Z wudaća: wutora, 22 nowembera 2022

wutora, 22 nowembera 2022 13:00

Wolóženja wot januara planowane

Berlin (dpa/SN). Płunowe płaćizny za wobydlerjow a předewzaća maja so hižo wot januara wobmjezować. Poprawom bě tole hakle wot měrca hač do nalěća 2024 předwidźane. Kaž z předležaceho zakonskeho naćiska wuchadźa, ma so za měsac měrc zwěsćena suma wolóženja za měsacaj januar a februar přewzać.

Planowane je tajke wobmjezowanje tež nastupajo płaćizny za milinu. Zwjazkowe knježerstwo reaguje z tym na sylnje stupace energijowe płaćizny a chce poćeženja za priwatne domjacnosće a předewzaća trochu złahodnić. W prěnjej kročeli běštej zwjazkowy sejm a Zwjaz­kowa rada jónkrótne płaćenje w decembrje wobzamknyłoj. Zwjazkowe knježerstwo je hladajo na wobmjezowanja płaćiznow fachowu komisiju zasadźiło.

Planowane wolóženja za industriju su na wuměnjenja wjazane. Tak njesmědźa so za čas naprawy stabilizacije zasadnje žane diwidendy wupłaćić, rěka w naćisku zakonja.

wozjewjene w: Kraj a swět
wutora, 22 nowembera 2022 13:00

Metody ludźiłójerstwa wotkryć

Na zjězdźe mjez druhim so z temu reichsbyrgarjow rozestajeli

Wojerecy (AK/SN). „Mjenuje so sam kral Němskeje. Peter Fitzek je ludźiłójer. Kreatiwnje wobeńdźe prawo. Ze swojej charismu přićahuje ludźi runja magnetej a zdo­budźe sej tak tež wjele młodych přiwisnikow“, tak rozłožuje sociologa Benjamin Winkler. Wón je fachowc za prawicarski ekstremizm pola cyłozwjazkoweje powšitkownowužitneje Załožby Amadeo Antonio. Na Wojerowskim zjězdźe „Ekstremizm“ nawjedowaše wón dźěłarničku „reichsbyrgarjo a ideologije zapřisahanstwa“.

Peter Fitzek je jedna z najznaćišich wosobow reichsideologiskeho miljeja. K jeho tak mjenowanemu „Kralestwu Němska“ słuša mjeztym tež hižo Bjerwałdski hród. Jemu poddani přiwisnicy jemu tajke inwesticije zmóžnja z tym, zo jemu wulke sumy pjenjez z priwatneho wobsydstwa daruja. Jako sobuzałožićel towarstwa „Nowa Němska“ wuwoła wón „Kralestwo Němsku“ we Wittenbergu a da so tam 2012 ke „kralej krónować“.

wozjewjene w: Kraj a swět
wutora, 22 nowembera 2022 13:00

Pokal za ludarstwo

Mnohim staja so prašenje, hač sej Katar woprawdźe zasłuži, zo přewjedu tam swětowe mišterstwa kopańcy. Dotal najwjetše zaprajenje pak dźe na konto zastupjerjow ze zapada, kotřiž su hubu chětro połnu brali hladajo na temu čłowjeske prawa. Sydom europskich zwjazkow bě so na to dojednało, zo měli jich mustwowi kapitanojo tučelowu seklu z napisom „One Love“ nosyć. Z tym chcychu swoju podpěru za wšelakorosć a tolerancu zwuraznjeć, mjez nimi tež Němska. Tući sedmjo pak su so krótkodobnje hinak rozsudźili, dokelž maja před FIFA cholowy połne. Zastupjerjo FIFA rěča wo wšelakorosći a tolerancy, ale jelizo maja woprawdźe přiležnosć ju zjawnje před wulkim publikumom pokazać, woni ju z nohami teptaja. Prašam so, štó tam woprawdźe rozsudźi? FIFA abo katarske pjenjezy? Najwjetši koparski swjedźeń ma za mnje a zawěsće za wjetšinu ludźi hórki přisłód. FIFA jako zełžana organizacija zasłuži sej pokal za swoje ludarstwo. Bianka Šeferowa

wozjewjene w: Sport
wutora, 22 nowembera 2022 13:00

Litawska chce so bóle zawěsćić

Vilnius (dpa/SN). Po tym, zo bě raketa zańdźeny tydźeń w susodnej Pólskej zadyriła, chce Litawska swoje powětrowe zakitowanje zesylnić. Narodna wěstotna rada baltiskeho čłona EU a NATO wčera wobzamkny, zo ma so nabytk wotpowědnych wotwobaranskich raketowych systemow pospěšić. Po słowach poradźowarja statneho prezidenta Gitanasa Nausedy planuje knježerstwo tute hižo klětu kupić a instalować. Dale wón naspomni, zo podšmórnje wrjesk rakety w Pólskej wažnosć kooperacije zwjazkarjow w NATO při wutwarje powětroweho zakitowanskeho systema cyłeho regiona. Tutón dypk dyrbjał při přihotach wjerška NATO klětu we Vilniusu na prěnim městnje stać, tak zo by so rozsud za nakup spěšnje zmóžnił a zo by Litawska dokładnje wědźała, hdy móže ze zwoprawdźenjom ličić.

Litawska mjezuje mjez druhim z ruskej eksklawu Kaliningrad a z ruskim zwjazkarjom Běłoruskej. Wójnu w Ukrainje widźa w małym baltiskim staće jako bjezpo­srědnje wohroženje narodneje wěstoty. Tohodla wužiwaja dźensa hižo powětrowe zakitowanske systemy typa „Nasams“.

wozjewjene w: Kraj a swět
wutora, 22 nowembera 2022 13:00

Nowe prawidło prěni raz zasadźene

Dźakowano jara lochkemu wustupej swjećeše Jendźelska z dobyćom 6:2 přećiwo Iranej poměrnje jednory zazběh do turněra. Wočakowanjam wotpowědujo přewza Jendźelska hnydom ceptar hry. Po prěnjej šansy partije, kotruž měješe Maguire po standardnej situaciji, trjechi wón jenož wonkowny sak, dóńdźe hnydom k dołhemu přetorhnjenju. Wrotar Alirez Beiranvand a škitar Maijdo Hosseinijo (wobaj Iran) běštaj mócnje hromadźe zrazyłoj. Wrotar bu dlěje hač pjeć mjeńšin lěkowany, hraješe potom skrótka dale, dyrbješe pak so skónčnje ze zranjenym nosom wuměnić. Jako hra zaso běžeše, přińdźe Jendźelska po někotrych mjeńšinach poněčim do partije. Mount zwrěšći z krótkeje distancy na wonkownym saku a Maguire z hłowu na aluminiju. Potom dźěše dyr po dyru. Po rjanej hrajnej štafeće a dokładnej flance Shawa zhłójčkowa Bellingham k nawjedowanju 1:0 (35.). Za koparja Borussije Dortmund běchu to prěnje wrota za Jendźelsku (35.). Na to dźěše hnydom přećiwo pře husto njerjadowanej defensiwy Irana čile dale. Saka trjechi po předłoze Maguirya k 2:0 (43.), krótko na to zwyši Sterling na 3:0 (45. + 1).

wozjewjene w: Sport
Trochu hinaši adwentny kalender změja lětsa dźěći, kotrež wobdźělichu so na paslenskim popołdnju minjenu sobotu w Stróžanskim Domje tysac hatow. Tam zbytki płatu, papjery abo plastiki kaž tež přirodne maćizny wužichu, zo bychu sej 24 dnjow wopřijacu protyku zhotowili, kotraž čas hač do hód derje přemosći. Foto: Jurij Helgest

wozjewjene w: Łužica
wutora, 22 nowembera 2022 13:00

Situacija je so přiwótřiła

Spočatk awgusta je Stefan Anders nastupił zastojnstwo předsydy zarjadniskeho zwjazka Při Klóšterskej wodźe. Wo jeho dźěle w prěnich sto dnjach je so Marian Wjeńka z nim rozmołwjał.

Knježe Anderso, kak sće so mjeztym do swojeho noweho zastojnstwa zažiwił?

S. Anders: Myslu sej cyle derje, ale sym přeco hišće při tym so zažiwić. Sym pak, mi so zda, na dobrym puću. Poněčim so prěnje rutiny wuwiwaja, tak zo sym dobreje mysle, zo budźe tale prěnja faza bórze wotzamknjena.

W kotrym stawje sće zarjadniski zwjazk Při Klóšterskej wodźe wot swojeho předchadnika přewzał?

S. Anders: Zarjadniski zwjazk je tak derje organizowany, zo poprawom wšitko běži. Kóždy wotrjad wě kotre su jeho nadawki, kóždy sobudźěłaćer ma swoje nadawki na blidźe a je kmany, je w dobrej kwaliće wotdźěłać. Je to potajkim derje fungowacy zarjad.

Što bě najwjetše wužadanje w prěnich tydźenjach?

wozjewjene w: Rozmołwa
wutora, 22 nowembera 2022 13:00

Gmejna tójšto inwestuje

Po wobšěrnej diskusiji dwójny hospodarski plan 2023/24 wobzamknjeny

Rakecy (JK/SN). Tak zahe kaž lětsa w Rakečanskej gmejnje naćisk za wustawki hospodarskeho plana hišće ženje njepředležeše. Hižo druhi raz dźe při tym wo dwójny plan, tónraz za lěće 2023 a 2024. Solidne a efektiwne hospodarjenje Rake­čanskeje gmejny zmóžni, plan z dobrej likwiditu a wobšěrnymi inwesticijemi nastajić a to na dwě lěće.

wozjewjene w: Łužica
wutora, 22 nowembera 2022 13:00

Policija (22.11.22)

Po zadobywanju awto zapalili

Łaz/Bjerwałd. Palace so awto pola Bjerwałda je policiju w nocy na póndźelu k wjacorym njeskutkam wjedła. Najprjedy běchu so njeznaći do lokala we Łazu zadobyli a z hrajneju awtomatow 2 000 eurow pokradnyli. Tež trezor před skućićelemi wěsty njebě. Z njeho zhubi so něšto stow eurow. Nimo toho namakachu kluč za transporter typa Mercedes. Z nim so paduši z Łaza zminychu. Pola Bjerwałda awto potom zapalichu. Wohnjowi wobornicy móžachu płomjenja podusyć. Po informacijach policije nasta něhdźe 85 000 eurow škody.

Moped pokradnyli a namakali

Budyšin. W nocy na njedźelu su so nje­znaći w Budyšinje do garaže Při bělenišćach zadobyli a moped typa SR1 pokradnyli. Kaž policija zdźěli bě dwukolesate jězdźidło wjace hač 3 000 eurow hódne. Nimo toho wzachu paduši kompresor sobu. Njewobškodźeny moped policija pozdźišo w bliskosći zaso namaka a móžeše jón wobsedźerjej wróćić.

wozjewjene w: Policija
wutora, 22 nowembera 2022 13:00

Wo Ochranowje a Serbach

Budyšin. Na temu „Ochranow a Serbja. Nowe přistupy k sorabistice“ přednošuje dr. Lubina Malinkowa štwórtk, 24. nowembra, w 19 hodź. w Budyskim Serbskim muzeju. Mjez druhim wotmołwi historikarka na prašenje, za čo měli Serbja bratrowskej jednoće dźakowni być. Na zakładźe dotal mało wužiwanych žórłow wotkrywa wona tak tež nowe přistupy k sorabistice. Zjawny němskorěčny přednošk wotměje so w ramiku lětnych gremijowych posedźenjow Serbskeho instituta.

Radźićeljo wuradźuja

Róžant. Přichodne posedźenje gmejnskeje rady Ralbicy-Róžant wotměje so zajutřišim, štwórtk, we 18.30 hodź. w sydarni gmejnskeho zarjada w Róžeńće. Mjez druhim předstaja tam projekt připrawy fotowoltaiki na swobodnej płoninje južnje Šunowa. Dale póńdźe wo nadawk za wobstaranje drasty a wuhotowanja za gmejnsku wohnjowu woboru. Nimo toho porěča wo twarskim planje „Konjecy-wjesna dróha směra Ralbicy“.

Wuhotuja adwentne wiki

wozjewjene w: Z městow a wsow

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND