Choćebuz (dpa/SN). Jedyn z prěnich a najwuznamnišich projektow k zesylnjenju strukturow we łužiskim brunicowym rewěrje so bórze oficialnje na městnje zahaji. Tak wotměje so dźensa za tydźeń zaryw noweje Choćebuskeje porjedźernje Němskeje železnicy (DB). Na zarjadowanje su so mjez druhim zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD), braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD), šef předsydstwa DB Richard Lutz kaž tež społnomócnjeny železnicy zwjazkoweho knježerstwa Michael Theurer (FDP) přizjewili. Twornja so z hornca zakonja k zesylnjeju strukturow financuje. Železnica a Zwjazk chcetej něhdźe jednu miliardu eurow do projekta inwestować.
Hač do lěta 2024 chce Němska železnica w Choćebuzu wjac hač 500 nowych sobudźěłaćerjow přistajić. W samsnym lěće ma tež nowa twornja na stejnišću DB hotowa być. Hač do lěta 2026 ma dalša hala ze štyrjomi kolijemi nastać. Cyłkownje planuje DB w nowej a modernej dźěłarni hač do 1 200 industrijnych a wukubłanskich městnow.
Drježdźany (SN). Hladajo na aktualne wuwiće twarskeho hospodarstwa su Drježdźanska rjemjeslniska komora, Drježdźanska industrijna a wikowanska komora a wuchodosakska nalutowarnja ze sydłom w sakskej stolicy zhromadnu zdźělenku wozjewili. „Naše tři domy so wusko mjezsobu a z twarskej branšu wothłosuja. Aktualnje dóstawamy wjace naprašowanjow, dokal so twarske hospodarstwo wuwiwa, předewšěm w zwisku ze stupacymi płaćiznami, mało materialom a pobrachowacymi fachowcami“, w zdźělence rěka. Zawody a předewzaća tuchwilu dźěłaja a swědomiće swoje nadawki wukonjeja. „Tole sej jara česćimy.“ Wiki dale funguja, ale z časowymi zastatkami hladajo na dowožowanje materiala. Scenarije optimalne njejsu, ale w krizach je tole normalne.
„Situacija je napjata, ale da so wobknježić“, třo akterojo zdźělenki wuzběhnu. Tola předewzaća trjebaja spušćomne, jasne a praktikabelne zasadne linije, zo móhła so situacija na wikach změrować. Zaměrne spěchowanske směrnicy su dobre, ale njeměli je přez nóc cofnyć. Tajke akcije dowěru niča.
Worklecy (SN/MWj). Štóž poby w minjenych tydźenjach problemow ze zubami dla we Worklečanskej Wałdźic zubnolěkarskej praksy, njeje tam jenož piwčenje filigranych njebozow abo snano raz mały zakřik pacienta słyšał, ale tež mašiny twarskich dźěłaćerjow. Spočatk lěta je dr. Christina Hozyna praksu wot swojeho nana dr. Bena Wałdy přewzała a ju wot toho časa ponowja. Jedyn měsac bě praksa zawrjena, po tym sej młoda lěkarka takrjec klinku z pacientami a twarskimi dźěłaćerjemi do rukow dawaše.
Potrjecheni łužiskich brunicowych jamow su so ze spjećowarjemi porynskeho rewěra solidarizowali a jako znamjo štomy sadźeli. Minjeny kónc tydźenja běchu přećiwnicy wuhlowych jamow na zapadźe demonstrowali.
Wochozy (SN/BŠe). Z protesta přećiwo trjebjenju lěsa při brunicowej jamje přez koncern Łužiska energija a milinarnje (LEAG) su čłonojo wobswětoweje skupiny Zelena liga štomy na swoju najatu ležownosć zesadźeli. „Łužičenjo solidarizuja so ze spjećowarjemi w Porynskej. Tam a tež tule wudobywanje brunicy žane rozrisanje njeje“, wuzběhny čłonka Zeleneje ligi Rebekka Schwarzbach. Předewšěm zhladuje wona na ratarja Eckeharda Heukampa z Lützeratha, kotryž bě so lěta dołho přećiwo wuswojenju swojich płonin wobarał. Spočatk apryla bu wozjewjene, zo dyrbješe wón swoje přestrjenje a dwór energijowemu koncernej RWE předać. „To nas rudźi. Přiwšěm nam pad zmužitosć njebjerje. Dobrowólnje naš lěs někomu njepřewostajimy a za přichod štomy sadźamy“, wona dale podšmórny.
Cersk (dpa/SN). Škleńcowa manufaktura Braniborska w Cersku (Tschernitz) blisko Grodka změje noweho wobsedźerja. Indiske předewzaće Borosil Renewables (BRL) najwjetšeho producenta solarneje škleńcy w Europje Interfloat Corporation přewozmje, a tak tež łužisku twornju. Wotpowědne zrěčenje je podpisane, Borosil wčera zdźěli. Wo kupnej sumje mjelča.
Zawod w Cersku zhotowja po swójskich informacijach wšědnje 300 tonow solarneje škleńcy. Stupaceho naprašowanja na europskich wikach dla chcedźa produkciju solarneje škleńcy hač do klětušeho na 500 tonow wob dźeń zwyšić. Tam inwestuja do nowych zhotowjenskich technologijow, kotrež maja produkciske kóšty a wustork CO2 bytostnje pomjeńšić.
Planowany wutwar kapacitow w Indiskej a Europje zawěsći dospołny dodawanski rjećaz wudźěłkow za kupcow, rjekny Pradeep Kheruka, nawoda předsydstwa Borosil Renewables. Angažement BRL mjenuje prezident zarjadniskeje rady skupiny Interfloat a bywši awstriski zwjazkowy kancler Christian Kern dobyće za produkowanišćo w Cersku.
Drježdźany (SN). Runja druhim bě tež akademija Sakskeje krajneje załožby za přirodu a wobswět nuzowana pandemije dla sej digitalne medije wotkrywać. Za čas lockdowna bě to jenički puć zarjadowanja poskićeć. Jónu přiswojene kmanosće maja wězo lěpšinu. Wobdźěleni lutuja čas, pućowanske kóšty a wězo CO2, štož zda so za wobswětowe kubłanje dobry signal być.
Akademija chce nětko po krokach digitalne poskitki wědomje jako alternatiwu k prezencnym zarjadowanjam poskićować. Nimo mnohich tajkich w hybridnej formje startuja tele dny hač do nowembra trajacy nowy rjad „Online-forum přiroda a wobswět“. Tón měri so předewšěm na ludźi, kotřiž přiswojenu wědu pozdźišo do swójskich zarjadowanjow zapřijeja a tam dale posrědkuja.
Kaž krajna załožba informuje, je za nowy rjad wosom zarjadowanjow předwidźanych. Temy sahaja wot ryzy praktiskich prašenjow přez informacije nastupajo aktualne strategije a nowe wědomostne dopóznaća we wobswětowym wobłuku hač k předstajenju wupruwowanych praktiskich přikładow.
Stolzenhain/Prösen (dpa/SN). Nimale kóžda druha słónčna róža, kotraž w Němskej ze symješka wurosće, steji po podaću Braniborskeho burskeho zwjazka na markowskej roli. Na 13 000 hektarach mjez Wódru a Łobjom je wusywaja, po cyłym Zwjazku je to něhdźe 28 000 hektarow. „Měrjene na płoninje, na kotrejž w Ukrainje słónčne róže z nimale 6,5 milionami hektarow steja, dyrbimy wšak rjec: smy jara mała swěčka“, wuzběhny Hendrik Wendorff, prezident Braniborskeho burskeho zwjazka. Šansa je snadnuška, blešu z braniborskim słónčnoróžowym wolijom dóstać. Po wupadźe importow z Ukrainy Braniborska deficit wurunać njemóže.
Ukraina je po informacijach Unije k spěchowanju wolijowych a proteinowych rostlin najwjetši dodawar za słónčnoróžowy wolij w Europskej uniji. Němska dyrbi 94 procentow swojeje potrjeby na tajkim woliju z importow zaručić. Ukraina a Ruska stej po cyłym swěće najwažnišej wuwožowacej krajej. Krótkodobne krizy w zastaranju z jednotliwymi surowiznami hodźa so jenož ćežko wurunać.