Z wudaća: srjeda, 14 oktobera 2020

Berlin/Drježdźany (dpa/SN). Sakski kultusowy minister Christian Piwarz (CDU) nima za zmysłapołne zymske prózdniny podlěšić. „Tajke přechwatane namjety šulerjow, wučerjow kaž tež staršich znjeměrnjeja“, rjekny wón wčera w Drježdźanach. Tež hdyž ličba koronainfekcijow přiběra, njeměli bjez přemyslowanja wo wobmjezowanjach kubłanja rěčeć. „Dźěći pandemiju njepřiwótřeja, kaž to samo Roberta Kochowy institut zwěsća. Nětko je wažne dowěru wuknjacych, wučacych a staršich do šule skrućić. Šula trjeba spušćomnosć město stajneje njewěstosće“, minister wuzběhny.

Dalši kultusowi ministrojo su na namjet dweju politikarjow unije, Hamburgskeho šefa CDU Christopha Ploßa a jeho frakciskeho kolegi Stephana Pilsingera (CSU), tohorunja reagowali. Naprawa wuskutkuje nowe ćeže hladajo na organizaciju. Prawidłowna wučba měła dale wobstać. Jenož regionalnje abo punktuelnje měli ju online přewjesć.

Berlin (dpa/SN). Strowotniske zarjady Němskeje su po informacijach Roberta Kochoweho instituta (RKI) w běhu minjenych 24 hodźin 5 132 nowonatyknjenych z koronawirusom přizjewili. To je 1 000 wjace hač wčera. Tež ličba wosobow, kotrež su w zwisku z wirusom ze­mrěli, je so wo 43 dalšich jasnje powjetšiła. Dźeń do toho bě jich třinaće. „Tuchwilu zwěsćamy razantniše wuwiće nowo­infekcijow po cyłym Zwjazku. Tohodla cyłu ludnosć namołwjamy, infekciski škit wobkedźbować“, pisaja fachowcy RKI. Wot spočatka pandemije je so znajmjeńša 334 585 ludźi natyknyło.

Tež rizikowych kónčin je dźeń a wjac. Wosebje w Bayerskej a Sewjerorynsko-Westfalskej su města a wokrjesy hódnotu 50 nowoinfekcijow na 100 000 woby­dlerjow w běhu sydom dnjow překročili. Na wuchodźe Němskeje je Berlin rizikowa kónčina. W Sakskej je wokrjes Rudne horiny hódnotu překročił a tuchwilu jako rizikowy region woznamjenjeny.

Marek Krawc rozprawja z čěskeje stolicy za Serbske Nowiny

Hdyž registrowaše strowotniske minis­terstwo Čěskeje póndźelu dalšich 4 170 infekcijow z koronawirusom, je drje to mjenje wobkrućenych padow porno rekordnej ličbje 8 618 pjatk tydźenja, ale situacija je dale napjata. Mjeztym ličba nowych infekcijow dale stupa, wčera zwěsćichu 8 325 nowych natyknjenjow.

Po póndźelnych krućišich naprawach, kaž stej to zakaz kulturnych zarjadowanjow abo nimale cyłkowne zastajenje nócneho žiwjenja, płaća wot dźensnišeho dalše njepřijomne postajenja. Tak dyrbja wšitke hosćency znajmjeńša dwě njedźeli zawrjene wostać – dalši to dyr hosćencarjam. Tež šule budu po cyłym kraju zaso šulerjow parować, kotřiž maja najprjedy raz hač do nazymnika doma dale wuknyć. Lěkarske zastaranje a zarjady su wobydlerjam tak a tak jeno z wobmjezowanjemi přistupne. Knježerstwo pak njemóže hospodarstwo dale poćežować, a tak smědźa sej Češa na zbožo wšitko za wšědne žiwjenje trěbne we wobchodach a kupnicach wobstarać.

Sym wšak zawěrno radšo optimist hač pesimist, ale zo so lětuše Budyske Wjacławske wiki na Třělnišću wotměja, njemóžach sej tak prawje předstajić. Kak dźě by to z wěstotnym wotstawkom fungować dyrbjało? A štó by w připołdnišej přestawce tam šoł, zo by sej praženu kołbasku popřał, kaž bě to hewak wosrjedź města? Ja zawěsće nic. Nětko je potajkim wšitko wotprajene jako sćěh přiběraceje ličby nowych koronainfekcijow. Mam to za prawy rozsud, byrnjež zamołwitym jara ćežki był. Ale někajkeje zabawy dla so z koronu natyknyć toho wšeho hódne njeje. Mnozy zawěsće wobžaruja, zo žanych wikow njebudźe, tež hdyž bychu wone hinašu formu měli. Ja měnju, zo žiwjenje přiwšěm dale póńdźe. Nichtó drje z hłodom tradać nje­trjeba, dokelž sej na wikach žanu kołbasku a žane horce wino kupić móc njebudźe. A štóž na kóždy pad trochu adwentneje nalady trjeba, ju tež druhdźe změje. Adwent budźe tež bjez wikow rjany čas, to sym cyle optimistiski. Marian Wjeńka

Kamjenc (SN/at). Sławne Lessingowe šulerske pisanske wubědźowanje, kotrež wuhotuje Kamjenski Lessingowy muzej, je so lětsa koronapandemije dla do wulkich ćežow dóstało. We hłownej fazy, jako mějachu wubědźowanske přinoški dochadźeć, su wobmjezowanja korony dla po cyłej republice šulske žiwjenje lemili. Wučerki a wučerjo němčiny jako najwažniši multiplikatorojo tohole wurisanja njemóžachu tuž swojich šulerjow abo swoje šulerki pohonjeć, zo bychu so pjera jimali. Što pak w tajkej situaciji činić? Rozsud Lessingoweho muzeja, čas zapodaća hač do kónca lětnich prózdnin podlěšić, je so jako prawy wopokazał. 56 tekstow, mjez nimi dwaj žurnalistiskej, juroram skónčnje předležeše. Připad to chcyše, zo mytowachu minjeny pjatk šěsć lawreatkow, kotrež wuknjechu za čas pisanja w Kamjencu, Drježdźanach, Mišnje a Neubrandenburgu.

Rjanu zajimawosć wuhladaš wot njedawna na saněrowanym starym młynje w Swinjarni. Mějićel Pětr Lebza da tam wot dwora (wulki wobraz) a wot puća (mały wobraz) na fasadźe serbskej hrónčce namolować, štož je Žuričan Joachim Lipič wobstarał. ­Wobě hrónčce běštej něhdy w zachodźe domu namolowanej, nětko stej wonka na domje widźeć. Foto: Feliks Haza

Plan wohnjowoborneje potrjeby Hamorskeje gmejny předwidźi za přichodny čas najwšelakoriše inwesticije. Přiwšěm njejsu radźićeljo na swojim póndźelnym posedźenju dokument wobzamknyli.

Hamor (CK/SN). Jednotliwe wohnjowe wobory w gmejnje Hamor su tuchwilu „woprawdźe derje wuhotowane“. To płaći za techniku runje tak kaž za jězdźidła. Personelne wuhotowanje je „zasadnje rozumne“. Dnjowu hotowosć woborow pak docpěwaja jenož w kooperaciji z druhimi abo ze zawodowej woboru přede­wzaća LEAG. Ličba wužiwarjow dychanskich škitnych nastrojow je we wšitkich woborach přesnadna. Nimo toho wostanje wažne ćežišćo, dalši dorost wabić. ­Takle je nawoda hłowneho zarjada Arian Leffs předwčerawšim na posedźenju Hamorskeje gmejnskeje rady tuchwilne połoženje zjimał. Radźićeljo mějachu so z dalewjedźenjom plana wohnjowoborneje potrjeby w gmejnje zaběrać. Po diskusiji w zarjadniskim wuběrku pak dóstachu woni 15 stron wopřijacu kónčnu wersiju hakle na spočatku póndźelneho posedźenja předpołoženu. Při tym 14 přiłohow z dohromady 35 stronami ani připołoženych njebě.

Adwentny spektakl přewulke riziko za wikowarjow a město

Budyšin (SN/MWj). Hakle před něšto dnjemi je město Budyšin optimistisce zdźěliło, zo lětuše adwentne wiki budu, wobkedźbujo hygienowy koncept korony dla pak na Třělnišću. Mjeztym je so koronowa situacija přiwótřiła, a tak dyrbješe měšćanske zarjadnistwo po dorěčenju z wikowarjemi wčera zdźělić, zo so Wjacławske wiki 2020 pod tuchwilnymi wuměnjenjemi wotměć njehodźa. „Dyrbjachmy sej wuwědomić, zo přidatne naprawy hygieny dodźeržeć njemóžemy“, wopodstatnja wyši měšćanosta Alexander Ahrens (SPD) ćežki rozsud w nowinskej zdźělence.

Wojerecy. Za 31. oktober planowana halloween-party we Wojerowskim zwěrjencu wupadnje. Swjedźeń, na kotryž su minjene lěta stajnje wjacore tysacy wopytowarjow witali, so při tuchwilu płaćiwych postajenjach hygieny zwoprawdźić njehodźi, zdźěli zamołwita za zjawnostne dźěło Stefanie Jürß.

Radźićeljo so zetkaja

Chrósćicy. Z rozšěrjenjom hladanskeho poskitka w Chróšćanskej pěstowarni zaběraja so čłonojo tamnišeje gmejnskeje rady na swojim posedźenju jutře, štwórtk, w 19 hodź. w gmejnskim a kulturnym centrumje. Dale rozjimaja radźićeljo w dwěmaj dnjowymaj dypkomaj saněrowanje wjacezaměroweje hale „Jednota“. Posedźenje je zjawne, zajimcy su wutrobnje witani.

Mopedaj a motorske fuk

Brězow. Dwukolesate jězdźidła z časa NDR su tež mjez paduchami dźeń a woblubowaniše. Minjene dny su policiji tři tajke padustwa přizjewili. Tak je so z bróžnje w Brězowje (Blösa) w Kubšiskej gmejnje motorske typa ETZ w hódnoće 2 000 eurow zhubiło. W Ottendorfje-Okrilli běchu njeznaći Łastojčku w samsnej hódnoće z garaže pokradnyli. W Niskej je dalša Łastojčka fuk. Jeje hódnota wučinja 1 000 eurow.