Zelenskyj rěči na zhromadźiznje UNO

wutora, 20. septembera 2022 spisane wot:

Kijew (dpa/SN). Ukraina njese swoju skóržbu přećiwo ruskemu wojerskemu nadpadej na najwyšu runinu swětoweje zjawnosće, před generalnu zhromadźi­znu UNO. Je to wažny dźeń, na kotrymž chcył wón swoju narěč přihotować, rjekny prezident Wolodymyr Zelenskyj do zahajenja generalneje debaty UNO w New Yorku. Ukrainski statny šef chce jutře k wobdźělnikam zhromadźizny porěčeć, wuwzaćnje přez widejowu konferencu a nic při rěčniskim pulće. Ruska bě podarmo spytała, widejowej konferency a tak narěči Zelenskeho zadźěwać.

Wčera bě Zelenskyj z nawodnistwom ukrainskeho wójska wo tuchwilnej ofensiwje přećiwo ruskim nadpadnikam wuradźował, kotraž je pječa dale wuspěšna.

Posledni wotpočink docpěła

wutora, 20. septembera 2022 spisane wot:

Kralowna Elizabeth II. we wuskim swójbnym kruhu pochowana

Windsor (dpa/SN). Po statnym pohrjebje ze stacijemi w Londonje a Windsoru je Queen Elizabeth II. městno poslednjeho wotpočinka docpěła. Kralownu su wčera wječor w najwušim swójbnym kruhu w kapale St. Georgesa we Windsoru pochowali. Nětko je wona zaso ze swojim wjelelětnym mandźelskim princom Philipom zjednoćena, kaž ze zdźělenki kralowskeje swójby wuchadźa. Philip bě loni 99lětny zemrěł. Popołdnju běchu kašć kralowny Elizabeth II. we wobłuku roz­žohnowanskeje Božeje słužby do kralowskeho rownišća pod kapału pušćili.

Queen Elizabeth bě 8. septembra na swojej krajnej rezidency w šotiskim hrodźe Balmoral w starobje 96 lět zemrěła. Za čas dźesać dnjow trajaceje žarowanskeje doby mějachu najprjedy ludźo w Šotiskej, pozdźišo w Londonje dosć chwile, so ze swojej kralownu rozžohnować.

Składy płuna derje pjelnjene

wutora, 20. septembera 2022 spisane wot:
Brüssel (dpa/SN). Najebać kónc awgusta přetorhnjene dodawanje ruskeho zemskeho płuna su němske składy płuna 90procentowsce pjelnjene. Tole wuchadźa z datow europskich wobhospodarjow składow, kotrež su wčera wječor wozjewili. Po tym su składy minjenu njedźelu ze 90,07 procentami pjelnjene byli, 0,32 procentow wjace hač dźeń do toho. Postajenje ministerstwa předwidźi, zo maja němske składy 1. nowembra, potajkim za šěsć tydźenjow, znajmjeńša ze 95 procentami pjelnjene być. Zwjazkowe knježerstwo chce ze wšelakimi naprawami docpěć, zo su składy na spočatku tepjenskeje doby po móžnosći połne. Němska chce tak najebać kónc ruskeho płuna zymu lěpje zmištrować. Hospodarski minister Robert Habeck (Zeleni) je dźensa hišće raz swój optimizm zwuraznił, zo přińdźe Němska „derje přez zymu“.

Milinarnja zdźěla zlemjena była

wutora, 20. septembera 2022 spisane wot:
Janšojce (dpa/SN). Policija je nachwilnu blokadu Janšojskeje milinarnje přez klimowych aktiwistow skónčiła. Zastojnicy wjacorych demonstrantow zajachu. Wobswětoškitarjo běchu so wčera rano na teren milinarnje předrěli a skład wuhla a železniske zwiski mjez milinarnju a brunicowej jamu blokowali. „Wozmjemy kónc brunicy do swójskeju rukow“, ze stron aktiwistow rěkaše. Wobhospodar LEAG dyrbješe dwaj blokaj nachwilnje wotpinyć. Popołdnju milinarnja zaso normalnje dźěłaše. Braniborski nutřkowny minister Michael Stübgen (CDU) zasudźi akciju jako „akt sabotaže“.

Składowanje datow wotpokazane

wutora, 20. septembera 2022 spisane wot:
Luxemburg (dpa/SN). Składowanje datow bjez wosebiteje přičiny w Němskej so europskemu prawu spřećiwja. Tole je Europske sudnistwo w Luxemburgu dźensa rozsudźiło. Bjez wosebiteje přičiny njesmědźa komunikaciske daty ludźi zběrać. To je jenož pod wěstymi a krutymi wuměnjenjemi we wobmjezowanej formje móžne, sudnicy zdźělichu. Dwělomne rjadowanje w Němskej wot lěta 2017 wjace njenałožuja.

To a tamne (20.09.22)

wutora, 20. septembera 2022 spisane wot:

Za swojim ćeknjenym psom pyta ameriski model Paris Hilton. „Činju wšitko, štož móžu, zo bych jeho wróćo dóstała“, piše Hilton w interneće. Mjeztym je wona zwěrjaceho detektiwa, psyčeho trenarja a zwěrjaceho psychologu zasadźiła. Nětko chcedźa tež trutu wužiwać. Mały chihuahua „Diamond Baby“ bě před tydźenjom z bydlenja twochnył, jako durje wočinjene stejachu. Hilton swojich fanow prosy, při pytanju w Los Angelesu a wokolinje pomhać.

Při hriby pytanju w Drježdźanskej holi je so pjećlětny zabłudźił a tak swojeju staršeju zhubił. 33lětny widźeše po infor­macijach policije žałosćaceho hólca při busowym zastanišću w měšćanskim dźělu Hellerberge a wołaše policiju. Zastojnicy na to za staršimaj pytachu. Krótko po tym so wonaj telefonisce pola ­policije přizjewištaj a syna wotewzaštaj.

„Pohrjeb lětstotka“ w Londonje

póndźela, 19. septembera 2022 spisane wot:

Britiska kralowna Elizabeth II. ze statnym aktom pochowana

London (dpa/SN). Połtřeća tydźenja po jeje smjerći su dźensa britiskej kralownje Elizabeth II. ze statnym pohrjebom poslednju česć wopokazali. Na žarowanskej swjatočnosći we Westminster Abbey wobdźělichu so statni a knježerstwowi šefojo ze wšeho swěta. We wjacorych procesionach su kašć po ceremoniji po měsće do 35 kilometrow zdaleneho Windsora přewodźeli. Tam měješe njeboha Queen wječor swój posledni wotpočink namakać.

Na dróhach Londona čakachu wjacore statysacy ludźi, zo bychu krala Charlesa III. a jeho synow princa Williama a princa Harryja widźeli, kotřiž kašć pěši přewodźachu. Mnozy běchu sej hižo dźeń do toho ze stanami a stólcami městno při čarje procesiona zawěsćili.

Cyrkwje kondolěrowali

póndźela, 19. septembera 2022 spisane wot:

Vatikan (B/SN) Po smjerći jendźelskeje kralowny Elizabeth II. su mnozy zastupjerjo cyrkwjow po cyłym swěće sobučuće wěriwych swójbnym zemrěteje po­srědkowali. Bamž Franciskus je w telegramje nowemu kralej Charlesej III. a cyłej kralowskej swójbje swoje žarowanje wuprajił. Wón wuzběhny „jeje přikład při spjelnjenju winowatosćow, jeje njepowalne swědčenje wěry wo Jězusu Chrystusu a jeje krutu nadźiju do spjelnjenja jeho slubjenjow.“ Wona je so z wjacorymi bamžemi zetkawała, pak w Romje pak w Jendźelskej. W lěće 2014 wopyta wona bamža Franciskusa. Tež primas anglikanskeho swětoweho zhromadźenstwa, arcybiskop Justin Welby z Canterburyja, wuzběhny w pismje 75 do 83 milionam Jendźelčanam po cyłym swěće, zo bě zemrěta kralowna „swěrna křesćanka, kotraž je kóždy dźeń swojeho žiwjenja we wěrje žiwa była.“ Wona je wječor ze styknjenymaj rukomaj před łožom klečo so modliła, kaž bě ju to mać nawučiła. Kralowna lubowaše klasiske kěrluše a krótke prědowanja, maksimalnje dwanaće mjeńšin. Elizabeth II. bě swětowa nawodnica anglikanskeje cyrkwje „Church of England“.

Protest raznje wotpokazuja

póndźela, 19. septembera 2022 spisane wot:

Chrósćicy (SN). Chróšćanski kapłan dr. Jens Buliš, kiž tuchwilu we Wotrowje skutkuje, so wot 1. nowembra do Žitawy přesadźi. W lisće je Drježdźansko-Mišnjanski biskop Heinrich Timmerevers Chróšćansku faru wo tym informował. Słužbne sydło kapłana Buliša budźe w Lubiju. Wozjewjenje minjeny tydźeń je prawdźepo­dobnje rozdźělne reakcije wubudźiło.

Na předstajenju hry „Mór a lubosć“ zawčerawšim staj sobuskutkowacaj kritisce na přesadźenje kapłana Buliša reagowałoj a stajištaj na kóncu taflu před jewišćo. Na njej staj swoje wosobinske měnjenje k přesadźenju Buliša do Žitawy napisałoj. „Protestna akcija njeběše ze zarjadowarjemi hry, dalšimi sobuskutkowacymi a z towarstwom Cyrila a Metoda (TCM) wotrěčane. Zarjadowarjo a TCM so raznje wot akcije distancuja. Kóždy smě zjawnje swoje měnjenje zwuraznić, dyrbjał pak za to wotpowědne legitimowane medije wužiwać. Hladajo na akciju stej so dowěra a spušćomna zhromadnosć wšitkich sobuskutkowacych dźiwadłoweho předstajenja znjewuži­wałoj“, wuzběhny předsyda TCM Cyril Hančik.

Wobmjezuja zapućowanje

póndźela, 19. septembera 2022 spisane wot:

Tallin (dpa/SN). Baltiske kraje Estiska, Letiska a Litawska kaž tež Pólska wot dźensniša móžnosće zapućowanja ruskich staćanow wobmjezuja. Tak wostanu mjezy za wobydlerjow susodneho kraja z turistiskim wizumom, za přede­wzaćelow, za sportowcow a kulturnikow zawrjene. Wotpowědne naprawy płaća w samsnej měrje we wšitkich štyrjoch čłonskich krajach EU a NATO. Wuwzaća płaća za přiwuznych a disidentow.

Biden: Pandemija nimo

Washington (dpa/SN). Prezident USA Joe Biden je koronapandemiju za skónčenu deklarował. „Pandemija je nimo, mamy pak přeco hišće problem z wirusom“, rjekny Biden we wčera wusyłanej tele­wizijnej rozmołwje. Interview běchu štwórtk nahrawali, jako wopyta Biden awtowe wiki w Detroiće. „Kaž widźiće, njewužiwa tu nichtó wjace nahubnik. To je dobre znamjo za to, zo je so połoženje zasadnje změniło“, wón rjekny.

Tójšto wopytowarjow přišło

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND

Nowe poskitki knihow LND namakaće w lětušim wudaću Nowinkarja!

Nowinkar 2025