Z wudaća: póndźela, 10 decembera 2018

póndźela, 10 decembera 2018 13:00

To a tamne (10.12.18)

Něhdźe 1 100 wobdźělnikow w čerwjenym kabaće a z čapku na hłowje je wčera na mjeztym 10. Mikławšowym běhu w Michendorfje južnje Berlina startowało. To je nimale runje telko kaž loni, organizatorojo zdźěleja. Zajimcy móžachu so rozsudźić, hač chcedźa połtřeća, pjeć abo dźesać kilometrow zmištrować. Nimo toho bě stafla za sportowske swójby zarjadowana. Tež dźěći mějachu swoje wubědźowanje, wšako bě so 120 z nich přizjewiło. Mikławšowy kostim znajmjeńša bě za wšěch běharjow winowatosć.

Wosrjedź sławneho Španiskeho schodu w Romje stejo wostał je 27lětny ze swojim awtom. Kaž nowiny rozprawjeja, bě wón kontrolu nad wodźidłom zhubił a hakle na baroknych schodach stejo wostał. Awto bě chětro skóncowane, schód z 18. lětstotka bu hač na čornu smuhu borzdźidła lědma wobškodźeny.

wozjewjene w: To a tamne
póndźela, 10 decembera 2018 13:00

Wuslědk akceptować

Přesłapjenosć mjez mnohimi wobdźělnikami zwjazkoweho zjězda CDU po wu­zwolenju Annegret Kramp-Karrenbauer w Hamburgu bě widźomna: Předewšěm wuchodoněmscy zastupnicy běchu sej Friedricha Merza za předsydu přeli. Někotři wostachu samo demonstratiwnje sedźo, jako so delegaća po wozjewjenju wólbneho wuslědka pozběhnychu, zo bychu „AKK“ přikleskowali. Nětko pak maja wšitcy swoje domjace nadawki spjelnić. Čłonojo CDU dyrbja wuslědk demokratiskich wólbow akceptować, byrnjež za někotrych bolostny był. Nowa předsydka je nětko­ wužadana, wšelake křidła strony zjednoćić a pačenju CDU zadźěwać. Hewak drje by poslednja ludowa strona dale wosłabnyła. Při tym budźe wažne, zo sadźa wona za wšěch widźomne akcenty, hinak hač jeje předchadnica Angela Merkel, kotraž njebě znata jako přećelka jasnych pozicijow a zakitowarka swojich přeswědčenjow. Marko Wjeńka

wozjewjene w: Kraj a swět
póndźela, 10 decembera 2018 13:00

Nowy pospyt rehabilitacije

Drježdźany (SN). Sakske ministerstwo za wobswět je minjene měsacy wobzamknjenju krajneho sejma jenož wahajo wotpowědowało. Dźe wo rehabilitaciju dweju sobudźěłaćerjow biosferoweho rezerwata Hornjołužiska hola a haty, kotrejuž běchu dospołnje njewoprawnjenje pu­šćili. Wahanje ma nětko konsekwency, kaž sćelak MDR rozprawja. Andreas Skomudek, bywši předsyda biosferoweho rezerwata, bě zhromadnje z 200 wobydlerjemi w meji 2016 Sakskemu krajnemu sejmej peticiju zapodał, zo by pušćenje sobudźěłaćerjow zjawnje předźěłać dał. Z peticiju sej žadachu, potrjecheneju dospołnje rehabilitować a wotpowědnje wotškódnić. To pak njeje so po měnjenju Skomudeka dosahajcy stało. Tuž so wón wo to prócuje, peticiju znowa na dnjowy porjad peticiskeho wuběrka zapisać dać.

wozjewjene w: Kraj a swět
póndźela, 10 decembera 2018 13:00

Ličby přewšo zwjeselace

Budyšin (SN/BŠe). Statistiska rozprawa Budyskeho hospodarstwa wo třećim kwartalu 2018 so jara derje čita. W žanym měsće po cyłej Sakskej njeje podźěl přistajenych tak wulki kaž w sprjewinym měsće. Na 1 000 wobydlerjow zličichu statistikarjo 665 k socialnemu zawěsćenju winowatych dźěłaćerjow. W Budy­šinje zasydlene předewzaća registruja zdobom wjetše wobroty hač w Lipsku a Drježdźanach. Přerěznje docpěchu wone w lěće 2016 wobrot něhdźe 1,18 milionow eurow, z čimž leži město Budyšin jasnje nad sakskim přerězkom. Jenož w Kamjenicy su zawody w samsnym času wjace wobrota nadźěłali.

Zo so Budyšin na dobre hospodarske stejnišćo wuwiwa, pokazuje so tež na ličbje ludźi, kotřiž wšědnje do sprjewineho města na dźěło jězdźa. Cyłkownje 18 281 přistajenych je lětsa w juniju sem na dźěło dojězdźowało.

Ličba bjezdźěłnych so tohorunja pomjeńša. Bě-li jich w juniju před dźesać lětami 3 300, zli­čichu lětsa w samsnym měsacu jenož hišće 1 789 ludźi bjez dźěła.

Dale zwjesela, zo mjenje wobydlerjow Budyšin a wokolinu wopušća.

wozjewjene w: Hospodarstwo
póndźela, 10 decembera 2018 13:00

Nimo klasikarjow nowosće

Serbski spěwny wječork za projekt w Ruskej wotměli

Jaseńca (RL/SN). Zhromadnosć mjez Serbami a hudźba stej młodostnu Judith Pjetašec z Pančic-Kukowa runje tak kaž wjace hač sto dalšich ludźi na spěwny wječork sobotu, 8. decembra, do Jaseńcy wabiłoj. Skupina PoŠtyrjoch bě mjeztym wosme lěto pospochi na beneficny koncert do bróžnje Floriana Rynča přeprosyła. Tónraz je hosćićel, kiž so wo wšu logistiku stara, zdobom sam jako hudźbnik w programje sobu skutkował, a to z dujerskej kapału Tuten und Blasen.

Zběrali su na koncerće za projekt biskopa Clemensa Pickela w ruskim Saratowje. Tam hižo wot 1990tych lět swójby mjez druhim z tym podpěruja, zo jim kruwu jako žiwjenski zakład přewostajeja. Moderator Jan Rjeda rozłoži, zo płaći jedna něhdźe 500 eurow. Wunošk wje­čora wučinja tysac eurow – takrjec dwě kruwje za swójbje w Ruskej.

wozjewjene w: Socialne
póndźela, 10 decembera 2018 13:00

Slědźa za předchadnikami

Běły Chołmc (AK/SN). Do kóždeje wjetšeje hłubokotwarskeje naprawy maja archeologojo składnosć, potrjecheny areal přepytować. Tak dźěłaja woni tuchwilu pola Běłeho Chołmca, hdźež přichodnje wysokonapjaty milinowód do zemje składu. Tohodla tam Veronika Büttner a Mario Steinbach po dołhosći 750 metrow slědźitaj, hač je teren archeologisce zajimawy. Z jednorym gratom so wonaj centimeter po centimetru do zemje dźěłataj­. „Kóžde wurywanje je hinaše. Njewěmy do toho, što nas ­wočakuje“, Veronika­ Büttner rozłožuje.

wozjewjene w: Łužica
póndźela, 10 decembera 2018 13:00

Policija (10.12.18)

Třěchikryjerski skład wopor wohenja

Hornja Hórka. Tójšto dźěła mějachu wohnjowi wobornicy kónc tydźenja w Hornjej Hórce. Pjatk wječor wołachu jich na Šulsku, hdźež so skład třěchikryjerskeje frimy paleše. Kaž policija zdźěli, běchu­ w něhdźe 40 x 40 metrow wulkej hali wjetše mnóstwa palneho drjewa a twaršćizny­ składowane kaž tež twarski kran wotstajeny. Wšitko sta so z woporom płomjenjow. Tež twarska substanca hale je wohenja dla chětro poćerpjeła. Wosoby so njezranichu. Škodu trochuje wob­sedźer na wjac hač 150 000 eurow. Kaž w rozprawje policije dale rěka, zwěsćichu wohnjowi wobornicy wjacore městna, na kotrychž­ bě woheń wudyrił. Kriminalna policija pad tuž nětko přepytuje.

wozjewjene w: Policija
póndźela, 10 decembera 2018 13:00

Nazymske mišterstwo sej zaručili

ST Marijina hwězda

– ST Nadrózna Hrabowka 3:0 (2:0)

Zestawa domjacych: O. Schmidt – Ch. Cyž, Rab, Škoda, R. Cyž, P. Schmidt (68. Zelnak), Pjetaš, Bělk, F. Peschmann, J. Pakoßnick (83. Čornak), Eldor (74. Melnyk)

Na derje přihotowanym twjerdym hrajnišću su koparjo ST Marijineje hwězdy swoju poslednju domjacu partiju prě­nje­je połserije přewjedli. Hakle po 14 mjeńšinach mějachu prěnju mału móžnosć. Po přihrawce Jako­ba Pakoß­nicka wot zakładneje linije k Falkej Pesch­man­nej stłóči naposledk mjenowany bul nimo wrotow. Po prěnjej składnosći hosći (26.) poradźi so chowancam trenarja Erwin­a Kleinmanna nawjedowanje. Křesćan Bělk bě so w srjedźnym polu pře­sadźił a z tróšku zbožom docpě kulo­wata koža noze Peschmanna. Jeho třělwa ze zdalenosće 20 metrow zadyri na to w delnim, prawym kuće (27.). Jeno tři mjeńšiny pozdźišo klóšterscy koparjo na 2:0 zwyšichu. Wólny kop Feliksa Pje­taša přizemi we wrotach přećiwnika.

wozjewjene w: Sport
póndźela, 10 decembera 2018 13:00

Wo klasu lěpši byli

SJ Njebjelčicy – ST Wulka Dubrawa 7:0 (3:0)

Zestawa domjacych: Matješk – D. Kral, Haška, Šołta, Hanuza, Pawlik, Domš (69. Hrjehor), Plaettner, Hoelzel, Wagner (59. Ričel), Korjeńk (84. Lejnart)

wozjewjene w: Sport
póndźela, 10 decembera 2018 13:00

Widźał, słyšał, napisał (10.12.18)

Awtor dźensa Clemens Šmit

„Hej, pój, to njesměmoj na žadyn pad skomdźić“, wona rjekny, torhny mje do taksy, a po někotrych kilometrach stejachmoj při starće. Bjez rěčnych kmanosćow, něhdźe 8 000 km zdalenaj wot Łužicy. Sportowu drastu njemějachmoj, ani prawe běhanske črije. Za mjenje hač wosom hodźin dźěše hižo lět wróćo do Němskeje. Běše to posledni wječor naju jězby po kupje Sri Lanka. Tři njedźele połne impresijow ležachu za namaj. Tři njedźele, w kotrychž běchmoj so nimale wšědnje do no­weho regiona podałoj a sej kóždy druhi dźeń hinaši nóclěh pytałoj. Pomału ze swojej partnerku ani předźěłać nje­móžachmoj, što wšo běchmoj dožiwiłoj. A nětko? A nětko wobdźělichmoj so spontanje na nócnym běhu „Colombo night run“ w stolicy Sri Lanki. Hodźinu do toho bě moja přećelka zarjadowanje w socialnej syći namakała, wačoki běchmoj w hospodźe wostajiłoj. A što dyrbju rjec? Akcija běše­ idealne zakónčenje naju jězby. Njebě tak, zo mějach přebywanje w cuzbje syte­, ale kusk mučny běch přiwšěm.

nowostki LND