Z wudaća: póndźela, 19 septembera 2022

póndźela, 19 septembera 2022 14:00

To a tamne (19.09.22)

Nachribjetnik z drogami je 22lětny na Braunschweigskim dwórnišću zabył – a sej jón pola policije zaso wotewzać chcył. Muž bě wčera rano pola policije zazwonił a so prašał, hač je něchtó wačok wotedał. Zastojnicy tole wobkrućichu a najprjedy raz do nachribjetnika pohladachu. Tam namakachu marihuanu a amphetaminy. Jako 22lětny na stražu přińdźe, njedósta drogi, ale skóržbu ranjenja zakonja wo wopojnych srědkach dla.

Hnydom dwójce w dołhim rynku čakacych před kašćom zemrěteje britiskeje kralowny Elizabeth II. so nastupił je ­Londonjan Sam Mason. Tole rjekny wón nowinarjam. Prěni króć čakaše wón dwanaće hodźin. Po krótkej přestawce, w kotrejž dowjeze awto do porjedźernje, so Mason rozsudźi so hišće raz nastupić. „To je wulki stawizniski podawk a chcych dźěl toho być“, wón rjekny.

wozjewjene w: To a tamne
póndźela, 19 septembera 2022 14:00

Nadźija z apokalypsy

Serbja a inowacija – nažel nadal to kaž kniha ze sydom pječatami. Hinak so rozumić njemóže, čehodla njebě prapremjera inscenacije „Z nadźiju do přichoda“ wupředata. Cyłowječorny program, zwoprawdźeny bjez jeničkeho rěčaneho słowa, ale ze znatymi wurězkami wuznamnych oratorijow Kocora a Zejlerja (w jimaj wěnowanym swjedźenskim lěće!), spěwom a reju, potajkim ryzy wobrazowje a akustisce na brilantnje wuhotowanym a wuswětlenym jewišću, w tej formje „serbsce“ hišće widźeli njejsmy. Nic jenož hladajo na wjace hač dwě lěće trajace ­nazwučowanje (nanuzowaneho razu), personalnu fluktuaciju, sćerpnosć a planowansku njewěstotu smě so wšitkim ­sobuskutkowacym wulki kompliment wuprajić. Kak skutkownje móže wuzwo­leny format być, pokazuje klučowa scena z wobradźenjom dźěćatka pod kwaklu nacijow – tak wusko so na tudyšim jewišću apokalypsa a nadźija dotal spletłoj njejstej. Chapeau! Bosćan Nawka

wozjewjene w: Kultura
póndźela, 19 septembera 2022 14:00

Porjedźenka

We wudaću SN z minjeneho pjatka je so w přinošku „Kónc rozswětlerstwa ... “ mylnje wopačne mjeno podało. Spisowaćelka rěka Irina Liebmann, nic Liebermann. Redakcija prosy wo wodaće za misnjenje.

wozjewjene w: Kultura
póndźela, 19 septembera 2022 14:00

Michał Wjerab

16. septembra před 150 lětami narodźi so w Chelnje wyši wučer a muzejownik Maćicy Serbskeje Michał Wjerab jako syn bura. Wón wopyta w Budyšinje Tachantsku šulu a Katolski wučerski seminar a započa w Zdźěri swoju pedagogisku słužbu. Wot lěta 1892 do 1920 wučerješe na Tachantskej šuli a bě potom dwanaće lět jeje nawoda. 1895 zastupi Wjerab do Maćicy Serbskeje. Wón bě jeje pokładnik a měješe jako zarjadnik tež čestnohamtsce jeje ležownosć ze Serbskim domom na Lawskich hrjebjach na starosći. Zaběraše so z kulturnostawizniskimi temami. Dopisowaše do Katolskeho Posoła za rubriku „Z cyrkwje a swěta“ a do časopisa Łužica. Z jeho pjera su „Serbski dom“, „Čornobóh – prastare mjeno abo snadź wupłód romantiskeje doby?“, „Stawizny serbskeje ­Łužicy“, „Wućahi z protokolow Maćicy Serbskeje“ a zeserbšćenje ruskeje bajki „Maruška“. Za protyku Krajan bě kalendarij zestajał. Wjerab bě čłon TCM a je 1902 sobu Budysku „Jednotu“ załožił, kotrejež pokładnik bě. Zemrě 2. měrca 1932 w Zhorjelskej chorowni a bu na Budyskim Mikławšku při zapadnej muri blisko rozwalinow Próšneje wěže pochowany.

Manfred Laduš

wozjewjene w: Spomnjeće
póndźela, 19 septembera 2022 14:00

Zerzawy hozdźik nětko wobswěćeny

Hižo wotdaloka widźomna je nětko nowa instalacija na sewjernej stronje Choćebuskeho hłowneho dwórnišća. Tam bu wysoka stela dale wudospołnjena a so nětko we wječornych a nócnych hodźinach swěći. Swěćaty pas při „Choćebuskim zerzawym hozdźiku“ městno před dwórnišćom wobohaća. Swěca je z měšćanskim wobswětlenjom zwjazana a so z tym awtomatisce zaswěći a hasnje. Foto: Michael Helbig

wozjewjene w: Łužica
Wulka syła dźěći je prěni króć po lětnich prózdninach na probu za spěwohru „Z TOBU –Bohu swjećene lěto“ zašłu sobotu do Njebjelčanskeje Bjesady přichwatała. Wuměłski nawoda projekta Měrćin Weclich njeje pak jenož witał młode spěwarki a młodych spěwarjow, ale tež Malte Rogackeho, kiž spěwy aranžuje, a Józefa Donata, kotryž je komponistej poboku. Foto: Feliks Haza

wozjewjene w: Kultura
póndźela, 19 septembera 2022 14:00

Miłoraz w přichodźe bjez busa

Zhorjelski wokrjes swoje busowe linije znowa rjaduje. Po wulkich protestach staršich a komunow maja so plany ­znowa wobhladować a potom hakle ­ke kóncej lěta přesadźić.

Trjebin (CK/SN). W Miłorazu nima wot januara 2023 bus hižo zastać. Swójby su wotpowědne pismo ze Zhorjelskeho krajnoradneho zarjada dóstali. Z nim chce zarjadnistwo potrjebu zwěsćić, zo móhła za druhim rozrisanjom pytać. To je tež zaměr Trjebinskeho wjesnjanosty Waldemara Locke (CDU). Pozadk je, zo wokrjes taktowy system busow w zjawnym dalokowobchadźe znowa rjaduje a z tym tež zwjazane přestajenje na nowe časy a wodźenje linijow. Změny mějachu hižo z tymle šulskim lětom płaćić. Masiwne protesty staršich a komunow pak su tomu zadźěwali a zawjedźenje noweho jězbneho plana na 1. januar 2023 ­přesunyli. Nětko bu pola krajneho zarjada za twar dróhow a wobchad dalše słyšenje postajene.

wozjewjene w: Łužica
póndźela, 19 septembera 2022 14:00

Wšitko po planje

Přetwar Chróšćanskeje nawsy derje postupuje, ale zawinuje wyše wudawki

Chrósćicy (JK/SN). Posedźenje Chróšćanskeje gmejnskeje rady minjenu srjedu je zastupowacy wjesnjanosta Jan Wjesela zahajił, dokelž měješe w druhim dypku dnjoweho porjada spřisahać znowa wu­zwoleneho wjesnjanostu Marka Klimana (CDU). Tón po złoženju hamtskeho sluba dalši nawod posedźenja přewza.

Dnjowy porjad ničo wusahowaceho njepředwidźeše, ale bě trěbne, zo k dwěmaj dypkomaj předsyda zarjadniskeho zwjazka „Při Klóšterskej wodźe“, Stefan Anders, radźićelam nadrobniše informacije poda. W tutymaj dźěše wo wotličenje kónclětnych wotzamknjenjow gmejny wot lěta 2014 hač do lěta 2024. Tute chce sakske krajne knježerstwo gmejnam wolóžić a je k tomu wosebite rja­dowanja wudało, kotrež móhli při wotdźěłanju njelubych, ale trěbnych wotličenjow pomhać. Hač do lěta 2024 maja gmejny zarjadniskeho zwjazka wšitke kónclětne wotzamknjenja hač do 2020 wotličić. Tučasnje je wjetšina komunow pola lěta 2015.

wozjewjene w: Łužica
póndźela, 19 septembera 2022 14:00

Na dobro dźěći kedźbu dać

Wojerecy (SN). Na iniciatiwu kliniki za dźěćacu a młodźinsku medicinu při Wojerowskim klinikumje Łužiska jězorina su dźěćacy lěkarjo, dźěćace sotry a baby wuradźowali pod hesłom „Zažna podpěra a prewentiwny škit dźěći wokrjesa Budyšin“. Wobdźělili su so mnozy partnerojo z kliniki a zwonka njeje.

wozjewjene w: Łužica
póndźela, 19 septembera 2022 14:00

Policija (19.09.22)

BMW pokradnyli

Šěrachow-Korzym. Běły BMW 535 xdrive su dotal njeznaći zašły kónc tydźenja w času mjez pjatkom připołdnju w 12 hodź. a sobotu ­wječor w 19 hodź. z ležownosće hotela w Korzymje kradnyli. Jězdźidło z lěta 2013 ma hamtske šwicarske znamjo AG495344 a płaći tuchwilu něhdźe 20 000 eurow. Po informaciji wobsedźerja měješe wón w awće wosobinske dokumenty a dwě kolesy.

wozjewjene w: Policija

Serbska debata

nowostki LND