„Dźiwaj so!“
Budyšin (SN). Swójbne kubłanje Rěčneho centruma WITAJ a serbska dźiwadłowa pedagogika Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Budyšin stej na wobćežowacu situaciju za swójby doma reagowałoj a zhromadnu internetnu stronu „dźiwaj so!“załožiłoj. Kóždy wě, zo w słowje dźiwadło tež fenomen dźiwanja nutřka tči. Tak njeje w padźe internetneje strony žadyn připad, zo zabawu na wšelakore wašnje poskića. Tuž, hdyž žno njemóžeće do dźiwadła ze swojimi dźěćimi, čińće sej wšědne dźiwadło doma rjeńše.
W přichodnych tydźenjach zběraja na mjenowanej webstronje pokiwy a impulsy za wužadacy wšědny dźeń doma. Starši namakaja tu pod hesłom „dźiwaj so, swójba“ ideje za zabawu zhromadnje z dźěćimi runje tak kaž pod „staršiski konopej“ nastorki a pokiwy, kak móhli sej situaciju wolóžić. Wobłuk za dźěći „dźiwaj so, dźěćo“ budźe z mjeńšimi a wjetšimi idejemi pjelnjeny a skići tež móžnosć, projekty a ideje dźěći pod hesłom „dźěći za dźěći“ doma sobu zaplesć a twórby małych wuměłcow prezentować.
Stipendije lětsa jara požadane
Budyšin (JKf/SN/MiR). Na wupisanje stipendijow za intensiwny kurs čěšćiny w Čěskej je dźesać zajimcow reagowało, kaž Rěčny centrum WITAJ zdźěla. Tak móža so štyri wosoby na Lětnjej šuli Karloweje uniwersity w Praze wobdźělić a jedna na kursu Južnočěskeje uniwersity w Českich Budějovicach. Runje tak wulku ličbu požadarjow je RCW čěskemu ministerstwu za kubłanje, młodźinu a sport za narunanskich kandidatow doporučiło. Porno lětam, hdźež bě mjenje zajimcow, je ličba požadarjow přiběrała. Wšako dyrbješe RCW druhdy tež dlěje za młodostnymi pytać, kotřiž chcyli čěšćinu wuknyć a sej susodny kraj z ludźimi ze wšeho swěta wotkryć.
Na slědach Zejlerja a Lessinga
Prěnička Ralbičanskeho 7. lětnika „Schadźowanka zwěrjatow“ wuwabja wulki zajim. Andreas Kirschke je so z wobsahom a šulerjemi, kotřiž su ju spisali, kaž tež z wučerjemi-iniciatorami hłubšo zaběrał.
Wodosłon z mjenom Hipostar je nowy w zwěrjencu. Wón pak soni wo wulkim, dalokim swěće, chce so sławny stać a wobdźiwany być. Najradšo by do błyšćateho so Las Vegasa ćeknył. „Tam su błudne a dźiwje zwěrjata ... wone naše žiwjenje njerozumja“, warnuje jeho susod, agresiwny, pochmurjeny tiger. Wón pokazuje Hipostarej swoje błuzny. Te bě tiger lěta do toho w Las Vegasu nabył. W fabuli „Ćěkańca ze zwěrjenca?“ tematizuje 13lětna šulerka Isabella Róblec z Nowoslic sony, žadosće, susodstwo a přećelstwo. Jeje přinošk słuša do 21 tekstow w knize „Schadźowanka zwěrjatow“.
„Mamy sami pěsnjow dosć“
Doškrabki k ptačokwasnym předstajenjam SLA
Lětsa je Serbski ludowy ansambl wuhotował nowej ptačokwasnej programaj, za dorosćenych a dźěći. Na popołdnišich a wječornych předstajenjach – dohromady dwanaće pokazachu 1 700 ludźom –, chcychu młodźinu zahorić, njejsym pak přewjele młodostnych widźała, a „zahorjenych“ scyła nic. Začuwach tuž lětuše předstajenje skerje jako dołhochwilny dźiwadłowy kruch ze snadnym a nic stajnje rady zanjesenym kulturnym přinoškom.
Pod titulom „Štóž so zwaži, tomu so radźi“ bych rady ansamblowcow tróštowała a na nowe lěto 2021 a nowy, snano wuspěšniši pospyt pokazała: předstajić program z wjace žortom, sapatymi rejemi a z rjanymi serbskimi ptačokwasnymi pěsnjemi, zahoriće přednjesenymi w našich krasnych narodnych drastach. To mojemu słodej bóle wotpowěduje.
Rěčne zamóžnosće wobkedźbować
Kóžde lěto znowa su wočakowanja na Serbski ludowy ansambl wulke. Wosebje hdyž spočatk januara rěka, zo hotuje so serbske profesionelne wuměłske ćěleso na ptači kwas.
Budyšin (SN/MiR). Tež lětsa tomu wospjet tak běše. Wšako slědowaše po lońšej inscenaciji za dźěći „Kak je hawron ptači kwas zaspał“ nowa produkcija, na lońšu wobsahowje nawjazowaca, „Zabyty ptači kwas“. Loni kaž tež lětsa běch wopytowarka předstajenja w Budyskim Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle. Tak kaž loni běch tež lětsa znowa zadźiwana. W běhu předstajenja bě lědma serbske słowo słyšeć. Loni zhonich na swoje prašenje přičinu, zo bě zarjadowanje knihowane ze stron krajnoradneho zarjadowanja. Na tele předstajenje přišli běchu nimo němskich tež šulerjo ze serbšćinu podawacych šulow kaž tež chowancy zarjadnišćow w Budyskim wokrjesu, w kotrychž staraja so fachowcy wo zbrašene dźěći, młodostnych a dorosćenych. Zrozumliwe tuž, zo ansamblowcy swój program, hač na jedyn spěw a serbskorěčny postrow němsce předstajachu.
Ličby jasne
Budyšin (SN/MiR). Na wšitkich serbskich wyšich šulach a na Serbskim gymnaziju chcedźa přichodne šulske lěto w 5. lětniku jednu abo dwě rjadowni zarjadować. We Worklecach chce 37 šulerjow w 5. lětniku wuknyć, w Radworju 36. W Ralbicach maja za njón dotal 33 přizjewjenjow, w Budyšinje 13. Na Budyskim Serbskim gymnaziju změja 42 nowačkow. W Kulowje je 59 šulerjow přizjewjenych, mjez nimi tež maćeršćinarjo, w Slepom 44.
Hačrunjež ličby nětko předleža, budźe po rozsudźe Krajneho zarjada za šulu a kubłanje LaSuB doskónčnje hakle kónc meje jasne, kelko šulerjow 5. lětnika wot 1. awgusta do kotreje šule póńdźe. Starši budu 4. junija informowani, na kotrym kubłanišću ma jich dźěćo w nowym šulskim lěće wuknyć.
Naćisk z argumentami předleži
Ralbicy (SN/MiR). Na serbskimaj wyšimaj šulomaj Worklecy a Ralbicy chcedźa w nowym šulskim lěće 2020/2021 wutworić stajnje dwě rjadowni w 5. lětniku. Zo by so to radźiło, su argumenty trěbne. Wšako nimatej wobě šuli dotal dosć přizjewjenjow za přate cyłkownje štyri rjadownje. „Nam je wažne zawěsćić, zo móža wšitcy šulerjo, kotřiž tuchwilu hišće do našeju zakładneju šulow chodźa, a tež dalši, kotřiž su so za wyšu šulu we Worklecach abo Ralbicach přizjewili, po wuchodźenju zakładneje šule tež tam na dale wjeducym kubłanišću dale wuknyć“, rjekny Ralbičansko-Róžeńčanski wjesnjanosta Hubertus Ryćer (CDU).
Tak přewjedźechu na Ralbičanskej wyšej šuli zańdźeny pjatk diskusiju wo perspektiwach za zajimcow, kotřiž chcedźa wot noweho šulskeho lěta tam kaž tež we Worklecach w 5. lětniku wuknyć. Prěni naćisk za rjadowanje mjeztym předleži, kaž rěčnik Sakskeho krajneho zarjada za šulu a kubłanje (LaSuB) dr. Jens Drummer na naprašowanje Serbskich Nowin wobkrući. Wo nadrobnosćach pak dotal w zjawnosći ničo znate njeje. Wšako dyrbja naćisk dale rozjimać.
Njewotbłyšćuja wěrnosć
Mnohe zwiski nawjazali
Swójbna schadźowanka wospjet zymski měr zakónčiła
Hdyž so serbske swójby zetkawaja, je dobra nalada wěsta. Tak bě tomu tež zańdźenu njedźelu w Chróšćanskej wjacezaměrowej hali „Jednota“. Na wšě 250 ludźi je so tam zabawjało.
Na swójbnu schadźowanku přeprosyłoj běštej Kamjenska župa „Michał Hórnik“ a Budyski Rěčny centrum WITAJ. A wšitcy mějachu swoje wjeselo.
W foyeru „Jednoty“ skedźbnjachu stejaki na wobsahi zarjadowanja. Tón Domowiny a zdobom župny pokaza na trěbnu zwjazanosć z regionom. Stejak Swobodneho stata Sakskeje staji akciju „Sorbisch! Na klar.“ do srjedźišća a podšmórny tak wažnosć, wutworić a wudźeržować dobry poměr mjez Serbami a Němcami.
Paruja wuměnu nazhonjenjow z kubłarkami SŠT
Smjerdźaca (aha/SN/MiR). W minjenych dźesać lětach je Smjerdźečanske swójbne a kubłanske srjedźišćo LIPA do poskitka kubłanskich a strowotnych zarjadowanjow zapřijało dalekubłanja kubłarkow a kubłarjow. Zakonsce je předpisane, zo trjebaja kubłarki, kotrež w dźěćacych zarjadnišćach praktikantow přewodźeja, wotpowědnu wědu. Kwalifikacije za fachowy nawod a přewod praktikantow je LIPA tuž wob lěto dwójce poskićiła, tak zo je sej dotal něhdźe 200 kubłarkow trěbne znajomosće a kmanosće přiswojiło.
Na tuchwilnym kursu, kotryž nawjeduje znowa docentka Budyskeje Serbskeje fachoweje šule za socialnistwo Claudia Winarjowa, wobdźěla so wot spočatka lěta hač dosrjedź měrca prawidłownje dwanaće kubłarkow, kotrež su z Radworja, Pančic-Kukowa, Wulkich Ždźarow, Rakec, Kulowa, Kamjenca a Wojerec. Rozdźělni nošerjo kubłanišćow maja 88hodźinske dalekubłanje za wažne a je podpěruja. Wobdźělnicy zbližeja sej prawniske předpisy, wuknu indiwidualny wukubłanski plan za praktikantow zestajeć a jich dźěło posudźować.
