Carny Gózd (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) chce wutoru 1. nowembra stejnišćo chemijoweho koncerna BASF w južnobraniborskim Čornym Gózdźe wopytać. Kaž předewzaće wčera zdźěli, budźe sej Scholz hromadźe z nawodom předsydstwa BASF Martin Brudermüller twar fabriki za katodowe materialije, kotrež so za produkciju baterijow wužiwaja, wobhladać.

BASF chce w swojej nowej připrawje we Łužicy katodowe materialije za 400 000 elektriskich jězdźidłow wob lěto zhotowjeć. Nimo toho twari koncern prototypisku připrawu za baterijowy recycling. Kaž předewzaće zdźěli, je zaměr, kołoběh produkcije zawrěć, zo bychu wodźacu poziciju w recyclingu litium-ionowych baterijow za awtowu industriju přewzali.

Dla negatiwneho hospodarskeho wuwića a ćešich ramikowych wuměnjenjow w Europje schwali wjednistwo BASF njedawno lutowanski program, kotryž chcedźa wot klětu hač do lěta 2024 zwoprawdźić. Skrótšić chcedźa hłownje w Ludwigshafenje, hdźež je sydło koncerna. Při tym předewzaće šmórnjenje dźěłowych městnow njewuzamkuje.

Budyšin (SN). Wučomnicy a młodźi při­stajeni z Budyskeho wokrjesa maja so za swójske naležnosće zasadźeć a k wólbam zastupnistwow młodźiny a wučomnikow (JAV) nastupić. K tomu nětko Industrijne dźěłarnistwo twarstwo-agrar-wobswět (IG BAU) namołwja. „Wot njepłaćenych nadhodźin hač k dźěłam, kotrež scyła ničo z wukubłanjom činić nimaja – přeco zaso skorža wučomnicy wo njedostatkach. Tole njetrjeba nichtó akceptować. Štóž swójskich zastupjerjow zajimow woli, móže w zawodźe sobu rozsudźić“, wuzběhny wobwodny předsyda IG BAU wuchodneje Sakskeje Roland Müller.

Předewšěm wučomnicy twarskeje branše měli při wólbach JAV, kotrež hišće hač do kónca nowembra běža, swój hłós wotedać, tak dźěłarnik zwurazni. „Twarske wukubłanje ma dobre mjeno a leži nastupajo mzdu na prědnich městnach. Tola přeco hišće wučomnicy rozprawjeja, zo maja mnohe nadawki spjelnić, kotrež wukubłanju njewotpowěduja. Přeco zaso čuja so jako tunje dźěłowe mocy znjewužiwani. Nimo toho skorža w zwisku z dołhimi dźěłowymi časami hladajo na zdalene twarnišća.“

Hač do 2044 chcedźa w Pólskej brunicu wudobywać

Žitawa (SN). Wudobywanje brunicy w pólskej brunicowej jamje Turów móže po wobzamknjenju pólskich zarjadow hač do 2044 pokročować, kaž tele dny čěska nowina „Liberecky Deník“ informuje. Njedawno je pólska generalna direkcija za wobswětoškit dalšemu wudobywanju přizwoliła a z tym pruwowanje wo wobswětowu znjesliwosć zakónčiła. Potajkim sćěhuje nětko próstwa wo hórnistwowu dowolnosć. Hač do lěta 2044 chce pólski hórnistwowy koncern PGE wuhlo z brunicoweje jamy, kotraž bjezposrědnje za mjezu z Němskej leži, wudobywać. Tež tu liča z přichilnym stejišćom pólskich zarjadow. To zdźěli njestatna organizacija Greenpeace, kotraž chce tohodla na sudnistwje jednać.

Čehodla lěsne hospodarstwo lěs njerumuje, hdyž su štomy pušćane?

Mnozy ludźo, kotřiž so w lěsach wu­chodźuja, su měnjenja, zo wupada nje­po­rjadnje, hdyž wostanu hałuzy a skora po pušćenju štomow w lěsu ležo. Prjedy bě w lěsach wjetši porjad, wšo bě zrumowane, mnozy praja. Tola to ma swoju při­činu, přetož štož w lěsu ležo wostanje, njeje za lěs zhubjene a jemu nješkodźi.

Hospodarsce najbóle požadany dźěl štoma je zdónk, po nim dźěle wjerška, kotrež so hišće jako palne drjewo wužiwaja. Ćim ćeńše su dźěle štoma, ćim ćešo je, tute žnjeć a efektiwnje wužiwać. A wjace prócy nałožować rěka wjace časa nałožować, potajkim wjace pjenjez. Struchle a jednorje prajene rěka to: hospodarsce so njewupłaći, cyły štom hač k wjerškej žnjeć.

Štož ležo wostanje, skići druhim žiwocham přebytk a picu ...