Z wudaća: wutora, 11 junija 2019

Dobyćerjo prěnjeho idejoweho wubědźowanja Sakskeho fondsa Čiń sobu su jas­ni. Juryje štyrjoch kategorijow su do­hromady 613 z 1 520 zapodatych projektowych idejow mytowali. We Łužicy je jich 359, z nich 43 we wosebitej kategoriji „Łužica – žiwa dwurěčnosć“. Serbske ideje pak su zdobom Myće MINT, ReWir a Myto mobility dobyli.

Berlin (dpa/SN). Hladajo na žadanje sakskeho ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera (CDU), skónčić sankcije přećiwo Ruskej, je zwjazkowy nutřkowny minister Horst Seehofer (CSU) přiznał, zo su na wuchodźe a zapadźe rozdźělne nastajenja k Ruskej. „Dyrbimy so chutnje a měrnje z nimi zaběrać“, Seehofer nowinarjam rjekny. Kretschmer bě sej na swojim wopyće w Pětrohrodźe kónc zapadnych sankcijow žadał a za to z rjadow unije wjele kritiki žnjał.

Maas bjez wuslědkow

Teheran (dpa/SN). Pospyt zwjazkoweho wonkowneho ministra Heika Maasa (SPD), mjezynarodne atomowe zrěčenje z Iranom tola hišće wuchować, njeje žane konkretne wuslědki wunjesł. Po rozmołwach z iranskim kolegu Mohammedon Dshawadom Sarifom a prezidentom Hassanom Ruhanijom wosta konflikt njerozrisany. Iran žada sej kónc sankcijow USA a wočakuje, zo Europjenjo ćišć na USA wukonjenja.

Kanclerskeho kandidata wolić

Würzburg (B/SN). Němski katolski biskop ekumeny Gerhard Feige je po po­hrjebje 91lětneho něhdyšeho Würzburgskeho biskopa Paula Wernera Scheele na to­ pokazał, zo bě njeboćički w swojich poćahach k reformaciskim cyrkwjam a wosebje w dialogu ze starokatolskej cyr­kwju kaž tež k orientalsko-ortodoksnym cyrkwjam do přichoda pokazowace po-srědkowanja zdokonjał. „Jeho ekumeniske skutkowanje njech je nam nadawk, w boju wo jednotu wěry njepopušćić.“

Počesća Angelu Merkel

Při zražce z nakładnym ćahom w Berkenbrücku wuchodnje Berlina je minjenu nóc žona žiwjenje přisadźiła. Šoferka bě spytała ze swojim awtom železniski přechod přeprěčić, jako ćah do njeho zrazy a je sobu storhny. Železniski přechod bě z amplu a połojčnej zawěru wuhotowany. Čehodla bě žona zawěru ignorowała, njeje policiji znate. Foto: dpa/citynewstv

„Łužyca“ je zajimcow na zjawnu diskusiju wo přichodźe delnjoserbšćiny přepro­syła. Najwažniši wuslědk wječora minjeny štwórtk w Choćebuskim měšćanskim domje je, zo trjebamy jasny koncept.

Choćebuz (HA/SN). Diskusija wo wuslědkach ewaluacije serbskeje wučby na braniborskich šulach a scyła wo přichodźe serbskeho šulstwa a serbskeje rěče w Delnjej Łužicy dale dźe. Po tym zo su so serbske institucije a Domowina z wuslědkami ewaluacije na njezjawnym zarjadowanju spočatk apryla zaběrali a serbske wučerki a serbscy wučerjo w meji wo nich internje rěčeli, je nětko tež redakcija delnjoserbskeho telewizijneho magacina Łužyca do wažneho dialoga zapřimnyła. Něhdźe 80 ludźi bě minjeny štwórtk přeprošenje magacina na zjawnu diskusiju wuslědkach ewaluacije serbskeje wučby na šulach Braniborskeje do Choćebuskeho měšćanskeho domu sćěhowało, mjez nimi tež mnozy chowancy Delnjoserbskeho gymnazija Choćebuz a jich starši.

Brüssel/Berlin (dpa/SN). Europska unija drje swój zaměr nastupajo klimje přichilene energije hač do lěta 2020 njedocpěje, dokelž jich produkcija w Němskej a druhich­ krajach chromi. Na to pokazuje Euroski­ zličbowanski zarjad we wčera wozjewjenej pruwowanskej rozprawje. Fachowcy kritizuja spěchowansku politiku a žadaja sej wjace wobdźělenja wobydlerjow, awkcije za wutwar kapacitow, wottwar běrokratiskich zadźěwkow a lěpše milinowe syće.

EU bě sej w boju přećiwo změnje klimy zaměr stajiła, hač do lěta 2020 pjećinu wšeje trěbneje energije z wobnowjomnych žórłow zdobyć. Hač do lěta 2017 bě po rozprawje 17,5 procentow docpětych. Jědnaće z cyłkownje 28 statow EU je swoje zaměry hižo docpěło.

Němska dyrbjała so runja sydom dalšim krajam bóle napinać, by-li swoje cile hač do 2020 docpěć chcyła, sej pruwo­warjo žadaja. Šěsć dalšich krajow drje je dospołnje misnje. Hladajo na hłowny zaměr EU je zličbowanski zarjad skerje skeptiski, kaž z Brüssela rěka.

Wojerecy (dpa/SN). Krajnej knježerstwje Sakskeje a Braniborskeje stej dźensa na Wojerowskim hrodźe zhromadne kabinetne posedźenje přewjedłoj. Při tym dźěše w prěnim rjedźe wo strukturnu změnu we Łužicy. Nimo sakskeho ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera (CDU) a braniborskeho knježerstwoweho šefa Dietmara Woidkeho (SPD) wobdźěli so tež šef Berlinskeho kanclerskeho zarjada Helge Braun (CDU). Planowane bě podpisać kooperaciske zrěčenje, zo bychu rólu Łužicy jako městnosć spěchowanja sylnišo wuzběhnyli. Do posedźenja zetkaštaj so knježerstwowaj šefaj z něhdźe 30 šulerjemi Leona Foucaultoweho gymnazija we Wojerecach, zo byštaj z nimi wo temje „Łužica – naša domizna w lěće 2038“ diskutowali kaž tež přeća a wočakowanja młodostnych na wědomje brałoj.

K samsnej temje wupraji so Woidke tež w rańšim magacinje sćelaka ARD. Wón potwjerdźi, zo je strukturna změna nastupajo skónčenje zmilinjenja brunicy we Łužicy wšotowaršnostny nadawk.

12. błótowske bajowe nocy Serbskeho ludoweho ansambla pod Bórkowskej Bismarckowej wěžu su swjatkowny kónc tydźenja něhdźe 5 000 hosći wulce zahorili.

Bórkowy (MiH/SN). Hižo do popraw­neho předstajenja hłowneho programa SLA je štabrowe dźiwadło Incanto publikum wobku­złało. Něhdźe 2 000 hosći dožiwi na premjernym sobotnym wječoru předprogram z pěsnjemi a rejemi „Lipa-dźěći“, ansambla Dźěćaceho a wuknjenskeho domu „Lipa“ w Bórkowach. Na wšěch třoch dnjach su dźěći hosći bajowych nocow­ spěwajo z „Witajśo k nam“ strowili. Wot spočatka šulskeho lěta bě 20 holcow a hólcow pod nawodom Ivy Schultchen a Michaela Apela za wustup zwučowało. Nimo nich pokazachu tež šulerki a šulerjo Kśišowskeje (Krieschow) zakładneje šule a Němsko-Serbski ansambl Choćebuz swoje reje na serbske žiwjenske wašnje. Wot moderatora Christiana Matthéeja zhonichu přitomni tójšto zajimawosćow wo slědowacej inscenaciji. Tak mjez druhim, zo w bojowych scenach Markus Schulz z Choćebuskeho policajskeho jěchanskeho towarstwa sobu skutkuje.

Wólnočasni wolejbulisća z Radworja su 10. turněr wo pokal spěchowanskeho towarstwa Serbskeho gymnazija Budyšin (SGB) w sportowni tamnišeho šulskeho a zetkawanskeho centruma mjez šěsć wobdźělenymi cyłka­mi dobyli.

Předposlednja stacija turněrow serije „top-šěsć“ při wysokim saku skónči so w Budyšinje z dalšim wuspěchom najmłódšeho mustwa. Wólnočasni wolejbulisća ST 1922 Radworja dobychu wšitke partije wo pokal spěchowanskeho towarstwa SGB a zakitowachu tak lońše prěnje městno. Dramatiski bě wukónc final­neje hry, w kotrejž so Radworčenjo přećiwo wólnočasnemu mustwu Viktorije Worklecy z 18:16 snadnje přesadźichu.

Namjety za wuhotowanje Lawskeho areala a Serbskeho domu zběrali

Budyšin (SN/JaW). Rozmyslowanja, kak wužiwać areal při Lawskich hrjebjach a rumnosće Budyskeho Serbskeho domu, su přewšo rozdźělne. To wujewi idejowa dźěłarnička Załožby za serbski lud minjeny pjatk w Budyskim Serbskim domje.

35 zajimcow bě přepro­šenje direktora Załožby za serbski lud Jana­ Budarja sćěhowało. A woni rozjimachu najwšelakoriše ideje. W srjedźišću steješe nadawk, zo ma Serbski institut (SI) ze swojim archiwom nowy domicil dóstać. Tež přičinu planowaneho projekta a zo je nuznje trjeba reagować, Budar hišće raz rozłoži. „Serbski institut je lěta 2015 wo pomoc wołał, smy so z naležnosću rozestajeli“, Budar podšmórny. Rozsudźene a kupjene dotal hišće ničo njeje, wón potwjerdźi.