Kralowski wopyt w Berlinje

póndźela, 05. julija 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Nižozemski kralowski porik je dźensa na statny wopyt do Berlina přijěł. Willem-Alexander a Máxima wostanjetaj tři dny w zwjazkowej stolicy. K zahajenju witaše jeju zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier z wojerskej ceremoniju před hrodom Bellevue. Nimo politiskich rozmołwow steja tež wopyty kulturnych a wědomostnych institucijow na programje. Je to prěni statny wopyt wobeju w Němskej.

Orbán „njepřećel“ žurnalistow

Berlin (dpa/SN). Organizacija Reporterojo bjez mjezow wjedźe na swojej prawidłownej lisćinje „Njepřećeljo nowinarskeje swobody“ prěni króć tež knježerstwoweho šefa z Europskeje unje: madźarskeho ministerskeho prezidenta Viktora Orbána. „Po tym zo je Orbán ze swojej stronu Fidesz lěta 2010 móc přewzał, su woni madźarsku medijowu krajinu krok po kroku pod kontrolu přinjesli“, rěka w dźensnišej zdźělence zjednoćenstwa žurnalistow.

Wulke njewjedra zachadźeli

Wobraz historiskeho wuznama: Britiska kralowna Elizabeth II. je minjeny pjatk zwjazkowu kanclerku Angelu Merkel (CDU) krótko do zakónčenja jeje doby zastojnstwa na hrodźe Windsor njedaloko Londona witała. Wobě žonje běštej so minjene lěta wospjet ­widźałoj. Merkel po wólbach zwjazkoweho sejma wotstupi, Elisabeth II. wostanje dale kralowna. Foto: dpa/Steve Parsons

Čěska přiwótřa postajenja

póndźela, 05. julija 2021 spisane wot:
Praha (dpa/SN). Starosćo so wo rozšěrjenje delta-warianty koronawirusa, Čěska swoje postajenja nastupajo zapućowanje do kraja přiwótřa. Po planach knježerstwa dyrbja wot 9. julia wšitcy, kiž do kraja přińdu, internetny formular wupjelnić. Štóž njeje dospołnje šćěpjeny, dyrbi negatiwny PCR-test na koronawirus předpołožić, njewotwisnje wot toho, z kotreho kraja wón přińdźe. Dotal smědźa ludźo z tak mjenowanych zelenych krajow kaž Němskeje bjez wuměnjenjow zapućować. Wažna změna płaći wot 9. julija tež w druhim dypku: Jako dospołnje šćěpjenych wobhladuja tam ludźi hakle 14 dnjow po druhej sykawje. Dotal płaćeše to hižo tři tydźenje po prěnim šćěpjenju. Dźěłodawarjo dyrbja kontrolować, hač su dźěławi po nawróće z wukraja testowani. Ličby koronainfekcijow w Čěskej su dale snadne. Tuchwilu maja wosom padow na 100 000 wobydlerjow.

Tusk zaso wróćo

póndźela, 05. julija 2021 spisane wot:
Waršawa (dpa/SN). Bywši prezident Rady EU a něhdyši ministerski prezident Pólskeje Donald Tusk je so do politiki swojeho kraja nawróćił. 64lětny přewozmje wotnětka nawodnistwo najwjetšeje opoziciskeje strony. Konwent Wobydlerskeje platformy (PO) wuzwoli jeho předwčerawšim, sobotu, jednohłósnje za městopředsydu, kiž stronu komisarisce jako předsyda nawjeduje. Do toho bě dotalny předsyda PO Borys Budka wotstupił. W temperamentnej narěči namołwješe Tusk stronu do boja přećiwo knježacej narodno-konserwatiwnej PiS. „Dźensa knježi w Pólskej zło. PiS je so ze wšěmi zwadźiła“, Tusk podšmórny.

Biskop: Na nas skeptisce hladaja

póndźela, 05. julija 2021 spisane wot:

Münster (dpa/SN). Skeptiske zhladowanje swětoweje cyrkwje na tuchwilny reformowy proces w Němskej ma po słowach Münsterskeho biskopa Felixa Genna tež něšto z němskej zašłosću činić. „Wobsteji strach, zo nas Němcow w swětowej cyrkwi jako tych wobhladuja, kiž po zdaću wšitko lěpje wědźa hač druzy“, rjekny Genn katolskemu internetnemu magacinej Kirche + Leben. Wón před tym warnuje to pohódnoćić. „Hdyž nastanje zaćišć, zo my Němcy wšitko zdokonjamy a wy tamni to snano tež něhdy docpějeće, by to fatalne a jara strašne było. Wostanjemy poćežowany lud z poćežowacym herbstwom.“

Reformowy proces synodalneho puća ma najwjace katolikow Němskeje za dawno trěbny. W druhich krajach su zdźěla jara skeptiscy a na Němsku „křiwje hladaja“, Genn zwěsća. Při synodalnym puću dźe wo pozicije žonow w cyrkwi, wo katolsku seksualnu moralku, wo wobchadźenje z mocu a wo celibat. Vatikan bě so wospjet kritisce k planowanym reformam wuprajił.

Zběhnjenje imunity schwalene

póndźela, 05. julija 2021 spisane wot:

Chłostansko-prawniske přepytowanja přećiwo zapósłancomaj Lěwicy

Drježdźany (dpa/SN). Móžneho chłostanskeho přesćěhowanja dla je wuběrk Sakskeho krajneho sejma za jednaćelski porjad a imunitu minjeny pjatk tomu přihłosował, imunitu zapósłancow Lěwicy Juliany Nagel a Marca Böhmy zběhnyć. Wobaj běštaj so kónc nowembra 2019 na protestach hibanja „Ende Gelände“ w brunicowej jamje Schleenhain wobdźěliłoj. Srjedźoněmska brunicowa akciska towaršnosć Mibrag bě jeju na to ranjenja domjaceho měra dla wobskoržiła.

Böhme, kiž je zdobom zastupowacy frakciski šef, minjeny pjatk na to dopominaše, zo bě so protest swój čas měrniwje wotměł. „Njejsmoj demonstraciju nawjedowałoj abo organizowałoj. Samo-zrozumliwje pak sympatizujemoj z naležnosću spěšneho skónčenja zmilinjenja brunicy a mjezynarodneje klimoweje sprawnosće a smój demonstraciju tuž jako wobkedźbowarjej přewodźałoj.“

Wot druhich wuknyć

póndźela, 05. julija 2021 spisane wot:
Lědma što je minjene lěta w katolskej cyrkwi telko diskusije zbudźiło kaž lěta 2019 wot Němskeje biskopskeje konferency připowědźeny synodalny puć, daloko sahace reformy nastupajo pozicije žonow w cyrkwi, katolsku seksualnu moralku, wobchadźenje z mocu a celibat. Běchu-li prěnje reakcije Vatikana skerje zdźeržliwe a pesimistiske, je bamž Franciskus tydźenja předsydźe biskopskeje konferency, Limburgskemu biskopej Georgej Bätzingej, na krótkodobnje organizowanej awdiency „zelenu swěcu“ za proces reformow dał. Zdobom hłowa katolskeje cyrkwje připowědźi, zo měł tónle proces swět wopřijacy być. Hižo jewja so hłosy, zo dyrbjała němska katolska cyrkej proces reformow nachwilnje přetorhnyć a čakać, doniž njeje so swětowa cyrkej na synodalny puć podała. Při tym móhła cyrkej w Němskej tež wot druhich krajow wuknyć, na přikład nastupajo jeje wuprudźenje na młodźinu. Cyrkej steji na započatku dołheho a napinaceho puća. Marko Wjeńka

Wo žadyn dalši njeměr njerodźi

póndźela, 05. julija 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Społnomócnjeny zwjazkoweho knježerstwa za turizm Thomas Bareiß (CDU) je w debaće wo raznišich prawidłach za nawróćacych so dowolnikow před tym warnował, ludźi njetrjebawši znjeměrnjeć. Bareiß rjekny wčera powěsćerni dpa w Berlinje: „Płaća dźě hižo najrazniše wěstotne předpisy za tajke kónčiny, kotrež su noweje delta-warianty koronawirusa dla hižo wosebje strašne. Při tym měło wostać. Aktualna diskusija wo nowych wobmjezowanjach ludźi njewěstych čini a płaći dowěru.“

Hladajo na rozšěrjenje wosebje natykliweje warianty koronawirusa běchu sej wjacori ministerscy prezidenća wótriše postajenja žadali, mjez druhim podlěšenu karantenu za nawrótnikow.

Bareiß na to skedźbni, zo su z cyło­zwjazkowymi rjadowanjemi zapućowanja jasne a zrozumliwe prawidła nasta­jene. Po tójšto kónčinach swěta móža ludźo­ tuchwilu wěsće pućować, hdyž napra­wy hygieny na městnje a rjadowanja jednotliwych krajow wobkedźbuja. „Zo njebychmy to wohrozyli, dyrbjał kóždy­ hladajo na delta-wariantu wosebje kedźbliwy być a postajenja dodźeržeć.“

To a tamne (05.07.21)

póndźela, 05. julija 2021 spisane wot:

Na wšě 300 000 awtowych kilometrow zalutował je Robert Grein z badensko-württembergskeho Wertheima, dokelž hižo 30 lět wšědnje z čołmom na dźěło jězdźi. Za 15 mjeńšin je wón na tamnym pobrjoze Mohana w Bayerskej a jědźe wottam z kolesom poslednje kilometry hač na dźěło, wón rozprawja. Wosebje pozbudźace jemu je, hdyž rano w pjećich na rańšu změnu wotjědźe a słónco schadźa. Do wody padnył hišće ženje njeje.

76 hotdogow w běhu dźesać mjeńšin zjědł je dobyćer minjenych lět Joey Chestnut na tradicionalnym napřemojědźenju w New-Yorkskim wólnočasnym parku Coney Island a je tak swój lońši rekord wo jedyn hotdog polěpšił. Chestnut je wubědźowanje mjeztym 14. króć dobył. Na druhe městno přińdźe Geoffrey Esper z 50 kołbaskami w całće. Pola žonow doby Michelle Lesco z 31 hotdogami.

Praksy změja dosć šćěpiwa

pjatk, 02. julija 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Lěkarske praksy Němskeje dóstanu přichodny tydźeń prěni króć telko šćěpiwa přećiwo koronawirusej, kaž su skazali. To rjekny šef předsydstwa zwjazka kasowych lěkarjow Andreas Gassen powěsćerni dpa. Praksy běchu z něhdźe 2,3 milionami dozow mjenje šćěpiwa skazali, hač je k dispoziciji. Nětko wuskutkuja so tež prózdniny w dźeń a wjace zwjazkowych krajach. Tójšto pacientow je na dowolu, a dale a wjac ludźi je mjeztym hižo šćěpjenych.

Merkel pola Johnsona a queen

London (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) poda so dźensa do Wulkeje Britaniskeje. Tam wočakowaštaj ju premierminister Boris Johnson a kralowna Elizabeth II. Planowane bě wuradźowanje z Johnsonom w jeho rezidency Chequers sewjernje Londona. Nawječor chcyše queen zwjazkowu kanclerku na hrodźe Windsor witać. Zetkanje z 95lětnej kralownu je Angeli Merkel wosebita česć, kaž jeje rěčnik zdźěli. Kanclerka chce so po tym puću z njej rozžohnować.

Žane wotprawjenja w USA

nowostki LND