To a tamne (08.09.22)

štwórtk, 08. septembera 2022 spisane wot:

Bruna mjedwjedźica bu w sewjeru Italskeje popadnjena a je krótko po tym zemrěła. Sobudźěłaćerjo zarjada gmejny Ledro, njedaloko Gardaskeho jězora, chcychu sćelak wuměnić, kotryž barica nošeše. Prěnje dopóznaća pokazachu, zo zemrě něhdźe štyrilětne zwěrjo w paslach, hdźež bě strašnu poziciju zabrała. Skoćo bě napřećo čłowjekej dowěrliwa, čehoždla ju fachowcy dokładnišo wobkedźbowachu. Stajnje zaso spytachu ju wottrašić.

Na juhu Argentinskeje su wědomostnicy zbytki dotal njeznateje družiny dinosawrijow našli. Elemgasem nubilus słušeše do skupiny Abelisauridae a bě před něhdźe 90 milionami lětami žiwy, Narodna rada za wědomostne a technologiske slědźenje (Conicet) nětko zdźěli. Mjaso­žračk měješe dwě noze, bě něhdźe štyri metry dołhi a nimale dwaj metraj wysoki.

Ma sankcije za wohroženje

srjeda, 07. septembera 2022 spisane wot:

Wladiwostok (dpa/SN). Ruski prezident Wladimir Putin posudźuje zapadne sankcije přećiwo swojemu krajej jako „wohroženje za cyły swět“. „Loni bě koronapandemija hišće wulke wužadanje“, wuzběhny wón dźensa na 7. wuchodnym hospodarskim forumje we Wladiwostoku. Nětko su nowe ćeže nastali. „Měnju, zo su sankcije zapada agresiwne pospyty druhim krajam zadźerženje nanuzować, jim suwerenitu rubić a je swójskej woli podćisnyć.“

Zakładne prawo zaručić

Lipsk (dpa/SN). Sakski nutřkowny minister Armin Schuster (CDU) je ze swojej zdźělenku na Twitteru přećiwo Lěwicy a jeje namołwje k protestej zawčerawšim w Lipsku wysokich energijowych płaćiznow dla, wulku kritiku zbudźił. Frakciski předsyda Lěwicy Sakskeho krajneho sejma Rico Gebhardt jemu radźeše „hišće raz we wustawje čitać“. Swoboda nahromadźenja njeje akt hnady knježerstwa, ale je zakładne prawo, kotrež dyrbi so zaručić.

Lěpše wuměnjenja zmóžnić

W južnej Kaliforniskej stej při lěsnym wohenju dwě wosobje zemrěłoj. Woheń bě zawčerawšim wudyrił a płomjenja hodźa so ­jenož ćežko zhašeć. Po trajacej suchoće su kónčiny wusušene a so tuž lochce zapala. Nimo toho knježi na zapadźe USA ekstremna horcota. W Kaliforniskej stolicy Sacramento měrjachu wjedrarjo předwčerawšim 45 stopnjow celsiusa. Foto: pa/Ringo H.W. Chiu

Berlin (dpa/SN). Opozicija w zwjazkowym sejmje je wčera zwjazkowu minis­terku za swójby Lisu Paus (Zeleni) w etatowej debaće za šmórnjenje zwjazko­weho programa „rěčne pěstowarnje“ a swójbnu politiku koalicije wótrje kritizowała. Swójbnopolitiska rěčnica frakcije CDU/CSU Silvia Breher jej wumjetowaše, zo nima so wona po koaliciskim zrěčenju a wuspěšne struktury zniči. „Rěč je zakład za wšo a runje to zakónčiće“, Breher wčera wuzběhny. Zastupowaca předsydka frakcije ­Lěwicy Gesine Lötzsch mjenowaše postupowanje Lisy Paus „fatalny signal“. ­Zapósłanča AfD Mariana Harder-Kühnel wumjetowaše amplowej koaliciji zasadnje „wopačne priority“ w towaršnostnej a swójbnej politice.

Wuradźuja wo klětušim etaće

srjeda, 07. septembera 2022 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm je wčera swoje wuradźowanja klětuši etat nastupajo zahajił. Zwjazkowy financny minister Christian Lindner (FDP) njemóžeše naćisk priwatnych naležnosćow dla sam předstajić. Jeho bě statny sekretar Florian Toncar zastupował.

Budgety jednotliwych ministerstwow hač do pjatka rozjimaja. Dźensa steješe generalna debata z kanclerom Olafom Scholzom (SPD) w srjedźišću. Doskónčnje budu etat w decembrje wobzamknyć.

Etat 2023 je z wudawkami we wobjimje 445,2 miliardźe eurow planowany, štož je mjenje hač minjene lěta. Lindner sej wot wjacorych ministerstwow žada, přichodnje lutować. Předewšěm je financnemu ministrej wažne, zo so Zwjazk ­klětu wulce njezadołži. Rjadowanje w Zakładnym zakonju wotwisnje wot hospodarskeho połoženja kredity w snadnym wobjimje dowola. Lindner planuje z nowym dołhom we wysokosći 17,2 miliardźe eurow. Najebać to ma wón financnu podpěru za wobydlerjow a předewzaća w zwisku z inflaciju za móžne.

Dosć płoninow za wětrniki

srjeda, 07. septembera 2022 spisane wot:

Sakski minister Thomas Schmidt ma zaměry knježerstwa za móžne

Drježdźany (dpa/SN). Sakske knježerstwo ma wot Zwjazka žadane přewostajenje płoninow za wětrniki najebać wšitke problemy za móžne. „Zakonske směrnicy budźemy zwoprawdźić, to scyła prašenje njeje. Přiwšěm je postupowanje Zwjazka njezrozumliwe“, wuwjedźe minister za regionalne wuwiće Thomas Schmidt (CDU) powěsćerni dpa. Zwjazkowe knježerstwo je prosće zaměry postajiło, štož pak ničo njewupraji. Poprawom měli konkretne postupowanja wobsahować. Po wuprajenjach Thomasa Schmidta njekryja so postajene płoniny ze sakskim koaliciskim zrěčenjom. Tak su so CDU, Zeleni a SPD w Swobodnym staće hižo na směrnicy dojednali. „Smy so po wutwarjenskich cilach w zwisku z wukonami wusměrili, štož mam za wěcywustojniše“, minister rozłoži. Dale je prašomne, čehodla Zwjazk za kraje rozdźělne směrnicy postaji. Tak su mjez ­krajemi tajke, kotrež njejsu tak wusko wobydlene kaž Sakska. Wone pak maja zdźěla mjeńše zaměry spjelnić. „Prašam so tuž, kak su procenty nastali.“

Ličby wozjewili

srjeda, 07. septembera 2022 spisane wot:

Kijew (dpa/SN). Po wjace hač šěsć měsacach wójny w Ukrainje je ruske wójsko po ukrainskich informacijach hižo wjace hač 50 000 wojakow zhubiło. Tak je prawdźepodobnje 50 150 ruskich wojakow žiwjenje přisadźiło, zdźěli ukrainski generalny stab wčera w socialnej syći Facebook. Tam tež wo tym informuje, zo je ukrainske wójsko hižo 2077 pancerow, 4484 pancerowanych jězdźidłow, 236 lětadłow a 207 helikopterow zničiło. Informacije pak so dokładnje přepruwować njehodźa.

Britiske zakitowanske ministerstwo wuchadźa porno tomu z něhdźe 25 000 morjenych ruskich wojakow. Ruska sama njeje dołho žane informacije k swójskim padnjenym wojakam sposrědkowała. Proruscy separatisća w Donjecku su minjeny pjatk swoje straty na něšto wjace hač 2 900 mortwych pomjenowali. Zrědka Ukraina sama zjawnosć wo ličbje swójskich zhubjenych wojakow informuje. Mjeztym pak su 9 000 morjenych a 7 000 zhubjenych wojakow, wottam rěka.

Kónc februara je Ruska Ukrainu nadpadnyła a z toho časa wulke dźěle na wuchodźe a juhu kraja wobsadźiła. Zjednoćene narody registrowachu dotal wjace hač 5700 morjenych ciwilistow.

To a tamne (07.09.22)

srjeda, 07. septembera 2022 spisane wot:

Studenća Berlinskeje swobodneje uniwersity wot dźensnišeho zaso wjedrowych kmótrow za wyšiny a nižiny pytaja. Tak su zaso mjena muži a žonow prašane. Přewzaće kmótřistwa za wyšinu płaći 390 eurow, za nižinu jenož 260 eurow. Z pjenjezami podpěruje uniwersita praktiske dalekubłanje studentow. Nimo toho hodźi so 110lětny klimowy rjad Swobodneje uniwersity Berlin dale wjesć, za kotryž wobšěrne daty wo wjedrje hromadźa.

Wowčer ze sewjera Delnjeje Sakskeje njesmě swoje wowcy z brónju před wjelčimi nadpadami škitać. Lüneburgske zarjadniske sudnistwo je wčera skóržbu wowčerja přećiwo městu Winsen wot­pokazało. Wowčer Wendelin Schmücker žadaše sej wot města dowolnosć, brónju wobsedźeć a wužiwać směć, štož město wotpokaza. Wowčer chcyše z tutej so ­bližace wjelki wottrašić a k nuzy tež ­morić.

Myto za rjekowsku zmužitosć

wutora, 06. septembera 2022 spisane wot:

Podstupim (dpa/SN). Myto medijoweje konferency M100 Sanssouci Colloquiuma dóstanje lětsa ukrainski lud. „Z rjekowskej zmužitosću a wulkej wolu zakituje so ukrainski lud hižo měsacy dołho přećiwo brutalnej inwaziji Ruskeje“, zarjadowarjo dźensa zdźělichu. „To je wójna přećiwo demokratiji, swobodźe a našemu systemej hódnotow.“ Wladimir Klitschko ma M100 Media Award 15. septembra w hrodźe Sanssouci přijimać.

Woheń je pod kontrolu

Wernigerode (dpa/SN). Wohnjowi wobornicy mjeztym wulki woheń w Smolinach kontroluja. Wot soboty su so tam płomjenja rozpřestrěwali. Wohnjowe wobory su dale w potrjechenej kónčinje zasadźene. Helikoptery su dźensa rano z hašenskimi dźěłami pokročowali. Tež hašenskej lětadle w kónčinje zasadźa. Wodu za hašenje chcedźa z Concordia ­jězora brać. Wodźizna wostanje tohodla kaž hižo dźeń do toho za wopytowarjow zawrjena.

Nowy poskitk pilotam

Nowa naslědnica

wutora, 06. septembera 2022 spisane wot:
London (dpa/SN). Nowa šefina konserwatiwneje strony we Wulkej Britaniskej, Liz Truss, budźe dźensa Borisa Johnsona na čole knježerstwa wotměnić. Wobaj chcyštaj so k tomu do Šotiskeje podać, hdźež ma Queen Elizabeth II. najprjedy wotstup dotalneho premierministra Johnsona wotžohnować a Truss nadawk dać, nowe knježerstwo wutworić. Johnson je hišće dźensa k ludnosći rěčał. Kaž medije mjeztym twjerdźa, hotuje so wón na politiski comeback. Truss budźe so po pomjenowanju najprjedy raz do Londona wróćić, prjedy hač chce so popołdnju z tamnišeje Downing Street 10 na wobydlerjow Wulkeje Britaniskeje wobroćić. Tež we Wulkej Britaniskej starosća so wuskutkow wójny w Ukrainje dla. Ludźo wočakuja tuž konkretne wuprajenja naslědnicy Johnsona.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND

Nowe poskitki knihow LND namakaće w lětušim wudaću Nowinkarja!

Nowinkar 2025