Dźensa rozsudny dźeń

pjatk, 07. decembera 2018 spisane wot:
Hamburg (dpa/SN). Po tydźenje trajacym wólbnym boju a wosom regionalnych konferencach wola dźensa w Hamburgu noweho předsydu/nowu předsydku CDU. Cyłkownje 18 lět bě Angela Merkel stronu nawjedowała. Najwjetše šansy na jeje naslědnistwo maja generalna sekretarka CDU Annegret Kramp-Karrenbauer, bywši frakciski šef Friedrich Merz a zwjazkowy minister za strowotnistwo Jens Spahn. Prěni raz po lěće 1971 móže 1001 delegat zwjazkowych krajow na stronskim zjězdźe mjez wjacorymi kandidatami wolić. Merkel wubědźowanje jara wita, wšako je to pokazka demokratije. Wona sama pak nochcyše swój rozsud přeradźić. Kaž z dotalnych naprašowanjow wuchadźa, ma Kramp-Karrenbauer najwjetše šansy.

Pasma bjez wjelkow trěbne

pjatk, 07. decembera 2018 spisane wot:

Hannover (dpa/SN). Ratarska ministerka Delnjeje Sakskeje Barbara Otte-Kinast sej žada, wjelki z wěstych kónčin zwjazkoweho kraja wućěrić. „Sym jara za pasma bjez wjelkow w Delnjosakskej“, rjekny politikarka CDU Osnabrückskim nowinarjam. „W někotrych regionach našeho zwjazkoweho kraja njeje městna za wjelka, za to­ w druhich“, wona doda. W druhich europskich krajach su tajke pasma hižo dawno zarjadowali. Wosebje na pobrjohu morja měli wo tym rozmyslować. „Tam, hdźež wowcy k škitej před wulkej wodu přinošuja, njeje městno za wjelka.

Pozdatny nadpad wjelka w Delnjej Sakskej bě naposledk njeměr zbudźił. Gmejnski dźěłaćer w Steinfeldźe 30 kilometrow sewjernje Bremena je twjerdźił, zo bě jeho wjelk kusnył. Wědomostnicy pak njemóžachu při analyzy DNA žane slědy wjelka zwěsćić. Delnjosakska CDU žada sej nětko nowe přepytowanje.

Žada sej lěpši škit

pjatk, 07. decembera 2018 spisane wot:
Hamburg (dpa/SN). Dohladowarska rada Němskeje nowinarskeje agentury (dpa) žada sej lěpši škit žurnalistow. Za to je wona wčera w Hamburgu jednohłósnje „Rezoluciju k zachowanju swobody rozprawnistwa w Němskej“ wobzamknyła. Z njej reaguje gremij na najmłódše nadpady na rozprawjerjow powěsćernje a dalšich medijow na demonstracijach a zjawnych podawkach. Wosebje kritisce rada najwjetšeje němskeje powěsćernje wuzběhnje, zo policija a wěstotne mocy wšudźe konsekwentnje dosć přećiwo nadpadam njezakročeja. Za rezoluciju bě so rada přiběracych njepřećelskosćow, hanjenjow a namócnosćow wosebje na wuchodźe Němskeje dla rozsudźiła.

To a tamne (07.12.18)

pjatk, 07. decembera 2018 spisane wot:

Wuměłska figura z mjenom Hyäne Fischer, štož podoba so mjenu šlagroweje spěwarki Heleny Fischer, chce klětu na Eurovision song contesće w Israelu za Awstrisku nastupić. Kaž tamniši rozhłosowy sćelak ORF zdźěli, chcedźa požadanje nětko dokładnje pruwować, wšako cyle jasne njeje, wo koho so nastupajo młodu žonu jedna. Dotal wupada za tym, zo tči dźiwadźelnica feministiskeje sceny z Wiena za požadanjom.

Elvis je žiwy! Tomu je znajmjeńša w hessenskim městačku Friedbergu tak, hdźež wjesela so wobydlerjo nětko nad figuru znateho spěwarja na amplach. Tři signalowe lampy wokoło Elvisa Presleyjoweho naměsta su specielnje wuhotowane. Hdyž so zelena lampa za pěškow swěći, pokazuje so jim kral rock ’n’ rolla w swojim znatym rejwanskim stilu.

Dalše přilubjenje knježerstwa

štwórtk, 06. decembera 2018 spisane wot:

Paris (dpa/SN). Do wočakowanych nowych protestow a móžnych namócnosćow je so francoske knježerstwo z dalšim přilubjenjom na demonstrantow wobroćiło. Francoski statny prezident Emmauel Macron je planowane zwyšenje dawkow na bencin a diesel – štož bě protestne hibanje „žołtych lacow“ zawinowało – za cyłe lěto 2019 wotprajił. Spočatnje­ běchu zwyšenje jenož wo šěsć měsacow přestorčili.

Płaćizny wolija stabilizować

Wien (dpa/SN). Organizacija zemski wolij­ eksportowacych krajow (OPEC) je dźensa we Wienje wo tym wuradźowała, mnóstwo wudobywaneho wolija pomjeńšić, zo bychu so płaćizny stabilizowali abo samo zaso zwyšili. Minjeny čas bě so wolij na swětowych wikach potuńšił. Powšitkownje nětko wočakowachu, zo so na mjenje produkcije dojednaja. Prezident USA Donald Trump je OPEC namołwjał, „dotalne mnóstwo wobchować. Swět wyše płaćizny wolija nochce a njetrjeba.“

Wjelči centrum wotewrjeny

Zajimawu tradiciju pěstuja w porynsko-pfalcskim Lustadće. Na rumpodicha předrasćeni jězdźachu tam wodźerjo motorskich po měsće. Pod hesłom „Harley Davidson riding Santas“ wopytachu šulu a wjacore přebywanišća dźěći a seniorow. Nimo toho zběrachu pjenjezy za hladarnju na raka schorjenych dźěći. Foto: dpa/Uwe Anspach

Minister Altmaierza Kramp-Karrenbauer

štwórtk, 06. decembera 2018 spisane wot:
Düsseldorf (dpa/SN). Zwjazkowy minis­ter za hospodarstwo Peter Altmaier reagowaše ze zadźiwanjom na wuprajenja prezidenta zwjazkoweho sejma Wolfganga Schäuble, kiž bě so za Friedricha Merza jako noweho předsydu CDU wuprajił. Jako reakciju na to je so Altmaier krótko do zjězda CDU zjawnje za konkurentku Merza, Annegret Kramp-Karrenbauer, wuprajił. Respekta před třomi kandidatami dla je wón dotal mjelčał, rjekny Altmaier nowinarjam. „Schäuble pak je mjezu nětko­ překročił. Sym přeswědčeny, zo ma Annegret Kramp-Karrenbauer najlěpše wuhlady so z předsydku CDU stać.“ Křesćanscy demokraća wola jutře w Hamburgu noweho předsydu.

Wadźa so dale digitalizacije dla

štwórtk, 06. decembera 2018 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Ćahańca mjez Zwjazkom a zwjazkowymi krajemi wo digitalizaciji šulow dale traje. Z wida badensko-württembergskeje kultusoweje ministerki Susanny Eisenmann (CDU) dyrbi Zwjazk za to­ předwidźane pjeć miliardow eurow tež bjez změny Zakładneho zakonja krajam přewostajić. Inwesticije su wažne, zo móhli w krajach zakłady za lěpše wukubłanje w digitalnym času tworić, rjekny Eisenmann nowinarjam. Tež ministerski prezident Sewjerorynsko-Westfalskeje Armin Laschet (CDU) je přeswědčeny, zo Zakładny zakoń hižo nětko inwesticije Zwjazka do šulow dowola. Zwjazkowa rada bě wčera wot knježerstwa planowanu změnu Zakładneho zakonja wotpokazała.

Putin připowědźa reakciju

štwórtk, 06. decembera 2018 spisane wot:

Debata wo ultimatumje USA napřećo Ruskej – opozicija kritizuje ministra

Brüssel/Moskwa (dpa/SN). Ruska je reakcije připowědźiła, dyrbjeli-li USA zrěčenje wo wobmjezowanju atomarnych bróni INF woprawdźe za dwaj měsacaj wupowědźić. Potom chce prezident Wladimir­ Putin přikazać, nowe atomarne rakety wuwić a twarić. „Něhdźe dźesać krajow tuchwilu tajke brónje produkuje. Jenož Ruska a USA su so na bilateralnej runinje wobmjezowali“, rjekny wón wčera w Moskwje. Hdyž chcedźa Američenjo zaso atomarne rakety srjedźneje distancy wobsedźeć, dyrbi Ruska reagować. „Wotmołwimy na to. Cyle jednorje: Činimy to samsne“, zwurazni ruski prezident po informacijach medijow.

To a tamne (06.12.18)

štwórtk, 06. decembera 2018 spisane wot:

Wuwučować zakazali su wučerce w USA, dokelž bě dźěćom 1. lětnika přeradźiła, zo je rumpodich jenož wunamakanka. Na prašenja šulerjow wona doda, zo tež jutrowny zajac njeeksistuje. Direktor šule, sam nan štyrjoch dźěći, reagowaše zludany a je wučerku domoj pósłał. Mjeztym su jej zakazali w šulskim wobwodźe stata New Jersey, hdźež bě wjacore lěta skutkowała, dale wučerić.

„Hdys a hdys po awtodróze smalić je tola rjenje.“ To praji 26lětny policistam, po tym zo běchu jeho ze 140 km/h na Berlinskej měšćanskej awtodróze lepili, hdźež je jenož 80 km/h dowolenych. Nimo toho jědźeše muž chětro agresiwnje a njedźiwaše na wěstotny wotstawk. Sudnik nětko wukaza, mužej jězbnu dowolnosć kaž tež awto sćazać. Tón wšak hižo přispomni, zo ma hišće dalše štyri awta.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND