„Štó smy – indigeni, awtochtoni abo něšto druhe?“ bě prašenje, tworjace ćežišćo třećeje Serbskeje debaty. Nimo Sakskeje krajneje centrale za politiske kubłanje, redakcije Serbskich Nowiny a Załožby za serbski lud, kotrež format wuhotuja, bě rozmołwu na podiju tónraz tež Serbski institut (SI) sobu organizował.
Tel Aviv (dpa/SN). Hladajo na chutne hroženja Irana chce Israel swoje powětrowe zakitowanje sylnić. Po posudźowanju połoženja su wobzamknyli, ličbu wojakow zwyšić a rezerwistow raketoweho wotwobaranja do wójska zwołać, israelske wójsko zdźěla. Po pozdatnje israelskim powětrowym nadpadźe na iranske wulkopósłanstwo w Damaskusu z wjacorymi mortwymi bě iranski prezident Ebrahim Raisi hrozył, zo njewostanje ataka Israela bjez wotmołwy Irana.
Zelenskyj prosy wo pomoc
Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je hladajo na wočakowanu rusku wulkoofensiwu zapadnych zwjazkarjow znowa doraznje wo pomoc prosył. „Dyrbimy tutu wójnu dobyć“, wón rjekny. Ukrainje je jasne, što Ruska planuje a čehodla rezerwistow zwoła, tak Zelenskyj. Fachowcy wočakuja, zo planuje Ruska ofensiwu, zo njeby jenož zdobyte kónčiny zawěsćiła, ale zo móhła sej tež regiony Charkiwa a Odessy přiswojić.
Rekord dobrowólnych pjenjez
Brüssel (dpa/SN). NATO je dźensa 75. róčnicu swojeho wobstaća woswjećiła. Na swjatočnosći we hłownym sydle zapadneho wojerskeho zwjazkarstwa w Brüsselu dopominachu generalny sekretar Jens Stoltenberg a wonkowni ministrojo mjeztym 32 čłonskich krajow na wuspěchi wojerskeje aliancy a přilubichu sej dalšu mjezsobnu swěru. Po ceremoniji zetkachu so čłonojo ze zastupnikami Ukrainy, Awstralskeje, Japanskeje, Neuseelandskeje a Južneje Koreje. Wčera běchu wonkowni ministrojo čłonskich krajow NATO wo tym wuradźowali, kak móhli wot Ruskeje nadpadnjenej Ukrainje dale wojersce pomhać.
NATO załožichu 4. apryla 1949 we Washingtonje jako reakciju na politiku Sowjetskeho zwjazka. Za čas zymneje wójny měješe so zakitowanski zwjazk 1955 załoženemu Waršawskemu paktej spjećować a měr a wěstotu w Europje zaručić. Po sypnjenju Sowjetskeho zwjazka je so NATO jako swětowy policist do konfliktow na Balkanje a Libyskej tykała. Dźensa spjećuje so wohroženju z Ruskeje.
Berlin (dpa/SN). Ze změnjenej strukturu rozkaznistwa chce Zwjazkowa wobora swoje wojerske kmanosće polěpšić. Zakitowanski minister Boris Pistorius (SPD) je dźensa swoje rozsudy nastupajo reformu wójska předstajił. Zakład reformy běchu koncepty, kotrež předwidźa zhromadne operatiwne nawjedowanske komando za cyłe wójsko kaž tež štyri dźělne wotrjady: pozemske wójsko, lětarstwo, marinu a wotrjad za internet. To rěka, zo bychu sanitarna słužba, logistika, wojerska policija a wotrjad za chemiske, biologiske a atomarne wotwobaranje swoju dotalnu samostatnosć zhubili.
W nowembru lońšeho lěta bě Pistorius na schadźowanju Zwjazkoweje wobory swoje nowe zakitowanske směrnicy „Kmanosć k wójnje jako zakład postupowanja“ předstajił. Wodźacych generalow wón namołwješe, sej struktury wójska dokładnje wobhladać a analyzować. „Wobhladujće tole jako jasny přikaz!“, wón generalam rjekny. Pistorius chcył wosebje dwójne struktury wotstronić, kotrež so mjez sobu haća a blokuja.
Wulětnisku łódź z 1 500 pasažěrami je policija w přistawje španiskeje Barcelony zadźeržała. Na „Armonía“ je 69 boliwiskich staćanow bjez płaćiweho wizuma za Schengenski rum. Boliwičenjo twjerdźa, zo je jich agentura z falšowanymi dokumentami za Europu wobšudźiła. Policija na to tuka, zo chcychu ludźo z Južneje Ameriki jeničce do Španiskeje přińć. Doniž njeje naležnosć wujasnjena, dyrbi łódź w přistawje čakać.
Ze swojoraznym widejowym poselstwom w interneće skedźbnja dźěłarnistwo policije na pobrachowacu słužbnu drastu bayerskeje policije. „Kak dołho ty hižo čakaš?“, praša so zastojnik swoju koleginu, prjedy hač wobaj bjez cholowow z policajskeho awta wulězetaj. Tuchwilu dyrbja policisća na 21 dźělow uniformy wjacore měsacy čakać. Wosebje fatalne je tole za nowačkow, dźěłarnistwo měni.
Wón bě posledni minister za kubłanje a wědomosć NDR w knježerstwje Lothara de Maizièra, sakski statny minister za wědomosć a wuměłstwo w kabineće Kurta Biedenkopfa a prezident Centralneho komiteja němskich katolikow: Prof. dr. Hans Joachim Meyer, kotry je ćichi pjatk 87lětny zemrěł.
Statne zrěčenje wo wutworjenju „Załožby za serbski lud“ 1998 kaž tež Sakski Serbski zakoń 1999 stej wusko z jeho mjenom zwjazanej. Posledni mjenowaše prof. Meyer při zapodaću naćiska do krajneho sejma „předewzaće zakonjedawarstwa z wosebitym wuznamom“. Zo ma so zakoń w němskej a serbskej rěči wozjewić, wotpowědowaše jeho wosebitemu charakterej. „Po dokładnym přemyslowanju je so statne knježerstwo k tomu rozsudźiło krajnemu sejmej namjetować, z tym wuzběhnjenjom, kotrež je z dobreje přičiny powšitkownje wustawje přewostajane, hódnotu toho zakonja a z tym zdobom česćownosć před našimi serbskimi wobydlerjemi podšmórnyć.“ Wuraz toho bě zdobom, zo bu Sakski Serbski zakoń před 25 lětami w Budyskim Serbskim muzeju ratifikowany.
Jerusalem (dpa/SN). Tysacy ludźi su wčera wječor w Israelu štwórty dźeń za sobu přećiwo knježerstwu a za zrěčenje k pušćenju do Gazaskeho pasma zawlečenych zastajencow demonstrowali. Demonstranća zhromadźichu so ze smólnicami w rukach před twarjenjom parlamenta w Jerusalemje. Woni žadachu sej tež nowowólby. Ministerskemu prezidentej Benjaminej Netanjahuwej wumjetowachu, zo nima chutny zajim, zastajencow z rukow Hamas wuswobodźić a domoj přiwjezć.
Trump swari na wukrajnikow
Grand Rapids (dpa/SN). Bywši prezident USA Donald Trump, kiž hižo wjele lět přećiwo migrantam a wukrajnikam šćuwa, swoju retoriku we wólbnym boju dale přiwótřa, zo by strach mjez ludźimi šěrił. Na zarjadowanju wólbneho boja w Grand Rapidsu a staće Michiganje wón prezidentej Joewej Bidenej wumjetowaše, zo zawinuje z migraciskej politiku přeliwanje kreje. Amerika dožiwja „inwaziju złóstnikow“ z jastwow a „błudnicow“, kotřiž Američanow nadpadnu a morja.
Wobydlerski pjenjez předźěłać