Z wudaća: septembera 2018

Drježdźany (ML/SN). „Na informaciskej tafli Lubnjowskeje Mikławšoweje cyrkwje hłuboko w Błótach čitaš, zo bu wona w lětach 1738 do 1741 w stilu sakskeho baroka natwarjena, a to po planach Drježdźanskeho twarskeho mištra twjerdźi­znow Gottfrieda Findeisena. Kónčina, kotrejž bě wulki syn Braniborskeje Theodor Fontane zwjazk ‚Sprjewiny kraj‘ swojich sławnych ‚Pućowanjow po braniborskej marki‘ wěnował, słušeše jónu k Sakskej.“

Pod nadpismom „Hdźež do cyrkwje čołmikowachu“ wopisuje nowina Dresdner Neueste Nachrichten na swojej kóždopóndźelnišej domizniskej stronje jara wobšěrnje Lubnjowsku hłownu cyrkej swj. Mikławša a jeje drohoćinki. Z nastawka zhoniš, zo „dyrbjachu předchadnika nětčišeho Božeho domu 1736 špatneho twarskeho stawa dla spotorhać. Najskerje bě bahnojta póda přičina za to, přetož wokolne hasy běchu hišće w 19. lětstotku rěčki. Zwjetša podawachu so serbscy kemšerjo w swojej narodnej drasće z wokolnych wsow tehdy z čołmami na Božu słužbu.“

Praha (ČŽ/K). Wo ličbu ludnosće, kaž ma ju na přikład město Kamjenc, je Čěska republika w prěnim połlěće 2018 přibyła – wo něhdźe 15 400 hłowow zrosće wona na nětko 10 625 449 wobydlerjow. Při tym bě znowa wjace ludźi zemrěło hač dźěći so narodźiło. Na prawdu Božu woteńdźe hač do kónca junija 58 026 wosobow, porodow pak registrowachu jenož 55 736. Najwjace dźěći porodźichu maćerje, 30 lět stare. To wuchadźa z najno­wšich přisłušnych datow Čěskeho statistiskeho zarjada. Zo je wobydlerstwo při­wšěm rozrostło, wuskutkowa migracija.

W prěnim połlěće 2018 je so w Čěskej mjenujcy na wšěch 29 220 wukrajnikow zasydliło, mjez nimi 5 600 Ukrainjanow, 2 700 Słowakow, 1 100 Rumunow a runje telko Bołharow. Čěsku wopušćiło je w tym času něhdźe 11 500 ludźi. Zmandźeliło je so wot wulkeho róžka hač do smažnika 20 916 porow, 1 445 wjac hač loni w tym času. Tři štwórćiny porow su sej prěni raz „haj“ dali. Najwjace ženichow je 29 lět starych było, najwjace njewjestow 27 lět. Rozwjedźenych bu 11 856 mandźelstwow – 1 155 mjenje hač w prěnim połlěće 2017.

Kónc tydźenja wotměchu Wotrowčenjo swój wjesny swjedźeń z mnohimi hosćimi. Wo „lěćo zakónčacu party“ staraše so wosebje wjesna młodźina pod nawodom Rafaela Wjacławka. Sobotu wječor su sta ludźi w třoch stanach rejwali, a wčera popołdnju předstajichu wohnjowi wobornicy z Pančic-Kukowa wopytowarjam swoju najnowšu techniku. Foto: Feliks Haza

Běły Chołmc (AK/SN). Hižo wot junija je Běły Chołmc wo zajimawy blečk bohatši. K swjedźenjej składnostnje 90lětneho wobstaća dobrowólneje wohnjoweje wobory běchu restawrowany pokutny křiž ze zornowca njedaloko wjesneho hata znowa postajili. „Za to so wšitkim na projekće wobdźělenym wutrobnje dźakuju“, pisaše wjesny předstejićer Thomas Rösler w zjawnym wuwěšku.

„Na starym městnje při wjesnym puću bě křiž dospołnje zarosćeny. Štóž jón njeznaješe, je jón lědma spóznał“, praji Běłochołmčan Wolfgang Tietze, kiž je nawoda twarskeho zarjada Łazowskeje gmejny. Podstawk bě za čas NDR přełamany. Zawod z wokoliny je wobaj dźělej spočatk 1970tych lět ze železnej manšetu zwjazał. Lětsa je Wojerowski ­Israelec zawod za narowne pomniki křiž restawrował. Dalše firmy pomhachu jón do Běłeho Chołmca dowjezć a postajić. Twarski zawod Łazowskeje gmejny je teren přihotował a wokoło křiža plestrował. „Saněrowanje płaćeše dohromady tysac eurow. Zwoprawdźić móžachmy to dźakowano pomocy zawodow“, so Wolfgang Tietze wjeseli. „Na te wašnje zachowamy přichodnym generacijam stawizniski swědk.“

Budyšin. Składnostnje 90. narodnin Wórše Lanzyneje wotewru zajutřišim, srjedu, 19. septembra, we 18 hodź. w Budyskej Serbskej kulturnej informaciji wustajeńcu wo jeje žiwjenju a skutkowanju. Zajimcy su wutrobnje přeprošeni.

Jatba pod hokatym křižom

Budyšin. Nowu trajnu wustajeńcu ­wotewru tohorunja srjedu, a to w 17 hodź. w Budyskim wopomnišću na Weigangowej 8a. Přehladka „Jatba pod hokatym křižom“ dokumentuje stawizny ­Budyskeju jastwow jako městnosće represijow přez nacionalsocialistiski režim. Wustajeńca wobswětla dotal lědma wobkedźbowanu temu, mjenujcy hitlerske jastwa jako dźěl teroroweho režima ­nacionalsocialistow. W srjedźišću přehladki steja wosudy ludźi, kotřiž su so nacionalsocializmej spřećiwjeli a kotrychž su za to do jastwa tyknyli. Nimo komunistow a socialdemokratow běchu to tež Židźa a Serbja.

Pokazuja mopedy a motorske

Wobornicy lěsny woheń zhašeli

Čorny Chołmc. Lěs je so wčera dopoł­dnja při Petzerec hórce w Čornym Chołmcu na pjeć městnach a na cyłkownej přestrjeni něhdźe 8 000 kwadratnych metrow palił. 45 kameradow, mjez druhim z Wojerec, Čorneho Chołmca, Michałkow/Brětnje, Němcow kaž tež z Njedźichowa a Kulowa, kotřiž běchu wot 10 hodź. na městnje, měješe płomjenja ně­hdźe w 14.30 hodź. pod kontrolu. Tak móžachu hišće wjetšim škodam zadźěwać. Přičiny wohenja njejsu znate, čehoždla je fachowcy tuchwilu přepytuja.

Njeswačanska gmejna móže dróhi a nadróžne wobswětlenje ponowić

Njeswačidło (JK/SN). Hižo dlěši čas planowane a připowědźene ponowjenje wot­rězka Hłowneje dróhi w Njeswačidle při něhdyšim železniskim přechodźe móža 1. oktobra zahajić. To zdźěli zastupowacy wjesnjanosta Norbert Braun (Rjemjesło a přemysło) Njeswačanskim gmejnskim radźićelam na jich zašłym posedźenju. Planowane předewzaće přewjedźe gmejna zhromadnje z Budyskim krajnoradnym zarjadom, kotryž so z wosebitym spěchowanjom na naprawje wobdźěli. Na te wašnje njetrjeba so gmejna financielnje tak jara napinać, kaž hdyž by ju w swójskej režiji přewjedła. Nimo toho dóstanje gmejna za něhdźe měsac trajace dźěło spěchowanske srědki z programa wo zesylnjenju inwesticiskeje mocy komunow. Za hłubokotwarske dźěła, kotrež běchu zjawnje wupisane, bě so jenička firma z poskitkom přizjewiła. Wšitke dalše móžne firmy su mnohich nadawkow dla wućežene a njemóžachu poskitk wotedać.

Runje tak powučny kaž zabawny bě lětuši wulět Domowinskeje skupiny Pančicy-Kukow. Wjeršk kóždolětneho skutkowanja, kotrež sej wot skupinskeho předsydstwa a jeho předsydy Pětra Korjeńka najwjace dźěła žada, wjedźeše zawčerawšim do Berlina.

Tójšto zajimcow bě minjeny pjatk do Mužakowskeho hrodoweho zahrodnistwa na tradicionalne a powučne žnjenske wodźenje přichwatało. Při tym smědźachu słódne płody woptać. Prjedy hač so wobchodźenje započa, poskićachu wjednica zahrodnistwa Wiesława Kölzow a jeje pomocnicy hosćom čerstwy chlěb ze samočinjenymi marmeladami. Nimo třista ananasowych rostlin maja w zahrodnistwje běrny, tomaty, morchej, melony kaž tež wšelake družiny zelow. Foto: Jost Schmidtchen

SV Liegau-Augustusbad – ST Marijina hwězda 1:6 (1:5)

Zestawa hosći: Matik – R. Cyž, K. Pakoßnick (41. Eldor), Jurš, Lipič, Ch. Cyž, Kuring, O. Hawš, R. Hawš, J. Pakoßnick, Schmidt