Z wudaća: póndźela, 15 januara 2018

póndźela, 15 januara 2018 13:00

Krótkopowěsće (15.01.18)

Wustajeńca zaso přistupna

Budyšin. Aktualna wustajeńca Ludmiły Bizoldoweje w Budyskej Serbskej kulturnej informaciji „Kak přińdźech za čas wuměnka k molowanju“ je wot dźensnišeho zaso přistupna. Kaž direktor Załožby za serbski lud Jan Budar zdźěli, je SKI swoju inwenturu dwaj dnjej prjedy hač planowane dokónčiła a je tuž nětko zaso wočinjena. SKI je wot póndźele do pjatka wot 10 do 16.30 hodź. wotewrjena.

Znowa mjez najlěpšimi

Stuttgart. Hornjołužiska hórska šćežka słuša znowa k najlěpšim pućowanskim šćežkam Němskeje. Kónc tydźenja su ju w Stuttgarće z wosebitym mytom za kwalitu počesćili. Po lěće 2015 je to druhe tajke wuznamjenjenje. Hornjołužiska hórska šćežka wjedźe po šěsć etapach wjac hač 107 kilometrow wot Wjazońcy hač do Žitawy, mjez druhim tež přez dwurěčne wsy z tykowanymi domami.

Wučerjow nabožiny wuzběhnył

wozjewjene w: Krótkopowěsće
Jubilejny 20. jolka-swjedźeń přiwabi sobotu wjace hač 800 zajimcow do Nuknicy. Finale programa wuhotowachu wšitcy sobuskuktowacy zhromadnje ze spěwomaj. Do toho běchu so dirigentej a režiserej Michałej Cyžej (srjedźa z mikrofonom) za wjelelětne wuspěšne skutkowanje dźakowali. Hlejće tež rozprawu na 4. stronje. Foto: SN/Maćij Bulank

wozjewjene w: Towarstwa
póndźela, 15 januara 2018 13:00

Šulska hymna ze serbskej štučku

Wóslink (UH/SN). Čiły wothłós zbudźił je sobotu dźeń wotewrjenych duri na Wóslinčanskej ewangelskej šuli. Wučerjo z nawodnicu Marion Borch a šulske towarstwo z předsydu Henryjom Nitzschu běchu na njón přeprosyli. Najbóle zajimowaše staršich a jich dźěći na dnju wotewrjenych duri wobsahowy poskitk. Hodźinski jewišćowy program, jako sym­bo­liski zazběh do mentality křesćanskeho kubłanišća bě so perfektnje poradźił. K hudźbnemu dźělej słušeše mjez druhim šulska hymna ze serbskorěčnej štučku. Spisał bě ju 9. lětnik w zajimowym kursu serbšćina, kotryž Sulšečanka Christina Mjetašowa nawjeduje. Wulku podpěru dóstawa wučerka ze stron Załožby za serbski lud w formje wučbnicow, pomocnych materialijow a měsačnje wuchadźaceho dźěćaceho časopisa Płomjo. Tež Wósličanske šulske towarstwo kubłanišćo podpěruje, wosebje Henry Nitzsche.

wozjewjene w: Kubłanje
póndźela, 15 januara 2018 13:00

Póčnje so mócnje hibać

Aragoniska narodna strona Španiskeje podpěruje Minority SafePack

Flensburg/Budyšin (SN/JaW). Nastupajo europsku wobydlersku iniciatiwu Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin (FUEN) Minority SafePack (MSPI) za škit narodnych mjeńšin w Europje póčnje so mócnje něšto hibać. Kaž rešerše SN wunjesechu, bě iniciatiwa 8. januara ličbu 400 000 podpismow překročiła. Mjeztym je MSPI nimale 450 000 ludźi podpisało, kaž sta­tistika FUEN wupokazuje. Ze 100 007 internetnymi podpismami je Rumunska dotal najwjac ze­zbě­rała a swój cil samo wo wjac hač štyri razy přetrjechiła. W Němskej je dotal „jeno“­ 4 000 ludźi online podpisało, štož wučinja něhdźe šěsć procentow toho, štož chcedźa docpěć.

wozjewjene w: Kraj a swět
póndźela, 15 januara 2018 13:00

Respektabelny wukon pokazali

Prěni raz je so delnjołužiske mustwo Serbske balokoparje sobotu na lětušim 10. łužiskim brunicowym cupje w Choćebuskej Łužiskej arenje wobdźěliło a respektabelny wukon docpěło. Kaž zarjadowarjo zdźělichu, su delnjoserbscy koparjo přećiwo cyłkam krajneje ligi a krajneje klasy „derje sobu dźerželi“, skónčnje pak dosahaše jeno­ za předposlednje městno. Dobyćer turněra rěkachu Strobice, kotrež běchu so w finalu 6:1 přećiwo SC Grodkej přesadźili. Wuznamjenjenje pak Serbske balokoparje přiwšěm dósta­chu: Jako najlěpšeho wrotarja počesćichu z jich rjadow Dennisa Schreibera. Foto: Michael Helbig

wozjewjene w: Sport

Drježdźany (MeB/SN). Koncert ludowych pěsnjow a duchownych twórbow třoch spěwnych cyłkow je wčera wjace hač 300 připosłucharjow do Drježdźanskeje cyrkwje Třoch kralow přiwabił.

Zarjadowacy chór Slavica – lěta 2004 wutworjeny, nadkonfesionalny cyłk wěnuje so słowjanskej, přewažnje ruskej a ukrainskej wokalnej hudźbje – bě sej spěwarjow a spěwarki chóra Lipa z dirigentku Jadwigu Kaulfürstowej do krajneje stolicy přeprosył. Kontakt mjez cyłkomaj hižo někotre lěta wobsteji. Zhromadnje z mjezynarodnym dźěćacym chórom Libela wuhotowachu koncert k rusko-ukrainskim hodam kaž tež k nowolětnemu swjedźenjej.

We wupředatej cyrkwi přednjesechu Lipjenjo sep serbskich hodownych spěwow. Nimo woblubowanych pěsnjow Handrija Zejlerja, Michała Nawki a Bjarnata Krawca přeswědčichu woni tež z twórbu „Na hody“ Jana Bulanka. Wosebitu hodownu atmosferu wuprudźichu ze spěwom „Lubozne dźěćo“, kotryž zaklinča we wersiji za muski chór.

wozjewjene w: Towarstwa
póndźela, 15 januara 2018 13:00

Bamž we Łaćonskej Americe

Rom (dpa/SN). Na swoju mjeztym šestu jězbu do Łaćonskeje Ameriki je so bamž Franciskus podał. Hłowa katolskeje cyr­kwje wotleća rano z Roma do chilskeje stolicy Santiaga. Štwórtk chce dale do Peruwa lećeć. W běhu tydźeń trajaceje jězby chce so bamž z Indianami kmjena Mapuche­ zetkać, kotřiž wo swój kraj wojuja.­ W Peruwje planuja wopyt bamža w dešćikowym lěsu, hdźež chce so Franciskus sam wo ničenju pralěsa přeswědčić, štož bě wón stajnje zaso šwikał.

Lawrow kritizuje USA

Moskwa (dpa/SN). Ruski wonkowny minister Sergej Lawrow je USA wumjetował, zo mjezynarodne połoženje destabilizuja. Jako najnowši přikład mjenowaše wón dźensa w Moskwje ćišć knježerstwa prezidenta Donalda Trumpa na atomowe zrěčenje z Iranom. „Najnowše wuprajenja, kotrež su wusměrjene na zwrěšćenje zrěčenja, njepřinjesu žadyn optimizm a žanu stabilitu.“ Lawrow kritizowaše, zo je Trump wospjet z namocu a wójnu hrozył, na přikład přećiwo Sewjernej Koreji abo Afghanistanej.

Ćežke busowe njezbožo

wozjewjene w: Kraj a swět
Čłonojo Choćebuskeho měšćanskeho zwjazka Lěwicy su sobotu zhromadnje z wobydlerjemi města morjenje Rosy Luxemburg a Karla Liebknechta wopominali. Při pomniku na Puškinowej promenadźe połožichu woni kwětki a wěncy. Liebknecht a Luxemburg,­ zastupnikaj marxizma, buštaj 15. januara 1919 w Berlinje morjenaj. Foto: Michael Helbig

wozjewjene w: Kraj a swět
póndźela, 15 januara 2018 13:00

To a tamne (15.01.18)

W zwěrjećich kostimach do lódzymneje wody zwažili su so sobotu čłonojo towarstwa Berlinskich ćulenjow w Oranke-jězoru Hohenschönhausen. Na mjeztym 33. tradicionalnych lodowych póstnicach běchu čłonojo namołwjeni so wotpowědnje předrasćić. Hižo při nowolětnym płuwanju spočatk­ lěta běchu w karnewalowych kostimach do wody šli. Tež hodowne płuwanje we wotpowědnych kostimach sportowe towarstwo­ organizuje.

Pozdatny plack njeje w Zhorjelcu dro­gowy test přetrał. Do toho bě 39lětny muž policistam napowědać chcył, zo njejedna­ so při pola njeho namakaneje kristalineje substancy wo drogu crystal, ale wo mjatwičkowy plack. „Zastojnicy wšak móžachu jemu skónčnje to na­wopačne dopokazać“, kaž w jich zdźělence steji. Woni sćazachu 0,7 gramow wopojneho jěda a wupisachu 39lětnemu skóržbu.

wozjewjene w: To a tamne

Berlin (dpa/SN). Zeleni w Němskim zwjazkowym sejmje reaguja přesłapjeni na wuslědki sonděrowanskich rozmołwow mjez CDU, CSU a SPD k wutworjenju noweje wulkeje koalicije. „Bjez nas woni zaměry klimoweho škita dawno njespjelnja. A bjez nas so nječłowjeskosć w politice ćěkancam napřećo dale roz­šěrja“, rjekny wiceprezidentka zwjazkoweho sejma Claudia Roth (Zeleni) w Berlinje. Štož běchu Zeleni we wobćežnych jednanjach k zwrěšćenej jamaiskej koaliciji z uniju a FDP runje hišće­ wotwobarać móhli, stanje so nětko ze „surowej woprawdźitosću“, wona kri­tizuje.

Wosebje šwika Roth kompromisy w migraciskej politice, kotrež su we 28stronskim dojednanju zakótwjene. „W prašenju wotsunjenja ćěkancow je so CSU ze swojej politiku kaserněrowanja škit pytacych přesadźiła.“ Wobzamknjenje w prašenju přisydlenja swójbnych je hnydom „dwójce surowe, dokelž z tuchwilnym zakazom přićahowanja pokročuja a chcedźa přichodnje najwjace tysac azyl pytacym wob měsac dowolić, do Němskeje přińć. Tele wobzamknjenja su nječłowjeske a ranja zakładne prawo na swójbu.“

wozjewjene w: Kraj a swět

nowostki LND