće w Němskej pak měli so změnić
Sojowe mloko abo sojowa juška stej přetrjebarjam za słowo soja znatej wopřijeći. Zo pak je soja nastupajo produkciju mjasa wažny wudźěłk, njeje wjetšinje wědome. Něhdźe 80 procentow wunoška sojabunow je na šrót předźěłane a za plahowanje skotu myslene. Po cyłym swěće su ludźo „hłódni“ za mjasom, kotrež hodźi so na zakładźe relatiwnje tunjeje soje produkować. Wuskutki za wobswět a přirodu su hladajo na jeje plahowanje wulke. Europske kraje dowožuja tuchwilu soju wosebje z USA, Brazilskeje a Argentiskeje. W Južnej Americe wob lěto štyri miliony hektarow lěsa trjebja, zo móhli je jako pola wužiwać. Tak so žiwjenske rumy rostlin a zwěrjatow zhubja, dobra póda so niči a woda zanjerodźa.
Přestrjeń polow so powjetša
Kowar: Klišeje turistisce zwičnjeć njeńdźe
Strukturna změna po kóncu wudobywanja brunicy je wjeleworštowy proces. Ludnosć pak je znjeměrnjena, bojo so dalšeho hłubokeho łamka po lěće 1990. To bě tež na informaciskim zarjadowanju wčera w Nowej Wsy blisko krajneje mjezy z Braniborskej pytnyć.
Nowa Wjes (SN/at). Z brunicu zwisowace dźěłowe městna z runohódnymi w druhich wobłukach narunać, to bě wjacorym wobdźělnikam na zarjadowanju wčera we wobnowjenej Nowšanskej zakładnej šuli tróšku přeoptimistiski wid na přichod. We hłowach tči hišće popřewrótowa trawma z wotchadom młodostnych a z pozhubjenymi dźěłowymi městnami, wot čehož běchu domoródne swójby najbóle potrjechene.
Referenća su so prócowali, wobšěrny wobraz wo předstejacych wužadanjach rysować. Tak prašeše so dr. André Gräning z Drježdźanskeje towaršnosće Smart Systems Hub, čehodla nimaja w gmejnje Sprjewiny Doł awtonomne jězdźenje. „Tu by so to poskićiło.“ Wjesnjanosta Manfred Heine (njestronjan) signalizowaše hnydom přihłosowanje. Někotremužkuli na žurli pak bě tale mysl z krajneje stolicy hišće přejara zdalena.
Mišterske dźěła wustajene byli
Jeno dźělne dobyće za přirodoškit
Hłowny zawodny plan hórniskeho předewzaća LEAG za Janšojsku brunicowu jamu je po wšěm zdaću njezakonski, dokelž přez jamu zawinowane wusušenje wohroža bahnowe areale. Choćebuske zarjadniske sudnistwo je pjatk w chwatnym rozsudźe wobswětowymaj zwjazkomaj, Němskej wobswětowej pomocy a Zelenej lize, prawje dało, doniž w septembrje njerozsudźi.
Berlin/Choćebuz (SN). Skóržbne zwjazkarstwo Němskeje wobswětoweje pomocy (DUH) a Zeleneje ligi stej lětsa w februaru zhromadnje na Choćebuskim zarjadniskim sudnistwje prawniske srědki přećiwo přizwolenju hłowneho zawodneho plana k dalewjedźenju Janšojskeje jamy zapodałoj. Wobě so bojitej, zo dalše wužiwanje brunicoweje jamy wjacore bahnowe přestrjenje wusuši a tak zniči.
Najprjedy raz stej so wobswětowej zwjazkaj přesadźiłoj, kaž minjeny kónc tydźenja zdźělištej. Po zwěsćenju sudnistwa njebu dotal dosahajcy pruwowane, hač su w zwisku ze za jamu trěbnymi wotwódnjenskimi naprawami wokolne bahnišća w swojim wobstaću wěste.
W Sakskej hižo žito žněja
Schkeuditz (dpa/SN). Prjedy hač zwučene su sakscy ratarjo wčera nazymski ječmjeń z prěnich zahonow domchowali. Wo tym informowaše Wolfgang Vogel, prezident Sakskeho ratarskeho zwjazka, wčera na kromje Němskeho dnja burow w Schkeuditzu pola Lipska.
Jako přičinu mjenowaše Vogel trajnu suchotu. Nimo toho so dołha lońša suchota a tak pobrachowaca mokrota w roli dale wuskutkujetej. Wón pak tež na to skedźbni, zo běchu nazymski ječmjeń w jednotliwych lětach hišće prjedy žnjeli.
W Saksko-Anhaltskej ratarske zawody mjeztym hižo ječmjeń, rěpik, pšeńcu a rožku domchowaja, kaž tamniši krajny burski zwjazk zdźěla.
Tuchwilne wjedro je optimalne kórkowe
Lubin (SN/BŠe). Žně znatych błótowskich kórkow su zahajene. Wutoru su zastupjerjo předewzaćow, kotřiž zhromadnje w Błótowskim towarstwje skutkuja, sezonu symbolisce zahajili. Wot apryla běchu w regionje kórki wusywali, za čož bě wjedro lětsa optimalne. Po tym zo slědowachu na to chětro zymne nocy, zdźěla samo ze stopnjemi pod nulu, dyrbjachu ratarjo symjo kórkow z městnami hišće raz wusyć, štož so wězo na kóšty wuskutkuje. Hišće w meji bě na rostlinach widźeć, zo njemóžachu so dosć derje wuwić. Wjedro so na zbožo zaso změni, a tak móžachu wone wuwićowe zastatki zaso nachwatać. „Tuchwilne wjedro wobradźa nam wulkotny kórkowy čas“, měnješe předewzaćel Heinz-Georg Embach z Błótowskeho dwora Niwica (Niewitz) pola Lubina. Přiwšěm započinaja kórki lětsa přerěznje tydźeń pozdźišo žnjeć, hač bě poprawom planowane.
Nowy IT-campus w krajnej stolicy
Drježdźany (dpa/SN). Po cyłym swěće agěrowace poradźowace předewzaće za programy SAP Itelligence je dźensa w swojim nowym IT-campusu w sakskej krajnej stolicy dźěłać započał. Itelligence ma swoje hłowne sydło w Bielefeldźe a je tež w Budyšinje z třomi ličenskimi centrumami zastupjene. W Drježdźanach su bywši wysokodom Schokopack jako tamniše firmowe sydło wutwarili, hdźež tuchwilu 350 ludźi dźěła. Přichodnje ma jich 500 być. Krok Bielefeldskeho předewzaća je dalši wuraz toho, zo so digitalna branša w Sakskej rozšěrja. Tež koncern Volkswagen je hakle před dnjemi nowy wuwićowy centrum IT w swojej Drježdźanskej škleńčanej manufakturje wotewrěł. Předwidźane je, zo so hač do 80 specialistow wo to stara, 122 fabrikow Volkswagena po cyłym swěće lěpje splesć a procesy digitalizować.
Branša informaciskeje a komunikaciskeje techniki w Sakskej docpěwa ze 64 000 přistajenymi lětny wobrot nimale 15,1 miliardy eurow. Porno lětu 2016 bě wobrot 2017 wo wosom procentow wyši, zdźěla branšowy zwjazk Silicon Saxony złožujo so na najnowše ličby.
Piwarnja z nowej wutrobu
Kulow (GM/SN). Z małym swjedźenjom zakónčichu minjeny pjatk w Kulowskej měšćanskej piwarni wulkoinwesticiju, kotruž běchu před lětomaj z ponowjenjom přijimarnje surowiznow zahajili. Najnowša akcija bě, zo zatwarichu do kotołnje dospołnje nowu techniku. Dohromady su w minjenymaj lětomaj 1,2 milionaj eurow nałožili.
Spočatk apryla běchu tři nowe kotoły a k tomu najwšelakoriše roły a dalšu techniku z Bamberga do Kulowa přiwjezli. Wot toho časa je tam stajnje hač do 15 rjemjeslnikow wšitko instalowało. Wšón čas wšak so nichtó Kulowskeho piwa wzdać njetrjebaše, dokelž běchu do toho dosć „chmjeloweje brěčki“ nawarili.
Kotołnja je takrjec wutroba piwarnje, hdźež zakłady piwa tworja. Nětko maja w njej tři mjeńše kotoły město jednoho. Lěpšina je, zo móža w druhim kotole hižo nowe piwo warić započeć, byrnjež wone w prěnim hišće hotowe njebyło. Tak móža družiny spěšnišo měnjeć a su na te wašnje fleksibelniši, kaž jednaćel Stefan Glaab rozłoži.
Dźi won, hdyž maja će registrować
Korzym (UM/SN). „Na swěće česćene – w Hornjej Łužicy doma“ rěka hesło 24. hornjołužiskeho předewzaćelskeho myta, kotrež budźe 7. nowembra na Dnju hospodarstwa Hornjeje Łužicy w Lubiju spožčene. „Po tym zo smy so loni na zdobywanje fachowych mocow wusměrili, steji tónkróć tele prašenje w srjedźišću: Kak so našim domjacym firmam radźi zwonka blišeje wokoliny na so skedźbnjeć“, rozłožuje Christoph Pilz, zastupowacy jednaćel Marketingoweje towaršnosće Hornja Łužica-Delnja Šleska, kotraž rozdaće myta organizuje.
