Kubłanski campus ma nastać
Wulke twarske plany za pěstowarnju, hort a sportownju w Hamorje
Hamor (AK/SN). Hamorska gmejna prócuje so wo nowotwar komunalneje integratiwneje pěstowarnje „Bummi“, horta a sportownje. Wšitke tři maja na terenje šule nastać. Hromadźe ze zakładnej a wyšej šulu chcedźa tak kubłanski campus natwarić. Tole je předwčerawšim gmejnska rada Hamora rozsudźiła. Po prěnim trochowanju ma cyły projekt 17 milionow eurow płaćić. „Zwoprawdźić hodźi so to jeno ze spěchowanskimi srědkami“, podšmórny wjesnjanosta Hendryk Balko (Hamorske wolerske zjednoćenstwo). „Tuchwilu je ćežko dóstać spěchowanje za pěstowarnje abo za sport. Tohodla chcemy so wo spěchowanje we wobłuku strukturneje změny prócować“, tak wjesnjanosta.
Pěstuja wjace hač 60lětnu tradiciju
Radwor (VaŽ/SN). Radworska dobrowólna wohnjowa wobora je minjenu sobotu swój rybarski swjedźeń – ewent, kotryž je hižo wjace hač 60 lět dołho pěstowana tradicija – woswjećiła. Kóžde lěto w nowembru zeńdu so aktiwni a něhdyši wobornicy-kameradźa z partnerkami na zhromadny wječork a mjezsobnu bjesadu kaž tež wuměnu nazhonjenjow. Dohromady ma Radworska wohnjowa wobora tuchwilu 31 aktiwnych čłonow. Nimale wšitcy běchu sobotu přišli a su sej słódny meni z třomi jědźemi zesłodźeć dali. Po prěnjej jědźi, serbskej kwasnej poliwce, podawaše kuchar Marko Sćapan łužiskeho praženeho karpa z běrnami, čerwjenym kałom a butru – a to wšo w bio-kwaliće. Sćěhowaše słódny dessert z jogurta, twaroha a čerwjeneje rěpy.
Bjezposrědnje pódla wohnjoweje wobory je hat, w kotrymž su w Radworju něhdy ryby plahowali. Před něhdźe 60 lětami wułójichu sej wohnjowi wobornicy tam prěni raz karpy za swój nazymski swjedźeń. To pak hižo 20 lět dołho nječinja. Mjeztym sej karpy pola rybarjow w Rakecach wotewzaja. Swjedźeń wułójenja pak jako tradiciju dale pěstuja.
Dokelž běše lětuši oficialny termin zahajenja „pjateho ...
Krótkopowěsće (13.11.24)
Druhe městno dobyli
Budyšin. Město Budyšin je we wobłuku krajneho wubědźowanja „Ab in die Mitte“ 2. městno a z tym 40 000 eurow dobyło. Město je so z iniciatiwu „Sagen machen Handel Bautzen. Sagenhaft wandelbar“ na wurisanju wobdźěliło. Z projektom chcedźa zamołwići serbske figury powěsćow w měsće dožiwjenja połne spřistupnić.
Dobroćelski cil docpěty
Budyšin. Rezonanca na 4. Budysku chórowu akademiju generacijow zakónčacy beneficny koncert w Cyrkwi Marje a Marty (SN rozprawjachu) bě „hladajo na wuměłski wukon runje tak kaž na dobroćelski cil přewšo pozitiwna“. Po informacijach projekt wuhotowaceho serwisoweho kluba Rotary Bautzen-Budyšin zezběrachu dohromady 5 031 eurow na dobro dźěći a wosebje syrotow w Ukrainje.
Wotćišć zadka trěbny
Chorosć z módrym jazykom
Nic jenož na wsach, ale tež w městach maja mnozy doma skót. Něchtóžkuli nimo toho drobny skót plahuje. Wšitcy so wo strowotu swojich lubuškow prócuja. K tomu přinošować chce naša serija z pokiwami z weterinarneje mediciny. (45)
Hižo spočatk oktobra informowachu weterinarne zarjady w Sakskej wo chorosći žuwakow (Wiederkäuer) z mjenom „bluetongue-disease“, kotraž so spěšnje rozšěrja. Jendźelske pomjenowanje hodźi so jako „chorosć z módrym jazykom“ přełožić. Módry jazyk je tež jedyn symptom chorosće, wot kotrejež su wosebje wowcy, ale tež howjada a kozy potrjechene. Nimo toho móža so dźiwje žuwaki abo kamelidy noweho swěta, kaž lama abo alpaka, z wirusom natyknyć.
Wirus BT (bluetongue) nadeńdźemy dźensa w 24 wšelakich wariantach. Zakładna warianta pochadźa z Afriki. Wot lěta 2023 sem rozpřestrěwa so BTV-3 wot Nižozemskeje do směra na wuchod.
Nošerjo wirusa su kałate kuntwory wosebiteje družiny – „Gnitzen“. W lěću, wosebje pak pod tužnymi klimatiskimi poměrami tute insekty skót we wulkej ličbje inficěruja.
Filmy k temje „mnohotnosć“
Budyšin. Budyski Kamjentny dom přeprošuje w kooperaciji z filmowej iniciatiwu Drježdźany z.t. dźensa, 12. nowembra, pod hesłom „Queer, offen & für alle“ na kino z krótkofilmowym programom, kotryž tematizuje wšelakorosć a mnohotnosć w našej towaršnosći. Na wopytowarjow čaka dohromady pjeć wubranych filmow z programa Drježdźanskeho filmoweho swjedźenja, mj. dr. „My Orange Garden“ režiserki Anny-Sophije Richard. Pask je tam filmowe myto w kategoriji „sprawnosć splahow“ zdobył. Filmy su w němskej rěči resp. z němskimi podtitulemi. Po programje přeprošuja organizatorojo publikum do rozmołwy a diskusije. Kamjentny dom wotewri swoje durje w 19 hodź., filmowy program zahaji so w 20 hodź. Zastup je darmotny, wo pjenježny dar so prosy.
Čita wo wupućowarjach
Ludźi na Łužicu skedźbnjeć
Krabatowe towarstwo chce tež město Budyšin jako čłona zdobyć
Rakecy (UM/SN). W Rakecach nadeńdźe wopytowar wosrjedź torhošća z bantom w serbskich barbach wobwity sćežor – tak mjenowany woponowc (Wappenbaum). „Wón nosy wopony wšěch městow a gmejnow, kotrež Krabatowemu towarstwu přisłušeja“, praji Wulkoždźarowčan Steffen Mühl, wot lětušeho předsyda towarstwa. Mühl naslěduje Reinera Deutschmanna, kotryž běše Krabatowe towarstwo 19 lět dołho wuspěšnje na dobro regionalneho wuwića w dwurěčnej Łužicy nawjedował.
Nowy předsyda dale rozłožuje: „Woponowc, kotryž su domoródni rjemjeslnicy zhotowili, postajimy kóždu nazymu w tej gmejnje, w kotrejž Krabatowy tydźeń zahajimy“. Lětsa, na Dnju Němskeje jednoty 3. oktobra, běše Krabatowy dwór w Jitku, wjesnym dźělu Rakečanskeje gmejny, hosćićel zahajenskeho zarjadowanja. Loni běše towarstwo woponowc w Kamjencu postajiło, dokelž je tam Krabatowy tydźeń wotewrěło.
Policija (12.11.24)
Mobilnje spěšnosć kontrolowali
Zhorjelc. Kónc tydźenja běchu zastojnicy za awtodróhu přisłušneho policajskeho rewěra z ProVida-mobilom – jězdźidłom za přepruwowanje wobchada, mjez druhim z pomocu wideja – na awtodróze A 4 mjez Pólskej hranicu a Hermsdorfom po puću. Sobotu zwěsćichu dohromady šěsć překročenjow spěšnosće. Na městnje z dowolenymi 80 km/h překroči najspěšniše awto spěšnosć ze 40 km/h. Za šofera woznamjenja to dypk w Flensburgu a 200 eurow pokuty. Njedźelu lepichu zastojnicy sydom awtow, kiž běchu dowolenu spěšnosć překročili.
E-bike z pincy pokradnyli
Budyšin. Na dróze Martina Hoopa w Budyšinje su so njeznaći skućićeljo kónc tydźenja z namocu do pincy wjaceswójbneho domu zadobyli. Tam pokradnychu e-bike w hódnoće 2 450 eurow. Policisća zawěsćichu slědy. Kriminalna słužba Budyskeho rewěra pad přepytuje.
Sposrědkuja rěč a kulturu
Wojerecy (KD/SN). Popołdnjo za swójby Wojerowskeje župy „Handrij Zejler“ sposrědkuje hižo dlěši čas młódšim a staršim wopytowarjam serbsku rěč a kulturu dwurěčneje Łužicy. Z tymle zaměrom wopytuja čestnohamtscy akterojo stajnje rozdźělne městna w regionje. Tak běchu hižo w Ćisku a Kulowje, rozprawja co-županka Gabriela Linakowa. Minjenu njedźelu wotmě so tajke popołdnjo za swójby w „La Galeria“ w Němcach.
Spočatnje holcy a hólcy Němčanskeje Witaj-pěstowarnje Pumpot nazornje pokazachu, kelko serbskeho su z pomocu metody dospołneje imersije hižo nawuknyli. Jedyn z jich spěwow jednaše wo žiwjenju husaceje swójby w běhu lěta. W dalšej – dwurěčnej – pěsni předstajichu wšelake powołanja. Starši, dźědojo a wowki so wočiwidnje nad wuspěchami swojich małych lubuškow wjeselachu. Předewšěm dźěći z dwurěčnych swójbow z pomocu Witaj-koncepta rěč a kulturu swojich prjedownikow nawuknu, rozłoži młoda mać Katharina Korchowa.
Nuk: Njetrjebamy pesimistiscy być
Drježdźany/Budyšin (SN/mb). Domowina bě CDU, BSW a SPD sposrědkowała wulki katalog žadanjow serbskeho ludu na koaliciske jednanja (SN su je dospołnje dokumentowali). Tola po tym, zo je BSW sonděrowanje mjez tutymi třomi stronami nahle skónčił, tajka koalicija njebudźe. Nětko drje CDU z SPD dale jedna, ale wšojedne, štož budu na kóncu do koaliciskeho zrěčenja pisać: Přichodne mjeńšinowe knježerstwo budźe za wšo, štož so kompetency krajneho sejma dótka, znajmjeńša dźesać zapósłancow druhich frakcijow přeswědčić dyrbjeć. Serbski abo šulski zakoń na přikład móžeš jenož po tutym puću změnić.
