Rjanosće přirody sej wuwědomić

Donnerstag, 15. Oktober 2015 geschrieben von:
Druhdy ći hakle cuzy pokazuja, kajke pokłady přiroda našeje domizny skići. Jako njedawno chwatnje z Kupoje do Komorowa jědźech, steješe při puću awto z Kölnskim čisłom. Šofer bě warnowansku swěcu zaswěćił a wulězł. Zastach a poskićich pomoc, wón pak žanu njetrje­baše. Město toho skedźbni mje na maličkosće, kotrež sam lědma hišće wědomje zapřimnych: „Hdźe da wuhladaš hišće tajku krasnu kastanijowu aleju, a hlejće, kak karpy z wody skakaja, a tamle dźiwje kački a čaple lětaja.“ Při puću wuhlada wón skakace žaby a wjeseleše so nad wudźerjemi při kromje hata. Dokelž bě krótko do toho njewjedro a słónco so poněčim zaso předrěwaše, zdawachu so z łopjenjow padace kapki kaž slěborne parlički, a cuzy muž z wulkoměsta čisty powětr hłuboko do so dychaše. Njeby škodźało, bychmy-li swój wobswět sami wědomišo wobkedźbowali. Heinz Noack

Wotnětka pěši lěpje po měsće

Mittwoch, 14. Oktober 2015 geschrieben von:

Nowe stele wodźenskeho systema dwurěčnje wuhotowane

Budyšin (CK/SN). Turisća w Budyšinje móža so nětko lěpje orientować. Wyši měšćanosta Alexander Ahrens (njestronjan) je wčera při parkowanskim domje „Centrum“ prěnju stelu noweho wo­dźenskeho systema za pěškow wotkrył. Wona je dwaj metraj wysoka, třiceći centimetrow šěroka, wobsteji z aluminija a je na woběmaj bokomaj němsce kaž tež serbsce popisana. Widźeć su na njej wotpowědny wurězk z měšćanskeho plana a pokiwy na bliske turistiske cile. Stela při parkowanskim dome wjedźe wopy­towarjow k nowej wodarni, k NSLDź, k dwórnišću a do stareho města. Přełožk do serbšćiny měješe Serbski institut na starosći. W času smartphonow rozsudźichu so za formu, z kotrejž móža so tež technisce mjenje zajimowani w měsće orientować, rjekny Alexander Ahrens. „Wažne je, zo so Budyšin za wopytowarjow hišće zajimawši stanje a zo swoje cile tež bjez techniskeje pomocy namakaš.“

Wójnske škody we wobliču wsy

Mittwoch, 14. Oktober 2015 geschrieben von:

Njeswačidło (ML/SN). Kónc apryla 1945 bu při ćežkich třěleńcach wojakow 2. pólskeje a sowjetskeje armeje přećiwo nadběhowacym jednotkam hitlerskeho wójska 85 procentow ­ twarjenjow w Njeswačidle sylnje wobškodźene­ abo zničene. Někotre we wjesnym srjedźišću njejsu hač do dźensnišeho znowa natwarjene. Wo tym móža so wopytowarjo we wustajeńcy w tamnišim domizniskim muzeju přeswědčić, kotraž je hač do 15. nowembra přistupna. Nawoda muzeja Arnd Lehmann je minjenu sobotu třeći króć tójšto zajimcow po wsy wjedł a jim škody a straty bojow na městnje rozłožił. Wodźenje za­poča so při radnicy, kotraž bě něhdy napřećo 1890 twarjenemu dwórnišću wila­ inženjera Huga Herrmanna. Při wojo­wanjach 1945 bu wila z tykowanymi swislemi­ z lěta 1912 runje tak zničena kaž susodne hospodarske twarjenja Pěčkec,­ nětko Guttec statoka. Na jich městnje je parkowanišćo při radnicy.

Radźićeljo wuradźuja

Mittwoch, 14. Oktober 2015 geschrieben von:
Njebjelčicy. Přichodne posedźenje Njebjelčanskeje gmejnskeje rady je jutře, štwórtk, w 19.30 hodź. w posedźenskej rumnosći gmejny w Njebjelčicach. Tam architekta Ilona Palme předstaji, kak chcedźa w gmejnje pućowanske šćežki woznamjenjeć. Dale rozprawjataj dr. Měrćin Wałda a Hanzo Wylem-Kell wo stawje přihotow legitimowaneho ludoweho zastupnistwa Serbski sejm.

Lětsa samo z busami na DSF přijěli

Mittwoch, 14. Oktober 2015 geschrieben von:
Kóžde lěto znowa wabi DSF-party – swjedźeń němsko-serbskeho přećelstwa – tójšto młodostnych do Konjec. Minjenu sobotu bě tomu prěni raz, zo samo z busami při­jědźechu. Najebać zymne wjedro młodostni nimale hač do ranja k elektroniskej hudźbje rejwachu. Zwjeselace, zo njeje k žanym bijeńcam dóšło, štož bohužel hižo tak samozrozumliwe njeje. Prawicarske škaraki minjeneho lěta na zbožo do De­lan přijěli­ njejsu. Foto: Domenico Gruhn

Krótkopowěsće (14.10.15)

Mittwoch, 14. Oktober 2015 geschrieben von:

Hornja Łužica přeproša

Poznań. Hornjołužiski zwjazk šesćiměstow wabi w Poznanju. Zhorjelc, Budyšin­, Lubij, Kamjenc, Žitawa a Lubań předstajeja so z pućowanskimi poskit­kami na wikach Tour salon. Jedne z će­žišćow su hodowne wiki. Nimo toho předstajeja tam nowu brošurku „Wo wikowarjach a knježkach“, w kotrejž so šesćim­ěsta jako pućowanske zaměry prezentuj­a.

Wabja za Pücklerowe parki

Bonn. Zwjazkowa wuměłstwowa hala w Bonnje chce klětu pokazać wustajeńcu wo parkach hrabje Pücklera w Mužakowje, Chćebuzu a Podstupimje-Babelsbergu. Předwidźane je přehladku w meji wotewrěć. Nimo njeje chcedźa na trěše hale zahrodu Pücklera zarjadować. Wustajeńca ma w zapadnych zwjazkowych krajach za Pücklerowe parki wabić.

Za škit bydlenjow

Choćebuz. Policija, statne rěčnistwo a rjemjeslnicy su za Choćebuz a wokrjes Srpjewja-Nysa škitne towarstwo załožili. Woni chcedźa přenajerjam a wobsedźerjam bydlenjow pomhać, domy a bydlenja lěpje před zadobywarjemi škitać. Dalše pokiwy dóstanu zajimcy pod www.zuhause-sicher.de.

EM bjez Nižozemskeje

Policija (14.10.15)

Mittwoch, 14. Oktober 2015 geschrieben von:

Bórk. Bjezmała do jastwa přišoł by za­wčerawšim muž, kotrehož kontrolowachu zastojnicy na dojězdźowanskim parkowanišću w Bórku pola Budyšina. Jako sej zastojnicy papjery 30lětneho bliže wobhladachu, so wukopa, zo za nim hižo pytaja, dokelž wón statej třicyfrowu sumu pjenjez dołži. Muž dołh na městnje zapłaći a smědźeše tuž dale jěć.

Skupinarjo w Hornjej Łužicy po puću byli

Mittwoch, 14. Oktober 2015 geschrieben von:

Domowinskej skupinje Choćebuz a Žylow w župje Delnja Łužica pěstujetej hižo dlěši čas dobru tradiciju. Při kóždo­lětnym zhromadnym wulěće chcedźa sej jeju čłonojo wšitke kónčiny serbskeje Łužicy w Braniborskej a Sakskej bliže spřistupnić. Po tym zo pobychu zašłe lěta hižo w Slepjanskej, Grodkowskej a Wojerowskej wokolinje, wulećachu sej minjenu sobotu do hórskeje krajiny blisko Budyšina a Lubija.

Prěnja stacija běchu Bukecy. Tam jim Mato Krygaŕ, pochadźacy z delnjołužiskeho Picnja, wjele zajimaweho wo stawiznach němsko-serbskeje wsy a jeje wokolinje powědaše. Na zakładźe wjaco­rych wažnych podawkow a wuznamnych wosobinow wón rysowaše, kak mno­hostronske bě něhdy narodne a přede­wšěm cyrkwinske žiwjenje w Bukecach a kak so tam dźensa prócuja serbsku­ rěč a kulturu zachować.

Róžeńčanska młodźina bě minjeny kónc tydźenja zaso na tak mjenowanym „tykancyspěwanju“ w Sulšecach pola Kulowa. Za­nošujo serbske pěsnje a dom wot domu ćahajo dóstachu młodostni tykanc, napoje a słódkosće. Lětsa mějachu jako hudźbny přewod Dawida Cyža a Jurja Smołu sobu, kotrajž hraještaj na akordeonje. Składnostnje Kulowskeje kermuše su Róžeńčenjo w Sulšecach po puću, na delansku kermušu přińdu potom Sulšečenjo do Róžanta. Foto: Beno Šołta

Koncept zwoprawdźeć započeć

Dienstag, 13. Oktober 2015 geschrieben von:

Gmejna Łaz wuznawa so k wuwiću při Šibojskim jězoru

Łaz (AK/SN). Ze susodnymaj komunomaj Sprjewiny Doł a Wojerecy chce gmejna Łaz Šibojski jězor zaměrnje dale wuwiwać. K tomu je so tamniša gmejnska rada na swojim zašłym posedźenju wu­znała. Radźićeljo schwalichu naćisk kon­cepta za wuwiće jězora hač do lěta 2025. Po woli Łazowskich radźićelow ma zarjadnistwo za klětu trěbne srědki zaplanować a wjesnjanosta Udo Wićaz (CDU) zhromadne dźěło ze susodnymaj ko­munomaj pohłubšić.

Z tak mjenowanym masterskim planom so zastupjerjo wšitkich třoch komunow hižo wot lońšeho oktobra za­běraja. Ćežišćo je, hórniskotechniske sa­něrowanje zakónčić a teren z hórnistwoweho prawa wuwjazać. Na Sprjewinodołskim pobrjohu matej w zapadnym dźělu dowolowe sydlišćo a we wuchodnym bydlenska štwórć nastać. Na Łazowskich ležownosćach je na 4,1 hektaru přemysłowy teren wupisany. Zapadnje jězora mjez Małej Sprjewju a železniskimi ko­lijemi je industrijna štwórć. Tam je so hižo­ Łazowske předewzaće Swanenberg zaměstniło.

Neuheiten LND