Z wudaća: pjatk, 20 měrca 2020

Budyšin. Muzej Budyšin dyrbi coronakrizy dla wšitke zarjadowanja hač do 19. apryla wotprajić. Muzej wostanje tež zjawnosći zawrjeny. Aktualne informacije namakaja zajimcy pod www.museum-bautzen.de.

Gmejnska rada njebudźe

Radwor. Za přichodnu wutoru planowane posedźenje Radworskeje gmejnskeje rady je tuchwilneje krizy coronawirusa dla wotprajene. Tole zdźěla wjesnjanosta Wincenc Baberška. Na posedźenju chcychu zapokazanje noweje wjesnjanostki w aprylu přihotować a radźićela wuzwolić, kiž ma ju spřisahać. Tohodla běchu zeńdźenje do sportoweje hale „Slavia“ přepołožili, hdźež by wjace městna było. Najebać to pak su nětko hinak rozsudźili.

Poradźuja telefonisce

Budyšin. Tež Budyska turistiska informacija je swoje durje za zjawne wužiwanje zawrěła. Wosobinske poradźowanja tam hižo žane njejsu. Serwisowi sobudźěłaćerjo a sobudźěłaćerki pak su wšědnje wot 10 do 17 hodź. telefonisce abo ­e-mejlnje k dispoziciji.

Před 30 lětami wurjadny kongres Zwjazka Łužiskich Serbow w Budyšinje přewjedli

Něhdźe 550 Serbow běše so 17. měrca 1990 dopołdnja na wulkej žurli hotela „Město Budyšin“ w sprjewinym měsće k wurjadnemu kongresej Domowiny zešło. Na wosebitym posedźenju Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny 20. nowembra 1989 w Budyskim Serbskim domje běchu wobzamknyli, tajki wurjadny forum narodneje organizacije Serbow za 17. měrc 1990 zwołać.

Proces politiskeho přewróta w NDR žadaše sej wot w Nacionalnej fronće zjednoćenych stron a masowych organizacijow, do kotrychž Domowina słušeše, swoje dotalne skutkowanje sprawnje bilancować a nowe politiske nadawki postajić, kotrež přewrótej wotpowědowachu. Njespokojnosć ludźi z dotalnej politiku wodźaceje strony SED a knježerstwa, wobšěrne wobydlerske hibanje, wulke aktiwity wojowarjow za byrgarske prawa, mócne demonstracije, nowe ludowe hibanja kaž Nowy forum, Demokratiski zazběh, Demokratija nětko postarachu so wo towaršnostny přewrót w NDR.

50 milionow eurow za wobnowjenje galerije starych mištrow nałožili

Wuměłscy eksperća a fachowcy za wustajeńcy su so wo to starali, zo so Semperowa galerija w nowym swětle błyšći. Telko dźiwa a požitka tu hižo dołho wjace dožiwił njejsy. Galerija starych mištrow bě drje hižo přeco něšto cyle wosebiteho. Hačrunjež tam snano zyma abo trochu ćěmno było, hač wopyta ju wjele abo mało ludźi – galerija wosta stajna městnosć wosebiteje wabiwosće. Nětko pak je wustajenišćo hišće wyši schodźenk docpěło.

Załožena wot sakskich kralow słuša zběrka k najsławnišim a najwoblubowanišim na swěće. Mjez druhim tohodla, zo žane rubježniske wuměłstwo njewopřijima. Wšitke eksponaty su prawdosćiwje a wěcywustojnje nabyte abo darjene, a hižo za čas kralow běchu zjawnosći přistupne. Snano je to tež přičina, čehoždla su kralojo w Sakskej chětro woblubowani. Woni běchu so stajnje sylnje za kulturu zasadźeli. Jeničce knježeše-li wójna abo wulka woda, zběrku zawrěchu. ­A wšitcy so wo wobstatk starosćachu.

Słuša k najsławnišim a najwoblubowanišim na swěće

„Bautzen – Glanz und Tragik einer ­ostdeutschen Stadt“ rěka kniha ­Heidelbergčana Hansa-Jörga Staehle. Budyšan Robert Maćij je sej ju ­wobhladał a přečitał.

Čehodla Budyšin dźensa tajki je, kajkiž nastupajo „měšćansku struchłosć“, komercializaciju zjawnosće a politiskeho pačenja je? Tomu chce so w nakładni­stwje „regionalkultur“ wušła kniha „Bautzen – Glanz und Tragik einer ostdeutschen Stadt“ wěnować. Hans-Jörg Staehle njeje ju jenož napisał, wuhotował, sadźbu zestajał, wobrazy fotografował abo fotomontaže stajał, ale najskerje, kaž je w tym nakładnistwje z wašnjom, wudaće ze swójskeje kapsy zapłaćił. W partnerskim měsće Budyšina Heidelbergu bydlacy a z rodźenej Budyšanku (ze serbsko-němskimi korjenjemi) zmandźeleny Staehle sej mysli, zo je trjeba na přikładźe Budyšina rozswětlić, što w Budyšinje, w bywšej NDR, w zjednoćenej Němskej a po cyłym swěće wopak běži. To docyła tak njezajimawa mysl njeje, dokelž mamy w sprjewinym měsće wšelake hišće bóle přiwótřene konstelacije hač druhdźe. Tomule narokej pak awtor lědma wotpowěduje a hnydom na wšelakich runinach zwrěšći.