Krótkopowěsće (28.01.16)
Darmotnu hudźbnu šulu měli
Drježdźany. Wjace hač 8 200 šulerjow prěnjeho a 3 000 šulerjow 2. lětnika je so wot lěta 2009 na programje „Kóždemu dźěsću instrument“ wobdźěliło a so tak darmotnje hudźbnje kubłało. Za to přewostaji kultusowe ministerstwo 2,7 milionow eurow, kaž dźensa w Drježdźanach zdźělichu. Wjace hač 50 šulow so na programje wobdźěla. Dźěći móža sej instrumenty zbližić a je wupruwować.
Mjenje korupcije w Čěskej
Praha. Korupcija w Čěskej republice je loni w zwisku z wjacorymi naprawami wuraznje woteběrała. Po přepytowanju organizacije Transparency International, kotrež je 168 krajow swěta přirunowało, zaběra Čěska 37. městno. W lěće 2014 bě to 53. pozicija. Najebać polěpšenje je pak korupcija w kraju tola hišće wyša hač přerězk Europskeje unije.
2015 lěto ekstremow było
Krótkopowěsće (27.01.16)
Wo Kilianu přednošowała
Bukecy. Wo fararju Janu Kilianu je Trudla Malinkowa wčera na přeprošenje ewangelskeho šulskeho towarstwa w Bukečanskej srjedźnej šuli přednošowała. Nimale 60 ludźi słyšeše wo žiwjenju a skutkowanju najwuznamnišeho syna Bukečanskeje wosady, kiž bě so 1811 w Delanach pod Čornobohom narodźił. Wěsty čas je w Bukecach wotrostł a chwilu jako pomocny prědar skutkował.
Swoboda měnjenja ma hranicy
Rom. Swoboda měnjenja ma swoje hranicy, dźe-li wo hanjenje Boha a ranjenje druhich nabožinow. Wo tym staj sej iranski prezident Hassan Ruhani a bamž Franciskus přezjednaj, kaž dźensa w Romje rjeknyštaj. „Swoboda njerěka, to ranić štož je druhemu swjate“, Ruhani zwurazni. Bamž je to pječa podobnje formulował.
Tež Němcy fanojo Tigrow
Krótkopowěsće (26.01.16)
Policija přepytuje zapalerstwo
Drježdźany. Kriminalna policija w Drježdźanach přepytuje zapalerstwa a strašneho zranjenja ćěła dla w zwisku z wčerawšej demonstraciju antiislamskeho hibanja Pegida. Na kromje demonstracije běchu dotal njeznaći awta zapaleli. Cyłkownje jědnaće jězdźidłow, předewšěm přiwisnikow Pegidy, tak wobškodźichu, kaž policija informuje.
Wjace wobydlerjow
Budyšin. Tež minjene lěto móžeše město Budyšin přiběracu ličbu wobydlerjow zwěsćić. 31. decembra bě tam 40 288 ludźi z hłownym bydlenjom registrowanych, 409 wjace hač kónc lěta 2014. K rozrostej ličby přinošowachu nimo wjace porodow a mjenje smjertnych padow předewšěm wukrajnicy, měšćanske zarjadnistwo zdźěla. Jich bě loni 1 528.
Anglicizm lěta 2015
Berlin. Politiske hesło „Refugees welcome“ (Witajće k nam, wukrajnicy) je anglicizm lěta 2015. Tole zdźěli jury dźensa w Berlinje. Zapřijeće bě hižo w 1990tych lětach nastało. Loni pak bu z toho sebjewědoma wotmołwa na jara rozšěrjene hesło „Wukrajnicy won“, kaž we wopodstatnjenju rěka. Myto „anglicizm lěta“ spožčeja wot lěta 2010.
Škitarja sej wupožčili
Krótkopowěsće (25.01.16)
Nalada firmow špatniša
Mnichow. Nalada w němskim hospodarstwje je so spočatk noweho lěta čujomnje pohubjeńšiła. Tole zdźěli Institut za přeslědźenje hospodarstwa Ifo dźensa w Mnichowje. Mjeztym zo su posudki předewzaćow k tuchwilnemu połoženju porno decembrej jeno snadnje špatniše, su jich wočakowanja na přichodne poł lěta chětro pesimistiske.
Zarjaduja minipěstowarnje
Praha. Po rozprawje dźenika Hospodářské noviny měli w Čěskej republice hižo lětsa sta „minipěstowarnjow“ nastać. Wulki zajim organizacijow a firmow wo jich nošerstwo zwisuje z pjenježnej podpěru EU. Čěska chcyła z małymi skupinami njedostatk městnow w pěstowarnjach wurunać a maćerjam spěšniši nawrót na dźěło zmóžnić.
Přepytuja smjertne njezbožo
Krótkopowěsće (22.01.16)
Mnozy za wupokazanje
Budyšin. Mnozy čitarjo SN su za to, kriminelnych ćěkancow bjez sudniskeho jednanja wotsunyć, kaž internetne naprašowanje našeho wječornika wujewi. Dwacećo su za to, wosomnaćo měnja, zo měli to sudnistwa rozsudźić, dwaj staj sej njewěstaj. Wot dźensnišeho prašamy so pod www.serbske-nowiny.de, hač měła Domowina z iniciatiwnej skupinu Serbski sejm rěčeć. Hłosujće sobu.
Projekt z Nišćanskej chorownju
Niska. Emmauska chorownja w Niskej budźe lokalne strowotniske srjedźišćo. Wot spočatka lěta płaćiwy strukturny zakoń wo chorownjach sej žada, zo so ludźo medicinsce spěšnje zastaruja. Nuzna pomoc ma so zesylnić a personal rozšěrić. Nišćanska chorownja słuži jako pilotowy projekt. Ministerka Barbara Klepsch (CDU) koncept dźensa w Niskej předstaji.
Protest před sejmom
Krótkopowěsće (21.01.16)
Chcedźa druheho nošerja
Malešecy. Gmejna Malešecy chce, zo přewozmje Budyski wokrjes nošerstwo jeje wyšeje šule. Přičina, nošerja změnić, su stabilne wuwiće šulerskich ličbow a z nim zwjazane trěbne inwesticije na šulskim stejnišću, zdźěla wokrjes. Tak móhł wokrjes šulske stejnišćo Bart jako dwučarowu wyšu šulu wutwarić. Potom móhli Malešansku wyšu šulu do Barta a tamnišu zakładnu do Malešec přeměstnić.
Maybrit Illner wita Budyšana
Mainz. „Připućowanje bjez mjezow?“ rěka tema telewizneje rozmołwy „Maybrit Illner“ dźens wječor na sćelaku ZDF. Mjez hosćimi je nimo bayerskeho financneho ministra Markusa Södera (CSU) a předsydki Lěwicy Katje Kipping tež Budyšan Firas Al Habbal. Lěta 2014 bě wón ze Syriskeje ćeknył a stara so nětko sam wo ćěkancow w Budyšinje.
Do Prahi za 50 mjeńšin?
Krótkopowěsće (20.01.16)
Ponowja nasyp podłu rěki
Wojerecy. Sakski zarjad za rěčne zawěry je we Wojerecach započał štomy podłu Čorneho Halštrowa pušćeć. Tak přihotuje so płonina za to, zo hodźał so nasyp mjez Budyskim a Grodkowskim mostom ponowić. Na 500 metrach dołhim wotrězku budźe nasyp z pomocu zhusćenskich sćěnow zawěsćeny.
Juro Frahnow njebohi
Wittenberg. Hižo minjenu srjedu je we Wittenbergu zemrěł znaty a woblubowany delnjoserbski ewangelski prědar, přełožer kěrlušow a sobuzałožer towarstwa Ponaschemu Juro Frahnow. Wón zawostaji mandźelsku a štyri dźěći kaž tež 16 wnučkow. Hižo wjacore lěta ćerpješe na alzheimersku chorosć a bě na łožo putany. Chowanje budźe pjatk, 22. januara, we Wittenbergu.
Drohotne drjewo přesadźowali
Drježdźany. W Drježdźanskej holi přesadźowachu dźensa popołdnju najdrohotniše drjewa Sakskeje. Wosebje rězaki a rjemjeslnicy zajimowachu so za něhdźe 800 zdónkow ze statnych a priwatnych lěsow. Zajimcy mějachu wot decembra składnosć, poskitk za drjewo wotedać. Loni běchu na akciji drjewo w hódnoće 300 000 eurow přesadźowali.
Krótkopowěsće (19.01.16)
Žada sej namjezne kontrole
Budyšin. Zapósłanc CDU w Sakskim krajnym sejmje Marko Šiman žada sej hnydomnu změnu dotalneho kursa w prašenju namjeznych kontrolow. „Hdyž Schengenski system hižo cyłe lěto njefunguje, měło zwjazkowe knježerstwo skónčnje jednać“, rěka w dźensa wozjewjenej zdźělence Šimana, „trjebamy rjadowanja na mjezy, kotrež narodnym wěstotnym zajimam Němskeje wotpowěduja.“
Cyrkej zasudźa šćuwanje
Drježdźany. Nawodnistwo Ewangelskeje krajneje cyrkwje Sakskeje wumjetuje rěčnicy Pegidy Tatjani Festerling našćuwanje ludźi k namocy. Cyrkwinske nawodnistwo tajke namołwy raznje zasudźa, piše cyrkej w zdźělence. Festerling bě póndźelu tydźenja namołwjała „přeradniske elity z widłami z parlamentow, sudnistwow a cyrkwjow wućěrić“.
Starosća so wo hospodarstwo
Krótkopowěsće (18.01.16)
Běrow znowa nadpadnjeny
Wojerecy. Wólbnowokrjesny běrow zapósłanče Lěwicy w zwjazkowym sejmje Caren Lay su minjenu nóc znowa nadpadnyli a při tym wokno wobškodźili. To je lětsa hižo druhi nadpad a 26. ataka scyła, kaž ze zdźělenki zapósłanče wuchadźa. Lay žada sej wot policije spěšne wujasnjenje, tukajo na prawicarski njeskutk přećiwo demokratam.
Zapozdźeny pomnik
Praha. W čěskej stolicy su sobotu pomnik Jana Palacha wotkryli, 47 lět po jeho smjerći. Skulpturu na Palachowym naměsće bě mjeztym zemrěty ameriski wuměłc čěskeho pochada John Hejduk stworił. Jan Palach bě so w januaru 1969 z protesta přećiwo sowjetskemu wobsadźenju Čěskosłowakskeje dobrowólnje zjawnje spalił.
Žada sej fairne płaćizny
Berlin. Wysokokwalitne žiwidła žadaja sej po słowach braniborskeho ministerskeho prezidenta Dietmara Woidki (SPD) fairnu płaćiznu. Hospodarske połoženje plahowarjow dejkow a swini jeho starosći, rjekny Woidke dźensa na tradicionalnym wopyće w hali Braniborskeje na Berlinskim Zelenym tydźenju. W hali Braniborskeje je 80 wustajerjow.
Krótkopowěsće (15.01.16)
Kandidat nominowany
Łaz. K wólbam noweho wjesnjanosty gmejny Łaz 24. apryla kandiduje za CDU Thomas Leberecht. Jeho je wčera wjesna skupina strony nominowała a tak namjet bywšeho wjesnjanosty Uda Wićaza sćěhowała. Leberecht je wot lěta 2009 čłon gmejnskeje rady a mjeztym zastupowacy wjesnjanosta. 38lětny policajski zastojnik předsydari nimo toho Koparskemu towarstwu Łaz/Běły Chołmc.
Serbsku literaturu předstajili
Lipsk. Ke konceptej Lipšćanskeho hosćenca „Poniatowski Polski – bara a korčma“ słuša, pod hesłom „Słowjanske čitanske jewišćo“ literaturu słowjanskich spisowaćelow předstajić. Wčera wotmě so tam literarna bjesada z basnikomaj Benediktom Dyrlichom a Janom Kuhlbrodtom – a to w pólskej, serbskej, ruskej a němskej rěči.
Antiislamska strona blokowana
